ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 19 Φλεβάρη 2002
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Μίξερ», σφραγίδα και τερηδόνα

Η σφραγίδα που βρέθηκε στα Γιαννιτσά Πέλλας
Η σφραγίδα που βρέθηκε στα Γιαννιτσά Πέλλας
Μια μακρόστενη, λίθινη σφραγίδα (2,5Χ5,5 εκατοστά) των αρχών της 5ης χιλιετίας π.Χ., μήτρα ίσως αντιγράφων, αποκάλυψε η επιστημονική συζήτηση για την εξέλιξη της γραφής στα Βαλκάνια.

Η σφραγίδα βρέθηκε με τις ανασκαφές της ΙΖ' ΕΠΚΑ στα Γιαννιτσά και παρουσιάστηκε στο αρχαιολογικό συνέδριο που ολοκληρώθηκε την Κυριακή στη Θεσσαλονίκη. Φέρει συμπλέγματα ευθύγραμμων χαράξεων, τα οποία, μάλλον αποτελούν κώδικα συμβόλων ή σημείων ενός πολύπλοκου συστήματος «πρωτογραφής», σε σχέση με τη δομή των μεταγενέστερων γραφών.

Οι αρχαιολόγοι πιθανολογούν την ύπαρξη πολλών τέτοιων σφραγίδων. Οι χαράξεις έχουν λοξή διευθέτηση προς τα αριστερά ή προς τα δεξιά. Τέτοιοι σχηματισμοί είναι γνωστοί στον ελληνικό και βαλκανικό χώρο της νεολιθικής εποχής, όπως λχ η ξύλινη, νεολιθική πινακίδα του Δισπηλιού στην Καστοριά. Παρόμοια και πανομοιότυπα συμπλέγματα εμφανίζονται σε αγγεία, ειδώλια, σφοντύλια του βαλκανικού πολιτισμού.

Και άλλα ευρήματα στην Πέλλα εντυπωσιάζουν. Λχ το «μίξερ», ηλικίας πάνω των οκτώ χιλιάδων χρόνων. Το πήλινο βαθύ αγγείο, φέρει στον πυθμένα του κοίλωμα που σχηματίστηκε από την έντονη συστροφή ξύλινου στελέχους. Ο επικεφαλής της ανασκαφής του παλαιολιθικού οικισμού, Πανίκος Χρυσοστόμου, θεωρεί ότι με το εύρημα αυτό «τεκμηριώνει την επινόηση του μίξερ και τη χρήση του αναδευτήρα πριν από 8 χιλιάδες χρόνια». Οι έρευνες στην περιοχή έδωσαν και πολλά πήλινα ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα ειδώλια της αρχαιότερης νεολιθικής περιόδου.

Αποκαλύφθηκαν επίσης τρία συγκροτήματα κατοικιών, που στον κεντρικό πυρήνα τους υπήρχε ευρύχωρο κτίσμα 8Χ8 μέτρων και τα οποία χρονολογούνται μεταξύ του 6300 και 6000 π.Χ. Στο πήλινο δάπεδο αποκαλύφθηκαν θήκες, λάκκοι, θερμικές κατασκευές και μια κυκλική εστία. Κοντά στα κτίσματα εντοπίστηκαν δύο ταφές νεογνών.

Στην Πέλλα, με εκσκαφή για τη θεμελίωση οικοδομής, αποκαλύφθηκε ο μεγαλύτερος κιβωτιόσχημος μακεδονικός τάφος που βρέθηκε ποτέ στην περιοχή, με εκπληκτικής καλλιτεχνικής ποιότητας εικονογράφηση, η οποία απεικονίζει συγκέντρωση φιλοσόφων (ένας είναι ο ίδιος ο νεκρός), εικονογράφηση που για πρώτη φορά συναντάται σε ταφικό μνημείο της εποχής. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους αποτελεί πρότυπο επιδεξιότητας στη σχεδίαση των μορφών και στη χρήση των χρωμάτων, διεκδικώντας σημαντικότατη θέση την εποχή της μεγάλης ακμής της Μακεδονίας.

Οι συλημένος τάφος (4,5 μέτρα μήκος, 2 πλάτος και 3 ύψος) ήταν καλυμμένος με μεγάλες λίθινες πλάκες που στηρίζονταν σε ξύλινα δοκάρια. Το συγκεκριμένο εικονογραφικό θέμα σχετίζεται με μεταγενέστερες παραστάσεις των ρωμαϊκών χρόνων, όπου απεικονίζονται συγκεντρώσεις πνευματικών ανθρώπων οι οποίες εμπνέονται από ένα πρωθύστερης εποχής έργο, πιθανότατα αυτό.

Τέλος, στο συνέδριο ανακοινώθηκαν και τα αποτελέσματα μελετών στους σκελετούς που βρέθηκαν στους τάφους της Αμφίπολης (5ος-2ος αι. π.Χ). Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι κάτοικοι της αρχαίας Ελλάδας, ιδιαίτερα οι άνδρες, υπέφεραν από οστεοαρθρίτιδες, ανωμαλίες στη σπονδυλική στήλη και τερηδόνα. Η «προτίμηση» των ασθενειών αυτών στον ανδρικό πληθυσμό οφειλόταν στο γεγονός ότι οι άνδρες ήταν περισσότερο εκτεθειμένοι σε συνθήκες που οδηγούσαν σε παθολογικές αλλοιώσεις. Τη μελέτη παρουσίασε στο συνέδριο η οστεολόγος - αρχαιολόγος Σέβη Τριανταφύλλου.

Τα βραβεία της Μπερλινάλε

Το «Ταξίδι του Σιχίρο» του Χαγιάο Μιγιαζάκι και η «Ματωμένη Κυριακή» του Πολ Γκρίνγκρας μοιράστηκαν τη «Χρυσή Αρκτο» του 52ου φεστιβάλ κινηματογράφου του Βερολίνου, με πρόεδρο στην κριτική επιτροπή την ινδή σκηνοθέτρια Μίρα Ναΐρ.

«Αργυρή Αρκτος» για τον καλύτερο ανδρικό ρόλο απονεμήθηκε στον Ζακ Γκαμπλέν («Laissez Passer» του Μπερτράν Ταβερνιέ), ενώ το μεγάλο βραβείο της κριτικής επιτροπής απονεμήθηκε στην ταινία «Frites et Folie» του Αντρέας Ντρέσεν. Το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας απονεμήθηκε στον Οταρ Ιοσελιάνι για την ταινία «Δευτέρα πρωί».

«Χρυσή Αρκτος» καλύτερης ατομικής συνεισφοράς απονεμήθηκε σε όλες τις ηθοποιούς της ταινίας «Οκτώ γυναίκες» του Φρανσουά Οζόν. «Χρυσή Αρκτος» για το σύνολο του έργου του απονεμήθηκε στον σκηνοθέτη Ρόμπερτ Αλτμαν. «Χρυσή Αρκτος» για το σύνολο της καριέρας της απονεμήθηκε στην ηθοποιό Κλαούντια Καρντινάλε.

Το βραβείο του «Γαλάζιου Αγγελου» για την καλύτερη ευρωπαϊκή ταινία (25.000 ευρώ) απονεμήθηκε στην ταινία «Minor Mishaps» της Δανέζας Ανέτ Κ. Ολεσεν. Το Βραβείο «Αλφρεντ Μπάουερ» (στη μνήμη του ιδρυτή του Φεστιβάλ) στον Γερμανό Κρίστοφερ Ροθ για την ταινία του «Μπάαντερ».

Το βραβείο «Πίπερ Χάιντζικ» για την καλύτερη νέα ηθοποιό (15.350 ευρώ) απονεμήθηκε στην Ντανιέλ Χαλ («Κάτω από τα σύννεφα» του Ιβαν Σεν). Το ίδιο βραβείο για τον καλύτερο νέο ηθοποιό απονεμήθηκε στον Χιού Μπονβίλ («Ιρις» του Ρίτσαρντ Εϊρ).

Η «Χρυσή Αρκτος» για ταινία μικρού μήκους απονεμήθηκε στον Μάρτιν Τζόουνς («At Dawning») και η «Αργυρή Αρκτος» στην ίδια κατηγορία στον Γιένς Τζόνσον («Ο αδελφός μου»).

«Τίποτα δε μας χωρίζει... »

Στην Επιτροπή Ανταγωνισμού θα συζητηθεί (4/3) η καταγγελία κατά της ΑΕΠΙ, που υπέβαλαν οι συνθέτες Σταύρος Ξαρχάκος, Θάνος Μικρούτσικος, Νίκος Μαμαγκάκης, Παναγιώτης Καλατζόπουλος, Νίκος Κυπουργός, Γιώργος Κουμεντάκης και η Ενωση Ελλήνων Μουσουργών. Οι παραπάνω δημιουργοί, δύο εβδομάδες μετά τη συνέντευξη Τύπου ομοτέχνων τους «υπό την υψηλή εποπτεία της ΑΕΠΙ», επαναλαμβάνουν τα αιτήματά τους και απαντούν σε όσους τους θεώρησαν ύποπτους εξυπηρέτησης ξένων συμφερόντων:

«Κανείς από εμάς δεν επιθυμεί τη διάλυση της ΑΕΠΙ», σημειώνουν, υπογραμμίζοντας ότι «ο μόνος στόχος μας είναι πώς θα βελτιωθούν οι υπηρεσίες, που παρέχει στους δημιουργούς και κυρίως πώς θα μπορέσει να λειτουργήσει περισσότερο αποτελεσματικά, δίκαια και με διαφάνεια. Εάν προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση η ΑΕΠΙ θα γίνει ακόμα πιο ισχυρή. Υποτιμά τη νοημοσύνη μας η υπερβολή και κινδυνολογία που υποστηρίζει ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί να την "κλείσει"».

Αναφέρουν, επίσης, ότι τίποτα δεν τους χωρίζει από τους συναδέλφους τους και οποιαδήποτε προσπάθεια να εμφανιστεί η καταγγελία τους ως «αντιπαράθεση μεταξύ δημιουργών ή ακόμα χειρότερα ως ύποπτη επίθεση με στόχο τη διάλυση της ΑΕΠΙ» αποσκοπεί στον αποπροσανατολισμό των μη πληροφορημένων μελών της και της κοινής γνώμης από την ουσία της υπόθεσης.

«Ισμήνη» του Ρίτσου

Την «Ισμήνη» του Γιάννη Ρίτσου παρουσιάζει το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καλαμάτας, σε σκηνοθεσία Γιάννη Τσιώλη, σκηνικά - κοστούμια Στέργιου Πρώιου, επιμέλεια μουσικής Νίκου Ξανθούλη. Ερμηνεύουν η Ασπασία Παπαθανασίου και ο Γιώργος Κορμανός. Παίζουν ζωντανά οι μουσικοί: Νίκος Ξανθούλης και Κώστας Λαζαρίδης.

Ο σκηνοθέτης Γιάννης Τσιώλης, σημειώνει: «Ο Γιάννης Ρίτσος όσο κανένας άλλος Ελληνας ποιητής μετά τον Ευριπίδη μάς "σηκώνει ψηλότερα" από τη λήθη της ιστορίας, για να μας θυμίσει κατά πόσο η ανθρώπινη ύπαρξη έχει τη δύναμη και την υποχρέωση να αντιδικήσει με την αρχή και την τάξη, διαφορετικά ο θάνατος είναι μάταιος και ο έρωτας φλυαρία...».

Η Ασπασία Παπαθανασίου τονίζει: «... στο έργο αυτό ο χρόνος και η εποχή δεν έχουν σημασία, γιατί στο πρόσωπο της Ισμήνης ο ποιητής ζωντανεύει μια ανθρώπινη ύπαρξη με όλες τις αντιθέσεις, τις αντιφάσεις, την ειλικρίνεια, τις ενοχές, τις επιθυμίες και τις αναστολές που υπάρχουν σε κάθε άνθρωπο...».

Μουσική απώλεια

Κηδεύεται σήμερα (1.30μμ) από το Α` Νεκροταφείο Αθηνών ο πιανίστας και παιδαγωγός Γιώργος Αρβανιτάκης, που πέθανε την Κυριακή, μετά από σύντομη ασθένεια. Στην εξηντάχρονη καλλιτεχνική προσφορά του ο Γ. Αρβανιτάκης (αδελφός της Μαίρης Αρώνη) υπήρξε δάσκαλος πολλών σολίστ πιάνου που διαπρέπουν διεθνώς. Το 1942 άρχισε η σοσιαλιστική καριέρα του, που περιλάμβανε εμφανίσεις στην Ελλάδα, την Αίγυπτο και την Κύπρο, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές παρουσίες, ρεσιτάλ, συναυλίες μουσικής δωματίου και συμπράξεις με ελληνικές και ξένες ορχήστρες. Παράλληλα είχε μεγάλη και ποικίλη συνθετική δραστηριότητα, με πολλά έργα που πλαισίωναν την παιδαγωγική του προσφορά (τραγούδια για παιδιά, πιανιστικά έργα, θεατρική μουσική κ.ά.). Επίσης, συμμετείχε σε δεκάδες επιτροπές ελληνικών και διεθνών επιτροπών διαγωνισμών και εξετάσεων πιάνου.

Τιμούν την προσφορά της

Στο θέατρο «Ελεύθερη Εκφραση» της Μαίρης Ιγγλέση (Λέσβου 8, Κυψέλη) σήμερα (8μμ) και στο πλαίσιο των εκδηλώσεών του «Οι ταμένες Τρίτες» θα τιμηθεί η χορογράφος Μαρία Χορς, για τη μακρόχρονη - πενηντάχρονη περίπου - και πολύτιμη προσφορά της όχι μόνον στο χορό, αλλά και στο αρχαίο δράμα, στη θεατρική παιδεία, στον πολιτισμό μας γενικότερα. Θα μιλήσουν οι Κ. Γεωργουσόπουλος, Κ. Τσιάνος, Σπ. Ευαγγελάτος. Στην αξιαγάπητη, ακάματη, «έφηβη» πάντα δασκάλα τους (δασκάλα πολλών δεκάδων ηθοποιών που σπούδασαν στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου), οι σημερινοί σπουδαστές της Σχολής μαθητές... επιφυλάσσουν μιαν έκπληξη.

Κλειστή θα παραμείνει από τις 23-26/2 η έκθεση του Νομισματικού Μουσείου, λόγω των εργασιών απεντόμωσης της ξύλινης οροφής του Ιλίου Μελάθρου.

Εγκαινιάζεται αύριο (7μμ) στο Πνευματικό Κέντρο «Γιάννης Ρίτσος» (Δημαρχείου και Κουντουριώτου) του Δήμου Αιγάλεω, έκθεση ζωγραφικής της Νάσιας Βουδούρη. Η 10χρονη Νάσια είναι μαθήτρια της Ε` τάξης του 20ού Δημοτικού Σχολείου Αιγάλεω. Τα έσοδα από τις πωλήσεις θα διατεθούν στο Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες Δυτικής Αττικής, «Η Ελπίδα».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ