Eurokinissi

Μία τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή, από τον θλιβερό απολογισμό της οποίας δεν λείπουν τα ανθρώπινα θύματα, οι απώλειες σε ζωικό κεφάλαιο, σε σπίτια και άλλες εγκαταστάσεις. Αποτέλεσμα της δασοκτόνας πολιτικής που εφαρμόζει και η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, όπως και όλες οι προηγούμενες ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, της εμπορευματοποίησης της γης και της επιχειρηματικής δράσης στα δάση, που αποτελούν το «προσάναμμα» για τις πυρκαγιές. Μία πολιτική που έχει πληρώσει και συνεχίζει να πληρώνει ακριβά ο λαός της περιοχής.

Είναι το βαρύ τίμημα των κατευθύνσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των αστικών κυβερνήσεων, σύμφωνα με τις οποίες η προστασία του λαού από τις φωτιές, τις πλημμύρες, τους σεισμούς, εντάσσεται στη λογική του «κόστους - οφέλους». Ετσι, αφήνουν τον λαό να πνίγεται σε κάθε δυνατή νεροποντή, να καίγεται από τις φωτιές τους καλοκαιρινούς μήνες, να εγκλωβίζεται και να παγώνει χωρίς ηλεκτρικό και θέρμανση στις χιονοπτώσεις του χειμώνα.

Το μεγαλύτερο τίμημα από τις πυρκαγιές στην προηγούμενη 15ετία, σύμφωνα με τα στοιχεία που είναι δημοσιευμένα στην ιστοσελίδα του Πυροσβεστικού Σώματος, έχει πληρώσει ο λαός της πολύπαθης Εύβοιας. Συγκεκριμένα, από το 2006 έως το 2020 σχεδόν 200.000 στρέμματα δάσους και δασικών εκτάσεων έχουν καεί, ορισμένα από αυτά και δύο φορές μέσα στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Στον αριθμό αυτό δεν υπολογίζονται οι χορτολιβαδικές εκτάσεις και οι γεωργικές καλλιέργειες. Μάλιστα το 2007, όταν στην Εύβοια κάηκαν συνολικά 68.000 στρέμματα δάσους και δασικών εκτάσεων, σε στάχτη μετατράπηκαν και 184.000 στρέμματα καλλιεργειών. Από τον τραγικό απολογισμό εκείνης της χρονιάς δεν μπορούν να λείπουν οι έξι ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν: Τέσσερις νεκροί στο χωριό Μίστρος, στην προσπάθεια κατάσβεσης της φωτιάς, και δύο πιλότοι από την πτώση «Canadair» στα Στύρα.

Ιδιαίτερα καταστροφικές για το νησί της Εύβοιας ήταν οι χρονιές 2016 και 2019, όταν κάηκαν 35.000 και 30.000 στρέμματα δάσους και δασικών εκτάσεων αντίστοιχα. Μάλιστα, συνέπεια των πυρκαγιών αυτών αποτελούν σε μεγάλο βαθμό και οι καταστροφικές πλημμύρες που πλήττουν την Εύβοια σχεδόν κάθε χρόνο.

Πολλές είναι επίσης οι καμένες δασικές εκτάσεις στη Βοιωτία και στη Φθιώτιδα, ενώ τα τελευταία χρόνια όλο και πληθαίνουν τα περιστατικά εκδήλωσης πυρκαγιάς στη Φωκίδα και στην ορεινή Ευρυτανία.

Την ίδια στιγμή που τα δάση και το φυσικό περιβάλλον της Στερεάς Ελλάδας μετατρέπονται σε στάχτη, ο λαός της περιοχής βλέπει στα αποκαΐδια να «φυτρώνει» κάθε είδους επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ανεμογεννήτριες στη νότια και κεντρική Εύβοια, στη Βοιωτία και τη Λοκρίδα. Τεράστια φωτοβολταϊκά πάρκα επίσης στη Βοιωτία, στη Λοκρίδα, στον Δομοκό και σε άλλες περιοχές της Φθιώτιδας. Μεταλλευτικές και εξορυκτικές δραστηριότητες στα χέρια μονοπωλιακών ομίλων, επιχειρηματικά πάρκα, ξενοδοχειακά συγκροτήματα και τουριστικές κατοικίες. Μία σειρά επιχειρηματικές δραστηριότητες που είτε αναπτύσσονται πάνω στα καμένα, είτε καταστρέφουν ό,τι έχει απομείνει από το φυσικό περιβάλλον.

Την κατεύθυνση αυτή εξυπηρετούν οι Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τις οποίες οι ελληνικές κυβερνήσεις εξειδικεύουν και εφαρμόζουν, αντιμετωπίζοντας το περιβάλλον και τα δάση ως πεδίο επιχειρηματικής δράσης. Εχουν ψηφίσει μία σειρά δασοκτόνους νόμους, εξυπηρετώντας τον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων, τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, τη μη αναδάσωση καμένων εκτάσεων και τον αποχαρακτηρισμό όσων έχουν χαρακτηριστεί αναδασωτέες στο παρελθόν κ.λπ. Στην κατεύθυνση αυτή, για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δράσης, κινείται και η σύνταξη των δασικών χαρτών. Πάνω στις καμένες εκτάσεις και την καταστροφή του περιβάλλοντος χτίζεται η «πράσινη» ανάπτυξη και στήνεται ένας χορός δισεκατομμυρίων, που δήθεν στοχεύει στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά στην πραγματικότητα σκοπός είναι η θωράκιση της κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου.

Η μέχρι τώρα εξέλιξη της φετινής αντιπυρικής περιόδου, με δεκάδες πυρκαγιές να έχουν ήδη καταγραφεί, προκαλεί ανησυχία για τη συνέχεια και παράλληλα δείχνει ξεκάθαρα ότι οι διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης περί «ετοιμότητας» αποτελούν κενό γράμμα.

Την ώρα που η ΝΔ, συνεχίζοντας το έργο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μεταφέρει όλο και περισσότερες αρμοδιότητες πυροπροστασίας και δασοπροστασίας στους δήμους, στις Περιφέρειες, σε ΜΚΟ και διάφορες εθελοντικές οργανώσεις, η χρηματοδότηση για την υλοποίηση των απαραίτητων έργων είναι πολύ κατώτερη των αναγκών.

Συγκεκριμένα, στους 25 δήμους της Στερεάς Ελλάδας, οι περισσότεροι από τους οποίους διαθέτουν χιλιάδες στρέμματα δασικών εκτάσεων και χιλιάδες χιλιόμετρα δασικών δρόμων, προβλέπεται να δοθούν για υλοποίηση έργων πρόληψης αντιπυρικής προστασίας μόλις 1,8 εκατ. ευρώ. Με τη σχετική απόφαση μάλιστα να υπογράφεται λίγο πριν τα τέλη Μάη, αν και οι συγκεκριμένες εργασίες θα έπρεπε να ξεκινήσουν πολύ νωρίτερα.

Ψίχουλα είναι και η χρηματοδότηση των Δασαρχείων. Συγκεκριμένα, τα Δασαρχεία της Στερεάς Ελλάδας αιτήθηκαν χρηματοδότηση για υλοποίηση εργασιών καθαρισμού δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών ύψους 1,9 εκατ. ευρώ, για να τους εγκριθεί τελικά το αστείο ποσό των 180.000 ευρώ συνολικά.

Στην Εύβοια, για τα Δασαρχεία Λίμνης, Χαλκίδας, Ιστιαίας και Αλιβερίου οι εγκεκριμένες πιστώσεις για το 2021 ανέρχονται σε 62.000 ευρώ. Στη Βοιωτία, για τα Δασαρχεία Θήβας και Λιβαδειάς, 27.000 ευρώ. Στη Φθιώτιδα, για τα Δασαρχεία Αταλάντης, Σπερχειάδας και Λαμίας οι συνολικές εγκεκριμένες πιστώσεις ανέρχονται σε 38.000 ευρώ. Στην Ευρυτανία οι πιστώσεις για το Δασαρχείο Καρπενησίου και Φουρνάς ανέρχονται σε 25.000 ευρώ, ενώ στη Φωκίδα για τα Δασαρχεία Αμφισσας και Λιδωρικίου το συνολικό ποσό είναι 28.000 ευρώ.

Μάλιστα τη φετινή χρονιά οι ανάγκες καθαρισμού και διάνοιξης δασικών δρόμων είναι ιδιαίτερα μεγάλες, καθώς έχουν προηγηθεί έντονες χιονοπτώσεις και πλημμυρικά φαινόμενα, που κατέστρεψαν το δασικό οδικό δίκτυο. Παράλληλα, ιδιαίτερα αυξημένες είναι και οι ανάγκες καθαρισμού των δασών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την περιοχή της κεντρικής και βόρειας Εύβοιας, όπου εξαιτίας της χιονόπτωσης έπεσαν χιλιάδες πεύκα, αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης και επέκτασης πυρκαγιάς.

Αντίστοιχη βέβαια κατάσταση υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης αντιμετωπίζουν, όπως και σε ολόκληρη τη χώρα, οι Πυροσβεστικές Υπηρεσίες στη Στερεά Ελλάδα.

Ο μέσος όρος φυσικής ηλικίας των πυροσβεστών είναι 45 με 50 έτη. Σε πολλές περιπτώσεις αναγκάζονται να μετακινούνται σε μακρινές αποστάσεις, να βρίσκονται σε συνεχή επιφυλακή, να παραμένουν ακόμα και μέρες στα μέτωπα των πυρκαγιών.

Το 80% των οχημάτων ξεπερνά τη δεκαετία, ενώ αρκετά οχήματα παραμένουν ενεργά ακόμα και πάνω από τρεις δεκαετίες. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση συνεχίζει την πολιτική της υποχρηματοδότησης για τη συντήρηση των επίγειων μέσων. Αντίθετα, οι δαπάνες για τη μίσθωση εναέριων μέσων από 17 εκατομμύρια ευρώ στον προϋπολογισμό του 2019 εκτοξεύτηκαν κλιμακωτά στα 40,8 εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα όμως με ειδικούς επιστήμονες και σχετικές έρευνες, τα αεροπορικά μέσα λειτουργούν επικουρικά και μπορούν να είναι αποτελεσματικά μόνο με την από κοινού δράση με άρτια επανδρωμένες, εξοπλισμένες και αριθμητικά επαρκείς επίγειες δυνάμεις.

Παράλληλα, οι πυροσβεστικές δυνάμεις της Στερεάς Ελλάδας, εκτός από την πληθώρα αγροτοδασικών και αστικών συμβάντων που καλούνται να αντιμετωπίσουν κάθε χρόνο και που αυξάνονται ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, έχουν την ευθύνη της επέμβασης στον ιδιωτικοποιημένο αυτοκινητόδρομο ΠΑΘΕ και στις τεράστιες Βιομηχανικές Περιοχές σε Οινόφυτα, Σχηματάρι, Θήβα και αλλού.

Την ίδια στιγμή που η χρηματοδότηση της Πυροσβεστικής και των Δασαρχείων δεν φτάνει να καλύψει ούτε το ελάχιστο των αναγκών, που ο μηχανολογικός και τεχνικός εξοπλισμός τους είναι απαρχαιωμένος, τα δισεκατομμύρια του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, που διαφημίζουν ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ, θα δοθούν για την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην «πράσινη» ανάπτυξη και στον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Ενώ λοιπόν όλες οι κυβερνήσεις έχουν βάλει το χέρι τους για το ξεχαρβάλωμα της ουσιαστικής δασοπροστασίας και την ίδια στιγμή διευκολύνουν την επιχειρηματική δράση σε λαγκάδια και βουνά, κάθε φορά που συμβαίνει μια μεγάλη καταστροφή «ανακαλύπτουν» τα ακραία καιρικά φαινόμενα και την κλιματική αλλαγή, αρκούνται σε «συστάσεις ατομικής ευθύνης» κ.ο.κ.

Δεν είναι όμως μοιραίο εν έτει 2021 να χάνονται πολύτιμοι πνεύμονες πρασίνου, δάση και φυσικός πλούτος, λαϊκή περιουσία να γίνεται στάχτη, να φτάνουμε ακόμη και σε απώλειες ανθρώπινων ζωών. Αυτό που αποδεικνύεται με κάθε τέτοια καταστροφή είναι ότι το αστικό κράτος είναι εχθρικό απέναντι στις ανάγκες του λαού. Γι' αυτό αποδεικνύεται «γυμνό» όταν καλείται να προστατέψει τον λαό από φυσικές καταστροφές, «φτωχό» όταν πρέπει να αποζημιώσει τις κατεστραμμένες λαϊκές περιουσίες, αλλά «ικανό» και «σύγχρονο» όταν πρέπει να εξυπηρετήσει τα επιχειρηματικά συμφέροντα και να αφαιρέσει εργατικά - λαϊκά δικαιώματα.

Και μπορεί να είναι αυτή η τραγική κατάσταση που αντιμετωπίζει ο λαός λόγω της διαχρονικής κυβερνητικής πολιτικής, όμως την ίδια στιγμή τα βήματα που έχουν κάνει σήμερα η επιστήμη και η τεχνολογία είναι τεράστια και μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, αλλά και στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών τους επιπτώσεων στο φυσικό περιβάλλον και στον άνθρωπο.

Ωστόσο τα επιτεύγματα αυτά, αντί να αξιοποιούνται για να προστατεύουν τη ζωή του λαού, βρίσκονται στην υπηρεσία της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων και της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Εκεί είναι που πρέπει να αναζητηθεί και η διέξοδος, στην αμφισβήτηση του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, που είτε καταστρέφει τον φυσικό πλούτο είτε τον παραδίδει στους μονοπωλιακούς ομίλους. Στον αντίποδα, μια οικονομία και ένα κράτος που θα λειτουργεί με κριτήριο την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών μπορεί να εξασφαλίσει και την ουσιαστική προστασία της ζωής των εργαζομένων.

Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για τους εργαζόμενους, προκειμένου να προστατευτούν από τις πυρκαγιές και τις επιπτώσεις κάθε φυσικού φαινομένου, από την οργάνωση και το δυνάμωμα της πάλης τους, μέσα από τα σωματεία τους, τους μαζικούς φορείς, για την κατάργηση όλων των αντιδασικών νόμων που παραδίδουν τη γη και τις δασικές εκτάσεις ως «φιλέτα» στην επιχειρηματική δράση και παράλληλα θεσμοθετούν την υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση της Πυροσβεστικής, την ιδιωτικοποίηση της δασοπυρόσβεσης. Για ολοκληρωμένη διαχείριση και συνολική προστασία των δασών, με κατάργηση του αντιεπιστημονικού διαχωρισμού της πρόληψης από την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών. Για ριζική αλλαγή στην οργάνωση δασοπροστασίας και της πολιτικής προστασίας, με αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Για τη στελέχωση της Πυροσβεστικής και της Δασικής Υπηρεσίας με μόνιμο προσωπικό και μέσα. Για την αναδάσωση του συνόλου των καμένων εκτάσεων και την εξασφάλιση πλήρους αποζημίωσης των περιουσιών, του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου. Για ενίσχυση των πληγέντων για όσο διάστημα διαρκούν οι επιπτώσεις των καταστροφών σε γεωργικές καλλιέργειες και κτηνοτροφία. Κατάργηση της πολιτικής που αντιμετωπίζει τα δάση, τη γη και συνολικά το περιβάλλον ως πηγή κερδοφορίας για τους ομίλους και αποτελεί το «προσάναμμα» για τις καταστροφικές πυρκαγιές.