Καπνίζαμε απανωτά τσιγάρα, για να διασκεδάσουμε την αμηχανία μας και τρώγαμε ασταμάτητα φουντούνια που είχαμε πάρει μαζί μας, γιατί μας είπανε πως μ' αυτά θα μπορούσαμε να δωροδοκήσουμε κιόλας, αν κάποιος μάς σταματούσε, χωρίς λόγο. Κι όχι μόνο αυτό. Στο πορτ μπαγάζ του τζιπ είχαμε φορτώσει και δυο κάσες «κόκα κόλα». Τρελαίνεται, μας είπανε γι' αυτές ο Μπιν Λάντεν. Του στέλνουν πολύ συχνά από τη Ν. Υόρκη, μάς είπανε, αλλά δεν κρατάνε πολύ. Πήραμε, επίσης, και ένα τεύχος του «Πλέι Μπόι», για το γιο του Μπιν Λάντεν. Για να εξασκείται στα αγγλικά, μάς είπανε. Κι όλες αυτές τις λεπτομέρειες για τις συνήθειες των Μπιν Λάντεν, μάς είπανε πάλι, ότι τις είχανε «κατεβάσει» από το site του ιντερνέτ w.w.w. Bin. Elkaida. FG. Και συμπλήρωσαν πως την ηλεκτρονική σελίδα του Μπιν Λάντεν την πήρανε από ένα πράκτορα της CIA που δούλευε τα τελευταία χρόνια στο Καράτσι, για 10.000 δολάρια.

- You must follow me (πρέπει να με ακολουθήσετε).

Φυσικά ούτε σκέψη να μην υπακούσουμε. Εξάλλου το ότι είχε τελειώσει η συζήτησή τους και τώρα έπρεπε να ακολουθήσουμε τον χοντρό Ταλιμπάν, ήτανε μια πρόοδος. Κάτι προχωρούσε. Χωρίς να σβήσω τη μηχανή, γιατί φοβόμουνα πως, όταν γυρίζαμε, με το καλό, δε θα μπορούσαμε να βάλουμε μπρος το σαράβαλό μας, κατέβηκα από το αυτοκίνητο. Ακολούθησε και ο σύντροφός μου, με σκοτεινιασμένο βλέμμα.

- Και τώρα τι γίνεται, μού ψιθύρισε.

- Τα φουντούνια, ψιθύρισα κι εγώ. Μόλις προλάβαμε να πάρουμε τα φουντούνια στα χέρια, ακούστηκε η γυναικεία φωνή του χοντρού Ταλιμπάν.

- Stop there, please, (σταματήστε εκεί, παρακαλώ) είπε και σήκωσε τη φωτογραφική μηχανή στρέφοντας το φακό προς τα μας.

- Please, smile, ( χαμογελάστε, παρακαλώ) ξαναμίλησε ο χοντρός.

- Thank you, ακούσαμε το φωτογράφο μας. Κρέμασε τη φωτογραφική μηχανή στον ώμο του και έκανε να φύγει. Δεν τον άφησα όμως να κάνει ούτε ένα βήμα.

- Excuse me, my friend, a present for you (συγγνώμη, φίλε μου, ένα δώρο για σένα) και του έδειξα τα φουντούνια.

- Oh no, we the Americans don't eat such garbage ( Ω, όχι εμείς οι Αμερικανοί δεν τρώμε τέτοια σκουπίδια), αντέδρασε ο χοντρός και έφυγε.

(συνεχίζεται)

Ο Ντανιέλ Αρμάντο και ο Κωστής Παπαδόπουλος με την Μερσέντες Σόσα

- «Ταξιδεύετε» «Στις γειτονιές του νότου» με τραγούδια, που διακρίνονται για τα γνώριμα μα και ποικίλα ηχοχρώματα. Τι σας πρόσφερε αυτό το «ταξίδι»;

- Μέσα από το δίσκο μας δεν προσπαθούμε να περιγράψουμε πώς είναι οι γειτονιές του νότου, αλλά να πούμε τι συμβαίνει σε αυτές. Δηλαδή, πώς είναι οι άνθρωποι, ποια είναι η νοοτροπία τους, με ποιο τρόπο κοιτάνε τη ζωή, αγαπάνε, μισούν, τσακώνονται, διασκεδάζουν, γλεντάνε. Μιλάμε για τους ανθρώπους του νότου, για τις καταστάσεις του νότου. Για μας νότος δεν είναι μόνο μια γεωγραφική έννοια. Νότος είναι η Λατινική Αμερική, νότος είναι και η Ελλάδα, η Μεσόγειος, τα Βαλκάνια... Ακόμα και σε κάποιες χώρες του Βορρά, όπως για παράδειγμα η Αμερική, κατοικούν πάρα πολλοί άνθρωποι του νότου. Δε μιλάμε για χώρες ή για γειτονιές, αλλά για τις καταστάσεις των ανθρώπων. Ο ήχος του δίσκου είναι πράγματι γνώριμος. Εξάλλου, αυτό ψάχνουμε τόσα χρόνια: Να έχουμε τον ήχο μας. Και χαιρόμαστε πολύ όταν αναγνωρίζουν τη μουσική μας, όταν από τις πρώτες νότες κάποιοι λένε «αυτοί είναι οι "Απουριμάκ"».

- Στο δίσκο συμμετέχει η μεγάλη φωνή της Λατινικής Αμερικής, Μερσέντες Σόσα, με το τάνγκο «Βράχια γυμνά», το οποίο μάλιστα ερμηνεύει στα ελληνικά. Πώς γεννήθηκε και προχώρησε αυτή η συνεργασία;

- Αυτή η συνεργασία ήταν αποτέλεσμα της προσωπικής επαφής μας με την Μερσέντες, χωρίς να υπάρχει ανάμειξη δισκογραφικών εταιριών, όπως συμβαίνει σε άλλες περιπτώσεις. Την Μερσέντες την γνωρίσαμε το '85 στην Ελλάδα, όταν είχε έρθει για μια συναυλία στη Θεσσαλονίκη, στην οποία εμείς παίξαμε «σαπόρτ». Από τότε μέχρι σήμερα, κάθε φορά που πήγαινα στην Αργεντινή, όπου έχω την οικογένειά μου, επισκεπτόμουν την Μερσέντες, με την οποία έχουμε πολύ καλή σχέση. Σ' ένα ταξίδι μου στην Αργεντινή, πριν δύο χρόνια, της έδειξα το «Μάνα γη». Ακούσαμε μαζί το δίσκο, είδε κάποια δημοσιεύματα γι' αυτόν και συγκινήθηκε πολύ με το ότι υπάρχει ένα συγκρότημα στην Ελλάδα που κάνει αυτή τη δουλιά. Η ίδια μάς έχει αποκαλέσει πρεσβευτές της λάτιν μουσικής στην Ελλάδα. Είναι μεγάλη τιμή για μας αυτό να το λέει η Μερσέντες Σόσα. Τότε, μέσα σε αυτή τη συγκίνηση ένιωσα έτοιμος να της ζητήσω να τραγουδήσει, αν ήθελε, ένα κομμάτι στον επόμενο δίσκο μας. Χωρίς να ρωτήσει τίποτα, μου απάντησε «ναι». Από εκεί και πέρα αρχίσανε τα διαδικαστικά. Το τραγούδι δεν το είχαμε και γράφτηκε ειδικά για την Μερσέντες. Θέλαμε να τραγουδήσει στα ελληνικά και το δέχτηκε. Οταν φτιάξαμε το τραγούδι το στείλαμε στην Αργεντινή, μαζί με τη μετάφρασή του. Και επειδή η Μ. Σόσα είναι μια καλλιτέχνιδα που την χαρακτηρίζει ο επαγγελματισμός, προσκάλεσε τους ανθρώπους της ελληνικής πρεσβείας στο Μπουένος Αϊρες στο σπίτι της για φαγητό, όπου και τους έβαλε ν' ακούσουν το τραγούδι και τους ρώτησε τη γνώμη τους. Τους άρεσε πολύ και της είπαν πως αν το τραγουδούσε θα ήταν καταπληκτικό. Αμέσως με πήρε τηλέφωνο και μου είπε ότι όποτε ήθελα μπορούσαμε να το ηχογραφήσουμε. Παρόλο που ο ελληνικός στίχος είναι πολύ δύσκολος, το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό. Η Μερσέντες κάθισε επί δύο μήνες και έμαθε το τραγούδι μόνη της και όταν πήγαμε στο Μπουένος Αϊρες για την ηχογράφηση ήταν έτοιμη. Ηξερε το τραγούδι και πώς να το πει. Είχε δουλέψει πάρα πολύ όχι μόνο για να το τραγουδήσει αλλά και για να το ερμηνεύσει. Κάθε φορά που το ακούω μου σηκώνεται η τρίχα από την ερμηνεία που κατάφερε σε μια γλώσσα που της είναι εντελώς άγνωστη.

- Είναι αλήθεια πως στις γειτονιές του κόσμου γίνεται σήμερα ένας χαμός. Ομως, στις γειτονιές του νότου γίνεται πάντα χαμός. Αυτό είναι πολύ χειρότερο. Τώρα φοβούνται κάποιες γειτονιές, οι οποίες δε φοβούνταν ποτέ, ενώ ο νότος πάντα φοβάται. Πάντα φοβόμαστε γιατί είμαστε συνεχώς κάτω από ένα δάχτυλο που μας δείχνει. Είτε αυτές οι γειτονιές λέγονται Λατινική Αμερική, είτε Αφρική, είτε Ασία... Τώρα, ξαφνικά, υπάρχουν άλλες γειτονιές, που κατάλαβαν τι τραβάνε οι άλλοι λαοί κάθε μέρα. Αυτοί το καταλαβαίνουν σήμερα. Με αυτό δε θέλω να πω ότι χαιρόμαστε. Καλό θα ήταν να μη συμβαίνουν όλα αυτά και κανένας λαός να μην τραβάει τίποτα. Η αλήθεια είναι ότι όλο αυτό το πράγμα μόνο σε καλό δε θα μας βγει. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει, πού θα πάει αυτή η κατάσταση. Το μόνο που ξέρουμε ή τουλάχιστον εγώ ξέρω είναι ότι οι έλεγχοι θα ενταθούν και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα πειραχτούν πάρα πολύ. Και αυτό είναι το κακό γιατί δεν ξέρουμε πόσο και μέχρι πού θα πειραχτούν.

- Στις ΗΠΑ έφτασαν, μάλιστα, να φτιάξουν την περιβόητη λίστα με τα απαγορευμένα τραγούδια, προκειμένου να μην παίζονται στα ραδιόφωνα...

- Αυτό μου θυμίζει κάτι που έγινε στην Αργεντινή την περίοδο του πολέμου με τους Αγγλους για τα Φόλκλαντ (τα Μαλβίνας για μας). Η δικτατορία που είχαμε τότε απαγόρευσε ν' ακούγεται από τα ραδιόφωνα οποιοδήποτε τραγούδι στα αγγλικά. Ηταν μια ξεφτίλα απόφαση, που δεν είχε καμία σχέση με όλο αυτό που γινόταν. Αυτές είναι κινήσεις πανικού, που μόνο κακό κάνουν. Το να μην ακούγονται τραγούδια σαν το «Ιμάτζιν», μόνο κακό μπορεί να είναι.

Οι «Απουριμάκ»

- Ναι, υπάρχει, και το πρόβλημα είναι ότι φοράει μάσκα. Δεν την βλέπουμε καθαρά, δεν ξέρουμε ακριβώς τι γίνεται. Γιατί σήμερα γίνονται πολλά πράγματα, που δε θα τα μάθουμε ποτέ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι γίνονται πολλά πράγματα σε βάρος μας. Και εμείς αισθανόμαστε πως δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Βέβαια, μπορούμε και πρέπει να φωνάξουμε. Δεν πρέπει να καθίσουμε σπίτι μας και να περιμένουμε. Ομως, δεν ξέρω πόση δύναμη πια έχει η φωνή μας, όταν έχουν μπει στη μέση φράσεις όπως «Πρέπει να σώσουμε τον κόσμο». Κόσμος είμαστε κι εμείς, οπότε πρέπει να «σώσουν» εμάς. Κι εμείς, ως Λατινική Αμερική, τους ξέρουμε εδώ και πολλά χρόνια. Εχουν έρθει πολλές φορές και έχουν «σώσει» όλη τη Λατινική Αμερική. Και τώρα, βέβαια, δεν έχει μείνει τίποτα στη Λατινική Αμερική, καθώς έχουμε «σωθεί» όλοι. Τώρα πάνε σε άλλες γωνιές.

- Η θέση της μουσικής δημιουργίας, του τραγουδιού, των καλλιτεχνών, σε αυτές τις μέρες της σκοτεινιάς, ποια είναι;

- Πιστεύω ότι πάντα το τραγούδι βοηθάει, σε οποιαδήποτε κατάσταση. Ακόμα και σε τέτοιες δύσκολες στιγμές, ο κόσμος χρειάζεται ν' ακούει τραγούδια, ν' ακούει μουσική, να μαζεύεται με μια κιθάρα και να τραγουδά. Αυτό δε θα σταματήσει ποτέ. Η μουσική είναι μέσα στον άνθρωπο, δεν είναι κάτι που έρχεται απέξω και μας το έχουν επιβάλει. Μας βοηθάει πολύ να ξεπεράσουμε δύσκολες καταστάσεις. Το τι μουσική, ή το τι τραγούδια, είναι άλλο. Γιατί πολλές φορές μπερδεύουμε τα πράγματα και νομίζουμε ότι ακούγοντας χαζά, ηλίθια τραγούδια μπορούμε να διασκεδάσουμε και να μη σκεφτόμαστε. Εγώ πιστεύω ότι ακόμα και η διασκέδαση θέλει λίγο μυαλό. Γιατί χωρίς αυτό πλέον δεν είναι διασκέδαση αλλά εκτόνωση, όπως είναι η σκυλάδικη διασκέδαση.

- Ποια είναι τα καλλιτεχνικά σχέδιά σας για το χειμώνα;

- Αυτή τη στιγμή είμαστε σε εντατικές πρόβες γιατί φέτος το χειμώνα θα τολμήσουμε κάτι πολύ σημαντικό για μας. Από τις αρχές του Δεκέμβρη θα είμαστε στις «Γραμμές» μαζί με τον Γεράσιμο Ανδρεάτο, που τον θεωρούμε πολύ σημαντικό καλλιτέχνη και πολύ κοντά σε μας. Θα παρουσιάζουμε τα δικά μας τραγούδια και ο Γεράσιμος τα δικά του, και μετά μαζί θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ένα λάτιν πρόγραμμα, το οποίο όμως θα αφορά την ελληνική μουσική. Δηλαδή, με κομμάτια των Χιώτη, Ζαμπέτα, Χατζιδάκι, ανθρώπων που φέρανε στην Ελλάδα τραγούδια τα οποία είχαν μια λάτιν πινελιά. Αυτά εμείς θα τα βάψουμε λάτιν. Θα κάνουμε ένα παιχνίδι κάπου ανάμεσα στην ελληνική και στη λάτιν μουσική, με τραγούδια αγαπημένα, αλλά με μια καινούρια ματιά.