«Ο κύκλος του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2019 για τον συντονισμό της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής αρχίζει σε συνθήκες σταθερής αλλά λιγότερο δυναμικής ανάπτυξης, μέσα σε κλίμα μεγάλης αβεβαιότητας», τονίζει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναφορικά με τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων που έχουν υποβάλει τα κράτη - μέλη της ΕΕ για το 2019.

Σε αυτό το φόντο, προαναγγέλλεται το επόμενο κύμα με μπαράζ διαρθρωτικών παρεμβάσεων, με στόχο τη σταθεροποίηση της ανάκαμψης, την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ), την προσέλκυση νέων κερδοφόρων επενδύσεων στην ΕΕ.

Οπως χαρακτηριστικά τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Β. Ντομπρόβσκις, «η Ευρώπη βιώνει περίοδο καλών οικονομικών συνθηκών, αλλά οι αυξανόμενοι κίνδυνοι δείχνουν ότι η περίοδος αυτή δεν θα διαρκέσει για πάντα. Οι χώρες της ΕΕ χρειάζονται καλά στοχευμένες επενδύσεις και ανανεωμένες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες για να ενισχύσουν τα βασικά αναπτυξιακά οικονομικά μεγέθη τους και να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους».

Σε αυτό το πλαίσιο, οι γενικές κατευθύνσεις της αντιλαϊκής πολιτικής για το 2019, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εστιάζουν, μεταξύ άλλων, στους παρακάτω άξονες:

• Σε επίπεδο ΕΕ, «απαιτείται η λήψη των αποφάσεων που είναι αναγκαίες για την περαιτέρω ενίσχυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης», για την τραπεζική ένωση και βέβαια για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων και μιας πραγματικής Ενωσης Κεφαλαιαγορών, που θα συμβάλλουν «στην ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του ευρώ, ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο στη βαρύτητα της Ευρωζώνης παγκοσμίως».

Η Επιτροπή συνιστά «ελάφρυνση της φορολόγησης της εργασίας», δηλαδή των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλονται μέσω της εργοδοσίας, αλλά και παρεμβάσεις για την ανακύκλωση της «ευέλικτης» εργασίας, με κατεύθυνση την «αποτελεσματικότητα και την επάρκεια των ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας», αλλά και την «ενίσχυση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας», όπως βαφτίζουν τις πρακτικές διαχείρισης της επίσημης φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, «η σύσταση αυτή συνάδει με τις αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων», ουσιαστικά με τις παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

• Σε εθνικό επίπεδο, «υπάρχει επείγουσα ανάγκη να χρησιμοποιηθεί η τρέχουσα δυναμική ανάπτυξης για τη δημιουργία δημοσιονομικών αποθεμάτων ασφαλείας και τη μείωση του χρέους», ενώ «οι επενδύσεις και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να επικεντρωθούν ακόμη περισσότερο στην αύξηση της παραγωγικότητας και του αναπτυξιακού δυναμικού». Ταυτόχρονα, «οι προσπάθειες πολιτικής πρέπει να επικεντρωθούν στην υλοποίηση επενδύσεων υψηλής ποιότητας και μεταρρυθμίσεων που συντελούν στην αύξηση της παραγωγικότητας».

Την ίδια ώρα, η έκθεση του «Μηχανισμού Επαγρύπνησης», μέσω του οποίου ανιχνεύονται οι μακροοικονομικές ανισορροπίες των κρατών - μελών, εντάσσει και την Ελλάδα στη λίστα με τα κράτη που υπάγονται σε «εμπεριστατωμένη επισκόπηση» για το 2019. Πρόκειται για έναν ακόμη ειδικό «εξονυχιστικό» έλεγχο, στο πλαίσιο της «κανονικότητας» του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, παράλληλα βέβαια και σε συνδυασμό με το «ενισχυμένο εποπτικό πλαίσιο» που ισχύει στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας.

Μεταξύ άλλων, οι δείκτες που καταρτίζει η Γιούροστατ, μέσω των οποίων παρέχεται η αναγκαία «στατιστική υποστήριξη» για την ετήσια έκθεση του «Μηχανισμού Επαγρύπνησης», αφορούν το «κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος», που με τη σειρά του περιλαμβάνει παραμέτρους όπως το επίπεδο των μισθών και την παραγωγικότητα της εργασίας, την «πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία» κάθε οικονομίας, που αποσκοπεί στην αξιολόγηση της «ανταγωνιστικότητας των τιμών και του κόστους» σε σχέση με τους βασικούς ανταγωνιστές στις διεθνείς αγορές, την «καθαρή επενδυτική θέση» της κάθε οικονομίας, το κρατικό χρέος, το ισοζύγιο συναλλαγών κ.ά.

Στη λίστα της εμπεριστατωμένης επισκόπησης - για διαφορετικούς λόγους για την κάθε οικονομία - υπάγονται 13 κράτη της ΕΕ. Η Γερμανία, για παράδειγμα, εντάσσεται στη συγκεκριμένη κατηγορία λόγω των μεγάλων πλεονασμάτων στο εμπορικό ισοζύγιο, ζήτημα που βρίσκεται στο κάδρο των ενδοαστικών ανταγωνισμών.

Σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση των κρατικών προϋπολογισμών για το 2019, όπως ήταν απόλυτα προδιαγεγραμμένο, η Ελλάδα ξεπερνάει τον πήχη της αντιλαϊκής πολιτικής, ως αποτέλεσμα βέβαια των ματωμένων πλεονασμάτων.

Στο κάδρο βρίσκεται η περίπτωση της Ιταλίας, καθώς η Κομισιόν επιβεβαιώνει «την ύπαρξη ιδιαιτέρως σοβαρής περίπτωσης μη συμμόρφωσης με τη σύσταση που είχε απευθυνθεί».

Επίσης, για 4 κράτη - μέλη (Βέλγιο, Γαλλία, Πορτογαλία και Σλοβενία) εντοπίζονται «κίνδυνοι μη συμμόρφωσης» με το Σύμφωνο Σταθερότητας, καθώς, όπως επισημαίνεται, οι προϋπολογισμοί τους «ενδέχεται να οδηγήσουν σε σημαντική απόκλιση από την πορεία προσαρμογής προς την επίτευξη του αντίστοιχου μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από την πλευρά της, στην ειδική έκθεση για την ελληνική οικονομία αναφορικά με την πρώτη «μεταμνημονιακή» «αξιολόγηση», αφήνει ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο και συνοδευτικών αντιλαϊκών παρεμβάσεων, καλώντας την κυβέρνηση να βρίσκεται σε ετοιμότητα προκειμένου να προχωρήσει σε αντισταθμιστικά μέτρα, έτσι ώστε να καλυφθεί το «δημοσιονομικό κόστος» που ενδέχεται να προκύψει από τις δικαστικές αποφάσεις για τα αναδρομικά, είτε από άλλους παράγοντες.

Οπως χαρακτηριστικά τονίζεται, «οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν τους δημοσιονομικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών αποφάσεων, και καλούνται να λάβουν αντισταθμιστικά μέτρα, στο βαθμό που θα χρειαστεί για να επιτευχθούν οι μεσοπρόθεσμοι δημοσιονομικοί στόχοι του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής και οι ετήσιες αναθεωρήσεις του».

Ειδική έμφαση δίνεται στην ανάγκη κλιμάκωσης των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, που προβλέπεται από τη συμφωνία στο Γιούρογκρουπ. «Η πρόοδος όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς (πέρα από τα πλεονάσματα) είναι μέτρια και οι αρχές θα πρέπει να επισπεύσουν την υλοποίησή τους για να επιτευχθούν οι στόχοι τους», τονίζεται στην έκθεση. Στο «διά ταύτα», η επιστροφή των κερδών που έχουν αποκομίσει οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες στον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό μετατίθεται για τη δεύτερη «αξιολόγηση», με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα υπάρξει θετική αποτίμηση.

Μεταξύ άλλων, η Κομισιόν «θυμίζει» τις ...«μεταμνημονιακές» δεσμεύσεις της κυβέρνησης σε ζητήματα όπως η πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, η αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων και ο νόμος «περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών», το χρονοδιάγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων με έμφαση στο Ελληνικό (για το οποίο σημειώνεται ότι είναι «πέραν του ελέγχου της κυβέρνησης»), η μεταφορά του Ολυμπιακού Σταδίου στο υπερταμείο των ιδιωτικοποιήσεων, ο διορισμός γενικών γραμματέων στα υπουργεία, η αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου κ.ά.

Να σημειωθεί ότι η Κομισιόν βλέπει το ρυθμό ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας για το 2019 στο 2,2%, έναντι πρόβλεψης 2,5% στον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό.

Στην ανακοίνωσή της για την έγκριση της πρώτης έκθεσης «ενισχυμένης εποπτείας» της Ελλάδας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστοποιεί ότι ο προϋπολογισμός του 2019 «εξασφαλίζει τη συμμόρφωση με τη δέσμευση της Ελλάδας να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ, χωρίς να περικοπούν οι συντάξεις και με εφαρμογή των "θετικών" μέτρων ύψους 910 εκατ. ευρώ».

Αναφορικά με το Ασφαλιστικό, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, εφόσον οι μεταρρυθμίσεις του 2015 και του 2016 συνεχίσουν να εφαρμόζονται πλήρως, η συνταξιοδοτική δαπάνη προβλέπεται να μειωθεί από το 17% του ΑΕΠ το 2016 στο 13% έως το 2027.

Αναφορικά δε με τον κατώτατο μισθό, η έκθεση υπογραμμίζει ότι είναι κρίσιμο οι κοινωνικοί εταίροι και οι ελληνικές αρχές να λάβουν αποφάσεις ευθυγραμμισμένες με την πορεία της παραγωγικότητας, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.