Από τη χθεσινή συνάντηση του Σέρβου Προέδρου με τον απεσταλμένο της ΕΕ

«Η διεθνής κοινότητα είναι πολύ ανήσυχη για ό,τι είδαμε στις 31 Ιούλη και όλοι οι διαπραγματευτές προσδοκούμε ότι οι ηγεσίες των δύο πλευρών δεν θα επιτρέψουν να γίνουν τα ίδια στις 31 Αυγούστου», πρόσθεσε.

Θυμίζουμε ότι τέλη Ιούλη οι εντάσεις στο βόρειο Κόσοβο χτύπησαν «κόκκινο», με τις δυνάμεις ασφαλείας και των δύο πλευρών σε πλήρη ετοιμότητα, μετά από αντιδράσεις των Σέρβων της περιοχής για τα νέα μέτρα που επέβαλαν οι αρχές της Πρίστινας για την είσοδο στο Κόσοβο αποκλειστικά με έγγραφα και πινακίδες του προτεκτοράτου. Η κυβέρνηση Κούρτι τελικά ανέβαλε την εφαρμογή των μέτρων για την 1η Σεπτέμβρη και έτσι τώρα εκφράζονται φόβοι για νέο γύρο εντάσεων, με διάφορες δηλώσεις όλων των πλευρών περί ετοιμότητας για «διασφάλιση της σταθερότητας».

Η διαχείριση των σχέσεων με την Πρίστινα θα αποτελέσει βασικό θέμα στην ατζέντα και της νέας κυβέρνησης στη Σερβία, ο σχηματισμός της οποίας ακόμα εκκρεμεί, παρότι οι βουλευτικές εκλογές έγιναν τον Απρίλη.

Ο Σέρβος Πρόεδρος Αλ. Βούτσιτς δήλωσε χτες ότι στα τέλη της βδομάδας αναμένεται να ανακοινώσει την πρότασή του για τον νέο πρωθυπουργό. Η μεγάλη καθυστέρηση αποτυπώνει πιθανότατα συνεχιζόμενες διεργασίες στον κυβερνητικό συνασπισμό υπό την ηγεσία του Προοδευτικού Κόμματος, μεταξύ άλλων για τη στάση της χώρας σε διάφορα θέματα, με φόντο την όξυνση του ανταγωνισμού Δύσης - Ρωσίας και στα Βαλκάνια.

Είναι χαρακτηριστικές οι νέες αντεγκλήσεις σε υψηλούς τόνους μεταξύ του μέχρι τώρα υπουργού Εσωτερικών Αλ. Βουλίν και της μέχρι τώρα υπουργού Ενέργειας και Υποδομών Ζοράνα Μιχαΐλοβιτς.

Η δεύτερη αντέδρασε στην πρόσφατη επίσκεψη Βουλίν στη Μόσχα (όπου πήγε με δική του πρωτοβουλία, χωρίς ανακοίνωση για το ακριβές περιεχόμενό της), υποστηρίζοντας ότι οι επιλογές του δεν συμβάλλουν στην πολιτική των κυβερνήσεων Βούτσιτς για «διατήρηση της ειρήνης και σταθερότητας, της περιφερειακής συνεργασίας και της ένταξης στην ΕΕ». Πρόσθεσε δε ότι «η Σερβία έχει λάβει καθαρή απόφαση ενάντια στον πόλεμο στην Ουκρανία», διευκρινίζοντας πως «η επιλογή για μη επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, όπως έκανε όλη η Ευρώπη, δείχνει ότι ακολουθεί αυτόνομη και ανεξάρτητη πολιτική».

Από τη μεριά του ο Βουλίν υπεραμύνθηκε της Ρωσίας και της συνάντησής του με τον Λαβρόφ, αναφέροντας πως «δεν μας πιέζουν για τίποτα, σέβονται κάθε λόγο του Προέδρου Βούτσιτς, εκτιμούν πολύ την ουδετερότητά μας και ποτέ δεν προσπάθησαν να αλλάξουν την πολιτική μας, κάτι που δεν ισχύει για τους φίλους της κυρίας Μιχαΐλοβιτς».

Αντέδρασε δε σε «απορίες» που εξέφρασε για το ταξίδι του στη Μόσχα και ο Αμερικανός πρέσβης στο Βελιγράδι, λέγοντας ότι ο πρέσβης της Σερβίας στην Ουάσιγκτον δεν θα σχολίαζε ποτέ ένα ταξίδι Αμερικανού υπουργού, αλλά και αναφέροντας πως ακόμα κι αν κάποιοι καταφέρουν την απομάκρυνσή του από το νέο υπουργικό συμβούλιο, «η ιδέα μιας ανεξάρτητης Σερβίας, που αποφασίζει για λογαριασμό της, δεν θα χαθεί».

Η Μιχαΐλοβιτς προέρχεται από το Σερβικό Προοδευτικό Κόμμα του Βούτσιτς, που ηγείται μέχρι τώρα πολυκομματικής κυβερνητικής συμμαχίας.

Ο Βουλίν είναι επικεφαλής του «Κινήματος Σοσιαλιστών», που επίσης συμμετέχει στον συνασπισμό του Βούτσιτς, με διάφορες υπουργικές θέσεις από το 2014. Είναι γνωστός υπέρμαχος της στενής συνεργασίας με τη Ρωσία και υποστηρικτής της «δημιουργίας της Μεγάλης Σερβίας». Τον περασμένο Ιούλη είχε επανέλθει σχετικά, υποστηρίζοντας ότι ο μόνος τρόπος για να υπάρχει σταθερότητα στα Βαλκάνια είναι οι Σέρβοι της περιοχής να ενωθούν σε ένα κράτος.

Η Μιχαΐλοβιτς είχε επικρίνει και τότε τις δηλώσεις του, λέγοντας ότι «δεν αποτελούν επίσημη θέση της σερβικής κυβέρνησης» και καλώντας «τους πολιτικούς της περιοχής να κατανοήσουν πως πρέπει να ξεφύγουν από το παρελθόν, να εργαστούν πάνω σε κοινά σχέδια».

Ο Βουλίν έδωσε συνέχεια επιμένοντας ότι «η δημιουργία του σερβικού κόσμου αποτελεί θέση μου και τμήμα του προγράμματος του κόμματος του οποίου ηγούμαι. Σε αντίθεση με κάποιους πολιτικούς, ανάμεσα στους οποίους ανήκουν και μέλη της κυβέρνησης, εγώ διαθέτω ιδεολογία, απόψεις και θέσεις και δεν χρειάζομαι καμία πρεσβεία για να εγκρίνει ό,τι σκέφτομαι και κάνω»...

Προβληματισμούς για τους αποτελεσματικότερους τρόπους στήριξης των μονοπωλίων εν μέσω της «ενεργειακής κρίσης» εκφράζουν αστικά επιτελεία, στο φόντο εντεινόμενων προβλέψεων και εκτιμήσεων για επερχόμενη νέα διεθνή καπιταλιστική κρίση.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, το «Bloomberg» παρουσιάζει σαν «βαρέλι δίχως πάτο» τις κρατικές επιδοτήσεις στα τιμολόγια Ενέργειας που δίνουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έως τώρα οι κυβερνήσεις στις χώρες της ΕΕ, καθώς αυτές εκτιμάται πως έχουν ήδη φτάσει τα 280 δισ. ευρώ, δίχως να μετριάζουν ουσιαστικά την «ενεργειακή κρίση». Η «βοήθεια» αυτή, λένε αναλυτές του αμερικανικού δικτύου, «κινδυνεύει να ενισχύσει την κρίση».

Στην πραγματικότητα, βέβαια, οι επιδοτήσεις αυτές πληρώνονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από τους λαούς που βυθίζονται στην ενεργειακή φτώχεια, ενώ απογειώνεται η κερδοφορία των ομίλων του κλάδου. Ο προβληματισμός των αστικών επιτελείων αφορά τη «μοιρασιά» και την αποδοτικότητα στη συνολικότερη στήριξη των καπιταλιστικών οικονομιών.

Σε ένα τέτοιο φόντο, στο τραπέζι βρίσκεται και η σύγκληση μιας έκτακτης συνόδου των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, με πιθανό θέμα τη θέσπιση ενός «πλαφόν» στα ανώτατα όρια των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος.

Ειδική αναφορά κάνει το «Bloomberg» στην περίπτωση της Γαλλίας και στη νέα αύξηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας λόγω των διακοπών στη λειτουργία 6 πυρηνικών σταθμών (μεταξύ άλλων και λόγω ξηρασίας). Επικαλείται δε την ανακοίνωση της «Electricite de France», ότι οι διακοπές αυτές επηρεάζουν σταθμούς που παράγουν σχεδόν το 14% της συνολικής πυρηνικής ισχύος της Γαλλίας.

Χτες στο μεταξύ, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν ξεκίνησε τριήμερη επίσκεψη στην Αλγερία, θέτοντας τα ενεργειακά στην πρώτη γραμμή της ατζέντας των συναντήσεων που θα έχει με τον Αλγερινό ομόλογό του, Αμπντελματζίντ Τεμπούν. Ο Μακρόν συνοδεύεται από επτά πρωτοκλασάτους υπουργούς και μία 90μελή αντιπροσωπεία επιχειρηματιών και γαλλικών μονοπωλίων.

Στη Βρετανία σήμερα αναμένεται η ρυθμιστική αρχή να ανακοινώσει νέα, τριπλάσια (σε σχέση με τον περσινό χειμώνα) αύξηση των οικιακών τιμολογίων ρεύματος, οδηγώντας εκατομμύρια νοικοκυριά στην ενεργειακή φτώχεια. Σχετικές έρευνες εκτιμούν ότι έως τον Γενάρη του 2023 σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας θα βρίσκονται τα 2/3 των νοικοκυριών της χώρας. Σε ένα τέτοιο φόντο, αστικά επιτελεία λανσάρουν δήθεν «ριζοσπαστικές ιδέες», όπως «φόρους αλληλεγγύης» σε νοικοκυριά με υψηλότερα εισοδήματα κ.ά., με στόχο ορισμένα διαχειριστικά μέτρα για τις πιο ακραίες περιπτώσεις.

Στη Γερμανία, η κυβέρνηση, εκτός όλων των άλλων, ανησυχεί και για πιθανά προβλήματα με την προμήθεια άνθρακα για τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής, λόγω της ξηρασίας που έχει μειώσει σημαντικά τη στάθμη του νερού στον ποταμό Ρήνο και την προμήθεια πετρελαίου στα ανατολικά τμήματα της χώρας. Την περασμένη Τετάρτη το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε νομοθεσία για τη μεταφορά Ενέργειας και μέσω του σιδηροδρομικού δικτύου.

Νωρίτερα, πάντως, αμερικανικά δίκτυα μετέδιδαν την πληροφορία πως πολλές ευρωπαϊκές χώρες αγόρασαν την περασμένη βδομάδα τις μεγαλύτερες ποσότητες ρωσικού πετρελαίου από τις αρχές Απρίλη.

Υπενθυμίζεται ότι το εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ με πλοία θα ισχύσει από τον Δεκέμβρη.

Οι συνολικές εξαγωγές ρωσικού αργού μέσω πλοίων αυξήθηκαν σε 3,41 εκατ. βαρέλια την ημέρα στη βδομάδα έως τις 19 Αυγούστου, έναντι 3,24 εκατ. την προηγούμενη. Το σύνολο της αύξησης αφορά στην Ευρώπη, με τις εξαγωγές να σημειώνουν άνοδο τόσο στη Μεσόγειο όσο και στη Βόρεια Ευρώπη και στη Μαύρη Θάλασσα.

Σε αυτό το φόντο, το ράλι ανόδου των διεθνών τιμών πετρελαίου συνεχίστηκε και χτες, καθώς η τιμή του πετρελαίου Μπρεντ αυξήθηκε 45 σεντς ή 0,4% στα 101,67 δολάρια και του αμερικανικού αργού (πετρέλαιο Τέξας) κατά 32 σεντς ή 0,3% στα 95,21 δολάρια. Αφορμή έδωσαν οι προχτεσινές δηλώσεις του Σαουδάραβα υπουργού Πετρελαίου για ενδεχόμενη μείωση της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ+ για να στηριχθούν οι τιμές. Αναλυτές ερμήνευαν τις δηλώσεις αυτές ως ένδειξη δυσαρέσκειας του Ριάντ για την πιθανή επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, επειδή θα μπορούσε να απελευθερώσει μεγάλες ποσότητες ιρανικού πετρελαίου στις ευρωπαϊκές αγορές ρίχνοντας τις τιμές.

Χτες στο μεταξύ, η Ινδή πρόεδρος του Διεθνούς Φόρουμ των BRICS Πουρνίμα Ανάντ ανακοίνωσε πως Ρωσία και Ινδία ολοκλήρωσαν έναν μηχανισμό που διευκολύνει το εμπόριο στα εθνικά τους νομίσματα, παρακάμπτοντας το δολάριο.

Στο μεταξύ, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP) ανακοίνωσε πως έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2019 ο αριθμός των ανθρώπων που βρίσκονται αντιμέτωποι με οξεία επισιτιστική ανασφάλεια σε όλο τον κόσμο.

Πριν από την πανδημία ο αριθμός αυτός ήταν 135 εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ πλέον ανέρχονται σε 345 εκατομμύρια. Εκτοτε ο αριθμός εκτοξεύθηκε και αναμένεται ότι θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο.