Copyright 2023 The Associated

Από τη συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση Μπάιντεν - Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο

Κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, Δευτέρα και Τρίτη, ο Ζελένσκι είχε επαφές με Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές και βουλευτές, προσπαθώντας να πείσει τους τελευταίους για την κρισιμότητα της κατάστασης, με σκοπό να εγκρίνουν το πακέτο - μαμούθ 61 δισ. δολαρίων που προωθεί η αμερικανική κυβέρνηση για τις Ενοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας και για να αναπληρωθούν τα αποθέματα των ΗΠΑ.

Τόσο ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μ. Τζόνσον, όσο και ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία, Μ. ΜακΚόνελ, δήλωσαν στη συνέχεια πως δεν πρόκειται να εγκρίνουν το πακέτο για την Ουκρανία αν δεν λάβουν εγγυήσεις για τη «διαφάνεια» της αμερικανικής βοήθειας που καταλήγει στο Κίεβο και αν δεν εγκριθούν από την κυβέρνηση Μπάιντεν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα καταστολής της μετανάστευσης στα σύνορα με το Μεξικό από αυτά που προτείνει ο Λευκός Οίκος.

«Ο Λευκός Οίκος ζητά από το Κογκρέσο να εγκρίνει τη δαπάνη δισεκατομμυρίων δολαρίων χωρίς κατάλληλη εποπτεία, χωρίς σαφή στρατηγική νίκης», είπε μεταξύ άλλων ο Τζόνσον μετά τη συνάντηση με τον Ουκρανό Πρόεδρο, αποτυπώνοντας το πώς η κατάσταση στο πεδίο αντανακλά και στις ενδοαστικές αντιθέσεις στις ΗΠΑ, για την «επόμενη μέρα» της αντιπαράθεσης στην Ανατολική Ευρώπη.

Αύριο, τα δυο νομοθετικά σώματα των ΗΠΑ διακόπτουν τις εργασίες τους για τις γιορτές, που σημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να συνεχιστούν το νέο έτος, ενώ το Κίεβο δηλώνει ότι έχει πόρους μόλις για μερικές βδομάδες.

«Χωρίς συμπληρωματική χρηματοδότηση φτάνουμε γρήγορα στο τέλος της ικανότητάς μας να βοηθάμε την Ουκρανία στις επείγουσες επιχειρησιακές απαιτήσεις της», επισήμανε ο Μπάιντεν και ανήγγειλε νέα στρατιωτική βοήθεια 200 εκατ. δολαρίων από παλιότερο πακέτο.

Εν μέσω «ανησυχιών» στις ΗΠΑ και ευρύτερα στη «Δύση» ότι ο πόλεμος έχει φτάσει σε αδιέξοδο - με φόντο και τα πενιχρά αποτελέσματα της ουκρανικής αντεπίθεσης, για την προετοιμασία και τη διεξαγωγή της οποίας δαπανήθηκαν τεράστιοι ευρωατλαντικοί πόροι - ο Μπάιντεν επέμεινε ότι «η Ουκρανία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο».

«Αυτό θα είναι ένα από τα τελευταία πακέτα ασφαλείας που θα μπορέσουμε να παράσχουμε στην Ουκρανία, αν το Κογκρέσο δεν λάβει μέτρα για να εγκρίνει πρόσθετη βοήθεια», προειδοποίησε και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντ. Μπλίνκεν.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ προειδοποίησε τους Ρεπουμπλικάνους ότι θα κάνουν στη Μόσχα ένα «δώρο Χριστουγέννων» εάν δεν εγκρίνουν την πρόσθετη στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο. «Ο Πούτιν λογαριάζει ότι οι ΗΠΑ θα αποτύχουν να προσφέρουν στην Ουκρανία. Πρέπει να τον διαψεύσουμε», είπε.

Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι ισχυρίστηκε ότι η χώρα του εξαρτάται πλέον σε μικρότερο βαθμό από την ξένη βοήθεια και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στον Μπάιντεν για την ενίσχυση της αεράμυνας της Ουκρανίας. Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι οι ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις είναι αρκετά ισχυρές για να κερδίσουν τον πόλεμο με τη Ρωσία.

Η Μόσχα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Οπως είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, «δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια» που έχουν ήδη χορηγηθεί από την Ουάσιγκτον απέτυχαν να αντιστρέψουν την τάση του πολέμου και επομένως «περισσότερη χρηματοδότηση θα κάνει μικρή διαφορά».

Την ίδια ώρα, στις Βρυξέλλες, τα παζάρια εντείνονται ενόψει της διήμερης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ που αρχίζει σήμερα, με βασικά θέματα αν θα ανοίξει η προοπτική για ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση του Κιέβου με 50 δισ. ευρώ έως το 2027, καθώς και 20 δισ. ευρώ για τις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις.

Η Ουγγαρία θα εμμείνει στη στάση της ότι η ΕΕ δεν πρέπει να ξεκινήσει ενταξιακές συνομιλίες με την Ουκρανία, αλλά να θέσει στόχο μια στρατηγική εταιρική σχέση, δήλωσε ο πρωθυπουργός, Β. Ορμπαν, επαναλαμβάνοντας την αξίωση της Βουδαπέστης ότι «το θέμα θα πρέπει να αφαιρεθεί από την ατζέντα της Συνόδου».

«Η ΕΕ ετοιμάζεται να κάνει ένα τρομερό λάθος και πρέπει να το αποτρέψουμε αυτό ακόμα κι αν τα 26 (μέλη) θέλουν να κάνουν το λάθος», δήλωσε. «Αν θέλουμε να δώσουμε στήριξη στην Ουκρανία, ένα γεωστρατηγικό μήνυμα, αυτό θα έπρεπε να το κάνουμε, αλλά αυτό δεν είναι ένταξη», συμπλήρωσε.

Τα παζάρια Βουδαπέστης - Βρυξελλών επικεντρώνονται επίσης στην οικονομική στήριξη της Ουκρανίας. Η Ουγγαρία δηλώνει διατεθειμένη να άρει το «βέτο» της με αντάλλαγμα την αποδέσμευση όλων των κονδυλίων που η ΕΕ έχει παρακρατήσει προς τη Βουδαπέστη. Σε μια κίνηση «καλής θέλησης» η ΕΕ είχε αποδεσμεύσει 10 δισ. ευρώ από τα συνολικά 30 δισ. Προχτές βράδυ η Ουγγαρία δημοσίευσε περαιτέρω δικαστικές μεταρρυθμίσεις στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, οι οποίες θεωρούνται «ζωτικής σημασίας» για να «ξεκλειδώσουν» τα δεσμευμένα κονδύλια.

Από την πλευρά της, η Σλοβακία δήλωσε έτοιμη να στηρίξει την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών της ΕΕ και να συμφωνήσει σε οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία από την ΕΕ ή από κράτη - μέλη διμερώς, εφόσον ικανοποιηθούν ορισμένα αιτήματά της, όπως είπε ο πρωθυπουργός, Ρ. Φίτσο.

«Πρέπει να παρέχουμε στην Ουκρανία συνεχή και βιώσιμη πολιτική, οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη και, ειδικότερα, να καταλήξουμε σε συμφωνία για την παροχή 50 δισ. ευρώ για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητά της. Πρέπει επίσης να συμφωνήσουμε να ξεκινήσουμε ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία, δίνοντάς της το απαραίτητο μήνυμα και φέρνοντάς την πιο κοντά στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια», σημειώνει στην πρόσκλησή του προς τους 27 ηγέτες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σ. Μισέλ.

Παράλληλα, αναφορικά με την Ασφάλεια και την Αμυνα, σημειώνει ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να εργάζεται «για την οικοδόμηση μιας ισχυρότερης γεωπολιτικής Ενωσης». «Πρέπει να γίνουν περισσότερα για την ταχεία εκπλήρωση των στόχων της Ενωσης για αύξηση της αμυντικής ετοιμότητας. Πρέπει επίσης να εργαστούμε για τη δημιουργία μιας εσωτερικής αγοράς Αμυνας, η οποία είναι ζωτικής σημασίας», προσθέτει ο Μισέλ.

Στο Οσλο βρέθηκε χτες ο Β. Ζελένσκι, όπου συναντήθηκε με τους ηγέτες των πέντε σκανδιναβικών χωρών, οι οποίες είναι μεταξύ των σημαντικότερων υποστηρικτών του Κιέβου στον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας.

Ενδεικτικά, Νορβηγία και Δανία είναι μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στον «Συνασπισμό για δυτικά μαχητικά αεροσκάφη στην Ουκρανία».

«Η Νορβηγία εξακολουθεί να στηρίζει την Ουκρανία στη μάχη της για να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Προσφέρουμε στοχευμένη, μακροπρόθεσμη στήριξη για να βοηθήσουμε την Ουκρανία στη μάχη της για την ελευθερία και τη δημοκρατία», αλλά και «για την προστασία της ειρήνης και της ασφάλειας εδώ στη Νορβηγία», δήλωσε ο Νορβηγός πρωθυπουργός, Γιόνας Γκαρ Στέρε.

«Φυσικά δεν μπορούμε να νικήσουμε χωρίς βοήθεια. Αλλά δεν μπορούμε να χάσουμε, διότι το μόνο που έχουμε είναι η χώρα μας», είπε ο Ζελένσκι μιλώντας δίπλα στους ηγέτες της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Φινλανδίας, της Δανίας και της Ισλανδίας, ενώ δήλωσε «σίγουρος για την υποστήριξη των ΗΠΑ» και πως έλαβε «ένα θετικό μήνυμα» στην Ουάσιγκτον.

Επικαλέστηκε την «τεράστια επιτυχία» της Ουκρανίας στη στρατηγικής σημασίας Μαύρη Θάλασσα, προσθέτοντας ότι «επομένως πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για περαιτέρω επιχειρήσεις».

Επισήμανε ότι η υπόλοιπη Ευρώπη θα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα των σκανδιναβικών χωρών στην υποστήριξή τους προς την Ουκρανία: «Τι μπορεί να κάνει η Ευρώπη; Αυτό που κάνουν οι σκανδιναβικές χώρες». Παραδέχθηκε ότι η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ δεν θα είναι εύκολη, αλλά τόνισε ότι το Κίεβο έχει εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις για να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Οι Σκανδιναβοί ηγέτες σημείωσαν ότι αυτό είναι ένα «κρίσιμο σημείο» στον πόλεμο, ανακοίνωσαν νέα πακέτα υποστήριξης στην Ουκρανία και δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν να την υποστηρίζουν «για χρόνια». Επίσης, δήλωσαν ότι υποστηρίζουν την ουκρανική «φόρμουλα ειρήνης», ΝΑΤΟικής «έμπνευσης».

Ο Φινλανδός πρωθυπουργός, Πέτρι Ορπο, προέτρεψε περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες να λάβουν σοβαρά υπόψη τη βιομηχανική παραγωγή όπλων, καθώς η χώρα του ανακοίνωσε ότι θα διπλασιάσει τη δική της παραγωγή. «Οι καιροί έχουν αλλάξει», είπε, καλώντας την Ευρώπη να προσαρμοστεί.

Εκπρόσωποι από σχεδόν 200 χώρες συμφώνησαν την Τετάρτη στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα (COP28) στο Ντουμπάι να αρχίσουν να μειώνουν την παγκόσμια κατανάλωση ορυκτών καυσίμων, για να αποτρέψουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, μια πρώτη στο είδος της συμφωνία, που επιτεύχθηκε μετά από πολυήμερα παζάρια και αντιθέσεις, η οποία δεν είναι δεσμευτική για τα μέρη που την υπογράφουν.

Οι αντιπρόσωποι υιοθέτησαν την απόφαση που είχαν προετοιμάσει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Πρόκειται για «ιστορική απόφαση για να επιταχυνθεί η κλιματική δράση», δήλωσε ο Σουλτάν αλ Τζαμπέρ, πρόεδρος της COP28, και «έχουμε μια διατύπωση για τα ορυκτά καύσιμα στην τελική συμφωνία, για πρώτη φορά».

Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι οι χώρες που μετείχαν στη διάσκεψη ενέκριναν ένα «ιστορικό πακέτο» μέτρων που προσφέρουν ένα «ρωμαλέο σχέδιο», για να συνεχίσει να είναι εφικτός ο στόχος της συγκράτησης της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

Η συμφωνία - προκειμένου να συμπεριλάβει ως διατύπωση όλα τα αντικρουόμενα συμφέροντα - καλεί σε «μετάβαση προς την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα με έναν δίκαιο, τακτικό και ισότιμο τρόπο (...) ώστε να επιτευχθούν καθαρά μηδενικές (εκπομπές) έως το 2050 σε συμφωνία με την επιστήμη».

Επίσης, ζητεί «τριπλασιασμό των δυνατοτήτων των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας παγκοσμίως έως το 2030, επιταχύνοντας τις προσπάθειες για τη μείωση του άνθρακα και επιταχύνοντας τεχνολογίες, όπως η δέσμευση και η αποθήκευση άνθρακα, η οποία μπορεί να "καθαρίσει" βιομηχανίες που είναι δύσκολο να απαλλαγούν από τον άνθρακα».

Περισσότερες από 100 χώρες που έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις επενδύσεις στις ΑΠΕ και στην πυρηνική Ενέργεια πίεζαν τις περασμένες δυο βδομάδες στη συμφωνία της COP28 να αναφέρεται «σταδιακή κατάργηση» της χρήσης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, αλλά αντιδρούσαν κράτη όπως η Σαουδική Αραβία και οι χώρες του οργανισμού πετρελαιοεξαγωγικών χωρών (OPEC), ο οποίος επιχειρηματολογούσε ότι ο κόσμος μπορεί να μειώσει τις εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου χωρίς να αποφύγει συγκεκριμένα καύσιμα.