Σε μια εποχή που τα τερτίπια της Ευρωλίγκας και τα μακροπρόθεσμα σχέδιά της για τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις - π.χ. για ένα πανευρωπαϊκό ΝΒΑ ανάμεσα στις ισχυρές ομάδες - ταλανίζουν το ευρωπαϊκό μπάσκετ, με χτυπήματα ακόμα και στις Εθνικές ομάδες, ο κίνδυνος τα πράγματα να πάνε ακόμη παραπέρα είναι πλέον ορατός. Και μάλιστα με απρόβλεπτες συνέπειες...

Η αρχή φαίνεται να γίνεται από το Ισραήλ και το επικίνδυνο πείραμα που επιχειρεί η Μακάμπι Τελ Αβίβ, μία από τις 11 ομάδες που έχουν υπογράψει με την Ευρωλίγκα τα 10ετή εγγυημένα συμβόλαια για συμμετοχή στη διοργάνωση. Προς το παρόν το θέμα δείχνει να περιορίζεται στο πλαίσιο μιας εσωτερικής υπόθεσης του ισραηλινού μπάσκετ, που αφορά τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η Μακάμπι με τη Λίγκα και την Ομοσπονδία της χώρας, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα αποτελέσει τον «μπούσουλα» και για άλλες ομάδες, ιδιαίτερα τις ισχυρές.

Ηταν πριν από λίγες μέρες, οδεύοντας προς τη λήξη της κανονικής περιόδου της Ευρωλίγκας, όταν η Μακάμπι, που δεν είχε ελπίδες πρόκρισης στην επόμενη φάση, αποφάσισε να «ταράξει τα νερά», ανακοινώνοντας μια απόφαση που αναμένεται να συζητηθεί: Τη νέα αγωνιστική σεζόν, 2018-19, η ομάδα θα εμφανιστεί με δύο ξεχωριστά ρόστερ στην Ευρωλίγκα και στο εγχώριο πρωτάθλημα. Ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι δεν γίνεται λόγος για τη χρησιμοποίηση δύο διαφορετικών 12άδων ανάλογα με τη διοργάνωση, αλλά ουσιαστικά για δύο διαφορετικές ομάδες, μέχρι και με διαφορετικά τεχνικά τιμ.

Σύμφωνα με την ομάδα του Τελ Αβίβ, αιτία για την απόφαση αυτή αποτελεί η διαφωνία που υπάρχει εδώ και χρόνια με τη Λίγκα του Ισραήλ πάνω στο θέμα της χρησιμοποίησης ξένων παικτών, η οποία υπόκειται σε περιορισμούς που έχουν θεσπιστεί εδώ και μια δεκαετία. Συγκεκριμένα, με τα όσα ισχύουν επιτρέπονται μόνο πέντε αμιγώς ξένοι παίκτες στη 12άδα, εκτός κι αν κάποιος έχει καταγωγή από το Ισραήλ, οπότε μπορεί να αγωνιστεί ως γηγενής. Μάλιστα, όπως ορίζεται, από τους πέντε μόνο οι δύο μπορούν να χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα.

Το σκεπτικό του κανονισμού έχει να κάνει με την ανάδειξη περισσότερων εγχώριων ταλέντων, κάτι που ισχύει και σε άλλες χώρες, π.χ. στη Ρωσία. Το συγκεκριμένο μέτρο αποτέλεσε ουσιαστικά και το σημείο καμπής ώστε να αλλάξουν αρκετά πράγματα στο ισραηλινό πρωτάθλημα, με τη Μακάμπι να χάνει τα τελευταία χρόνια την κυριαρχία της στους τίτλους.

Ο κανονισμός αυτός έρχεται σε πλήρη αντίθεση με ό,τι ισχύει στην Ευρωλίγκα, όπου δεν υπάρχει κανένας περιορισμός και μια ομάδα μπορεί να αποτελείται και από 12 ξένους (μη κοινοτικούς). Στη Μακάμπι θεωρούν πως τα όσα ισχύουν εντός του Ισραήλ αποτελούν τροχοπέδη στις προσδοκίες της ομάδας για διάκριση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, και έφερναν ως παράδειγμα το φετινό ρόστερ, το οποίο λόγω και της συμμετοχής στην Ευρωλίγκα διέθετε επτά ξένους, κάνοντας λόγο για τα ζητήματα που ανακύπτουν είτε στο αγωνιστικό (π.χ. μόνο οι δύο μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ταυτόχρονα) είτε στο οικονομικό κομμάτι (πληρώνονται χωρίς να παίζουν).

Μετά από σχεδόν δύο χρόνια συζητήσεων με τη Λίγκα, η τελευταία εμφανίστηκε αμετακίνητη στις θέσεις της, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στις σημερινές εξελίξεις, με τη δημιουργία δύο διαφορετικών Μακάμπι: Μίας για την Ευρωλίγκα και μίας για το ισραηλινό πρωτάθλημα.

Αν και με την πρώτη ματιά η περίπτωση μοιάζει μεμονωμένη και να αφορά τη Μακάμπι και τον τρόπο που επιλέγει να λύσει ένα δικό της πρόβλημα, το σίγουρο είναι ότι χρήζει μεγαλύτερης προσοχής, πολύ περισσότερο σε μια περίοδο που το κυνήγι για τα κέρδη της Ευρωλίγκας οδηγεί σε τακτικές που χτυπούν ευθέως θεσμούς του ευρωπαϊκού μπάσκετ, όπως οι Εθνικές ομάδες, ή τα εγχώρια πρωταθλήματα, ιδιαίτερα όσον αφορά τον αναπτυξιακό τομέα. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν την απόφασή της να μη διακόψει την αγωνιστική της δράση κατά τη διάρκεια των προκριματικών των Εθνικών ομάδων για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2019, και τις ωμές παρεμβάσεις της σε θέματα λειτουργίας των εθνικών πρωταθλημάτων, όπως αποτυπώθηκαν στις πρόσφατες προτάσεις της προς τη FIBA.

Από την άλλη, είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχουν εγκαταλειφθεί τα «μεγαλόπνοα» σχέδια της Λίγκας για ένα πανευρωπαϊκό κλειστό πρωτάθλημα των ισχυρότερων συλλόγων, απαλλαγμένων από τις εγχώριες υποχρεώσεις, με αγώνες καθ' όλη τη διάρκεια της βδομάδας. Σε κάτι τέτοιο παραπέμπει άλλωστε και η τακτική των κλειστών συμβολαίων συμμετοχής των ομάδων (προς το παρόν αφορούν τις 11 από τις 16 της διοργάνωσης), ανεξαρτήτως θέσης στο εθνικό τους πρωτάθλημα.

Το παράδειγμα της Μακάμπι, άσχετα με το πόσοι άλλοι θέλουν ή έχουν την δυνατότητα να το ακολουθήσουν, φαντάζει ιδανική λύση για τις περισσότερες ομάδες της Ευρωλίγκας, μετά και την αύξηση των αγώνων την τελευταία διετία, με τη νέα μορφή της διοργάνωσης και την κανονική περίοδο των 30 αγωνιστικών. Με βάση τις εξαγγελίες για αύξηση των ομάδων, μάλιστα (+2 ίσως από του χρόνου και άλλες 2 ακόμα μέχρι το 2020), οι αγωνιστικές θα γίνουν πολύ περισσότερες.

Το σίγουρο είναι ότι οι εξελίξεις, που έχουν ως αποκλειστικό γνώμονα το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος, βάζουν εκ νέου σε επικίνδυνα μονοπάτια το άθλημα στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά τις Εθνικές ομάδες και την ανάπτυξη των πρωταθλημάτων μέσα από τις ακαδημίες των συλλόγων, την αξιοποίηση των νέων ταλέντων κ.λπ.