Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Ελλάδας, ζουν ένα εκατομμύριο μετανάστες - πρόσφυγες, απ' τους οποίους οι 200.000 είναι μετακινούμενοι. Τα δυο τρίτα αυτών ζουν υπό καθεστώς ανομίας, με τον καθημερινό φόβο της απέλασης και χωρίς ασφαλιστική - υγειονομική κάλυψη, αφού από τους ένα εκατομμύριο μετανάστες, μόλις οι 350.000 έχουν μπει στις διαδικασίες νομιμοποίησής τους. Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με την Οργάνωση, η κυβέρνηση προχώρησε στην ψήφιση νέου νόμου (2910/2001) σχετικά με τις διαδικασίες νομιμοποίησης των μεταναστών που βρίσκονται στην Ελλάδα και ο οποίος βάζει εμπόδια και οδηγεί στην τεράστια ταλαιπωρία τους. Η αρμοδιότητα της νομιμοποίησης πέρασε στο υπουργείο Εσωτερικών και τους δήμους που δε διαθέτουν την εμπειρία, αλλά και το προσωπικό, για να φέρουν σε πέρας μια τέτοια διαδικασία. Οι προθεσμίες συγκέντρωσης των απαραίτητων εγγράφων, ανάμεσα στις διάφορες υπηρεσίες, είναι τόσο σύντομες που δεν επιτρέπουν τη συγκέντρωσή τους. Πέραν των άλλων, ο νέος νόμος διαπνέεται από εισπρακτικό πνεύμα, αφού σε αρκετές περιπτώσεις μοναδικό κριτήριο για τη νομιμοποίηση είναι να αγοράσουν οι μετανάστες 250 ένσημα του ΙΚΑ ή να καταβάλουν 91.500 δραχμές υπέρ του ΟΓΑ. Για ένα χρόνο παραμονής στη χώρα, οι μετανάστες πρέπει να πληρώσουν 50.000 δραχμές παράβολο, ενώ το παράβολο για την απόκτηση ιθαγένειας είναι 500.000 δραχμές.

Στη δύσκολη καθημερινότητα που ζουν οι μετανάστες οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με τις «σκούπες» της Aστυνομίας, την εργοδοτική εκμετάλλευση, την ανασφάλεια, έρχεται να προστεθεί η παντελής έλλειψη πρόβλεψης από το κράτος για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψή τους. Με υπουργική απόφασή του, στις 13.7.2000, ο υπουργός Υγείας Αλ. Παπαδόπουλος έκανε απαγορευτικό στους αλλοδαπούς, που δε διαθέτουν άδεια παραμονής, ακόμα και να πλησιάζουν στα νοσοκομεία, αφού αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της απέλασης. Οι αλλοδαποί μπορούν να «περάσουν» στα νοσοκομεία μόνο ως έκτακτα περιστατικά - και πάντα με την ευαισθησία των γιατρών και εργαζομένων, που με προσωπικό ρίσκο κατάργησαν στην πράξη τη ρατσιστική εγκύκλιο.

Τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα για τους αλλοδαπούς, που ναι μεν είναι πρόσφυγες, αλλά ακόμα δεν έχουν αναγνωριστεί και είτε κατέχουν το υπηρεσιακό σημείωμα από την Αστυνομία, είτε δεν έχουν κανένα απολύτως έγγραφο. Δεδομένου ότι η διαδικασία χορήγησης ασύλου είναι πολύ χρονοβόρα - σε αρκετές περιπτώσεις ξεπερνάει τα 3 χρόνια - οι άνθρωποι αυτοί, όλο αυτό το χρονικό διάστημα, δεν έχουν σχεδόν κανένα απολύτως δικαίωμα για εργασία, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.ά.

Στις παραπάνω παρατηρήσεις κατέληξε το Κέντρο Πληροφόρησης και Υποστήριξης Μεταναστών (ΚΕΠΥΜ) των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που λειτουργεί στα πλαίσια των δυο πολυιατρείων της οργάνωσης στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Από τους περίπου 12.000 μετανάστες που εξυπηρετήθηκαν στο ΚΕΠΥΜ, νόμιμοι ήταν το 52% και χωρίς νόμιμα έγγραφα το 48%, ενώ από τους νόμιμους, οι οποίοι εργάζονται στη χώρα μας, το 1/4 ήταν ανασφάλιστοι.

Από την αρχή, μέχρι και σήμερα, η κυβέρνηση έδειξε, σε όλο της το μεγαλείο, την αναλγησία και το... «κοινωνικό της πρόσωπο» στην υπόθεση «νομιμοποίηση οικονομικών μεταναστών».

Από τη μια ανάγκασε τους μετανάστες να πληρώσουν «χαράτσι» 50.000 δραχμών το άτομο, το λεγόμενο παράβολο, για να πάρουν την προσωρινή εξάμηνη άδεια παραμονής. Από την άλλη, βεβιασμένα και χωρίς προγραμματισμό, προχώρησε στη διαδικασία νομιμοποίησης. Για να κάνει πιο εύκολη την αποδοχή της απόφασής της από τους δήμους, η κυβέρνηση «χρύσωσε το χάπι», υποσχόμενη πως θα τους έδινε το 30% από τα χρήματα των παραβόλων που θα εισέπραττε, σε κάθε δήμο. Αυτό δεσμεύτηκε η τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Β. Παπανδρέου. Δέσμευση που ο αντικαταστάτης της Κ. Σκανδαλίδης, δεν αναίρεσε.

Από τότε, πέρασαν έξι μήνες και οι δήμοι, ακόμη δεν έχουν «δει» τα χρήματα.

Σύμφωνα με έγγραφο του Δήμου Αθηναίων, που υπογράφεται από τον γγ του δήμου Β. Ριζά, και απευθύνεται στη Διεύθυνση Οικονομικών των ΟΤΑ, του υπουργείου Εσωτερικών, στο δήμο λειτούργησαν εφτά κέντρα υποδοχής μεταναστών και κατατέθηκαν 54.564 αιτήσεις νομιμοποίησης. Ο Δήμος Αθηναίων, κάλυψε όλα τα έξοδα λειτουργίας των κέντρων υποδοχής και με βάση το 30% των εσόδων που δικαιούται, δηλαδή 1 δισ. δραχμών, το οποίο ακόμη δεν έχει εισπράξει!

Τα ίδια όμως, ισχύουν και σε άλλους δήμους. Ο «Ρ», επικοινώνησε για το θέμα με τους δημάρχους Πετρούπολης Γ. Γιώγο, Καισαριανής Γ. Κατημερτζή και Βύρωνα Ν. Ρογκάκο.

Στην Πετρούπολη, όπως μας είπε ο δήμαρχος Γ. Γιώγος, κατέθεσαν δικαιολογητικά περίπου 800 μετανάστες. Η κυβέρνηση έχει παρακρατήσει 12 εκατ. δρχ. από το δήμο.

«Εγινε για άλλη μια φορά ξεκάθαρο πως έχουμε μια αναξιόπιστη κυβέρνηση», δηλώνει στο «Ρ» ο Γ. Γιώγος. «Εμείς, όμως, κάναμε αυτή την ενέργεια, για τους ίδιους τους μετανάστες. Για ανθρωπιστικούς λόγους, αν θέλετε να το πούμε έτσι. Το κάναμε για να μη γίνονται έρμαιο των επιχειρήσεων σκούπας που διοργανώνει η ίδια η κυβέρνηση».

Ο Γ. Γιώγος, συνεχίζει: «Για μας λοιπόν, τα χρήματα, είναι το τελευταίο - χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα παραιτηθούμε από τη διεκδίκηση αυτών των χρημάτων. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, βρέθηκε αντιμέτωπη με μια αφερέγγυα κυβέρνηση που ακόμα και τα χρήματα που εξήγγειλε δεν τα έδωσε. Οι δήμοι, βρέθηκαν μόνοι, για να σώσουν το κοινωνικό πρόσωπο της χώρας».

Στην Καισαριανή και το Βύρωνα, τα πράγματα είναι χειρότερα. Περίπου 1.700 οικονομικούς μετανάστες κατέγραψε ο κάθε δήμος ξεχωριστά. Η κυβέρνηση χρωστά 25,5 εκατ. δραχμές στον καθένα.

«Ολο στο "θα" είναι η κυβέρνηση», λέει στο «Ρ» ο Γ. Κατημερτζής. «Εχουμε απευθυνθεί προφορικά στον Περιφερειάρχη, ο οποίος συνέχεια μάς λέει πως "θα το κοιτάξουμε". Ακόμα περιμένουμε. Στην ουσία πρόκειται για μια εχθρική στάση της κυβέρνησης απέναντι στην ΤΑ, μεταφέροντας συνεχώς αρμοδιότητες, χωρίς, όμως, τους αντίστοιχους πόρους».

Από την πλευρά του ο Ν. Ρογκάκος, δήμαρχος Βύρωνα, σημείωσε στο «Ρ», πως αν και υπήρχε συγκεκριμένη δέσμευση από την κυβέρνηση δεν υλοποιήθηκε, συμπληρώνοντας πως ο Δήμος, θα προχωρήσει άμεσα στις απαιτούμενες ενέργειες.