ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1917: Η Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση

Κοκκινοφρουροί ελέγχουν τις άδειες εισόδου στο Σμόλνι

Στις 7 Νοέμβρη (25 Οκτώβρη με το παλιό ημερολόγιο) 1917 η εξέγερση που ξέσπασε στην Πετρούπολη την περασμένη μέρα, αναπτύσσεται αναίμακτα και με ασυνήθιστη ταχύτητα. Το πρωί της 7ης Νοέμβρη όλη η πρωτεύουσα βρίσκεται στην ουσία κάτω από τον έλεγχο της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής. Μόνο τα χειμερινά ανάκτορα, το γενικό επιτελείο, το ανάκτορο Μαρίινσκι και ελάχιστα άλλα σημεία στο κέντρο της πόλης μένουν ακόμη στα χέρια της κυβέρνησης. Ο αρχηγός της προσωρινής κυβέρνησης Κερένσκι καταφεύγει στο σταθμό διοίκησης του βορείου μετώπου. Η αμερικανική πρεσβεία τού παραχώρησε αυτοκίνητο με τη σημαία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Στις 10 το πρωί η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή δημοσιεύει ένα διάγγελμα «Προς τους πολίτες της Ρωσίας!», που το έχει γράψει ο Λένιν και που ανακοινώνει τη νικηφόρα πορεία της Σοσιαλιστικής Επανάστασης και το γκρέμισμα της προσωρινής κυβέρνησης.

Το χαρμόσυνο αυτό μήνυμα διαδίδεται σε όλη την απέραντη χώρα. Το ίδιο πρωί ο Λένιν μιλάει στην Ολομέλεια του Σοβιέτ της Πετρούπολης και δηλώνει πως η επανάσταση των εργατών και των αγροτών, που για την αναγκαιότητά της οι μπολσεβίκοι μιλούσαν συνεχώς, πραγματοποιήθηκε.

Εμενε να κυριευτούν τα Χειμερινά Ανάκτορα, όπου βρίσκονταν τα μέλη της προσωρινής κυβέρνησης. Το βράδυ της 7ης Νοέμβρη η κύκλωση των ανακτόρων ολοκληρώνεται. Τα καλύτερα επαναστατικά σώματα έχουν πάρει θέση για την εφόρμηση. Για να αποφευχθεί η αιματοχυσία, η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή στέλνει τελεσίγραφο στην προσωρινή κυβέρνηση, για να συνθηκολογήσει μέσα σε 20 λεπτά. Το τελεσίγραφο εκπνέει και στις 9 και 40` το βράδυ μια κανονιά από το θωρηκτό «Αβρόρα» έδωσε το σύνθημα της εφόδου κατά των Χειμερινών Ανακτόρων. Μέσα σε λίγη ώρα οι κοκκινοφουροί κάμπτουν την αντίσταση των ευέλπιδων που φρουρούν τα ανάκτορα.

Ο Ν.Ι. Ποντβόισκι, πρόεδρος της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής διηγείται: «Σε μια στιγμή τα οδοφράγματα, οι υπερασπιστές τους κι αυτοί που ρίχνονται επάνω τους γίνονται μια σκοτεινή, αξεχώριστη μάζα που βράζει σαν ηφαίστειο. Ακόμα μια στιγμή και να οι κραυγές ακούγονται πιο πέρα από τα οδοφράγματα. Το ανθρώπινο ποτάμι κατακλύζει το κατώφλι, τις εισόδους και τις σκάλες των ανακτόρων».

Με την κατάληψη των Χειμερινών Ανακτόρων και τη σύλληψη των μελών της προσωρινής κυβέρνησης ολοκληρώνεται νικηφόρα η ένοπλη εξέγερση στην Πετρούπολη. Η 7η Νοέμβρη πέρασε στην Ιστορία σαν μέρα της νίκης της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάσταση, η αρχή μιας νέας εποχής.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

1867 Γεννιέται η Μαρία Κιουρί. Φυσικός και χημικός, πολωνικής καταγωγής, έγραψε θεμελιώδεις εργασίες στον τομέα της ραδιενέργειας. Το 1883 τελείωσε με χρυσό μετάλλιο το γυμνάσιο στη Βαρσοβία. Το 1891 εγγράφεται στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, με την αποφοίτηση το 1895 παντρεύεται με τον Πέτρο Κιουρί και αρχίζει να εργάζεται στο εργαστήριό του στη Σχολή Βιομηχανικής Φυσικής και Χημείας. Το 1904 έγινε διδάκτορας των επιστημών με διατριβή για τις ακτίνες του ουρανίου. Μετά το θάνατο τού συζύγου της (1906) καταλαμβάνει την έδρα του στο Πανεπιστήμιο. Ηταν η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια. Οι εργασίες της Μαρίας Κιουρί σχετικά με τις ραδιενεργές ουσίες, που άρχισαν το 1897, άνοιξαν νέους δρόμους στην επιστήμη και δημιούργησαν νέους κλάδους στη φυσική και τη χημεία. Βραβεύτηκε δυο φορές με το Νόμπελ, το 1903 μαζί με τον Πέτρο Κιουρί για τη φυσική και το 1911 για τη χημεία.

1966 Επιβεβαιώνεται η ύπαρξη παρακρατικής οργάνωσης «πολιτών που συνδράμουν την αστυνομία στο έργο της δημόσιας ασφάλειας» υπό την επωνυμία «Καρφίτσα», κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης δίκης για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Δυο μάρτυρες βεβαιώνουν ότι ο Λαμπράκης χτυπήθηκε στο κεφάλι με λοστό.

1972 Σαρωτική νίκη των Ρεπουμπλικάνων στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Ο Ρίτσαρντ Νίξον συγκεντρώνει το 61% των ψήφων.

1974 «Οποιαδήποτε σκέψη ότι θα προκύψει λύση ενιαίου κράτους είναι εκτός πραγματικότητας», τονίζει σε ομιλία του ο προεδρεύων της Κυπριακής Δημοκρατίας Γλαύκος Κληρίδης, σημειώνοντας ότι, δεδομένης της τουρκικής εισβολής, η μόνη ρεαλιστική λύση είναι η ομοσπονδία, βασισμένη και σε γεωγραφικά κριτήρια. Την πρόταση Κληρίδη απορρίπτει αμέσως από το Λονδίνο ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος.

1983 Η ελληνική Βουλή επικυρώνει τη συμφωνία για την παραμονή των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα. Οι βουλευτές του ΚΚΕ δε συμμετέχουν στην ψηφοφορία και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Κόμματος Νίκος Καλούδης προτείνει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος.

Στη δυτική Ελλάδα προβλέπονται νεφώσεις με τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες. Στην υπόλοιπη χώρα προβλέπονται λίγες νεφώσεις που βαθμιαία στα κεντρικά και βόρεια θα αυξηθούν και υπάρχει πιθανότητα να σημειωθούν ασθενείς βροχές. Οι άνεμοι θα πνέουν νοτιοδυτικοί μέτριοι και τοπικά στα νότια ισχυροί. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 2-11, στα δυτικά από 10-19, στα υπόλοιπα από 11-20 και στη Θεσσαλονίκη από 6-17 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται λίγες νεφώσεις που το απόγευμα θα αυξηθούν και υπάρχει πιθανότητα να σημειωθεί ασθενής βροχή. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 10-19 βαθμούς.