Αν με τους πρόσφυγες του 1914, η Σταυρούπολη απέκτησε τους πρώτους της κατοίκους, που κατάγονταν κυρίως από τα Δαρδανέλια, με τους πρόσφυγες του 1919, η περιοχή της Πολίχνης δέχτηκε νέους κατοίκους, τους Καυκάσιους από το Καρς. Η μοίρα των δύο οικισμών ήταν για πολλά χρόνια κοινή. Ολοι οι κάτοικοι της Πολίχνης βρίσκονται εγγεγραμμένοι στα παλιά δημοτολόγια της κοινότητας Σταυρούπολης με εγγραφές του 1940.

Η Ελλάδα υπήρξε σε όλη τη διαδρομή του 20ού αιώνα η νέα πατρίδα για πολλούς πρόσφυγες. Η άφιξη των προσφύγων, από τις αρχές του αιώνα ήταν η απαρχή μιας δύσκολης, αλλά και συνάμα δημιουργικής πορείας για τον προσφυγικό Ελληνισμό. Ενα σημαντικό μέρος του Ελληνισμού διαφυλάχτηκε μετά τη διάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας στα βόρεια της Μικράς Ασίας στον Πόντο και στη Μ.Ασία. Βέβαια, η άλωση της Τραπεζούντας από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1461 σήμαινε για τον Ελληνισμό του Πόντου την απώλεια της ανεξαρτησίας του, αλλά όχι και την εθνική του συνείδηση.

Η περιοχή της Δυτικής Θεσσαλονίκης έμεινε για αιώνες ένας τόπος έρημος. Ο μεγαλύτερος οικισμός, είναι το Χαρμάνκιοι, που καλύπτει σχεδόν όλη την περιοχή δυτικά της οδού Λαγκαδά, με 222 κατοίκους το 1910, ορθόδοξους Ελληνες. Την ίδια χρονιά το Καρά Ισίν, στα υψώματα της σημερινής Πολίχνης, είχε 14 ορθοδόξους και 25 Μουσουλμάνους... Τα πράγματα θα αλλάξουν ριζικά στα επόμενα χρόνια. Οι δρόμοι που ήταν «μαθημένοι» για αιώνες να περπατούνται μόνο από ζώα, δέχτηκαν κάθε είδους βαριά οχήματα στα χρόνια μεταξύ του 1914 και του 1919. Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, τα χώματα στις άκρες του πανάρχαιου δρόμου της σημερινής οδού Λαγκαδά, φιλοξένησαν μια ιστορία δυσάρεστων γεγονότων. Προσφυγιά του 1914, αναγκαστική συμβίωση των προσφύγων με στρατεύματα έξι κρατών, την πυρκαγιά του 1917, νέους πρόσφυγες το 1919 και 1920 και, τέλος, την προσφυγιά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Η δυτική ύπαιθρος της Θεσσαλονίκης αλλάζει μορφή μετά το 1914. Το χρονικό σημείο «μηδέν», από το οποίο αρχίζει η οργανωμένη εγκατάσταση ανθρώπων και η δημιουργία οικισμών. Η βρύσες, τα έλη, ο δρόμος και τα χώματα του Ζέτενλικ υποδέχτηκαν τους πρώτους πρόσφυγες. Κυνηγημένοι από Βούλγαρους και Τούρκους στην Ανατολική Ρωμυλία και στα Δαρδανέλια, έφτασαν στην «αυλή» της Θεσσαλονίκης, σε μια περιοχή με τούρκικα απομεινάρια και το μυαλό στις πατρίδες. Το πρώτο ρεύμα έρχεται από βουλγαρικά εδάφη, για να ακολουθήσει η τουρκική Θράκη και τα παράλια της Μ.Ασίας. Η προσέλευση των προσφύγων δε σταμάτησε ποτέ.

Τα πρώτα χρόνια της ζωής στη νέα πατρίδα δεν ήταν τα πιο ευχάριστα. Το έργο της προσφυγικής αποκατάστασης ήταν τεράστιο και η ελληνική κυβέρνηση αδυνατούσε να το αντιμετωπίσει από μόνη της. Για το λόγο αυτό προσέφυγε στη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας.

Η αγροτική εγκατάσταση αποδείχτηκε σαφώς πιο εύκολη από την αστική, γιατί η διαθέσιμη γη που υπήρχε ήταν αρκετή, ιδίως στη Μακεδονία και τη Θράκη. Η αγροτική εγκατάσταση των προσφύγων προχώρησε με γοργούς ρυθμούς και το 1930 είχε σχεδόν ολοκληρωθεί. Αντίθετα, η αστική εγκατάσταση συναντούσε μεγαλύτερες δυσχέρειες, κι αυτό γιατί οι πρόσφυγες έπρεπε όχι μόνο να εγκατασταθούν στις πόλεις, αλλά παράλληλα να έχουν τη δυνατότητα να βρουν δουλιά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν γύρω από τις μεγάλες πόλεις προσφυγικοί συνοικισμοί από χαμόσπιτα, όπου οι συνθήκες διαβίωσης ήταν κυριολεκτικά άθλιες.

Οι θετικές αλλαγές της άφιξης των προσφύγων εντοπίζονται σε διάφορες πτυχές του οικονομικού και κοινωνικού βίου. Στον οικονομικό τομέα, η προσφορά των προσφύγων ήταν τεράστια. Στα τέλη του 1922 η οικονομία της χώρας είχε σχεδόν αποσυντεθεί και η παραγωγή είχε πέσει πολύ χαμηλά. Δέκα χρόνια μετά την άφιξη των προσφύγων η καλλιεργήσιμη γη είχε αυξηθεί κατά 55% και το αγροτικό εισόδημα είχε διπλασιαστεί. Αλλά και στον τομέα της βιοτεχνίας και της βιομηχανίας, αναπτύχθηκαν νέοι κλάδοι, όπως η μεταξουργία, η κεραμική, η χαλκουργία, η ταπητουργία, η αργυροχοϊα και η βυρσοδεψία.

Στον πνευματικό τομέα, η συμβολή των προσφύγων υπήρξε, επίσης, τεράστια. Επιστήμονες, διανοούμενοι και διάφοροι άλλοι πνευματικοί άνθρωποι από τη Μ.Ασία λάμπρυναν με την παρουσία τους το χώρο των ελληνικών Γραμμάτων. Ο αξέχαστος αρχαιολόγος Μανώλης Ανδρόνικος, ο ιστορικός Παύλος Καρολίδης, ο φιλόλογος Ιωάννης Συκουτρής, ο Δημήτρης Γληνός, ο Γιώργος Σεφέρης, ο Ηλίας Βενέζης, ο Φώτης Κόντογλου, η Διδώ Σωτηρίου, η Μαρία Ιορδανίδου, ο Μενέλαος Λουντέμης, ο Δημήτρης Ψαθάς, ο Κάρολος Κουν, ο Πάνος Κατσέλης, ο Μανώλης Καλομοίρης. Αλλά τα βάσανα των ξεριζωμένων ενέπνευσαν και πάρα πολλούς καλλιτέχνες. Ολόκληρη η μετέπειτα λογοτεχνική παραγωγή είναι σφραγισμένη από την τραγωδία της Ασίας. Δεν έλειψαν, επίσης, και οι διάφορες τηλεοπτικές παραγωγές. Αναφέρονται ενδεικτικά η ταινία του Νίκου Κούνδουρου «Μαγική Πόλη», γυρισμένη το 1955, η «Τραγωδία του Αιγαίου» του Βασίλη Μάρου(1961), η «Ξεριζωμένη Γενιά» του Αποστόλου Τεγόπουλου(1968) και το «1922» του Παντελή Βούλγαρη (1978).