ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1942: Ιδρύεται το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Νέων

Ανταρτοεπονίτης στο Ψάρι Τριφυλλίας. Φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή

Εξαιρετική σημασία για την ανάπτυξη της Εθνικής Αντίστασης εναντίον των κατακτητών είχε η πλατιά συμμετοχή της ελληνικής νεολαίας στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Οι νέοι Ελληνες πατριώτες στάθηκαν σ' όλη τη διάρκεια της σκληρής, ηρωικής και γεμάτης θυσίες πάλης του ελληνικού λαού στις πρώτες γραμμές της. Από τις πρώτες ακόμη μέρες της κατοχής άρχισαν να ιδρύονται σε διάφορες περιοχές της χώρας προοδευτικές εθνικοαπελευθερωτικές οργανώσεις νέων, που μαζί με την απελευθέρωση της χώρας, έβαζαν σαν σκοπό τους και τον αγώνα για τη νίκη και την κατοχύρωση της δημοκρατίας. Η κυριότερη οργάνωση της νεολαίας ήταν η ΟΚΝΕ (Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας), που είχε ιδρυθεί το 1922 και είχε αρχίσει να αναδιοργανώνει τις γραμμές της, αμέσως μετά την υποδούλωση της Ελλάδας. Στην Ελλάδα ιδρύθηκαν επίσης αμέσως μετά την εισβολή των φασιστικών δυνάμεων η «Φιλική Εταιρεία Νέων», η «Λεύτερη Νέα», η «Λαϊκή Επαναστατική Νεολαία». Αργότερα ιδρύθηκαν η «Πανελλήνια Ενωσις Αγωνιζομένων Νέων (ΠΕΑΝ)», η «Ενωση Νέων Αγωνιστών Ρούμελης» (ΕΝΑΡ), ο «Θεσσαλικός Ιερός Λόχος» (ΘΙΛ) κ.ά.

Οι ανάγκες της ενότητας του κινήματος αντίστασης και συντονισμού της δράσης της ελληνικής νεολαίας οδήγησαν τις οργανώσεις των νέων στην πρώτη προσπάθεια ενοποίησής τους. Με την πρωτοβουλία της ΟΚΝΕ ιδρύθηκε στις 5 Φλεβάρη του 1942 στην Αθήνα το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Νέων, το ΕΑΜ Νέων. Στο ΕΑΜ Νέων συμμετείχαν οι οργανώσεις ΟΚΝΕ, «Φιλική Εταιρεία Νέων» και «Λεύτερη Νέα». Ηταν η πρώτη προσπάθεια για τη συγκρότηση μιας ενιαίας οργάνωσης της ελληνικής νεολαίας στις συνθήκες της ξενικής κατοχής.

Το ΕΑΜ Νέων συσπείρωσε στις γραμμές του νέους και νέες από όλες τις παρατάξεις και τους οδήγησε σε μαχητικές κινητοποιήσεις εναντίον των κατακτητών και των συνεργατών τους.

Σε συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στις 14 Γενάρη και 1 Φλεβάρη του 1943 στην Αθήνα, στις οποίες πήραν μέρος η Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ Νέων και οι καθοδηγήσεις των οργανώσεων νεολαίας ΟΚΝΕ, Λαϊκή Επαναστατική Νεολαία και Σοσιαλιστική Πρωτοπορία Ελλάδος, συζητήθηκε η ίδρυση μιας ενιαίας εθνικοαπελευθερωτικής οργάνωσης νέων με σκοπό την πάλη για τη ζωή, τη λευτεριά, τη λαοκρατική λύση του εσωτερικού προβλήματος της χώρας. Υστερα από τις συσκέψεις αυτές και με πρωτοβουλία της ΚΕ του ΕΑΜ Νέων συνήλθε στις 23 Φλεβάρη 1943, σε πλατιά σύσκεψη αποφασίστηκε η ίδρυση της ΕΠΟΝ.

1900 Γεννιέται ο Ζακ Πρεβέρ. Γάλλος, ποιητής, τραγουδοποιός και σεναριογράφος. Συνδέθηκε νέος με το σουρεαλιστικό κίνημα, χωρίς όμως να παίξει ενεργό ρόλο σ' αυτό. Συνδυάζοντας μια αντικομφορμιστική παράδοση της γαλλικής ποίησης με τις γλωσσικές καινοτομίες και το διαβρωτικό χιούμορ, ο Πρεβέρ έδωσε εντελώς προσωπικό ποιητικό έργο, όπου η καυστική καταδίκη της καταπίεσης συμπληρώνεται με τους τρυφερούς τόνους κάποιου οράματος δικαιοσύνης και ευτυχίας.

Το ίδιο σημαντική ήταν η δημιουργική παρουσία του Πρεβέρ στον κινηματογράφο, ως σεναριογράφου και συγγραφέα διαλόγων. Ο Πρεβέρ συνέβαλε καίρια στη διαμόρφωση, τη λάμψη και την ποιότητα του γαλλικού ποιητικού ρεαλισμού. Ο Πρεβέρ ασχολήθηκε, επίσης, με τη ζωγραφική και έκανε ενδιαφέροντα κολάζ.

Ανάμεσα στα πιο γνωστά ποιήματά του είναι η συλλογή «Κουβέντες», τα «Ξερά φύλλα», «Ιστορίες», «Η βροχή και η καλοκαιρία», «Κυκεώνας». Από τις ταινίες που γυρίστηκαν σε σενάριό του, οι πιο γνωστές είναι «Το λιμάνι των απόκληρων», «Οι επισκέπτες της νύχτας», κ.ά.

1960 Οι ΗΠΑ απορρίπτουν την πρόταση για σύναψη συμφώνου μη επίθεσης μεταξύ ΝΑΤΟ και Συμφώνου της Βαρσοβίας.

1966 Ενα άτομο χάνει τη ζωή του, πενήντα τραυματίζονται και περισσότεροι από πέντε χιλιάδες μένουν άστεγοι από τον ισχυρό σεισμό που πλήττει την Ευρυτανία ισοπεδώνοντας δεκαπέντε χωριά. Η περιοχή κηρύσσεται «εις κατάστασιν τοπικής συμφοράς μεγάλης εκτάσεως».

1968 Σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Βόννης και Παρισίων προκαλεί μια δήλωση του Γερμανού καγκελάριου Βίλι Μπραντ, σύμφωνα με τον οποίο ο Πρόεδρος της Γαλλίας στρατηγός Ντεγκόλ θέτει σε δοκιμασία τη γαλλογερμανική φιλία «κατεχόμενος από την έμμονη ιδέα της εξουσίας».

1976 Ως «νεοελληνική γλώσσα νοείται η διαμορφωθείσα εις πανελλήνιον εκφραστικόν όργανον υπό του ελληνικού λαού και των δοκίμων συγγραφέων του έθνους δημοτική, συντεταγμένη άνευ ιδιωματισμών και ακροτήτων», σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό που υιοθετείται ομόφωνα και κατοχυρώνεται διά νόμου από τη Βουλή.

1978 Με μαζική αποχή από τις δημοτικές εκλογές εκφράζει ο λαός της Νικαράγουας την αντίθεση του προς το δικτατορικό καθεστώς Σομόζα.

1983 Ανακοινώνονται τα στοιχεία της απογραφής του 1981, βάσει των οποίων ο πληθυσμός της Ελλάδας ανέρχεται σε 9.740.411 άτομα.

Στη δυτική χώρα προβλέπεται αίθριος καιρός. Στην υπόλοιπη χώρα προβλέπονται λίγες νεφώσεις με σποραδικές βροχές κυρίως στα νησιά του Αιγαίου, όπου είναι πιθανό να εκδηλωθούν και πρόσκαιρες καταιγίδες. Από το απόγευμα αναμένεται βελτίωση του καιρού. Οι άνεμοι θα πνέουν στο Ιόνιο και τα ηπειρωτικά δυτικοί, βορειοδυτικοί ασθενείς και στις υπόλοιπες περιοχές νότιοι, νοτιοδυτικοί μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 1-16, στο Ιόνιο και τα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 4-18, στο Αιγαίο από 10-17 και στη Θεσσαλονίκη από 2-15 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται τοπικές νεφώσεις με πιθανότητα βροχής μικρής διάρκειας. Οι άνεμοι θα πνέουν νοτιοδυτικοί ασθενείς. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 6-16 βαθμούς.