Επαφές σε Ασία και Ευρώπη ξεκίνησε χτες ο νέος ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Αφγανιστάν, Τομ Γουέστ, δηλώνοντας ότι «η διεθνής κοινότητα πρέπει να δράσει ενωμένη για να είναι αποτελεσματική» και ότι στόχος των επαφών του είναι «να συζητήσω πώς θα προχωρήσουμε μπροστά με συμμάχους και εταίρους».

Από τις Βρυξέλλες, όπου έκανε την πρώτη του στάση, επεσήμανε ότι «οι Ταλιμπάν διατύπωσαν πολύ καθαρά και ανοιχτά την επιθυμία τους να εξομαλύνουν τις σχέσεις με τη διεθνή κοινότητα, να επαναληφθεί η ανθρωπιστική βοήθεια, να επιστρέψει η διεθνής διπλωματική κοινότητα στην Καμπούλ και να υπάρξει ανακούφιση από τις κυρώσεις», ενώ ισχυρίστηκε ότι «οι ΗΠΑ μόνες τους δεν μπορούν να κάνουν τίποτα απ' αυτά».

Ο Αμερικανός διπλωμάτης - που θα έχει επαφές σε Πακιστάν, Ινδία και Ρωσία - είπε ότι η Ουάσιγκτον ετοιμάζεται για νέο γύρο επαφών με τους Ταλιμπάν στην Ντόχα, ενώ εξέφρασε και «ανησυχία για την εκτόξευση των επιθέσεων του Ισλαμικού Κράτους του Χορασάν», αναφέροντας: «Θέλουμε οι Ταλιμπάν να πετύχουν απέναντί τους».

Αντίστοιχα, πρόσθεσε, και η συνεχιζόμενη παρουσία της «Αλ Κάιντα» στην περιοχή «αποτελεί θέμα για το οποίο εκφράζουμε ανησυχία και στον διάλογό μας με τους Ταλιμπάν».

Στο μεταξύ, όπως μετέδωσε το αφγανικό δίκτυο «Tolo News», στις Βρυξέλλες θα βρεθεί για επαφές και ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στο Αφγανιστάν, Αντρέας φον Μπραντ. Ο τελευταίος σε πρόσφατες δηλώσεις του επεσήμανε ότι «πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα, να βεβαιωθούμε ότι στο εσωτερικό του κινήματος των Ταλιμπάν θα κυριαρχήσουν οι μετριοπαθείς και οι σύγχρονες δυνάμεις».

Τις διαρκείς διεργασίες για τους όρους συνεργασίας με την κυβέρνηση των Ταλιμπάν αναδεικνύουν και οι επαφές που συνεχίζονται μαζί της στην Καμπούλ και αλλού.

Μετά τον Πακιστανό ΥΠΕΞ, στην Καμπούλ βρέθηκε και ο ΥΠΕΞ του Τουρκμενιστάν, Ρ. Μουράντοφ. Συνάντησε αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον πρωθυπουργό του «Ισλαμικού Εμιράτου», μουλά Μοχάμαντ Χασάν Ακχάντ, συζητώντας για τις διμερείς σχέσεις και την οικονομική συνεργασία. Ο δε αναπληρωτής πρωθυπουργός του Αφγανιστάν, Αμπντούλ Σαλάμ Χανάφι, επανέλαβε ότι οι Ταλιμπάν στηρίζουν έργα όπως ο αγωγός TAPI (σχεδιάζεται να μεταφέρει αέριο από το Τουρκμενιστάν σε Αφγανιστάν, Πακιστάν και Ινδία), αλλά και κοινά σχέδια για την ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου και του δικτύου οπτικών ινών.

Στο μεταξύ, νέα επίθεση με θύματα σημειώθηκε στο Αφγανιστάν, αυτήν τη φορά στην πόλη Τζαλαλαμπάντ, στα ανατολικά, την Κυριακή. Ενοπλοι πυροβόλησαν και σκότωσαν τουλάχιστον τρεις Ταλιμπάν, ενώ άλλοι τρεις τραυματίστηκαν σε δύο εκρήξεις που σημειώθηκαν σε άλλο τμήμα της ίδιας πόλης. Αυτόπτες μάρτυρες αναφέρθηκαν σε μαχητές του «Ισλαμικού Κράτους».

Τέλος, εκπρόσωπος των Ταλιμπάν επιβεβαίωσε στα τέλη της προηγούμενης βδομάδας και τη δολοφονία τεσσάρων Αφγανών γυναικών, μεταξύ τους και ακτιβιστριών για τα γυναικεία δικαιώματα. Οι σοροί τους εντοπίστηκαν στο Μαζάρ ι Σαρίφ, στα βόρεια, ενώ τις τελευταίες μέρες είχαν καταγραφεί δολοφονίες και άλλων ακτιβιστριών.

Οξύνεται η ένταση στο Ιράκ, στο φόντο της προχτεσινής αποτυχημένης απόπειρας δολοφονίας του πρωθυπουργού, Μουστάφα αλ Καντχίμι στην κατοικία του, στην «Πράσινη Ζώνη» ασφαλείας στη Βαγδάτη.

Η επίθεση έγινε με εξοπλισμένα drones και προκάλεσε τον τραυματισμό 7 σωματοφυλάκων και υλικές ζημιές στην πρωθυπουργική κατοικία. Ο Καντχίμι βγήκε αλώβητος από την απόπειρα και εμφανίστηκε την Κυριακή στη δημόσια τηλεόραση με μόνο έναν επίδεσμο στο αριστερό χέρι, ενώ ανέπτυξε στρατεύματα πέριξ της πρωτεύουσας.

Κατά τον Ιρακινό ταξίαρχο Γ. Ρασούλ, τα drones προήλθαν από νοτιοανατολικά προάστια και πετούσαν σε πολύ χαμηλό ύψος και γι' αυτό δεν έγιναν αντιληπτά από τα συστήματα ασφαλείας.

Καμία οργάνωση δεν ανέλαβε την ευθύνη της επίθεσης, ενώ διεθνή πρακτορεία αναπαρήγαγαν «πληροφορίες» πως πίσω της μπορεί να βρίσκονται φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές που έχασαν περίπου τα 2/3 των εδρών τους στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές και καταγγέλλουν νοθεία.

Η δε επίθεση έγινε δύο μέρες μετά τις σοβαρές συγκρούσεις μεταξύ αντικυβερνητικών διαδηλωτών (συμπεριλαμβανομένων ανδρών από φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές) και δυνάμεων ασφαλείας στο κέντρο της Βαγδάτης, την περασμένη Παρασκευή, με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός διαδηλωτή και τον τραυματισμό τουλάχιστον 30 άλλων. Ο πρωθυπουργός τότε είχε καταδικάσει τις επιθέσεις και είχε εμφανιστεί να διατάζει έρευνα για να εξακριβωθεί ποιος προκάλεσε τα επεισόδια και ποιο στέλεχος της αστυνομίας παραβίασε την εντολή για μη ρίψη πυρών σε διαδηλωτές.

Ο εκπρόσωπος Τύπου του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών καταδίκασε την απόπειρα δολοφονίας του Ιρακινού πρωθυπουργού. Κατηγορώντας τις ΗΠΑ, τόνισε πως τέτοιες ενέργειες είναι προς το συμφέρον δυνάμεων που εισέβαλαν στο Ιράκ πριν από 18 χρόνια, προσθέτοντας πως οι ΗΠΑ γνωρίζουν «τις συνωμοσίες που στοχοποιούν την πρόοδο και την ασφάλεια στο Ιράκ».

Σημειώνεται ότι την Κυριακή εμφανίστηκε αιφνιδίως στη Βαγδάτη ο Ιρανός διοικητής των δυνάμεων «Αλ Κουντς» των «Φρουρών της Ιρανικής Επανάστασης», στρατηγός Ισμαήλ Γαάνι, ο οποίος φέρεται να δήλωσε ότι η Τεχεράνη δεν αντιτίθεται σε κανέναν πολιτικό που θα προταθεί από τα κόμματα και τους εκλογικούς συνασπισμούς Σιιτών ως υποψήφιος για τη θέση του επόμενου πρωθυπουργού του Ιράκ.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, καταδίκασε την απόπειρα δολοφονίας, δίνοντας εντολή στις μυστικές υπηρεσίες να παράσχουν κάθε δυνατή «βοήθεια» στο Ιράκ για τον εντοπισμό των δραστών. Παράλληλα, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν, επικοινώνησε την Κυριακή τηλεφωνικά με τον Ιρακινό πρωθυπουργό.

Με μπαράζ επαφών της Τεχεράνης με όλα τα εμπλεκόμενα ιμπεριαλιστικά κέντρα προετοιμάζεται το έδαφος για την επανέναρξη των συνομιλιών στις 29 Νοέμβρη στη Βιέννη, σχετικά με τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (JCPOA).

Ο Ιρανός υφυπουργός Εξωτερικών Αλί Μπαγερί, που έχει οριστεί επικεφαλής της ιρανικής διαπραγματευτικής αντιπροσωπείας, αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα διαβουλεύσεις με Ευρωπαίους αξιωματούχους, μεταβαίνοντας πρώτα στη Βρετανία και ακολούθως σε Γαλλία και Γερμανία.

Στο μεταξύ, σχολιάζοντας τις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, Τζ. Σάλιβαν, πως οι ΗΠΑ θα κάνουν το ίδιο εάν το Ιράν επιστρέψει στη συμφωνία JCPOA, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Σ. Χατιμπζαντέχ, ανέφερε πως οι ΗΠΑ δεν έχουν δικαίωμα να εγείρουν αξιώσεις για τη συμφωνία του 2015, θυμίζοντας πως ήταν αυτές που αποχώρησαν μονομερώς το 2018. Επισήμανε ακόμα ότι παρά τις εξαγγελίες της, η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση συνέχισε και ενίσχυσε τις κυρώσεις που επέβαλε η προηγούμενη. Πρόσθεσε πως το σημαντικό «είναι οι πράξεις» και πως έως τώρα αυτές έρχονται σε αντίθεση με τα λόγια των αξιωματούχων στις ΗΠΑ. Επανέλαβε έτσι ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να δώσουν «εγγυήσεις» πως δεν θα αποχωρήσουν και πάλι μονομερώς από τη συμφωνία εάν συμφωνηθεί η διατήρησή της. Κάλεσε επίσης τις ΗΠΑ και την ΕΕ να επιλέξουν μια «ρεαλιστική» προσέγγιση στις διαπραγματεύσεις.

Το Σάββατο ο Ιρανός ΥΠΕΞ Χ. Αμίρ-Αμπντολαχιάν είχε τηλεφωνικές συνομιλίες με τους ομολόγους του σε Ρωσία Σ. Λαβρόφ και Κίνα, Ουάνγκ Γι.

Στη συνομιλία με τον Λαβρόφ τόνισε πως ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) θα πρέπει να απέχει από πολιτικές θέσεις σε σχέση με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ενώ και ο Λαβρόφ τόνισε την ανάγκη οι ΗΠΑ να σταματήσουν «τις καταστροφικές ενέργειες» σε βάρος της διεθνούς συμφωνίας του 2015.

Στη συνομιλία του Ιρανού ΥΠΕΞ με τον Κινέζο ομόλογό του συζητήθηκαν οι διμερείς «στρατηγικές σχέσεις» και οι επικείμενες συνομιλίες στη Βιέννη, με τον Κινέζο υπουργό να δηλώνει πως η χώρα του αντιτίθεται σε μονομερείς ενέργειες και είναι «κατά των εκφοβισμών», αναφερόμενος στις ΗΠΑ.

Στο φόντο αυτών των διεργασιών, ξεκίνησαν την Κυριακή τα ετήσια ιρανικά στρατιωτικά γυμνάσια Zolfaqar-1400 κοντά στα Στενά του Ορμούζ, με τον ναύαρχο Μ. Μουσαβί να αναφέρει ότι «αποτελούν μια σοβαρή προειδοποίηση στους εχθρούς» του Ιράν.

• Οι ιρανικές αρχές απαγόρευσαν την εφημερίδα «Κελίντ», επειδή φέρεται πως δημοσίευσε το Σάββατο άρθρο για την έξαρση της φτώχειας στο Ιράν, επιρρίπτοντας ευθύνες στην κυβέρνηση.

Ολοκληρώνεται σήμερα στην Ουάσιγκτον ο διήμερος «στρατηγικός διάλογος» μεταξύ αντιπροσωπειών ΗΠΑ και Αιγύπτου, με επικεφαλής τους ΥΠΕΞ των δύο χωρών, Αντ. Μπλίνκεν και Σάμεχ Σούκρι, στο κάδρο ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή.

Πέρα από τις διμερείς σχέσεις, συζητήθηκαν και περιφερειακές εξελίξεις, όπως η αντιπαράθεση για το αιθιοπικό φράγμα GERD, οι επικείμενες εκλογές στη Λιβύη, οι εξελίξεις μετά το πραξικόπημα στο Σουδάν.

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ σε δηλώσεις του αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη διμερή συνεργασία στον τομέα της ασφαλείας, στις καλές σχέσεις Αιγύπτου - Ισραήλ, ενώ δεν παρέλειψε να εκφράσει «σοβαρές ανησυχίες» για τις δραστηριότητες του Ιράν στην ευρύτερη περιοχή.