Η απόφαση εντάσσεται στα αντίμετρα της Ρωσίας απέναντι στο μπαράζ ευρωατλαντικών κυρώσεων εναντίον της και όπως ήταν αναμενόμενο προκάλεσε άμεσα αντιδράσεις, με το Βερολίνο να κάνει λόγο για παραβίαση των συμβάσεων που έχουν υπογραφεί για το φυσικό αέριο.

«Αποφάσισα να τεθεί σε εφαρμογή ένα σύνολο μέτρων ώστε να περάσουμε στις πληρωμές σε ρούβλια για το αέριό μας το οποίο παραδίδεται σε εχθρικές χώρες και να εγκαταλείψουμε όλους τους διακανονισμούς με νομίσματα που συμβιβάστηκαν», είπε ο Βλ. Πούτιν, επισημαίνοντας πως πρόκειται για αντίδραση στο «πάγωμα» των περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας στη Δύση (έχουν «παγώσει» περίπου τα μισά από τα 600 δισ. δολάρια των αποθεμάτων της Τράπεζας της Ρωσίας).

Ο Ρώσος Πρόεδρος ζήτησε από την κεντρική τράπεζα και από την κυβέρνηση να δημιουργήσουν «μέσα σε μία εβδομάδα» το νέο σύστημα που πρέπει να είναι «σαφές, διαφανές» και να ρυθμίζει τη διεξαγωγή πληρωμών, περιλαμβανομένης «της απόκτησης ρουβλιών στη ρωσική αγορά συναλλάγματος».

Η εν λόγω κίνηση της Μόσχας κλιμακώνει τις πιέσεις αμφισβήτησης του δολαρίου και του ευρώ ως νομισμάτων για την αγοραπωλησία ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου, ενώ «κουμπώνει» και με άλλα παζάρια που επιταχύνονται, όπως π.χ. αυτά για την πώληση πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας στην Κίνα σε κινεζικό νόμισμα (γουάν).

Μετά τις χτεσινές ανακοινώσεις Πούτιν, η ισοτιμία του δολαρίου προς το ρωσικό νόμισμα έπεσε κάτω από τα 95 ρούβλια για πρώτη φορά από τις 2 Μάρτη. Η μείωση είναι της τάξης του 8,3%.

Νωρίτερα, ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης, Αλ. Νόβακ, «προειδοποίησε» ότι θα καταρρεύσει η αγορά Ενέργειας και οι τιμές θα γνωρίσουν πρωτόγνωρη «έκρηξη» εφόσον οι δυτικές χώρες αποφασίσουν να επιβάλουν εμπάργκο στους ρωσικούς υδρογονάνθρακες.

«Είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι χωρίς τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, αν επιβληθούν κυρώσεις, οι αγορές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου θα καταρρεύσουν. Η άνοδος των τιμών των ενεργειακών πόρων ενδέχεται να είναι απρόβλεπτη», δήλωσε ο Νόβακ μιλώντας στη Δούμα. Χαρακτήρισε επίσης «παράλογη» την απόφαση της Γερμανίας να ενδώσει στις πιέσεις των ΗΠΑ και να μπλοκάρει την έναρξη λειτουργίας του ήδη έτοιμου ρωσο-γερμανικού αγωγού «Νord Stream 2».

Την ίδια ώρα, στη Γερμανία, ο καγκελάριος, Ο. Σολτς, επανέλαβε ότι πιθανή διακοπή της εισαγωγής Ενέργειας από τη Ρωσία «δεν είναι εφικτή από τη μία μέρα έως την άλλη», διαβεβαιώνοντας εντούτοις ότι η εξάρτηση από τη Μόσχα «θα τερματιστεί το συντομότερο δυνατό». Εξήγησε, από την άλλη, πως «με βεβιασμένες κινήσεις η Γερμανία θα κινδύνευε με σοβαρή ύφεση και θα απειλούνταν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας».

Ο δε υπουργός Οικονομίας και αντικαγκελάριος, Ρ. Χάμπεκ, σχολιάζοντας την απαίτηση της Μόσχας οι παραγγελίες Ενέργειας να εξοφλούνται στο εξής σε ρούβλια από τις «εχθρικές χώρες», δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα συζητήσει το θέμα με τους Ευρωπαίους εταίρους, ενώ σημείωσε ότι «αυτό δείχνει για μία ακόμη φορά πως η Ρωσία δεν είναι σταθερός εταίρος».

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της γαλλικής εταιρείας «Total Energies», Π. Πουγιανέ, δήλωσε ότι η εταιρεία μπορεί έως το τέλος του χρόνου να απεξαρτηθεί πλήρως από το ρωσικό πετρέλαιο. Διευκρίνισε ωστόσο ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει και για το ρωσικό φυσικό αέριο, διότι αυτό θα έπληττε σημαντικό τμήμα της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ο Πουγιανέ είπε επίσης ότι η βιωσιμότητα της «Total» δεν τίθεται σε κίνδυνο από τη διακοπή των δραστηριοτήτων της στη Ρωσία, λαμβανομένου υπόψη ότι αυτές αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% του τζίρου της. Υπογράμμισε ότι η εταιρεία δεν σκοπεύει να εγκαταλείψει πλήρως τη Ρωσία διότι αυτό θα σήμαινε ότι χαρίζει στους Ρώσους περίπου 13 δισ. ευρώ, δηλαδή το ποσό που έχει έως σήμερα επενδύσει.

Την ίδια ώρα, σε συνέδριο που οργάνωσε στη Λοζάνη η εφημερίδα «Financial Times», στελέχη εταιρειών Ενέργειας προειδοποίησαν πως υπάρχει κίνδυνος σοβαρών ελλείψεων στο ντίζελ παγκοσμίως και πολύ περισσότερο στην ευρωπαϊκή αγορά.

Η δε επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, επέστησε την προσοχή στο ενδεχόμενο χρησιμοποίησης των κρυπτονομισμάτων από Ρώσους ολιγάρχες για να παρακάμψουν τις κυρώσεις της ΕΕ. Παραδέχθηκε ότι η πρακτική αυτή έχει αυξηθεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα, προειδοποιώντας όσους ανταλλάσσουν, συναλλάσσονται και προσφέρουν υπηρεσίες έναντι κρυπτονομισμάτων πως «γίνονται συνένοχοι στην παραβίαση των κυρώσεων».

Παράλληλα με τις ευρωατλαντικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και τα αντίμετρα της Μόσχας, επιταχύνονται και μια σειρά από άλλες διεργασίες και ανακατατάξεις διεθνώς.

Οι ΗΠΑ και η Βρετανία, συντονίζοντας παραπέρα τις κινήσεις τους σε αυτό το πλαίσιο, συμφώνησαν να άρουν τους αμερικανικούς δασμούς στον βρετανικό χάλυβα και αλουμίνιο - που είχαν επιβληθεί το 2018 επί προεδρίας Τραμπ - όπως και τα βρετανικά αντίποινα σε αμερικανικά προϊόντα. Ουάσιγκτον και Λονδίνο επιχειρούν να κλιμακώσουν τις πιέσεις τους σε βάρος της Κίνας, την οποία κατηγορούν για «αθέμιτες εμπορικές πρακτικές».

Την ίδια ώρα, τη χειρότερη επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου στη Βρετανία από τη δεκαετία του 1950 καταγράφει ο Τύπος της χώρας, με βάση στοιχεία του Γραφείου Ευθύνης Προϋπολογισμού της Βουλής, που δείχνουν πως η τάση αυτή θα κρατήσει τουλάχιστον έως το 2024.

Καταγράφεται επίσης η μεγαλύτερη αύξηση του πληθωρισμού εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια (6,2%). Επιχειρώντας να εκτονώσει τη μεγάλη λαϊκή δυσαρέσκεια για την έκρηξη της ακρίβειας σε καύσιμα, τρόφιμα, υπηρεσίες, ο υπουργός Οικονομικών, Ρ. Σουνάκ, ανακοίνωσε μέτρα για φοροελαφρύνσεις σε πολίτες που ανήκουν στο πιο «ευάλωτο» οικονομικά τμήμα του πληθυσμού και για μείωση φόρων σε εργαζόμενους. Σημειώνεται ότι σε δημοσκόπηση του YouGov, το 63% των ερωτηθέντων (εκ των οποίων το 40% ανέφεραν πως είναι ψηφοφόροι των Συντηρητικών) δήλωσαν δυσαρεστημένοι από την κυβερνητική οικονομική πολιτική.

Στο μεταξύ, στην άλλη άκρη του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, στο Πεκίνο, η Εθνική Επιτροπή Ανάπτυξης και Μεταρρύθμισης (NDRC) ανακοίνωσε πως θα αυξήσει έως το 2025 κατά 200.000 τόνους ετησίως την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου (που παράγεται από ηλεκτρόλυση νερού με τη δύναμη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Ανακοίνωσε επίσης πως θα κυκλοφορήσουν στους δρόμους της Κίνας περίπου 50.000 οχήματα υδρογόνου μέσα στην επόμενη τριετία.

Χτες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την προσωρινή χαλάρωση των κανόνων κρατικών ενισχύσεων προς τις επιχειρήσεις για την υποστήριξη της οικονομίας απέναντι στις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία. Οπως ανακοινώθηκε, οι χώρες της ΕΕ έχουν τη δυνατότητα χορήγησης επιδοτούμενων δανείων στις επιχειρήσεις που υφίστανται τις επιπτώσεις των κυρώσεων και της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου, υπό ορισμένες συνθήκες.

Παράλληλα, παρουσίασε βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες δράσεις για την ενίσχυση της παγκόσμιας «επισιτιστικής ασφάλειας» και την «υποστήριξη» των αγροτών και των καταναλωτών στην ΕΕ. Εκτιμήθηκε ότι προς το παρόν η διαθεσιμότητα τροφίμων δεν διακυβεύεται στην ΕΕ, ωστόσο ο αγροτικός τομέας είναι εισαγωγέας συγκεκριμένων προϊόντων, όπως τα λιπάσματα και οι ζωοτροφές. Παραδέχεται την αύξηση των τιμών των παγκόσμιων εμπορευμάτων που επιταχύνθηκε περαιτέρω από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και διαπιστώνει την ανάγκη ενίσχυσης της γεωργίας και των αλυσίδων εφοδιασμού τροφίμων.

Με τα ευρωπαϊκά μονοπώλια να επιχειρούν να ενισχύσουν τη θέση τους στον τομέα των τροφίμων, η Επιτροπή διαβεβαιώνει πως θα πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι η ΕΕ συμβάλλει στην παγκόσμια «επισιτιστική ασφάλεια», ιδιαίτερα στην Ουκρανία, στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές δημητριακών, καθώς και στην Ασία και την Υποσαχάρια Αφρική.

Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Β. Ντομπρόβσκις, πρότεινε να μην υπάρξουν περιορισμοί στις εξαγωγές για να αποφευχθούν περαιτέρω κύματα ακρίβειας. Ισχυρίστηκε ότι η ΕΕ δεν αντιμετωπίζει κίνδυνο επισιτιστικής ασφάλειας, τονίζοντας πως θα πρέπει να εξασφαλιστούν οι τιμές των τροφίμων σε προσιτά επίπεδα και η ενίσχυση της γεωργίας και των αλυσίδων εφοδιασμού ώστε να γίνουν βιώσιμες απέναντι σε μελλοντικές κρίσεις.

Ανακοινώθηκε επίσης και πρόγραμμα Υποστήριξης Εκτακτης Ανάγκης της ΕΕ ύψους 330 εκατ. ευρώ για την Ουκρανία που θα αφορά βασικά αγαθά και υπηρεσίες.

Τέλος, πληροφορίες του πρακτορείου «Ρόιτερς» που επικαλείται έγγραφο της Κομισιόν, ανέφεραν ότι θα ανοίξει ο δρόμος για κρατική βοήθεια έως 400.000 ευρώ σε επιχειρήσεις της ΕΕ που επηρεάζονται άσχημα από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Στην πρώτη γραμμή φαίνεται πως θα είναι εταιρείες που σχετίζονται με την αλιεία και την αγροτική παραγωγή και οι οποίες θα μπορούν να πάρουν επιδοτήσεις έως 35.000 ευρώ.