ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 8 Νοέμβρη 2022
Σελ. /24
ΣΕΡΒΙΑ - ΚΟΣΟΒΟ
Οι Σέρβοι αποχώρησαν από όλα τα όργανα του προτεκτοράτου

Ο Σέρβος Πρόεδρος μιλά για «τεκτονικές αλλαγές» και παρατηρεί ότι οι ΗΠΑ δεν χρειάζονται μια σύγκρουση αυτήν την περίοδο

Διαδήλωση Σέρβων του Κοσόβου στη Μιτρόβιτσα

Copyright 2022 The Associated

Διαδήλωση Σέρβων του Κοσόβου στη Μιτρόβιτσα
Εν μέσω εντεινόμενων παρεμβάσεων όλων των ιμπεριαλιστικών κέντρων στα Δυτικά Βαλκάνια, αυξάνεται εκ νέου η ένταση στις σχέσεις Σερβίας - Κοσόβου, με φόντο τις συνολικότερες πιέσεις από ΗΠΑ και ΕΕ στο Βελιγράδι να «διευκολύνει» την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» της περιοχής (με συμβιβασμό στο θέμα του Κοσόβου) και να «ευθυγραμμιστεί» στην αντιπαράθεση απέναντι στη Ρωσία.

Θρυαλλίδα για τη νέα όξυνση αποτέλεσε η απόφαση της Πρίστινας να ενεργοποιήσει κλιμακούμενες κυρώσεις για όσους δεν αντικαθιστούν τις σερβικές πινακίδες σε οχήματα που κυκλοφορούν στην κοσοβάρικη επικράτεια.

Την Κυριακή, οι εκπρόσωποι των Σέρβων στο Κόσοβο αποφάσισαν να αποχωρήσουν απ' όλα τα θεσμικά («προσωρινά») όργανα, μετά και από την απόφαση του κοσοβάρικου υπουργείου Εσωτερικών να θέσει σε διαθεσιμότητα τον διοικητή της αστυνομίας στο βόρειο Κόσοβο, Ν. Τζούριτς. Είχε προηγηθεί η άρνηση συνολικά των αστυνομικών σερβικής καταγωγής στην περιοχή να εφαρμόσουν τις αποφάσεις της Πρίστινας. Ακολούθησε η έκτακτη σύγκληση του λεγόμενου «σερβικού πολιτικού συμβουλίου», όπου και αποφασίστηκε η αποχώρηση των Σέρβων από την κυβέρνηση και τη Βουλή του Κοσόβου, όπως και η παραίτηση δημάρχων, δικαστών, εισαγγελέων, γενικά των σερβικής καταγωγής κρατικών λειτουργών στο Κόσοβο.

Ο ηγέτης των Σέρβων του Κοσόβου, Γκ. Ράκιτς, δήλωσε ότι η απόφαση για αποχώρηση θα ανακληθεί αν η κυβέρνηση του Κοσόβου αποσύρει την απόφαση για την αντικατάσταση των σερβικών πινακίδων, ενώ από χτες είχαν ξεκινήσει και μια σειρά από διαδηλώσεις.

Επιπλέον, συνολικά η σερβική κυβέρνηση κατηγορεί την Πρίστινα για αθέτηση βασικών δεσμεύσεων για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, ζητώντας άμεσα να συσταθεί η «Ενωση Σερβικών Δήμων» στο βόρειο Κόσοβο, όπως προβλεπόταν σε διάφορες συμφωνίες.

Στο Βελιγράδι συνεδρίασε εκτάκτως το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, ενώ ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, έκανε λόγο για εξελίξεις που προκάλεσαν «τεράστιες, σχεδόν τεκτονικές αλλαγές». Την ίδια στιγμή, εκτίμησε ότι η κατάσταση θα εκτονωθεί «αν οι Αμερικανοί δείξουν δικαιοσύνη και αν η KFOR και η EULEX (σ.σ. η ΝΑΤΟική και η ευρωενωσιακή "ειρηνευτική" δύναμη) κάνουν τη δουλειά της αστυνομίας στον βορρά (του Κοσόβου)». Πρόσθεσε δε ότι «οι Αμερικανοί δεν έχουν ανάγκη μια (παραπάνω) αντιπαράθεση αυτήν την περίοδο. Συμπεριφέρθηκαν πιο σωστά από (πολλούς) άλλους Ευρωπαίους».

Υπενθυμίζεται ότι οι ΗΠΑ αποδοκίμασαν δημόσια την απόφαση της Πρίστινας να ενεργοποιήσει κυρώσεις για το θέμα των πινακίδων, καθώς είχαν ζητήσει δεκάμηνο «πάγωμα» της διαδικασίας, εκτιμώντας προφανώς ότι κάτι τέτοιο διευκόλυνε τα συνολικότερα σχέδιά τους στην περιοχή.

Από την πλευρά του, ο ΥΠΕΞ της Σερβίας, Ιβ. Ντάτσιτς, δήλωσε ότι το γαλλογερμανικό σχέδιο για τη διευθέτηση του ζητήματος του Κοσόβου δεν μπορεί να γίνει δεκτό γιατί «δεν μας παρέχει καν την ευκαιρία να συζητήσουμε, αφού ξεκινά με βάση τη διαπίστωση ότι το Κόσοβο είναι ανεξάρτητο κράτος, κάτι που δεν μπορούμε να αποδεχτούμε». Ωστόσο, είπε ότι η τελική λύση για το Κόσοβο δεν θα είναι ιδεώδης ούτε για το Βελιγράδι ούτε και για την Πρίστινα, αλλά «η σερβική ηγεσία οφείλει να διασφαλίσει ότι μέσα από τον διάλογο θα γίνουν σεβαστά σημαντικά εθνικά συμφέροντα». Το εν λόγω γαλλογερμανικό σχέδιο φέρεται να ζητούσε από το Βελιγράδι να δεχθεί την είσοδο του Κοσόβου στον ΟΗΕ και την ουσιαστική αναγνώρισή του, με «αντάλλαγμα» οικονομική στήριξη και «διευκόλυνση» της πορείας της Σερβίας προς την ΕΕ.

Ο Κοσοβάρος πρωθυπουργός, Α. Κούρτι, κατηγόρησε το Βελιγράδι για αύξηση προσπαθειών «για να αποσταθεροποιήσει την κατάσταση στη χώρα μας» και ότι «ενδιαφέρεται να σαμποτάρει τον διάλογο και οποιαδήποτε πιθανή συμφωνία».

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζ. Μπορέλ, προέτρεψε το Κόσοβο και τη Σερβία «να κάνουν ένα ιστορικό άλμα προς τα εμπρός για την εξομάλυνση των σχέσεών τους», ενώ ο εκπρόσωπός του, Π. Στάνο, είπε ότι «η πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση των τελευταίων ημερών (...) έχει συνέπειες και για ολόκληρη την περιοχή».

Από τη μεριά του, το ρωσικό ΥΠΕΞ κατηγόρησε τη Δύση ότι «ωθεί την κατάσταση σε μια άμεση σύγκρουση».

Και άλλα F-16 παρήγγειλε η Βουλγαρία

Στο μεταξύ, το βουλγαρικό Κοινοβούλιο έδωσε «πράσινο φως» για την αγορά δεύτερης παρτίδας αμερικανικών αεροσκαφών F-16, σε μια συμφωνία ύψους περίπου 1,3 δισ. δολαρίων. Η χώρα είχε παραγγείλει 8 αεριωθούμενα F-16 το 2019 που αναμένεται να αντικαταστήσουν τα ρωσικά μαχητικά MiG-29 και να βελτιώσουν τη συμβατότητά της.

Ο υπηρεσιακός υπουργός Αμυνας, Ντ. Στογιάνοφ, υποστήριξε την αγορά, για την οποία οι πληρωμές θα καταβάλλονται σε δόσεις για 10 χρόνια. «Χρειαζόμαστε τη δεύτερη παρτίδα αεροσκαφών. Τα πρώτα 8 F-16 δεν θα είναι καθόλου αρκετά για να διεξάγουμε τα καθήκοντά μας αεροπορικής αστυνόμευσης», είπε.

ΗΠΑ - ΕΕ
Εντείνονται οι κόντρες για τη στήριξη των μονοπωλίων τους

Παράλληλα με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία και την όξυνση του ανταγωνισμού με Κίνα και Ρωσία, εντείνονται και οι κόντρες στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού άξονα για τους όρους στήριξης των μονοπωλίων τους.

Χτες ανακοινώθηκε ότι η Κομισιόν έστειλε επιστολή στην κυβέρνηση Μπάιντεν απαιτώντας αλλαγές στον πρόσφατο νόμο «μείωσης του πληθωρισμού», ο οποίος - όπως επισημαίνει - παραβιάζει βασικές αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Στο επίκεντρο τίθεται το σχέδιο των ΗΠΑ για επιχορηγήσεις ύψους 369 δισ. δολαρίων και φοροαπαλλαγές σε αμερικανικές εταιρείες βιομηχανικής παραγωγής και στην κατανάλωση (π.χ. στον τομέα της ηλεκτροκίνησης).

Στο θέμα αυτό αναφέρθηκε χτες και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ ενόψει της συνεδρίασης του Γιούρογκρουπ. «Αυτό που διακυβεύεται τώρα είναι η δυνατότητα της Ευρώπης να παραμείνει στην τεχνολογική και βιομηχανική κούρσα για τον 21ο αιώνα, μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ», δήλωσε, για να συμπληρώσει: «Η πίεση που μας ασκείται είναι διπλή. Από τη μία πλευρά, οι επιδοτήσεις που μπορεί να παρέχονται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ σε ιδιωτικές εταιρείες σε αμερικανικό έδαφος. Και από την άλλη, το γεγονός ότι οι τιμές της Ενέργειας στην Ευρώπη είναι πολύ πιο ακριβές απ' ό,τι στις ΗΠΑ. Αυτή η διπλή πίεση ενδέχεται να αποβεί ιδιαίτερα επιζήμια για την ευρωπαϊκή βιομηχανία».

Χιλιάδες απολύσεις εργαζομένων σε μονοπώλια των νέων τεχνολογιών

Στο μεταξύ, με φόντο τις προβλέψεις για νέα καπιταλιστική κρίση, τεράστια τεχνολογικά μονοπώλια επιδίδονται σε μπαράζ απολύσεων με θύματα δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, που καλούνται να πληρώσουν το τίμημα της εξασφάλισης της υψηλής κερδοφορίας των ομίλων.

Μετά το Twitter, που την Παρασκευή ξεκίνησε απολύσεις περίπου στο 50% των 7.500 υπαλλήλων του, χτες και ο όμιλος Meta (Facebook, Instagram) του Μαρκ Ζάκερμπεργκ φάνηκε ότι σχεδιάζει τις απολύσεις χιλιάδων εργαζομένων μέσα στις επόμενες μέρες. Ο όμιλος Meta απασχολούσε κάπου 87.000 εργαζόμενους σε παγκόσμια κλίμακα στις 30 Σεπτεμβρίου.

Σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας «Wall Street Journal» επισημαίνει ότι και άλλες εταιρείες τεχνολογίας διώχνουν μέρος του προσωπικού τους, εν μέσω οικονομικής κρίσης.

Την περασμένη Πέμπτη άλλες δύο εταιρείες τεχνολογίας, η «Stripe» και η «Lyft», ανακοίνωσαν ότι θα προχωρήσουν σε απολύσεις ευρείας κλίμακας. Παράλληλα, το μεγαλύτερο μονοπώλιο διεθνώς στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου, ο κολοσσός των λιανικών απολύσεων «Amazon», πάγωσε τις προσλήψεις.

Νέες διαδηλώσεις και συλλήψεις στη Μολδαβία

Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν και την περασμένη Κυριακή στη μολδαβική πρωτεύουσα, Κισινάου, απαιτώντας την παραίτηση της Προέδρου, Μάγια Σάντου, της πρωθυπουργού, Νατάλια Γκαβριλίτα, και τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, καθώς εντείνονται οι αντιθέσεις στη χώρα για συμμαχία με τη Δύση ή τη Ρωσία με φόντο και την ιμπεριαλιστική σύγκρουση την Ουκρανία.

Οι διαδηλώσεις - που πραγματοποιούνται από τον Ιούνη - οργανώνονται κυρίως από φιλορωσικά κόμματα της αντιπολίτευσης, όπως το «Sor» και το «Κόμμα Κομμουνιστών Μολδαβίας», με τον λαό να βγαίνει στους δρόμους εξαιτίας της αύξησης των τιμών της Ενέργειας και των τροφίμων, της συνολικής υποβάθμισης του βιοτικού επιπέδου. Η σημερινή φιλοδυτική κυβέρνηση, που έχει σκληρύνει τη στάση της απέναντι στη Ρωσία και έχει ενισχύσει τους δεσμούς με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, επικρίνεται από την αντιπολίτευση για απροθυμία να διαπραγματευτεί τις τιμές του φυσικού αερίου με τη Ρωσία.

Παράλληλα, η κυβέρνηση αυξάνει την πίεση κατά της αντιπολίτευσης και εντείνει την καταστολή των διαδηλώσεων. Την Κυριακή η αστυνομία του Κισινάου ανακοίνωσε τη σύλληψη 65 διαδηλωτών και τον εντοπισμό «πολλών ατόμων που υποκίνησαν ταραχές και δημιούργησαν απειλή για τη δημόσια ασφάλεια» και προσπάθησαν να σπάσουν τους αστυνομικούς κλοιούς.

Βουλευτής του κόμματος «Sor» δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο TASS ότι 38 μέλη του κόμματος έχουν τεθεί υπό κράτηση τις τελευταίες μέρες, ενώ η αστυνομία πραγματοποίησε και έρευνα στα γραφεία του κόμματος προχωρώντας σε συλλήψεις.

Στην ομιλία του μέσω βίντεο στη διαδήλωση ο Ilan Sor, ηγέτης του αντιπολιτευόμενου κόμματος «Sor», κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και οδηγεί τη χώρα σε οικονομική και ενεργειακή κρίση.

ΑΡΜΕΝΙΑ - ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ
Πυροβολισμοί στα σύνορα εν μέσω διαπραγματεύσεων

Νέο ένοπλο επεισόδιο σημειώθηκε την Κυριακή στα σύνορα Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, μόλις μια βδομάδα μετά την τριμερή σύνοδο κορυφής μεταξύ των δύο ηγετών και του Ρώσου Προέδρου, Βλ. Πούτιν, στο Σότσι, όπου στη συνέχεια δήλωσαν τη «δέσμευσή τους» να απέχουν από στρατιωτικές ενέργειες και να λύσουν τις εδαφικές και άλλες διαφορές μέσω της διπλωματίας.

Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας και τον καθορισμό των μεταξύ τους συνόρων μετά τον πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ το φθινόπωρο του 2020, με την ΕΕ και τις ΗΠΑ να ανταγωνίζονται με τη Ρωσία για το «πάνω χέρι» στους όρους «διευθέτησης» της σύγκρουσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ τοποθέτησε στα σύνορα Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν «εμπειρογνώμονες» που θα συμβάλουν στην οριοθέτηση, ενώ οι ΥΠΕΞ των δύο κρατών αναμένονταν χτες στις ΗΠΑ για συνομιλίες με διαμεσολάβηση του Αμερικανού ομολόγου τους, Αντ. Μπλίνκεν.

Μετά το προχτεσινό περιστατικό ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, κάλεσε την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν να απέχουν από κινήσεις που ενδέχεται να αυξήσουν την ένταση στη γραμμή επαφής, υπενθυμίζοντας την κοινή δήλωση που εγκρίθηκε στην τριμερή σύνοδο κορυφής στο Σότσι για επίλυση των ζητημάτων αποκλειστικά με πολιτικά και διπλωματικά μέσα.

Οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για την πρόκληση της ανταλλαγής πυρών. Τη νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα «μονάδες των Ενόπλων Δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν άνοιξαν πυρ εναντίον θέσεων της Αρμενίας στον ανατολικό τομέα των συνόρων», ανέφερε το υπουργείο Αμυνας της Αρμενίας. Το υπουργείο Αμυνας του Αζερμπαϊτζάν κατήγγειλε κατά διαστήματα πυροβολισμούς προς την κατεύθυνση των κατοικημένων τοποθεσιών Mollabayramli και Bezirkhan στην περιοχή Kalbajar.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ