Η «βιώσιμη» σε βάθος χρόνου στρατιωτική και οικονομική στήριξη του Κιέβου βρίσκεται τους τελευταίους μήνες στο επίκεντρο παζαριών και διαβουλεύσεων σε ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, προωθώντας τις λεγόμενες «δεσμεύσεις ασφαλείας», με το βλέμμα στη συνολική ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση με τη Ρωσία σε Ανατολική Ευρώπη, Βαλτική και Μαύρη Θάλασσα.

Λίγο πριν συμπληρωθούν 2 χρόνια από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τα δύο στρατόπεδα προετοιμάζονται για πιο σφοδρή σύγκρουση, με υπαρκτούς τους κινδύνους κλιμάκωσης, καθώς χρησιμοποιούνται όλο και βαρύτεροι εξοπλισμοί, πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς, καθημερινά πλέον είναι τα ουκρανικά χτυπήματα σε ρωσικό έδαφος, στη Μαύρη Θάλασσα ρωσικά πλήγματα σε ουκρανικές υποδομές φτάνουν ως τα σύνορα του ΝΑΤΟ, ενώ πλήγματα έχουν δεχτεί ακόμη και εμπορικά πλοία.

Τεράστιες είναι οι ανθρώπινες απώλειες, με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες εκατέρωθεν.

Οι υπαρκτές αντιθέσεις μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα για την εξέλιξη της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία, για τους τρόπους χρηματοδότησής της στο άμεσο και απώτερο μέλλον, κυριαρχούν τους τελευταίους μήνες, με φόντο τις εξελίξεις στο πεδίο και την αποτυχία της ουκρανικής αντεπίθεσης.

Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση Μπάιντεν προειδοποιεί ότι τα κονδύλια που έχουν ψηφιστεί μέχρι τώρα τελειώνουν και σύντομα δεν θα μπορεί να προμηθεύει με όπλα τις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις ούτε να αναπληρώνει τα αμερικανικά αποθέματα, αν οι Ρεπουμπλικάνοι δεν εγκρίνουν το προωθούμενο νέο τεράστιο πακέτο αξίας 61 δισ. δολαρίων για την Ουκρανία.

Στην ΕΕ, το πακέτο των 50 δισ. ευρώ μέχρι το 2027 απορρίφθηκε στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής λόγω του ουγγρικού «βέτο» και θα ξανασυζητηθεί την 1η Φλεβάρη.

Οι αντιθέσεις αυτές για την τακτική της «Δύσης» στη σύγκρουση με τη Ρωσία καθρεφτίζονται και στο εσωτερικό της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της Ουκρανίας. «Φουντώνουν» φήμες για διαδοχή, με τον Ουκρανό Πρόεδρο, Β. Ζελένσκι, να καταγγέλλει ακόμη και σχέδια - της Μόσχας υποτίθεται - για πραξικοπηματική ανατροπή του.

Οπως ανέφερε προ ημερών το «Politico», Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι «μετατοπίζουν αθόρυβα την εστίασή τους», από την υποστήριξη του στόχου της Ουκρανίας να νικήσει τη Ρωσία, σε μια πιο «αμυντική στάση» μετά την αποτυχημένη ουκρανική αντεπίθεση, και σε βελτίωση της θέσης του Κιέβου σε πιθανές μελλοντικές διαπραγματεύσεις. «Μια τέτοια διαπραγμάτευση πιθανότατα θα σήμαινε παραχώρηση τμημάτων της Ουκρανίας στη Ρωσία», αναφέρεται.

Η Ουάσιγκτον «επικεντρώνεται επίσης στο να αναστήσει γρήγορα την αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας για να προμηθεύεται τον απαραίτητο οπλισμό», σημειώνει το «Politico».

Οι εντεινόμενες διεργασίες στα δύο στρατόπεδα αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν αλλάζουν, βέβαια, τους στρατηγικούς τους στόχους.

ΝΑΤΟ και ΕΕ προωθούν απρόσκοπτα τα στρατηγικά σχέδιά τους στην Ανατολική Ευρώπη, στη Βαλτική και τη Μαύρη Θάλασσα, κατεύθυνση που θα συνεχιστεί ανεξάρτητα από το αν εκτιμήσουν ότι αυτά θα εξυπηρετηθούν με «πάγωμα» της σύγκρουσης στην Ουκρανία, με τερματισμό ή συνέχιση του πολέμου, με παραχώρηση εδαφών στη Ρωσία, με αλλαγή ηγεσίας στο Κίεβο.

Αντίστοιχα, υπηρετώντας τα συμφέροντα του ρωσικού κεφαλαίου, η Μόσχα επαναλαμβάνει διαρκώς ότι θα συνεχίσει μέχρι να εκπληρωθούν όλοι οι στόχοι της «στρατιωτικής επιχείρησης», που μπαίνει πλέον στον τρίτο χρόνο, χύνοντας όλο και περισσότερο αίμα Ρώσων και «αδελφών» Ουκρανών...

Ο γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, κάλεσε πρόσφατα τους «συμμάχους» να προετοιμαστούν για ενδεχόμενα «άσχημα νέα» από το ουκρανικό μέτωπο. Ταυτόχρονα, υπογράμμισε ότι «είναι υποχρέωσή μας να παράσχουμε στην Ουκρανία τα όπλα που χρειάζεται» γιατί «αυτό αφορά και τα δικά μας συμφέροντα ασφαλείας». Γι' αυτό τα κράτη του ΝΑΤΟ έχουν παράσχει στρατιωτική βοήθεια αξίας 100 δισ. ευρώ.

Στον δεύτερο χρόνο του πολέμου έχουν «ξεφουσκώσει» τα μεγάλα λόγια για υπεράσπιση της ουκρανικής εδαφικής ακεραιότητας «μέχρι τέλους», για «νίκη της ελευθερίας» επί του «αυταρχισμού» και της «επιθετικότητας» κ.λπ.

Σε όσους «συμμάχους» βλέπουν «στασιμότητα» και «αδιέξοδο» στο πεδίο της μάχης, ο Στόλτενμπεργκ υπενθύμισε τους πραγματικούς στόχους του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, για συνολικότερη αποδυνάμωση της Ρωσίας: Η Ρωσία, σημείωσε, έχει μεγάλες ανθρώπινες και υλικές απώλειες, είναι πιο αδύναμη πολιτικά, στρατιωτικά και οικονομικά. Χάνει την επιρροή της όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία. Χρόνο με τον χρόνο υποθηκεύει το μέλλον της στο Πεκίνο. Πάνω από 1.000 ξένες εταιρείες σταμάτησαν ή μείωσαν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία. Μειώνονται οι πωλήσεις ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ευρώπη.

Ορισμένα νέα χαρακτηριστικά κυριάρχησαν στον δεύτερο χρόνο του πολέμου. Αρχικά η απόφαση του G7 (ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδάς, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία) στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, τον περασμένο Ιούλη, για τις λεγόμενες «μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις ασφαλείας της Ουκρανίας», με στόχο την ντε φάκτο ΝΑΤΟποίηση του ουκρανικού εδάφους και των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, ακόμη και χωρίς επίσημη ένταξη, που σήμερα φαίνεται αρκετά σύνθετη.

Οι «εγγυήσεις ασφαλείας» περιλαμβάνουν ένα «πλέγμα» οικονομικών και στρατιωτικών μέτρων για μακρόχρονη στήριξη της Ουκρανίας από κράτη του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και «εταίρους». Καθώς και οι δύο πλευρές υπολογίζουν πως - με τον έναν ή τον άλλον τρόπο - η σύγκρουση θα διαρκέσει χρόνια, το βάρος πέφτει στην «ανθεκτικότητα» της Ουκρανίας. Οχι πλέον μόνο με συνεχή παροχή όπλων, αλλά και με διαρκή εκπαίδευση στρατευμάτων, υποστήριξη της «αμυντικής» της βιομηχανίας για παραγωγή «δυτικών» εξοπλισμών, μακρόπνοη δημοσιονομική στήριξη, επενδύσεις για «ανοικοδόμηση» και μετασχηματισμό της ουκρανικής οικονομίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, εντείνονται επίσης οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και κρατών που τη βοηθούν να τις παρακάμπτει. Επιπλέον εξετάζονται τρόποι από την ΕΕ και το G7 για κατάσχεση των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων και αξιοποίησή τους στη χρηματοδότηση της σύγκρουσης.

Παράλληλα αναπτύσσεται η ουκρανική πολεμική βιομηχανία και «δυτικά» μονοπώλια επενδύουν ή σχεδιάζουν να επενδύσουν εντός Ουκρανίας, όπως ο βρετανικός κολοσσός «BAE Systems» και ο γερμανικός «Rheinmetall».

Στη «Συμμαχία αμυντικών βιομηχανιών» ήδη συμμετέχουν 13 εταιρείες και η ουκρανική κυβέρνηση τους έχει υποσχεθεί «ειδικό οικονομικό καθεστώς» και «ειδικό ταμείο για την Αμυνα», κυρίως «από κατασχεμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία». Στις αρχές Δεκέμβρη, αξιωματούχοι και εκπρόσωποι ομίλων των ΗΠΑ συμμετείχαν σε διάσκεψη στο Κίεβο για κοινή παραγωγή συστημάτων αεράμυνας.

Σε μια ακόμη «επένδυση» για το μέλλον, ξεκίνησε η εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων στα αμερικανικά μαχητικά F-16, σε κέντρο εκπαίδευσης στη Ρουμανία, στρατηγικό σημείο στη Μαύρη Θάλασσα, όπου εστάλησαν 5 μαχητικά από την Ολλανδία.

Ολλανδία, Δανία, Νορβηγία και Βέλγιο πρωτοστατούν στον λεγόμενο «διεθνή συνασπισμό για μαχητικά F-16» στην Ουκρανία. Η Ολλανδία αποφάσισε να προετοιμάσει 18 αεροσκάφη για την Ουκρανία, όταν θα πληρούνται τεχνικές προϋποθέσεις.

Η ΕΕ διεκδικεί ηγετικό γεωπολιτικό ρόλο στην Ανατολική Ευρώπη και σε μια καθαρά πολιτική απόφαση άνοιξε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και τη Μολδαβία, ανεξάρτητα από το αν και πότε θα γίνει τελικά η ένταξη.

Η ΕΕ και τα κράτη - μέλη έχουν δώσει από τον Φλεβάρη του 2022 περίπου 82 δισ. ευρώ σε στρατιωτική και οικονομική βοήθεια στο Κίεβο και 4 εκατ. για τους πρόσφυγες.

Η Γερμανία, ο δεύτερος μεγαλύτερος πάροχος μετά τις ΗΠΑ, επιδιώκει να αναβαθμίσει τον γεωπολιτικό της ρόλο, διπλασιάζοντας μεταξύ άλλων τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο το 2024, φτάνοντας στα 8 δισ. ευρώ.

Σε βάθος χρόνου η ΕΕ θα λαμβάνει υπόψη «τις στρατιωτικές ανάγκες της Ουκρανίας» στον καθορισμό της μελλοντικής της στρατηγικής «αμυντικής» βιομηχανίας και η Ουκρανία θα ενταχθεί στα «αμυντικά» προγράμματα της ΕΕ.

Με στόχο 40.000 Ουκρανοί να εκπαιδεύονται στο άμεσο μέλλον η ΕΕ θα υπερτετραπλασιάσει τις δαπάνες για εκπαίδευση, σε 255 εκατ. ευρώ. Το μπλοκ έχει εκπαιδεύσει μέχρι στιγμής 34.000 Ουκρανούς, καθιστώντας την ΕΕ τον μεγαλύτερο χορηγό εκπαίδευσης για τον ουκρανικό στρατό. Η Βρετανία έχει εκπαιδεύσει 30.000 Ουκρανούς.

Στο μεταξύ, η Ουκρανία θα χρειαστεί να στρατολογήσει 450.000 - 500.000 άνδρες το επόμενο διάστημα για τη συνέχιση του πολέμου, ενώ εξετάζονται τρόποι να στρατολογηθούν και όσοι έχουν διαφύγει στο εξωτερικό.

Ενα νέο ποιοτικό στοιχείο της σύγκρουσης είναι ότι η Μαύρη Θάλασσα και η Κριμαία εξελίσσονται τους τελευταίους μήνες σε καυτά μέτωπα της σύγκρουσης, ιδιαίτερα μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω Μαύρης Θάλασσας.

Οι ουκρανικές δυνάμεις, που έχουν λάβει πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, πραγματοποιούν χτυπήματα σε ρωσικές υποδομές. Σύμφωνα με το Κίεβο, «απώθησαν τον ρωσικό στόλο και δημιούργησαν διαδρομές για εξαγωγές σιτηρών» κοντά στις δυτικές ακτές, στα παράλια της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας.

Η Βρετανία και η Νορβηγία, ως μέρος του «Ναυτικού Συνασπισμού», θα εξοπλίσουν την Ουκρανία «για να ενισχύσουν την ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα».

Κράτη του ΝΑΤΟ θα προμηθεύσουν το ουκρανικό Πολεμικό Ναυτικό με πολεμικά πλοία για να περιπολούν κατά μήκος του «διαδρόμου σιτηρών» της Μαύρης Θάλασσας και να συνοδεύουν εμπορικά πλοία. Εχουν συναφθεί ασφαλιστικές συμφωνίες με τη Βρετανία, καθώς και συμβόλαια με Βουλγαρία, Ρουμανία και Τουρκία, για πλοία που χρησιμοποιούν τον ουκρανικό «διάδρομο».

Η Ρωσία, από την πλευρά της, εξαπολύει συνεχή χτυπήματα σε ουκρανικές υποδομές του εν λόγω «διαδρόμου», σε ουκρανικά λιμάνια στον Δούναβη, στα σύνορα με τη ΝΑΤΟική Ρουμανία.

Αλλά και στη Βαλτική εντείνεται ο ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός, με την ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και την επικείμενη ένταξη της Σουηδίας. Οι ΗΠΑ έχουν υπογράψει Αμυντικές Συμφωνίες με Σουηδία, Φινλανδία, Δανία και Νορβηγία, ενώ η Ρωσία ανακοίνωσε δυο νέους στρατιωτικούς τομείς στα δυτικά σύνορα, στις περιφέρειες Μόσχας και Λένινγκραντ.

Στο άλλο στρατόπεδο, η Ρωσία ενισχύει τις «συμμαχίες» της με Κίνα, Ιράν, Βόρεια Κορέα και κράτη της Κεντρικής Ασίας.

Σε ένα βήμα κλιμάκωσης ανέστειλε την επικύρωση της Συνθήκης για την Πλήρη Απαγόρευση των Πυρηνικών Δοκιμών (CTBT) για να «ισορροπήσει» ο ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ, που δεν την έχουν επικυρώσει. Μέχρι στιγμής τα δύο στρατόπεδα δηλώνουν ότι δεν σκοπεύουν να επαναλάβουν πρώτα πυρηνικές δοκιμές, ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις πως Ρωσία, ΗΠΑ και Κίνα έχουν κατασκευάσει νέες υποδομές στις εγκαταστάσεις πυρηνικών δοκιμών τα τελευταία χρόνια.

Πρόσφατα, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, επισήμανε ότι η Ρωσία αναβαθμίζει το πυρηνικό της οπλοστάσιο και διατηρεί τις στρατηγικές της δυνάμεις στο υψηλότερο επίπεδο ετοιμότητας.

Πρόσθεσε ότι όλες οι προσπάθειες να επιβληθεί «στρατηγική ήττα» στη Ρωσία «έχουν καταρρεύσει» και μάλιστα «οι ρωσικές αμυντικές επιχειρήσεις ανταποκρίνονται ταχύτερα και καλύτερα στις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων», σε σύγκριση με τις «δυτικές», ενώ κατέγραψε «εθελοντική στρατολόγηση» 486.000 ανδρών το 2023.

Σε κάθε περίπτωση, η Μόσχα κοιτάζει μακριά όσον αφορά τη σύγκρουση στην Ουκρανία και έχει καταρτίσει επιχειρησιακά σχέδια μέχρι το 2025.

Το ιαπωνικό δίκτυο «Nikkei» υποστήριξε πρόσφατα ότι ο Ρώσος Πρόεδρος είπε στον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ, στη Μόσχα τον Μάρτη, ότι θα συνεχίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία για (τουλάχιστον) πέντε χρόνια, «διαβεβαιώνοντας» ότι ο παρατεταμένος πόλεμος είναι επωφελής για τη Ρωσία.