Στην Αθήνα βρίσκεται ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιος για τις Ενεργειακές Πηγές, Φράνσις Φάνον.

Το στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης πραγματοποιεί εδώ και μέρες πολυήμερη περιοδεία, με επαφές σε Λίβανο, Ιορδανία και Ελλάδα, με στόχο, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του αμερικανικού ΥΠΕΞ, «να προωθήσει περαιτέρω την ενεργειακή διαφοροποίηση για κοινή ευημερία και ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή».

Αλλωστε, η διείσδυση των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιφέρεια, με αιχμή την Ενέργεια, αποτελεί στοιχείο του ανταγωνισμού τους με τη Ρωσία (αλλά και την Κίνα) και γι' αυτό ιεραρχούν ψηλά στις προτεραιότητές τους τον «περιορισμό» του ρωσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά και όχι μόνο.

Στην Ελλάδα, το πρόγραμμα του Αμερικανού περιλαμβάνει σήμερα το πρωί συνάντηση με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κ. Χατζηδάκη. Ακολουθεί συνάντησή του με τον υφυπουργό Εξωτερικών, Κ. Φραγκογιάννη, στο πλαίσιο του «Στρατηγικού Διαλόγου», όπως διευκρινίζεται από πλευράς ελληνικού ΥΠΕΞ.

Θυμίζουμε ότι ο εν λόγω διάλογος εγκαινιάστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ, το Δεκέμβρη 2018 στην Ουάσιγκτον, και ο επόμενος, δεύτερος γύρος του, προγραμματίζεται να γίνει στην Αθήνα, με συμμετοχή ενδεχομένως και του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μ. Πομπέο. Περιλαμβάνει (έως τώρα τουλάχιστον) 6 ενότητες: «Περιφερειακή Συνεργασία, Αμυνα και Ασφάλεια, Κράτος Δικαίου και Αντιτρομοκρατία, Εμπόριο και Επενδύσεις, Ενεργειακή Συνεργασία και Επαφές των Πολιτών».

Σε αυτήν τη βάση, σήμερα, «η Ομάδα Εργασίας Στρατηγικού Διαλόγου για ενεργειακά θέματα (...)θα εξετάσει θέματα όπως η διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων ενεργειακών πόρων μέσω Ελλάδας, οι δυνατότητες για αμερικανικές επενδύσεις στον ελληνικό ενεργειακό τομέα, οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην αγορά υδρογονανθράκων, καθώς και την επέκταση της διμερούς συνεργασίας στο χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας», όπως τονίζεται από το ελληνικό ΥΠΕΞ.

Σε ευθυγράμμιση με τα σημερινά, αύριο γίνεται η πολυδιαφημισμένη 1η Ενεργειακή Υπουργική Διάσκεψη, σε πλαίσιο «3+1», δηλαδή του σχήματος «συνεργασίας» των Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, στο οποίο πλέον συμμετέχουν και οι ΗΠΑ. Πέραν των Χατζηδάκη και Φάνον, θα μετάσχουν και οι Γ. Λακκοτρύπης, υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, και Γιουβάλ Στάινιτζ, υπουργός Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων του Ισραήλ.

Οπως λέγεται από το ΥΠΕΝ, «είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείται υπουργική διάσκεψη για ζητήματα Ενέργειας, στην οποία συμμετέχει και η κυβέρνηση των ΗΠΑ». Παραπέρα, «στόχος της Ενεργειακής Υπουργικής Διάσκεψης είναι: Πρώτον, να αναγνωριστούν ενεργειακοί τομείς δυνητικής συνεργασίας, που ενδιαφέρουν και τα τέσσερα κράτη που συμμετέχουν στη διάσκεψη και, δεύτερον, να αποφασιστεί η σύσταση μιας ομάδας εργασίας με υψηλόβαθμους πολιτικούς και υπηρεσιακούς αξιωματούχους. Η ομάδα αυτή θα προσδιορίσει συγκεκριμένα πρότζεκτ, ανά θεματικό τομέα συνεργασίας, και θα προτείνει συγκεκριμένα μέτρα υποστήριξής τους σε τετραμερές επίπεδο».

Επίσης, «στο περιθώριο της διάσκεψης αναμένεται να υπάρξουν διεργασίες προκειμένου να δοθεί ουσιαστική ώθηση στη διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό αερίου "East Med"», σκοπός του οποίου είναι να μεταφέρει υποθαλάσσια φυσικό αέριο από τη λεκάνη της Ανατ. Μεσογείου στις ευρωπαϊκές αγορές.

Το γιατί έρχεται ο Φάνον στην Αθήνα, με τι σχέδια, πώς προσεγγίζουν συνολικά οι ΗΠΑ τις εξελίξεις, το παζάρι και τις κόντρες στην Ανατ. Μεσόγειο, τα δίνει ο ίδιος, αναπαράγοντας στο προσωπικό του ιστολόγιο ανάλυση της πανίσχυρης αμερικανικής «δεξαμενής σκέψης» «Κέντρο για Στρατηγικές και Διεθνείς Αναλύσεις» (Center for Strategic and International Studies, CSIS, με έδρα την Ουάσιγκτον), όπου τονίζονται τα εξής σε σχέση με την τουρκική προκλητικότητα σε Αιγαίο και Κύπρο, τις ΑΟΖ τους και πώς αντιμετωπίζει το θέμα η Ουάσιγκτον:

«Οι ΗΠΑ έχουν (...) μια διπλή θέση, αντανακλώντας τα δύο στοιχεία της σύγκρουσης. Οσον αφορά την διαμάχη για τις εκτάσεις (σ.σ. θαλάσσιες, ΑΟΖ) μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου, οι ΗΠΑ πάντοτε αναφέρονται σε περιοχές που "διεκδικούνται" ("claimed") από την Κύπρο - που σημαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν λαμβάνουν θέση σχετικά με το αν αυτά τα ύδατα ανήκουν στην Τουρκία ή την Κύπρο. Πιστεύουν μόνο ότι οι τουρκικές έρευνες ή γεωτρήσεις είναι "εξαιρετικά προκλητικές και διακινδυνεύουν να αυξήσουν τις εντάσεις στην περιοχή", προτρέποντας παράλληλα τις "τουρκικές αρχές να σταματήσουν αυτές τις επιχειρήσεις και ενθαρρύνουν όλα τα μέρη να ενεργήσουν με αυτοσυγκράτηση".

Οσον αφορά το ζήτημα της κυριαρχίας, η θέση των ΗΠΑ στηρίζει την ιδέα ότι "οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να κατανέμονται ισότιμα και στις δύο κοινότητες στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης". Αυτό είναι παρόμοιο με την ελληνοκυπριακή θέση. Καταρχήν, συμφωνεί και η τουρκοκυπριακή θέση, εκτός από το ότι ηΤΔΒΚ (σ.σ. το ψευδοκράτος αναφέρεται στην αμερικανική ανάλυση με την ονομασία που το αναγνωρίζουν διεθνώς μόνο η ψευδοκυβέρνησή του και η Αγκυρα) πιστεύει ότι πρέπει να έχει λόγο στις συμφωνίες που διέπουν τη δημιουργία εσόδων. Και ότι πρέπει να υπάρξει κάποια διαδικασία για τη διασφάλιση εσόδων (σ.σ.: σε όφελος των Κατεχόμενων) ακόμη και αν δεν υπάρχει (ή πριν) τελική διευθέτηση».

Η ανάλυση που επικαλείται ο Φάνον δίνει μια απάντηση και στο ερώτημα «Πώς επηρεάζουν οι εντάσεις τον "East Med";»: «Η διαμάχη στο Κυπριακό και οι έντονοι ισχυρισμοί της Τουρκίας για τα δικαιώματά της και για τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων αναγνωρίζονται εδώ και πολύ καιρό ως πιθανά εμπόδια στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, και είναι σίγουρα ένα από τα (διάφορα) εμπόδια που θα μπορούσαν να εμποδίσουν την κατασκευή ενός υποστηριζόμενου από την ΕΕ αγωγού στην Ελλάδα (και φυσικά στην Τουρκία)», συμπληρώνει, δίνοντας το ενδεχόμενο και μιας διαφορετικής χάραξης (από ό,τι πλασάρουν διαχρονικά οι κυβερνώντες στην Ελλάδα), που προφανώς έχουν κατά νου οι Αμερικανοί, και βάζει την Τουρκία στα γεμάτα στους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην Ανατ. Μεσόγειο, όχι μόνο ως παραγωγό αλλά και ως χώρο διαμετακόμισης.

«Ωστόσο», συνεχίζει η ανάλυση που επικαλείται ο Φάνον, «οι προκλήσεις που συγκρατούν τις εξελίξεις στον τομέα του φυσικού αερίου φαίνονται ως επί το πλείστον εμπορικού χαρακτήρα - στην πραγματικότητα, παρά τον προφανή διαγωνισμό για το πώς να ξοδέψουν τα αναμενόμενα μεγάλα κέρδη, είναι πολύ πιθανό η Κύπρος να εισαγάγει φυσικό αέριο πριν το εξαγάγει. Η πρόσφατη εκ νέου πρόταση της ΤΔΒΚ, η οποία χαιρετίστηκε από την Τουρκία, για μια φόρμουλα επιμερισμού των εσόδων, δείχνει ότι παρά τη διαμάχη, αναγνωρίζεται ότι το αέριο αυτό μπορεί να αναπτυχθεί με τρόπους που ωφελούν και τους Τουρκοκυπρίους και ότι αυτό είναι κάτι που η Τουρκία και η ΤΔΒΚ καλωσορίζουν. Είναι σαφές ότι μια βέλτιστη πορεία ανάπτυξης θα ωφεληθεί από την επίλυση των διαφόρων θεμάτων. Αυτό που είναι λιγότερο σαφές είναι κατά πόσο η αποτυχία επίλυσης των πολιτικών διαφορών θα παρεμποδίσει την εκμετάλλευση των υφιστάμενων ανακαλύψεων».

«Καλή και αντικειμενική επισκόπηση ενός πολύπλοκου θέματος», γράφει ο ίδιος ο Φάνον για την παραπάνω ανάλυση, υιοθετώντας την, καταλήγοντας ότι «οι ΗΠΑ υποστηρίζουν μια συνεκτική και συνεργατική προσέγγιση στην περιφερειακή ενεργειακή ανάπτυξη», με ό,τι αυτό φέρνει σε Κυπριακό και Αιγαίο...

Προχωρά το σχέδιο των Αμερικανών για απομάκρυνση βυθισμένου πλοίου από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τις χωρητικότητες της εγκατάστασης για ταχύτερη διεκπεραίωση στρατιωτικών δυνάμεών τους προς και από το «ευρωπαϊκό θέατρο επιχειρήσεων», με το πρόσχημα ασκήσεων και συνεκπαιδεύσεων.

Συγκεκριμένα, υπεγράφη η σύμβαση ανάθεσης για την ανέλκυση και απομάκρυνση του ναυαγίου της βυθοκόρου «Ολγα», μεταξύ του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης και της αναδόχου εταιρείας «Ελληνικό Κέντρο Καταδύσεων». Η βυθοκόρος είναι βυθισμένη από τον Ιούλη του 2010 στο ανατολικό κρηπίδωμα της προβλήτας εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ) και επισήμως «δημιουργεί σοβαρά εμπόδια στη λειτουργία του λιμένα και στον ελλιμενισμό εμπορικών πλοίων». Ο χρόνος ολοκλήρωσης των εργασιών, σύμφωνα με την υποβληθείσα προσφορά, είναι 64 μέρες από τη μέρα έκδοσης των σχετικών αδειών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι να αναλάβουν εξολοκλήρου το κόστος της ανέλκυσης, ώστε να μπορεί να υπάρξει εκμετάλλευση του κρηπιδώματος σε όλο του το μήκος και να διασφαλιστεί ο πιο άνετος ελλιμενισμός αμερικανικών πολεμικών πλοίων. Προηγουμένως, άλλωστε, τόσο ο ίδιος ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα όσο και άλλα στελέχη και στρατιωτικοί τους επισκέφτηκαν το λιμάνι για αυτοψία, ενώ έστειλαν και δύτες τους για πιο ενδελεχή εξέταση του θέματος.