Eurokinissi

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η κυβέρνηση, ενόψει και των σημερινών συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (ΕΣ) και με βάση και τη χτεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο του ΕΛΚ, που χαρακτήρισε το μνημόνιο Τουρκίας - Λιβύης «παράνομη και προκλητική παραβίαση της κυριαρχίας της Ελλάδας που δημιουργεί αστάθεια στη Μεσόγειο», καλλιεργεί κάλπικες προσδοκίες ότι ο εναγκαλισμός με τον ευρωατλαντικό σχεδιασμό αποτελεί τάχα «ασπίδα» απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα, με τον πρωθυπουργό προσερχόμενο στο ΕΣ χτες να προεξοφλεί ότι θα λάβει «έμπρακτη στήριξη» των εταίρων «απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα». Ισχυρίστηκε ακόμη πως «η Ευρώπη υψώνει διπλωματικά τείχη απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα. Και σε όλη αυτή τη διαδικασία η χώρα μας δεν είναι μόνη της. Εχει πολύ ισχυρούς συμμάχους».

Σε αυτήν τη βάση, κατά πληροφορίες, στο προσχέδιο Συμπερασμάτων του ΕΣ, που ολοκληρώνεται σήμερα, αναφέρεται ότι «το μνημόνιο Τουρκίας - Λιβύης σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών και δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της θάλασσας» και προσθέτει, στον γνωστό τόνο του ευχολογίου, πως «το ΕΣ επιβεβαιώνει αναμφίβολα την αλληλεγγύη του στην Ελλάδα και την Κύπρο αναφορικά με αυτές τις πράξεις της Τουρκίας».

Την ίδια ώρα, στις Βρυξέλλες μεταφερόταν και η «ομοφωνία» των αστικών πολιτικών δυνάμεων σε ό,τι αφορά το ζήτημα, με τον Αλ. Τσίπρα, προσερχόμενο στη λεγόμενη προσύνοδο των σοσιαλδημοκρατών ηγετών της ΕΕ, να δηλώνει ως βασικό του στόχο να τους πείσει ότι είναι «απαραίτητο να υπάρξουν και καθαρές δηλώσεις αλλά να προχωρήσουμε, πέραν των δηλώσεων καταδίκης της τουρκικής προκλητικότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, και σε απαραίτητα μέτρα, σε κυρώσεις που ενδεχομένως θα αναγκάσουν την Τουρκία να σκεφτεί τις συνέπειες αυτής της πολιτικής».

Στην προσύνοδο συμμετείχε και η Φ. Γεννηματά, ζητώντας το ΕΣ «να ξεκαθαρίσει απερίφραστα ότι: Η ΕΕ και τα κράτη - μέλη δεν αναγνωρίζουν το μνημόνιο Τουρκίας - Λιβύης. Δεν αναγνωρίζουν θαλάσσιες ζώνες που έχουν οριοθετηθεί με παράνομο τρόπο». Ακόμα, «θα επιβάλει κυρώσεις κατά όποιου δραστηριοποιηθεί σε παράνομα οριοθετημένη ζώνη, που αφορά κράτος - μέλος της ΕΕ».

Χτες στην Αθήνα, ο πρόεδρος της Βουλής Κ. Τασούλας και ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας υποδέχονταν στη Βουλή τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης Σάλεχ Ισα, ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στη χώρα μας κατόπιν πρόσκλησης του Ελληνα ομολόγου του.

Προηγούμενα, ο Λίβυος με επιστολή του προς τον γγ του ΟΗΕ είχε αμφισβητήσει την εγκυρότητα της συμφωνίας Αγκυρας - Τρίπολης, υποστηρίζοντας ότι αυτή παραβιάζει την εδαφική ακεραιότητα της Λιβύης, θέσεις που επανέλαβε και χτες, λέγοντας μεταξύ άλλων πως «η συγκεκριμένη συμφωνία είναι απορριπτέα, είναι άκυρη, διότι αυτοί που την υπέγραψαν δεν έχουν καμία νόμιμη ιδιότητα». Επέδωσε, δε, μία επιστολή στον πρόεδρο της ελληνικής Βουλής με τις τέτοιες απόψεις, ζητώντας να υπάρχει «συνεχής και άμεση επικοινωνία μεταξύ μας (...) για να ακυρωθεί αυτή η συμφωνία - συνθήκη και για να καθορίσουμε τις ευκαιρίες που εμφανίζονται στο μέλλον, για τον λιβυκό λαό και για τον ελληνικό λαό». Οσον αφορά αυτές τις «ευκαιρίες», την «ανοικοδόμηση», όπως είπε, της Λιβύης, ο Λίβυος απηύθυνε «πρόσκληση προς τις ελληνικές εταιρείες να δραστηριοποιηθούν στη Λιβύη, κυρίως στην ανοικοδόμησή της»...

Προηγουμένως, το ΥΠΕΞ όρισε τον πρέσβη Χρ. Λάζαρη ειδικό απεσταλμένο της Αθήνας για θέματα Λιβύης. Πηγές από το ΥΠΕΞ προσπαθούν να αποσπάσουν τον ορισμό του από τις τελευταίες εξελίξεις, λέγοντας ότι προϋπήρχε η σκέψη για έναν τέτοιο ορισμό, με το σκεπτικό ότι ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να έχει ρόλο στην «ειρηνευτική διαδικασία στη χώρα», αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα ως κυβέρνηση της Λιβύης ό,τι αναγνωρίζουν ΟΗΕ και ΕΕ, άρα αυτή που υπέγραψε το μνημόνιο με την Αγκυρα.

Την ίδια ώρα, στο ΥΠΕΞ ετοιμάζουν έναν γύρο επαφών του υπουργού Ν. Δένδια με διάφορους παράγοντες. Τη Δευτέρα προγραμματίζεται συνάντησή του με τον γγ του ΟΗΕ Αντ. Γκουτέρες στη Γενεύη, με πηγές του ΥΠΕΞ να λένε ότι δεν θα ήθελαν να αναρτηθεί το τουρκο-λιβυκό μνημόνιο στον σχετικό κατάλογο του ΟΗΕ, αν και προσπαθούν να υποβαθμίσουν προκαταβολικά μια τέτοια εξέλιξη, εκφράζοντας «κατανόηση» γιατί τάχα στον ΟΗΕ δεν κάνουν ουσιαστικό έλεγχο επί της νομιμότητας τέτοιων κειμένων, αλλά «κάνουν τυπικά μια ανάρτηση». Παραπέρα, την ερχόμενη βδομάδα ο ΥΠΕΞ θα πραγματοποιήσει επισκέψεις σε Σ. Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αμμάν και ίσως στη Ρώμη.

Δεν περνά απαρατήρητο ότι στην Αθήνα βρίσκεται και εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που μιλώντας σε δημοσιογράφους έστειλε κι αυτός μήνυμα ότι η «σταθερότητα» στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των ΗΠΑ.

Ερωτηθείς, βέβαια, για τη στάση που θα κρατήσουν οι ΗΠΑ σε ένα ενδεχόμενο θερμό επεισόδιο Ελλάδας - Τουρκίας, απέφυγε να τοποθετηθεί, δηλώνοντας ότι η Αμερική είναι ήδη παρούσα στην Ελλάδα και έθεσε ως παράδειγμα το «έργο» που γίνεται στη Σούδα και ειδικά το γεγονός ότι ελλιμενίζεται εκεί συχνά πυκνά τους τελευταίους μήνες ένα από τα μεγαλύτερα πυρηνοκίνητα υποβρύχια των Αμερικανών, εξοπλισμένο με δεκάδες πυραύλους «Tomahawk cruise», συν πυραύλους κατά στόχων επιφανείας «Harpoon», το «USS Florida». Υποβρύχιο που κατά άλλες πηγές επιχειρεί το τελευταίο διάστημα ΒΑ της Κρήτης.

Την ίδια ώρα, χτες 4 τουρκικά «F-16» προχώρησαν σε παραβάσεις των Κανόνων Εναέριας Κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών, με αποτέλεσμα 3 εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά που σηκώθηκαν για αναγνώριση και αναχαίτιση, ενώ στο ενδιάμεσο οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις διεξήγαγαν άσκηση με την ονομασία «Πυρπολητής», σε μικρό νησί του κεντρικού Αιγαίου, με σενάριο την ανακατάληψή του και με τη συμμετοχή φρεγατών, πυραυλάκατων, επιθετικών και μεταγωγικών ελικοπτέρων, μαχητικών αεροσκαφών κ.ά.

Σήμερα Παρασκευή αναμένεται συνάντηση του ΥΠΕΞ, Ν. Δένδια, με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, Φαρούκ Καϊμακτσί, στο περιθώριο της υπουργικής συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας Εύξεινου Πόντου, που συνέρχεται στην Αθήνα, με θέματα όπως οι «προοπτικές περαιτέρω συνεργασίας μεταξύ των κρατών - μελών σε τομείς όπως η Ενέργεια, οι Μεταφορές και ο Τουρισμός».

Αλλωστε, σε άλλο ένα δείγμα ότι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και αντιθέσεις είναι η άλλη πλευρά των «διευθετήσεων» και των επιχειρηματικών σχεδίων, αρμόδιες διπλωματικές πηγές έλεγαν χτες σε δημοσιογράφους ότι θέλουν να έχουν έναν ευημερούντα γείτονα, ώστε να λειτουργεί ως αγορά για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της ελληνικής πλευράς.

Οι ίδιοι κύκλοι σημείωναν πως η πλευρά της κυβέρνησης έχει ξεκαθαρίσει προς την Αγκυρα ότι «θέλει ανοιχτές πόρτες και διαύλους συζήτησης», ότι είναι ξεκάθαρα υπέρ των ΜΟΕ - που «τρέχουν», με παρότρυνση των Αμερικανών, και στην πράξη λειτουργούν ως πλατφόρμα όπου η τουρκική αστική τάξη απλώνει όλες τις διεκδικήσεις της - και της επανέναρξης διερευνητικών επαφών και πολιτικού διαλόγου ανάμεσα στα ΥΠΕΞ των δύο χωρών σε επίπεδο γενικών γραμματέων.

Δίνοντας δε το υπόβαθρο των κινήσεων της ελληνικής κυβέρνησης, έλεγαν οι πηγές αυτές ότι δεν ζητά επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ, αλλά πολιτική καταδίκη, και ότι κατόπιν η κυβέρνηση θα δει πώς θα προχωρήσει. Από το ΥΠΕΞ, άλλωστε, παραπέμπουν στις κυρώσεις που - υποτίθεται - έχουν ήδη αποφασιστεί κατά της Αγκυρας, λόγω των κινήσεών της στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά εδώ και μήνες βρίσκονται ακόμα στη φάση της ...οριστικοποίησης.

Σημείωναν επίσης, παραπέμποντας στα δρομολογημένα σχέδια συνδιαχείρισης υπό την ομπρέλα ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, πως δεν απορρίπτουν προσφυγή, καταρχάς στο αρμόδιο για το Δίκαιο της Θάλασσας Διεθνές Δικαστήριο του Αμβούργου, ή και στη Χάγη. Βέβαια, στο ελληνικό ΥΠΕΞ βάζουν και εδώ ως προαπαιτούμενο την προηγούμενη συζήτηση μεταξύ των δύο μερών, και την προσφυγή κατόπιν, αν διαπιστωθεί ότι δεν μπορεί να γεφυρωθούν οι διαφορές, και «όχι υπό το κράτος πίεσης», όπως λένε.

Παραπέρα, οι διπλωματικοί κύκλοι αναφέρουν ότι επιταχύνουν τις διαπραγματεύσεις με την αιγυπτιακή πλευρά για καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών (έχουν γίνει ήδη 10 γύροι διαπραγματεύσεων δίχως αποτέλεσμα), σημειώνοντας και εδώ με νόημα πως η οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου προϋποθέτει και συμμετοχή - συνεννόηση με την Τουρκία...

Δείχνοντας εξάλλου το απύθμενο βάθος των κινδύνων για το λαό από την εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, διπλωματικός παράγοντας ερωτηθείς αν η Αθήνα θα δεχόταν μεταφορά σε βάσεις στην Ελλάδα όπλων και μέσων - ακόμα και πυρηνικών - που σήμερα οι Αμερικανοί λέγεται ότι έχουν στις βάσεις τους στην Τουρκία, Ιντσιρλίκ και Κιουρεσίκ, δεν το απέκλεισε. Αντιθέτως, τόνισε επί λέξει ότι η Ελλάδα είναι χώρα - μέλος του ΝΑΤΟ και οι ανάγκες του ΝΑΤΟ πάντα μπορεί να εξυπηρετηθούν εδώ. Οτι η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη από τις αρχές Οκτώβρη μια επικαιροποιημένη στρατιωτική συμφωνία με τις ΗΠΑ για διεύρυνση του στρατιωτικού τους αποτυπώματος εδώ, και αν στο μέλλον οι Αμερικανοί θέλουν παραπέρα διεύρυνση, υπάρχουν εδώ ήδη βάσεις και η κυβέρνηση είναι με θετικό πνεύμα έτοιμη να συζητήσει για να φιλοξενήσει και παραπέρα δομές τους!

Σημειωτέον, σε συνάντησή του με Ελληνες δημοσιογράφους ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζ. Πάιατ, είπε ότι «η νομική ανάλυση της τουρκικής κυβέρνησης και οι ναυτικές διεκδικήσεις της, και ειδικά για τις υφαλοκρηπίδες, διαφέρουν από τη δική μας νομική ανάλυση για τα νησιά», προσθέτοντας πως «η θέση μας είναι ότι τα κατοικημένα νησιά έχουν την ίδια αντιμετώπιση με τις ηπειρωτικές περιοχές».

Την ίδια ώρα βέβαια τόνιζε ότι η προσέγγιση αυτών των ζητημάτων δεν μπορεί να γίνει μέσω «μονομερών δηλώσεων» και να παραβλέπει την... οπτική που έχουν για το θέμα οι άλλες χώρες που επηρεάζονται, όπως στην προκειμένη περίπτωση η Ελλάδα και η Αίγυπτος, ενώ συνέστησε να πρυτανεύσουν η λογική και ο διάλογος αναφορικά με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Εστειλε άλλωστε μήνυμα αμερικανοΝΑΤΟικής «σταθερότητας», που φυσικά περιλαμβάνει και τις ανάλογες «διευθετήσεις», λέγοντας ότι «θέλουμε όλα τα θέματα, μαζί και η Ενέργεια, να είναι οδηγός για ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας», ενώ αναφέρθηκε τόσο στην πρόσφατη παρουσία του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο στην τριμερή Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ όσο και στην επίσκεψη του υφυπουργού Εξωτερικών αρμόδιου για θέματα Ενέργειας, Φρ. Φάνον, στην Αθήνα.