Στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Παντείου Πανεπιστημίου - απ' όπου όμως απουσίαζαν εκπρόσωποι ορισμένων κομμάτων, που για τεχνικούς λόγους π.χ. προβλήματα στην έκδοση βίζας, δεν κατάφεραν να φτάσουν - τους εκπροσώπους 59 κομμάτων από όλο τον κόσμο υποδέχτηκε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, με την εισηγητική της ομιλία, παρουσία του επίτιμου Προέδρου του Κόμματος Χαρίλαου Φλωράκη και πολυμελούς αντιπροσωπείας του ΠΓ και της ΚΕ.

Οι συμμετέχοντες έως και την Κυριακή, οπότε και ολοκληρώνονται οι εργασίες της συνάντησης, θα συζητούν για την παρέμβαση, τη δράση των κομμουνιστών στο εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα, μεταφέροντας εμπειρίες και εικόνες από την κατάσταση στις χώρες προέλευσής τους. Η χρονική συγκυρία καθιστά εξαιρετικά επίκαιρη τη συνάντηση, μια και αυτή διεξάγεται στο φόντο της όλο και πιο έντονα εκδηλούμενης ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας, αλλά και στο φόντο μεγαλειωδών κινητοποιήσεων, όπως αυτές που έλαβαν χώρα μόλις πρόσφατα στο Γκέτεμποργκ και τη Γενεύη και αυτές που διοργανώνονται στη Γένοβα, με αφορμή τη Σύνοδο του «G8».

Πιο συγκεκριμένα, οι εκπρόσωποι των κομμάτων θα επικεντρώσουν την προσοχή τους στην ενίσχυση του ρόλου της εργατικής τάξης και των ταξικών συνδικαλιστικών οργανώσεων, στους μεγάλους αγώνες κατά των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, των διεθνών ιμπεριαλιστικών ενώσεων και της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης. Ταυτόχρονα, ιδιαίτερη βαρύτητα στη συνάντηση προσδίδει το γεγονός ότι αυτή θα αποτελέσει σημαντική ευκαιρία για την αναζήτηση μορφών συνεργασίας για την ανάπτυξη της δράσης στους τόπους δουλιάς και για το συντονισμό της πάλης στις πολυεθνικές επιχειρήσεις.

Η μεγάλη συμμετοχή αντιπροσωπειών από όλες τις ηπείρους θα αποτελέσει και ευκαιρία ανάπτυξης της διεθνιστικής αλληλεγγύης ενάντια στη ΝΑΤΟική επέμβαση στα Βαλκάνια, ενάντια στη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού, ενάντια στο «σχέδιο Κολομβία» και τη Σύνοδο των «8» στη Γένοβα, όπως και γενικά ενάντια στον αυταρχισμό και τα άλλα κατασταλτικά μέτρα, που στόχο έχουν τους αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες.

Δίπλα στις διαπιστώσεις αυτές, η Αλ. Παπαρήγα πρόσθεσε και μια ακόμη: την καταγραφόμενη «σαφή και ανερχόμενη αμφισβήτηση του λεγόμενου δόγματος της παγκοσμιοποίησης, ενός όρου που χρησιμοποιείται για τη συσκότιση του ταξικού χαρακτήρα του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος και για την επιβολή της άποψης πως ο καπιταλιστικός δρόμος διεθνοποίησης είναι ένας, μοναδικός, αιώνιος».

Συμπλήρωσε όμως, πως σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να υποτιμηθούν οι συστηματικές προσπάθειες για τη χειραγώγηση των διεθνών κινημάτων από κυβερνήσεις, πολυεθνικές και δυνάμεις που δρουν στο συνδικαλιστικό κίνημα σαν «πυροσβέστες της ταξικής πάλης» και υπογράμμισε πως η επιλογή σήμερα είναι μία: Η εργατική τάξη και το κίνημά της να αποτελέσουν τον κορμό της διεθνιστικής δράσης κατά των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού, τείνοντας χέρι συμμαχίας στα κινήματα των μικροαστικών στρωμάτων της πόλης και της υπαίθρου.

Στα κρίσιμα ζητήματα για το διεθνές κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα, με βάση και την πείρα του ΚΚΕ, η Αλ. Παπαρήγα ενέταξε:

• Την ανάγκη διερεύνησης της στρατηγικής που πρέπει να χαράξει το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα σε εθνικό και διεθνικό επίπεδο, απέναντι στις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις. Σ' αυτό το σημείο, επικαλούμενη την εμπειρία του ΚΚΕ, τόνισε την ανάγκη να υπάρξει συστηματική αντιπαράθεση και οριοθέτηση από οπορτουνιστικές απόψεις, από λογικές ταξικής συμφιλίωσης και συνεργασίας. Αλλωστε, «το θέμα αντίσταση - ρήξη ή ενσωμάτωση είναι ζήτημα στρατηγικής σημασίας για το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα», όπως σημείωσε.
• Την ανάγκη να μην υπερβάλλεται η αποτελεσματικότητα των καθημερινών οικονομικών αγώνων, που όσο κι αν είναι σημαντικοί, δεν παύουν να αποτελούν έναν μικρό πόλεμο, όταν ξεκόβονται από τις γενικότερες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, από την ανάγκη να διεκδικηθούν αλλαγές στο επίπεδο της πολιτικής εξουσίας υπέρ της εργατικής τάξης, των λαών.
• Την ανάγκη ιδεολογικής αντιπαράθεσης σε εθνικό και διεθνές επίπεδο των ΚΚ σε θέματα στρατηγικής του κινήματος, στην προοπτική του σοσιαλισμού.
• Και, τέλος, το ζήτημα που αφορά στην έμπρακτη άρνηση της εργατικής τάξης κάθε είδους συμμετοχής σε στρατιωτικές δυνάμεις και μισθοφορικά σώματα που ανήκουν στο ΝΑΤΟ ή εκτελούν δραστηριότητες του ΝΑΤΟ, της ΕΕ κ.ά.

Σ' αυτό το σημείο, η ομιλήτρια έκανε εκτενή αναφορά στα δύο χρόνια ζωής του ΠΑΜΕ, τη δράση, τους στόχους και τις επιδιώξεις του. Για να καταλήξει επισημαίνοντας την ανάγκη συνάντησης των ταξικών αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων, ώστε ο αγώνας να πάρει διεθνιστικό χαρακτήρα έμπρακτης αλληλεγγύης, αφού «παγκόσμια αντιμετωπίζουμε τον κοινό αντίπαλο, τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, τον ιμπεριαλισμό». Αλλά και την ανάγκη καλύτερου συντονισμού για το ανέβασμα της αντικαπιταλιστικής συνείδησης, της πάλης για το σοσιαλισμό και την επικαιρότητά του, μιας και «μια τέτοια ιδεολογική και πολιτική αντεπίθεση σε αυτό το στρατηγικής σημασίας ζήτημα, πέρα από τη μακροπρόθεσμη δυναμική της θα δώσει ώθηση στον καθημερινό αγώνα, θα τον περιβάλλει με το νόημα της προοπτικής».

Στις 22 Μάη του 1998 το ΚΚΕ «εγκαινιάζει» το διεθνές βήμα διαλόγου, ανταλλαγής απόψεων, εμπειριών και προβληματισμού κομμουνιστικών και εργατικών κομμάτων, πραγματοποιώντας την πρώτη συνάντηση, με αφορμή τις εκδηλώσεις της ΚΕ για τα 80 χρόνια του Κόμματος και τα 150 χρόνια από την έκδοση του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου».

Σε εκείνη την πρώτη συνάντηση που διήρκεσε έως τις 24 Μάη έγινε πασιφανής η διάθεση και η θέληση των εκπροσώπων των 57 κομμάτων που πήραν μέρος για αλληλοενημέρωση και κοινή δράση, για την πλατιά διάδοση του «Μανιφέστου», αλλά και για μια νέα συνάντηση. Από το βήμα της η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, τόνιζε τότε πως «δεν αρκεί η αλληλοενημέρωση, η ανταλλαγή πείρας και πληροφοριών, η απλή αλληλεγγύη. Χρειάζεται κοινή δράση. Οι κομμουνιστές δεν μπορούν να δράσουν αποτελεσματικά, αν δε βρουν τρόπο να διαμορφώσουν μια κοινή γενική ιδεολογικοπολιτική ταυτότητα, που κατά την άποψή μας πρέπει να στηρίζεται στη μαρξιστικο-λενινιστική κοσμοθεωρία και στον προλεταριακό διεθνισμό»!

Το επόμενο διεθνές «ραντεβού» ορίστηκε για τις 21 Μάη 1999. Επί τρεις μέρες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο εκπρόσωποι 55 κομμάτων από 50 χώρες του κόσμου συζητούσαν για την «παγκοσμιοποίηση» την «κρίση του καπιταλισμού» και την «απάντηση του εργατικού κινήματος».

Από την «ατζέντα» των συζητήσεων της συνάντησης του 1999 δε θα μπορούσε να λείπει το θέμα της ΝΑΤΟικής επιδρομής στη Γιουγκοσλαβία. Στο περιθώριό της πραγματοποιήθηκε συνάντηση των κομμουνιστικών και εργατικών κομμάτων από βαλκανικές χώρες. Το κοινό ανακοινωθέν επιβεβαιώνεται τραγικά σήμερα και ειδικά στο σημείο όπου αναφέρει: «Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ενός νέου παμβαλκανικού πολέμου που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε παγκόσμια στρατιωτική σύγκρουση απρόβλεπτων διαστάσεων. Η στρατιωτική επέμβαση ιμπεριαλιστικών δυνάμεων δε θα φέρει θετική λύση. Αντίθετα θα εντείνει τη σύγκρουση σε βάρος όλων των γιουγκοσλαβικών Δημοκρατιών»!

Υλοποιώντας την απόφαση της συνάντησης του 1999, η επόμενη πραγματοποιείται ένα χρόνο μετά και πάλι στην Αθήνα, από τις 23 έως τις 25 Μάη 2000, στο Ζάππειο Μέγαρο, με θέμα: «Εμπειρίες από τους αγώνες, τις συμμαχίες και τις συνεργασίες των κομμουνιστών σήμερα». Συμμετέχουν 60 κόμματα από 47 χώρες του κόσμου.

Αποκρυσταλλώνοντας τα συμπεράσματα αυτής της συνάντησης, ο Ορέστης Κολοζώφ, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, δηλώνει δύο μέρος μετά τη λήξη της: «Γενική ήταν η αποδοχή για τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα τέτοιων συναντήσεων μεταξύ κομμουνιστικών και εργατικών κομμάτων. Αρκετοί αναφέρθηκαν στην ανάγκη να πυκνώσουν αυτού του είδους οι συναντήσεις που δείχνουν πως, παρά τις δύσκολες διεθνείς και τοπικές συνθήκες που υπάρχουν, τα κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα συνεχίζουν να δρουν, να συναντιούνται, να ανταλλάσσουν πείρα, να αποτελούν μια υπαρκτή δύναμη σε όλες τις ηπείρους με σημαντική δράση».

Και συνέχισε: «Τονίστηκε η ιδιαίτερη σημασία που έχει ο συντονισμός της πάλης των συνδικαλιστικών κινημάτων και οργανώσεων, με επίκεντρο τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις και την επίθεση ενάντια στα εργασιακά δικαιώματα και κατακτήσεις, η πάλη ενάντια στα διεθνικά μονοπώλια και την επίθεσή τους κατά των εργαζομένων, όπως και η ανάγκη συντονισμού αυτού του αγώνα σε όλες τις θυγατρικές και τα παραρτήματα αυτών που βρίσκονται σε διάφορες χώρες. Αρκετοί ομιλητές τόνισαν την ανάγκη διεθνούς συντονισμού μιας τέτοιας πάλης και της ιδιαίτερης συμβολής των κομμουνιστών σ' αυτήν».

Αυτά τα συμπεράσματα, οι εκτιμήσεις της συνάντησης του 2000, στο φόντο και των διεθνών εξελίξεων, προϊδέαζαν για το περιεχόμενο της νέας συνάντησης, αυτής που πραγματοποιείται αυτές τις μέρες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, για το μείζον θέμα που αφορά στην παρέμβαση και τη δράση των κομμουνιστών στο εργατικό και συνδικαλιστικό κίνημα.

Ο Π. Ηλιόπουλος, γραμματέας της ΤΕ Αθήνας της ΕΣΑΚ, «ξενάγησε» τους εκπροσώπους των κομμάτων στην πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι Ελληνες εργαζόμενοι, αναφερόμενος στην προσπάθεια της κυβέρνησης για ανατροπή του ασφαλιστικού συστήματος και στις μεγαλειώδεις λαϊκές κινητοποιήσεις που αναπτύχθηκαν.

«Οι εργαζόμενοι - τόνισε - βρήκαν τη δύναμη να ξεπεράσουν την κυβερνητική - κρατική, εργοδοτική τρομοκρατία, την υπονομευτική τακτική των συνδικαλιστικών ηγεσιών». Οι κινητοποιήσεις, όπως σημείωσε μεταξύ άλλων, ήταν και η «συνόψιση μιας πείρας, ένα βήμα για τη σύγχρονη ταξική συνειδητοποίηση των εργαζομένων. Ηταν ένα ουσιαστικό πολιτικό μήνυμα».

Υπογράμμισε το ρόλο του ΚΚΕ και της συνδικαλιστικής παράταξης της ΕΣΑΚ σ' αυτή την αφύπνιση των εργαζομένων και αναφέρθηκε εκτενώς στην κατάσταση στο συνδικαλιστικό κίνημα της χώρας και στις δυνάμεις που υπονομεύουν την αγωνιστική συσπείρωση της εργατικής τάξης και έχουν κάνει σημαία τους την ΕΕ, την ΟΝΕ, τον κοινωνικό διάλογο κ.ά.

Ακολούθως έκανε εκτενή αναφορά και στο ΠΑΜΕ, η δράση του οποίου «βοήθησε μεγάλα τμήματα εργαζομένων να συνειδητοποιήσουν ότι εκτός από την υποταγή υπάρχει και ο δρόμος της οργάνωσης και του αγώνα».

Με αισιοδοξία ανέφερε πως άνοιξαν δυνατότητες για το ξεπέρασμα χρόνιων αδυναμιών του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, το οποίο παλεύει δυναμικά για μαζικοποίηση των σωματείων, στήσιμο επιτροπών αγώνα, παραπέρα ενίσχυση του ΠΑΜΕ. Σημειώνοντας πως η κυβέρνηση παραμένει σταθερή στην πολιτική της και τραβά τη ΓΣΕΕ στο διάλογο, συμπλήρωσε πως οι ταξικές συνδικαλιστικές δυνάμεις εργάζονται συστηματικά για την ενημέρωση των εργαζομένων, την οργάνωση της εργατικής τάξης, την αγωνιστική της ετοιμότητα, το πέρασμα από την άμυνα στην επίθεση, με αιτήματα που απαντάνε στις ανάγκες της εργατικής τάξης.

Και κατέληξε: «Αγωνιζόμαστε πάνω απ' όλα για τη δημιουργία πολιτικών προϋποθέσεων ανατροπής συνολικά αυτής της πολιτικής, για τη δημιουργία του λαϊκού μετώπου που θα παλεύει για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού στη χώρα μας».

Παίρνοντας αμέσως μετά το λόγο ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Γ. Πατάκης τόνισε πως οι κατακτήσεις παίρνονται πίσω, γιατί αυτό είναι «κατεύθυνση της ΕΕ ως περιφερειακής καπιταλιστικής ένωσης, προκειμένου τα ευρωπαϊκά μονοπώλια να γίνουν πιο ανταγωνιστικά σε σύγκριση με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και κυρίως τις ΗΠΑ».

«Η διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος» συμπλήρωσε «σε συνδυασμό με τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, με κριτήριο τα εργοδοτικά συμφέροντα, δηλαδή με τη μερική απασχόληση και τις "ελαστικές" εργασιακές ρυθμίσεις, συνιστούν την ανατριχιαστική υλοποίηση αυτού που τόσο κυνικά εκφράστηκε στη Σύνοδο Κορυφής στη Στοκχόλμη ως "μείωση των σημείων συμφόρησης στην αγορά εργασίας", της δημιουργίας δηλαδή ενός τεράστιου στρατοπέδου απασχολήσιμων, χωρίς δικαιώματα και απαιτήσεις, προσαρμοσμένων στο κερδοσκοπικό και ανταγωνιστικό δοκούν του κεφαλαίου και των συμφερόντων του».

Ακολούθως τόνισε πως η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη από μαζικές, δυνατές, ριζοσπαστικές κινητοποιήσεις και κατέληξε, αναφερόμενος στην Ελλάδα, στα σχέδια της κυβέρνησης και στο τι πρέπει να πράξουν οι εργαζόμενοι της χώρας: «Η αμφισβήτηση της κυβερνητικής πολιτικής πρέπει να μετατραπεί σε λαϊκή μαζική πάλη για τη ρήξη και την ανατροπή αυτής της σκληρής και απάνθρωπης πολιτικής, ώστε στη θέση της να υπάρξει μια άλλη που θα έχει στο κέντρο της προσοχής της τον εργαζόμενο και τις ανάγκες του, μια εξουσία λαϊκή, δίκαιη, ειρηνική, που θα εγγυάται ένα ανώτερο κοινωνικά σύστημα, το σοσιαλισμό».

Απ' αφορμή αυτή την τελευταία λέξη του Γ. Πατάκη, οι ομιλητές που ακολούθησαν, προερχόμενοι από πρώην σοσιαλιστικές χώρες, χωρίς δισταγμό περιέγραψαν την ανωτερότητα ενός συστήματος που έζησαν και η σύγκριση με αυτό που τώρα ζουν συντριπτική. Είναι διαφωτιστικά ορισμένα μόνο στοιχεία: Οι μεταλλωρύχοι στην Ουκρανία είναι ένα χρόνο απλήρωτοι. Οι ανώτερες συντάξεις είναι μόλις 30 δολάρια. Οι περισσότεροι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Η ανεργία τεράστια. Ο δημόσιος πλούτος ξεπουλιέται...

«Ο αγώνας για την υπεράσπιση δικαιωμάτων έχει μόλις 10 χρόνια ζωή, γιατί απλά πριν τα δικαιώματα για μας ήταν αυτονόητα» τόνισε η πρόεδρος της Ενωσης Κομμουνιστών Ουκρανίας.

Ομως, η νοσταλγία των καλύτερων ημερών του παρελθόντος δεν μπορεί παρά να συνδυάζεται με αγώνα σήμερα για ένα καλύτερο μέλλον, ένα μέλλον σοσιαλιστικό. Αυτή ήταν η κοινή, αισιόδοξη κατάληξη των τοποθετήσεών τους.