ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 10 Ιούνη 2023 - Κυριακή 11 Ιούνη 2023
Σελ. /40
50 χρόνια «αρμενίζουμε παρέα»

Μεγάλη συναυλία του Βασίλη Παπακωνσταντίνου στο Καλλιμάρμαρο, στις 14/6, για τα 50 χρόνια παρουσίας του στην ελληνική δισκογραφία

50 χρόνια Βασίλης Παπακωνσταντίνου. 50 χρόνια και ο Βασίλης είναι το πρώτο μας λάκτισμα στον κόσμο της μουσικής. Η πρώτη μας συναυλία που έγινε η πρώτη συναυλία των παιδιών μας. Η πρώτη μας αμφισβήτηση και ο πρώτος μας προβληματισμός που έγινε η παντοτινή μας υπόκρουση στους αγώνες. Ο Βασίλης στις πιο προσωπικές μας στιγμές. Και ο Βασίλης αναντικατάστατος, δομικό στοιχείο στη συλλογική μας μνήμη στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ, εκεί που τραγουδά για «τα παιδιά που τα θέλουν όλα» και η παρουσία του, κάθε Σεπτέμβρη, μας χαρίζει την ομορφότερη εικόνα, τρεις γενιές μαζί να τραγουδούν με την ίδια συγκίνηση «Αξίζει φίλε να υπάρχεις για ένα όνειρο κι ας είναι η φωτιά του να σε κάψει...».

Θα μπορούσε κανείς να μιλάει ώρες ολόκληρες για τα όνειρά του, τις απογοητεύσεις του, τις ελπίδες του, τους έρωτές του, τους αγώνες του μόνο με στίχους από τα τραγούδια του ή απλά θα μπορούσε να σφυρίζει τη μελωδία μιας εισαγωγής... Είναι ο Βασίλης που ξεπερνάει το εδώ και το τώρα. Αλλωστε, με δικά του λόγια, «αυτή τη δουλειά κάνει η τέχνη, μας πηγαίνει στο μακρινό παρελθόν και στο μακρινό μέλλον...». Είναι ο Βασίλης που η «περιουσία» του, όπως ο ίδιος έχει αναφέρει, είναι η συνεργασία του με τους μεγάλους συνθέτες και ποιητές. Ο Βασίλης του Μίκη, του Μάνου, του Θάνου, του Ασιμου, του Σταμάτη Μεσημέρη, του Απόστολου Μπουλασίκη... Ο Βασίλης που τραγούδησε Λειβαδίτη, Καρυωτάκη, Καμπανέλλη, Καββαδία, Νεγρεπόντη, Τριπολίτη, Αλκαίο, Ιωάννου, Νικολακοπούλου, Δημοπούλου και τόσους άλλους. Και με περηφάνια μπορεί να δηλώσει ότι σε αυτά τα 50 χρόνια δεν έχει κάνει καμιά έκπτωση, δεν τραγούδησε τίποτα που δεν του άρεσε.

Μια μεγάλη γιορτή

Αυτά τα 50 χρόνια παρουσίας του στην ελληνική δισκογραφία θα γιορτάσει ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου την Τετάρτη 14 Ιούνη στο Καλλιμάρμαρο.

Μια συγκινητική, αλλά και γεμάτη ορμή, συναυλία, που θα μας ταξιδέψει σε δίσκους - σταθμούς, ιστορικές συναυλίες, διαχρονικά αγαπημένα τραγούδια, ιστορίες και παρέες που έγραψαν ιστορία. Μια συναυλία αναδρομή στο παρελθόν, με την προβολή σπάνιου οπτικού υλικού από την πενηντάχρονη πορεία του Βασίλη.

Συνοδοιπόροι στο μουσικό ταξίδι του θα είναι οι μόνιμοι συνεργάτες του, με τον Ανδρέα Αποστόλου στις ενορχηστρώσεις και στο πιάνο, τον Βαγγέλη Πατεράκη στο ηλεκτρικό μπάσο, τον Στέφανο Δημητρίου στα drums, την Μαίρη Μπρόζη στο βιολί, τον Γιάννη Αυγέρη στην ηλεκτρική κιθάρα, τον Απόστολο Μόσιο στην ακουστική κιθάρα. Μετά από πολλά χρόνια θα βρεθούν μαζί του και ο Χριστόφορος Κροκίδης και η Τάνια Κικίδη.

Θα ακολουθήσουν αντίστοιχες συναυλίες στις 21 Ιούνη στη Θεσσαλονίκη, στις 29 Ιούνη στη Λάρισα, στις 5 Ιούλη στην Πάτρα, στις 12 Ιούλη στο Ηράκλειο και έπεται συνέχεια.

1.300 τραγούδια σε 50 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας

Γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό της Αρκαδίας, στο Βάστα. Τα πρώτα παιχνίδια, τα πανηγύρια, τα τραγούδια που συνόδευαν τις αγροτικές δουλειές, τα θροΐσματα των φύλλων ήταν οι πρώτοι ήχοι που γέμισαν τις «αποσκευές» του Β. Παπακωνσταντίνου, αλλά και οι αγκαλιές της μάνας του και η αγάπη και οι αγώνες του Μακρονησιώτη πατέρα του.

Σε ηλικία 7 χρονών εγκαθίστανται, οικογενειακώς, στην Αθήνα. Πρώτα σε ένα πλυσταριό στην Αγία Παρασκευή και στη συνέχεια στις εργατικές κατοικίες της Νέας Ιωνίας. Η πρώτη κιθάρα που έπιασε στα χέρια του ήταν στην εφηβεία, δανεική από έναν φίλο του, και έμαθε να σκαρώνει μόνος του μελωδίες. Από τα 17 του που έκανε την πρώτη του συναυλία στις εργατικές πολυκατοικίες που ζούσε, με το συγκρότημα που είχε φτιάξει με παιδιά της γειτονιάς, μέχρι σήμερα έχει τραγουδήσει σχεδόν 1.300 τραγούδια...

Οταν απολύθηκε από φαντάρος, πήγε πρώτα στη Γερμανία και στη συνέχεια στη Γαλλία. Εκεί συνάντησε τον Μίκη Θεοδωράκη. Τον άκουσε και αποφάσισαν να κάνουν μαζί έναν κύκλο συναυλιών στις ΗΠΑ. Στην πρώτη συναυλία που έδωσαν στη Γαλλία για την υποστήριξη Μαροκινών φοιτητών, πληροφορήθηκαν ότι έπεσε η χούντα. Η συναυλία εξελίχθηκε σε μια μεγάλη γιορτή...

Επέστρεψε στην Ελλάδα και μας συστήθηκε, σχεδόν ταυτόχρονα, με τον «Προδομένο Λαό» του Μ. Θεοδωράκη και τα «Τραγούδια του δρόμου» του Μ. Λοΐζου, για να ακολουθήσει μια πορεία, μακρά και ουσιαστική, που σφραγίστηκε από μεγάλα τραγούδια. Ακολουθούν τη δεκαετία του '70 «Ο Εχθρός Λαός» και «Της εξορίας» του Μίκη, «Τα Αγροτικά» και «Οι προστάτες» του Θ. Μπακαλάκου, «Ο Σταυρός του Νότου» του Θ. Μικρούτσικου κ.ά.

Τη δεκαετία του '80 ο ήχος του γίνεται πιο ηλεκτρικός και χαρίζει κάποιους από τους πλέον εμβληματικούς του δίσκους, όπως «Φοβάμαι», «Διαίρεση», «Χαιρετίσματα», «Χορεύω», «Ολα από χέρι καμένα»... Το 1985 πραγματοποίησε στο ΣΕΦ την πρώτη του μεγάλη προσωπική συναυλία, στην οποία συμμετείχαν 16.000 θεατές. Το επανέλαβε τον Ιούνιο του 1987 στο γήπεδο του Παναθηναϊκού, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Από τότε οι συναυλίες του αποτελούν γεγονότα, ξεχωρίζουν για τη μαζικότητά τους.

Τη δεκαετία του '90 κυκλοφόρησε ανάμεσα σε άλλους τους δίσκους «Σφεντόνα», «Φυσάει», «Πες μου ένα ψέμα να αποκοιμηθώ», «Θάλασσα στη σκάλα». Τα επόμενα χρόνια βγαίνουν οι δίσκοι «Χαμένες Αγάπες», «Το παιχνίδι παίζεται», «Μπλέξαμε», ενώ συμμετέχει και σε άλλους δίσκους.

Στην προσπάθεια να εξηγήσει την αδιάρρηκτη σχέση του με το κοινό διαφορετικών γενιών, είχε πει σε παλιότερη συνέντευξή του στον «Ριζοσπάστη»: «Πιστεύω ότι είναι η σχέση αλήθειας που έχω με το υλικό που επιλέγω. Επειδή δεν τραγουδάω απλώς για να υπάρχω ως τραγουδιστής, αλλά έχω ανάγκη να εκφραστώ μέσα από το τραγούδι, επιλέγω το υλικό με τα δικά μου κριτήρια, αισθητικά και ιδεολογικοπολιτικά, προκειμένου να εκφράσει τις αγωνίες μου σαν άτομο. Κι επειδή ακριβώς είναι ειλικρινής η σχέση μου με αυτά που επιλέγω, πιστεύω ότι αυτή η αλήθεια αντικατοπτρίζεται...».

Το «ευχαριστώ» της νιότης και της ωριμότητάς μου

Η στιχουργός Λίνα Δημοπούλου μιλά για τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου

Από το «Αχ Μαρία», μέχρι όλα τα γήπεδα της Ελλάδας.

Από τον Θωμά Μπακαλάκο και τον Μίκη Θεοδωράκη, μέχρι τον Μάνο Λοΐζο, τον Νικόλα Ασιμο, τον Αντώνη Βαρδή, τον Σταμάτη Μεσημέρη, τον Χριστόφορο Κροκίδη, τον Θάνο Μικρούτσικο.

Από τον Τάσο Λειβαδίτη, τον Γιάννη Ρίτσο, τον Κώστα Καρυωτάκη και τον Νίκο Καββαδία, μέχρι τον Μάνο Ελευθερίου, τον Αλκη Αλκαίο, τον Κώστα Τριπολίτη, την Λίνα Νικολακοπούλου, τον Βασίλη Γιαννόπουλο, τον Οδυσσέα Ιωάννου.

Εφτασαν να μετράνε πενήντα χρόνια τα σπουδαία δρομολόγια του Βασίλη στις απέραντες θάλασσες μουσικής και λόγου των μέγιστων δημιουργών αυτού του τόπου.

Στα τραγούδια της εξορίας, του δρόμου, του εργάτη, του αγρότη, του καταπιεσμένου, δεν άλλαξε ποτέ την πορεία του, τραγούδησε πάντα καταγγελτικός και ασυμβίβαστος. Και συγκλονιστικά ερωτικός.

Είχα πάει από νωρίς πέρυσι στη συναυλία του στο Θέατρο Πέτρας.

Χάζευα τον κόσμο που έμπαινε στο θέατρο, παρακολουθούσα γονείς με τα εφηβάκια τους και σκεφτόμουν πως αν πρόκειται κάτι κάποτε ν' αλλάξει την καταστροφική πορεία της ανθρωπότητας, θα ήταν αυτή η μεταλαβιά των συγκεκριμένων τραγουδιών στα παιδιά. Κι ένιωσα έφηβη ξανά και γύρισε το μυαλό μου πίσω, σ' εκείνα τα χρόνια που ρουφάγαμε από τα χείλη του τα λόγια της οργής, του φόβου και εν τέλει του αγώνα στον οποίο εκείνα τα τραγούδια μάς οδηγούσαν. Ευγνωμοσύνη.

Ξέρετε, το πιο δύσκολο είναι να πεις μεγάλα λόγια για κάποιον πραγματικά μεγάλο. Και ζορίζομαι. Οπότε αισθάνομαι πως οφείλω να διαβεβαιώσω πως ό,τι γράφεται εδώ σήμερα προέρχεται από την πιο βαθιά καρδιά μου. Είναι το «ευχαριστώ» της νιότης και της ωριμότητάς μου, είναι κατά βάθος μια ιερή εξομολόγηση.

Φτιάξαμε και μαζί κάποια τραγούδια, περάσαμε υπέροχα στη συνεργασία, γελάσαμε πολύ, αλλά για καιρό δεν μου έκανε το χατίρι να μελοποιήσει έναν συγκεκριμένο στίχο, για τον οποίο είχα την πεποίθηση πως θα ήταν η επιτομή της χημείας μας, ως δημιουργών.

- Ρε συ, μου έλεγε γελώντας, είναι πολύ ΚΚΕ αυτό!

- Γιατί βρε, του απαντούσα, εμείς τι είμαστε;

Τελικά το 'φτιαξε!

Ναι Βασίλη μου, «Κάποια μέρα θ' ανέβει στη σκηνή η γαλαρία κι έτσι θ' αλλάξει η ιστορία».

Σημείο αναφοράς για πολλές γενιές

Ο Οδυσσέας Ιωάννου για τον Β. Παπακωνσταντίνου

Το ελληνικό τραγούδι ευτύχησε να το υπηρετήσουν αρκετοί από τους σημαντικότερους δημιουργούς που έζησαν σε αυτήν τη χώρα σε όλες τις τέχνες. Υπήρξαν έξι περίπου δεκαετίες που έφτιαξαν με τα χέρια τους την ακριβότερη - ίσως - ιστορία του νεοελληνικού πολιτισμού. Σπουδαίοι συνθέτες και στιχουργοί, οι οποίοι με τη σειρά τους ευτύχησαν να ακούσουν τα τραγούδια τους από μεγάλες φωνές, οι οποίες όμως πέρα από την τεχνική τους αρτιότητα είχαν και ένα ακλόνητο ένστικτο στο τραγούδισμά τους.

Ο Βασίλης είναι μια μοναδική περίπτωση, γιατί είναι ο μοναδικός από τους μεγάλους ερμηνευτές μας που δεν διακρίθηκε στο λαϊκό τραγούδι, αλλά πήρε έναν δρόμο που τον άνοιξε σχεδόν μόνος του. Αν σήμερα μπορούμε να μιλάμε για μία κάποια παράδοση στον ηλεκτρικό ήχο στην Ελλάδα, το οφείλουμε στον Βασίλη. Είναι εκείνος που κατάφερε να «νομιμοποιήσει» και να κάνει μαζικό αυτόν τον ήχο σε μία χώρα όπου έως τότε κυριαρχούσε αποκλειστικά ο λαϊκός ήχος.

Η λειτουργία του, πέρα από τη μεγάλη καλλιτεχνική του αξία, ήταν συσπειρωτική σε εποχές που οι συλλογικότητες ήταν πηγή έμπνευσης αλλά και κοινωνικών αγώνων. Ισως ανέλαβε από πολύ μικρός έναν ρόλο που δεν τον επεδίωξε, που δεν ήξερε πώς ακριβώς να τον διαχειριστεί, αλλά έγινε - και παραμένει, πενήντα χρόνια μετά - ένα σημείο αναφοράς για πολλές γενιές.

Εκείνο που τον κάνει να ξεχωρίζει από αρκετούς ομότεχνούς του με την ίδια πορεία και αποδοχή είναι πως κατάφερε όχι μόνο να τον θαυμάζουν, αλλά και να τον αγαπούν. Καθόλου αυτονόητο και σίγουρα αρκετά σπάνιο. Ο Βασίλης αγαπιέται όσο λίγοι ευλογήθηκαν να αγαπηθούν. Παίρνει πίσω στο πολλαπλάσιο εκείνο που είναι ο ίδιος ως άνθρωπος.

Ενα μικρό παιδί που κρύφτηκε παίζοντας σε μια κρυψώνα και δεν έχει βγει ακόμα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ