Eurokinissi

Αλλωστε, στο φόντο των εξελίξεων στο Αφγανιστάν, με την αναδιάταξη των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ στην περιοχή, ο σχεδιασμός για «διασύνδεση» των σχημάτων αυτών που στήθηκαν το προηγούμενο διάστημα σε Ανατ. Μεσόγειο και Περσικό και ενεργότερο ρόλο για την ανακοπή της επιρροής Κίνας, Ρωσίας και Ιράν επιταχύνεται.

Για να μη μείνει δε καμία αμφιβολία για τους σχεδιασμούς αυτούς, με το πέρας της ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Τζ. Πάιατ, έσπευσε με ανάρτησή του να σχολιάσει την ατζέντα της συνάντησης γράφοντας πως ήταν «ένα καλό μενού εδώ και για την επόμενη 3+1, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να συμμετέχουν σε αυτήν την ομάδα δημοκρατικών φίλων και συμμάχων».

Σημειωτέον, την Πέμπτη, φτάνει στην Αθήνα και ο Αμερικανός γερουσιαστής Μενέντεζ (επισήμως για να συμμετάσχει στο φόρουμ «Η Ελλάδα το 2040»), εκ των εμπνευστών του νέου νομοσχεδίου «περί άμυνας και διακοινοβουλευτικής εταιρικής σχέσης ΗΠΑ - Ελλάδας 2021», νομοσχέδιο που «επενδύει» στον άξονα Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ στην αναχαίτιση των «κακόβουλων επιρροών στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη Μέση Ανατολή», της Ρωσίας και της Κίνας, ενώ παράλληλα αποτελεί τον «πρόλογο» της «ανανεωμένης» Συμφωνίας Αμυντικής Συνεργασίας με τις ΗΠΑ, που η κυβέρνηση διαπραγματεύεται το διάστημα αυτό.

Σε ό,τι αφορά την τριμερή της Κυριακής, επισήμως η ατζέντα της πρώτης τέτοιας συνόδου μετά τον σχηματισμό της νέας ισραηλινής κυβέρνησης περιλάμβανε τα επόμενα βήματα για την ενίσχυση της συνεργασίας στην πολιτική προστασία, στην «κλιματική αλλαγή» και την καταπολέμηση της πανδημίας, καθώς και τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.

Αποτυπώνοντας τις πραγματικές στοχεύσεις σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Γ. Λαπίντ, υπογράμμισε στις δηλώσεις του ότι μια «πραγματιστική συμμαχία» αναδύεται στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι αυτή η συμμαχία, που περιλαμβάνει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, την Ιορδανία, την Αίγυπτο, την Κύπρο, την Ελλάδα και άλλους, αποτελεί «κομβικό παράγοντα για όσα συμβαίνουν στην περιοχή. Μια μετριοπαθής, πραγματιστική συμμαχία με προοπτική». Ανέφερε επίσης ότι οι τρεις υπουργοί συζήτησαν «τοπικές» και «πιο μακρινές προκλήσεις», χωρίς να δώσει παραπέρα λεπτομέρειες.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Ν. Χριστοδουλίδης, χαρακτήρισε τη συνάντηση μια «απτή επιβεβαίωση» για τη «στρατηγική φύση αυτής της συνεργασίας, που είναι εδώ για να μείνει».

Ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, συνεχίζοντας τις αναφορές του Ισραηλινού ΥΠΕΞ για την «πραγματιστική συμμαχία», επιβεβαίωσε ότι, πέρα από την ατζέντα που είχε ανακοινωθεί, «στόχος μας σήμερα ήταν να βρούμε νέους τρόπους θεσμοθέτησης της συμμετοχής των στρατηγικών εταίρων του τριμερούς σχήματός μας». Ανέφερε πως αυτοί οι στρατηγικοί εταίροι «ευτυχώς είναι πολλοί και πιστεύουμε ότι και άλλες χώρες τελικά θα μοιραστούν τις ίδιες αρχές και αξίες με εμάς».

Σε αυτήν τη συμμαχία, που εντάσσεται στους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς και τάχα «προωθεί την ειρηνική συνύπαρξη, τη μετριοπάθεια, την ευημερία και το Διεθνές Δίκαιο», ο Δένδιας αντιπαρέθεσε ένα «τόξο φονταμενταλισμού», τρομοκρατίας και θρησκευτικού φανατισμού, το οποίο «απλώνεται από τη Βόρεια Αφρική έως την Ανατολική Μεσόγειο και φτάνει μέχρι την Κεντρική Ασία», επισημαίνοντας ότι «οι Ταλιμπάν θεωρούν την Τουρκία σύμμαχο» και «η "Χαμάς" συνεχάρη τους Ταλιμπάν».

Παρουσίασε δε ως χαρακτηριστικά αυτού του «τόξου» τα εργαλεία που χρησιμοποιούν όλες οι πλευρές στους εντεινόμενους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς (ασύμμετρος πόλεμος, «πόλεμος μέσω αντιπροσώπων», ανάμειξη στο εσωτερικό άλλων χωρών, εργαλειοποίηση Μεταναστευτικού).

Ο Ν. Δένδιας υπογράμμισε επίσης τη σημασία της ενεργειακής συνεργασίας με το Ισραήλ σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, συμπεριλαμβανομένων των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της διασυνδεσιμότητας.

Χαρακτηριστική ήταν εξάλλου η «διαφήμιση» του Ν. Δένδια για τη στήριξη που παρέχει η ελληνική κυβέρνηση στο χρόνιο έγκλημα της κατοχής της Παλαιστίνης από το ισραηλινό κράτος. Καθόλου τυχαία, οι δηλώσεις του Δένδια στην κοινή συνέντευξη Τύπου ξεκίνησαν με την «υπενθύμιση» ότι ήταν ο πρώτος που ήρθε τον περασμένο Μάη στην Ιερουσαλήμ «για να υπογραμμίσω το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα», όπως «βαφτίστηκαν» ο ανελέητος ισραηλινός βομβαρδισμός στη Λωρίδα της Γάζας και οι δολοφονίες Παλαιστινίων στη Δυτική Οχθη, με επίκληση στις ρουκέτες που εκτόξευε η «Χαμάς»...

Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Κύπρου συναντήθηκαν επίσης με τον Πρόεδρο του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Ν. Μπένετ, και τον υπουργό Ενέργειας της χώρας, Κ. Ελχαράρ, ενώ ο Ν. Δένδιας, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον αναπληρωτή πρωθυπουργό και υπουργό Αμυνας του Ισραήλ, Μπένι Γκαντζ.

«Διεξάγουμε έντονη διπλωματία στο διεθνές πεδίο σχετικά με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν και το θέμα της παράτυπης μετανάστευσης», δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και το Σαββατοκύριακο «φούντωσαν» οι διεργασίες με επίκεντρο τις χιλιάδες νέων κατατρεγμένων που αναμένεται να αυξηθούν με φόντο τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν.

«Θα συνεχίσουμε να κάνουμε όλα τα απαραίτητα βήματα, ώστε να διασφαλίσουμε τη σταθερότητα στην περιοχή μας, να προστατεύσουμε τη χώρα μας κατά της μεταναστευτικής πίεσης και να διασφαλίσουμε την γαλήνη του λαού μας», υποστήριξε ο Τούρκος ηγέτης, που είχε σειρά επαφών με ανώτατους αξιωματούχους ΕΕ και διαφόρων κρατών (μεταξύ άλλων Βρετανίας, Ουκρανίας κ.τ.λ.), ξεκαθαρίζοντας ότι το τουρκικό κεφάλαιο μελετά ήδη πώς θα αξιοποιήσει το ρόλο του σε διάφορα κρίσιμα μέτωπα.

Σε συνομιλία του με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο Ερντογάν είπε ότι «κανείς δεν πρέπει να περιμένει από την Τουρκία να αναλάβει τις ευθύνες τρίτων χωρών», ενώ όπως έκανε και σε τηλεφωνική του επαφή με την Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, ανέφερε ότι «η Τουρκία, η οποία έχει υποδεχθεί ήδη 5 εκατομμύρια πρόσφυγες, δεν μπορεί να σηκώσει επιπλέον μεταναστευτικό βάρος». Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της «Σαμπάχ», ο Ερντογάν άδραξε την ευκαιρία για να επαναφέρει το αίτημα για να ενταχθεί και η Τουρκία στην PESCO (που ουσιαστικά αποτελεί πρόπλασμα μιας στρατιωτικής δύναμης σταθερής παρέμβασης της ΕΕ). Σχολίασε δε ότι «αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για μια ομαλή μετάβαση (στο Αφγανιστάν), η μεταναστευτική πίεση θα αυξηθεί περαιτέρω, κάτι που θα ήταν πρόκληση για όλες τις χώρες».

Από την πλευρά των Βρυξελλών, ο Μισέλ χαρακτήρισε τις «πρόσφατες εξελίξεις» στο Αφγανιστάν «κοινή πρόκληση για την Τουρκία και την Ευρωπαϊκή Ενωση» και χαρακτήρισε τη μετανάστευση «δύσκολο θέμα στην Ευρωπαϊκή Ενωση».

Σημειωτέον ότι μια σειρά χώροι προετοιμάζονται σε διάφορες χώρες (π.χ. Ισπανία, στρατιωτική βάση Τορεχόν ντε Αρντόθ) για τη φιλοξενία προσωρινά ως προσφύγων συνεργατών των Δυτικών που απομακρύνονται από το Αφγανιστάν. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν μάλιστα απηύθυνε «έκκληση προς όλα τα κράτη που συμμετείχαν σε αποστολές στο Αφγανιστάν, τους Ευρωπαίους και τους άλλους, να προσφέρουν επαρκείς ποσοστώσεις υποδοχής (...) ώστε να μπορέσουμε συλλογικά να συνδράμουμε όσους έχουν ανάγκη προστασίας».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες της ολόπλευρης κλιμάκωσης του παζαριού έγινε και η συνομιλία Ερντογάν με τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, την περασμένη Παρασκευή. Κυβερνητικές πηγές μίλησαν για «καλό κλίμα», ενώ χτες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γ. Οικονόμου, ερωτηθείς σχετικά σημείωσε ότι «αυτό που παρατηρήθηκε είναι μια συναντίληψη για το πώς πρέπει να διαχειριστούν οι δυο χώρες την ενδεχόμενη έξαρση μεταναστευτικών ή προσφυγικών ροών. Τονίστηκε ότι θα πρέπει να στηριχθούν οι χώρες που βρίσκονται κοντά στο Αφγανιστάν, έτσι ώστε να μείνουν οι άνθρωποι που θα φύγουν από το Αφγανιστάν κοντά στις εστίες τους».

Πρόσθεσε ακόμη πως από τον πρωθυπουργό «υπήρξε και ένα απόλυτο ξεκαθάρισμα (...) για τον τρόπο με τον οποίο η χώρα μας θα διαχειριστεί το ζήτημα» και πως «η Ελλάδα (...) μπορεί με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα να διαχειρίζεται επιχειρησιακά το ζήτημα».

Ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας ανέφερε ότι ο Ερντογάν τόνισε ότι η συνεργασία για τη μετανάστευση πρέπει να ενισχυθεί με βάση την «αμοιβαία κατανόηση και συμφέροντα», αλλά και ότι αναμένει από την ΕΕ συνολικά «ειλικρινή συνεργασία».

Η τουρκική προεδρία σημείωσε πως Ερντογάν - Μητσοτάκης συζήτησαν και για τις διμερείς οικονομικές σχέσεις, με τον πρώτο να εκφράζει την ικανοποίησή του για την έναρξη των συναντήσεων μεταξύ των σχετικών θεσμικών οργάνων για τους μηχανισμούς και τα έργα που περιλαμβάνονται στο κοινό σχέδιο δράσης για τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις, ενώ τόνισε ότι πρέπει να ξεκινήσουν πάλι οι συνεδριάσεις του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας. Ακόμα, συζητήθηκε η «κλιματική κρίση», με αφορμή και τις μεγάλες πυρκαγιές στις δύο χώρες, που παρουσιάστηκαν ως «κοινή πρόκληση που αφορά όλες τις χώρες της Μεσογείου». Τα δε σχετικά ρεπορτάζ σημείωναν πως το περιβάλλον περιλαμβάνεται ως τομέας διμερούς συνεργασίας στη «θετική ατζέντα» που έχουν ήδη επεξεργαστεί τα οικονομικά επιτελεία των δύο πλευρών.

Την ίδια στιγμή, το τουρκικό κεφάλαιο κλιμακώνει το παζάρι με όλες τις πλευρές, εντός και εκτός Αφγανιστάν, με φόντο μια σειρά αναλύσεις και για πλεονεκτήματα που αυτό μπορεί να προσφέρει και στο ΝΑΤΟ.

Σε συνομιλία που είχε με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Ερντογάν - σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας - είπε ότι «πρέπει να διατηρήσουμε ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας με τους Ταλιμπάν και να ακολουθήσουμε μία σταδιακή προσέγγιση, αντί μίας προσέγγισης που θα βασίζεται σε σκληρούς όρους». Εξέφρασε την ελπίδα οι Ταλιμπάν «να μην επαναλάβουν λάθη του παρελθόντος», αλλά και «η νέα κυβέρνηση που θα σχηματιστεί στο Αφγανιστάν πρέπει να είναι χωρίς αποκλεισμούς και αντιπροσωπευτική για την ποικιλομορφία του αφγανικού λαού».

Την ίδια στιγμή, οι δύο πλευρές συμφώνησαν «για την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας στο θέμα του Αφγανιστάν», όπως διευκρίνισε το Κρεμλίνο από τη μεριά του, σημειώνοντας ότι για το θέμα «συζήτησαν λεπτομερώς» και «έδωσαν έμφαση στη σημασία τού να διασφαλιστούν η σταθερότητα και η ειρήνη στη χώρα, η αυστηρή τήρηση της τάξης και του κράτους δικαίου. Υπογράμμισαν επίσης ότι προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στη μάχη κατά της τρομοκρατίας και της διακίνησης ναρκωτικών».

Μεταξύ άλλων, οι δύο ηγέτες μίλησαν και για τη διμερή εμπορική και οικονομική συνεργασία, ειδικά στην Ενέργεια, με τον Ερντογάν να υπογραμμίζει ότι «περιμένει μια αυξημένη ροή φυσικού αερίου μέσω του "TurkStream"». Σημειωτέον ότι με φόντο και τη νέα όξυνση πολύπλευρων παζαριών στην περιοχή μας, το πρακτορείο «INTERFAX» επανήλθε σε δημοσιεύματα για νέο συμβόλαιο που Αγκυρα - Μόσχα ετοιμάζουν για πρόσθετη συστοιχία συστημάτων αεράμυνας «S-400», επικαλούμενο δηλώσεις στελεχών του ρωσικού οργανισμού εξαγωγών όπλων «Rosoboronexport».