ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 10 Απρίλη 2002
Σελ. /40
Από την Καππαδοκία στη Σίφνο

Μπορεί μέχρι χτες υπουργός Πολιτισμού να μην είχε πατήσει το πόδι του στο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο Μέλπως Μερλιέ του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, στην οδό Κυδαθηναίων, αποδεικνύοντας την «ευαισθησία» της πολιτείας για το έργο που συντελείται σε αυτό το χώρο, όπου εδώ και δεκάδες χρόνια γίνεται μια επίμονη και επίπονη προσπάθεια να δει το φως ο ανεκτίμητης αξίας ηχητικός θησαυρός του, μέσα από την έκδοση δίσκων με σπάνιες ηχογραφήσεις. Χτες παρουσία του υπουργού Πολιτισμού, παρουσιάστηκαν οι δύο τελευταίες μουσικές εκδόσεις του ΜΛΑ: δύο CD, το ένα με τραγούδια της Καππαδοκίας και το άλλο με της Σίφνου. Η παρουσίασή τους εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών για τα 80 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή. Στα «Τραγούδια της Καππαδοκίας» περιλαμβάνονται 15 ηχογραφήσεις του 1930 με αυθεντικούς Καππαδόκες τραγουδιστές, που έγιναν με τη φροντίδα της Μέλπως Μερλιέ, καθώς και 12 σύγχρονες ηχογραφήσεις, των οποίων όμως οι εκτελέσεις βασίστηκαν στις ηχογραφήσεις του 1930. Οι σύγχρονες ηχογραφήσεις έγιναν με τη μουσική επιμέλεια του Σωκράτη Σινόπουλου και τραγουδούν η Δόμνα Σαμίου, η ηθοποιός Λυδία Κονιόρδου, η Κατερίνα Παπαδοπούλου και η Ροδή Τομουρτζιούκ-γκιούλ. Οσον αφορά στο CD με τα «Τραγούδια της Σίφνου», περιλαμβάνει ηχογραφήσεις που έγιναν σε τέσσερις περιόδους: το 1930 από τη Μ. Μερλιέ και τους συνεργάτες της στο θέατρο «Αλάμπρα», το 1961 από τον Μ. Δραγούμη, το 1971 από τη Δέσποινα Μαζαράκη και το 1998 από τον Θ. Μωραΐτη.

Με κιθάρα και φωνή

Με μια κιθάρα και με τη φωνή του να προσφέρει μοναδικές ερμηνείες, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης εμφανίζεται στη σκηνή του «Μετρό» (Κάλβου 83, Γκύζη). Χωρίς τη συνοδεία ορχήστρας, αλλά με τη δύναμη της λιτότητας, της ευαισθησίας, της αλήθειας ο τραγουδιστής που μας έχει ταξιδέψει στην «Αγορά του Αλ Χαλίλ», στο «Βόσπορο» και σε τόσες άλλες μελωδικές «γωνιές» προσκαλεί σε βραδιές μοναδικές. Αποδεικνύοντας ότι δε χρειάζονται πολλά για να δημιουργηθεί μια ζεστή ατμόσφαιρα, που να επιτρέπει στο τραγούδι να λειτουργεί, να γίνει κέφι, συντροφιά, επικοινωνία, δύναμη, συναίσθημα. Με τη δύναμη των ίδιων των τραγουδιών, που γίνονται οι αληθινοί πρωταγωνιστές του προγράμματος, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης προσφέρει στιγμές της προσωπικής του δισκογραφίας, αλλά και τραγούδια αγαπημένων του συνθετών, όπως ο Νίκος Ζούδιαρης. Τα σκηνικά είναι του Αντη Ιωαννίδη, η ηχοληψία του Κώστα Βάμβουκα οι φωτισμοί του Κώστα Αλεξίου. Παραστάσεις: Πέμπτη - Σάββατο: 10.30 μ.μ., Κυριακή: 9 μ.μ.

Του δίσκου τα γυρίσματα
  • Ενα μελωδικό οδοιπορικό στη δική μας γη, τη γη των τραγουδιών του κόσμου, προσφέρει η Σαβίνα Γιαννάτου στο τελευταίο άλμπουμ της «Terra Nostra» («Λύρα»), που περιλαμβάνει μέρος του «εφ' όλης της ύλης» ηχογραφημένου προγράμματός της, στη «Σφεντόνα». Πρόκειται για μια πανδαισία εξαιρετικών ερμηνειών, στις οποίες δεσπόζει ο αυτοσχεδιασμός, οι διαφορετικές συνομιλίες ανάμεσα στα όργανα και στους διαφορετικούς μουσικούς πολιτισμούς. Περιλαμβάνει παραδοσιακά τραγούδια και σκοπούς της Γουαδελούπης, του Λιβάνου, της Ισπανίας, της Σαρδηνίας, των Εβρίδων, της Τυνησίας, της Βουλγαρίας και φυσικά της Ελλάδας («Στο 'πα και στο ξαναλέω», «Με το φεγγάρι περπατώ» κ.ά.). Τη «γη» των τραγουδιών ζωγραφίζουν τα ηχοχρώματα των «Πριμαβέρα εν Σαλόνικο», ενώ εξαιρετική είναι και η ερμηνεία της Τυνήσιας τραγουδίστριας Λάμια Μπεντίουι. Η ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ενορχήστρωση των τραγουδιών είναι του Κώστα Βόμβολου.
  • Τραγούδια των Μάνου Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη και ρώσικα παραδοσιακά κομμάτια συνθέτουν το υλικό του δίσκου «Νύχτα Μαγικιά» της Μαργαρίτας Ζορμπαλά («Μίνος-ΕΜΙ»). Με τη συνοδεία της 75μελούς ορχήστρας παραδοσιακών οργάνων της Ρωσίας «Οσιποφ» (ο δίσκος είναι ζωντανή ηχογράφηση) η Μ. Ζορμπαλά προσφέρει ξεδιπλώνει την ομορφιά αγαπημένων τραγουδιών, όπως: «Δρόμοι παλιοί», «Αστέρι μου φεγγάρι μου», «Η πίκρα σήμερα», «Ο εφιάλτης της Περσεφόνης», αλλά και τα ρώσικα «Μαύρα μάτια» και «Γερανοί».
  • Δεκαέξι λαϊκά τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου ερμηνεύει ο Μιχάλης Δημητριάδης στο δίσκο «Τα πεντακάθαρα». Τραγούδια για τα όνειρα, την αγάπη, τον πόνο, τις αναμνήσεις μας, σε στίχους του Θόδωρου Ποάλα, που βαδίζουν σε λαϊκά «μονοπάτια» και ερμηνεύονται από μια καθαρή, πηγαία φωνή.
  • Το μεράκι του «χειροποίητου» τραγουδιού, που παλεύει να επιβιώσει στις σημερινές δύσκολες δισκογραφικές συνθήκες, πηγάζει από την «Αγωγή του πολίτου», το νέο δίσκο του Θόδωρου Αναστασίου, που κυκλοφόρησε από τον «Καθρέφτη». Με τίτλο παρμένο από το σχολικό βιβλίο «ηθικοπλαστικής και κοινωνικοπολιτικής διαπαιδαγώγησης» ο Θ. Αναστασίου καταθέτει μια ενότητα δεκατριών τραγουδιών - μελωδικά σχόλια γεγονότων της εποχής μας. Ο τραγουδοποιός και κιθαρίστας προσφέρει τις μπαλάντες του, άλλοτε με χιούμορ και σαρκασμό και άλλοτε με μελαγχολία και βεβαίως με έμπνευση. Σ' ένα τραγούδι συμμετέχει ο Δημήτρης Κοντογιάννης.
  • Από τον «Καθρέφτη» επίσης μας έρχεται ο τέταρτος δίσκος του Δημήτρη Παναγόπουλου με τίτλο «Εκδυση». Ηλεκτρικά και ακουστικά κομμάτια, δημιουργίες του Δ. Παναγόπουλου, συνθέτουν το υλικό του δίσκου που κινείται στις κλασικές φόρμες του μπλουζ και του ροκ. Τραγούδια σε στίχο ελληνικό, που αποδίδονται από μια ακουστική κιθάρα μέχρι και συμφωνική ορχήστρα ή ηλεκτρική μπάντα με πνευστά. Από την ίδια εταιρία κυκλοφόρησαν: το νέο CD του Μάρκου Δεληβοριά με τίτλο «Μια ιδέα που αλλάζει» (περιλαμβάνει τέσσερα κομμάτια) και της Αγνής με τίτλο «Η αγάπη είναι για λίγους».

Το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Πετρούπολης διοργανώνει «Βραδιά λυρικής ερωτικής ποίησης συνοδεία αρχαιοελληνικών οργάνων και όχι μόνο» την επόμενη Τετάρτη (17/4), στις 8.30 μ.μ., στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου (Μπουμπουλίνας & Αθ. Διάκου), με ελεύθερη είσοδο. Ηχοι από την αρχαία λύρα, κιθάρα, σύριγγα σείστρο, κρόταλα, κοχύλι καθώς επίσης και από τα παραδοσιακά λαϊκά όργανα berimbaw, didjeridoo θα αναβιώσουν, συνυπάρχοντας με ποίηση Σαπφούς, Σοφοκλή, Ευριπίδη, Καβάφη και Ελύτη. Την εκδήλωση έχει επιμεληθεί ο μουσικός ερευνητής και κατασκευαστής αρχαιοελληνικών οργάνων, Παναγιώτης Στέφος. Τραγούδι απαγγελία: Αννα Χρονοπούλου, Χρήστος Βερώνης. Παίζουν: Σολομών Μπαρκή, Χριστίνα Σιάκη, Π. Στέφος. Στη διάρκεια της εκδήλωσης θα υπάρχει έκθεση αρχαιοελληνικών οργάνων στον ίδιο χώρο.

Δημήτρης Δραγατάκης

Ηθος, έμπνευση, ταλέντο

Σπάνια συναντά κανείς στην εποχή μας. Αυτές οι τρεις αρετές χαρακτήριζαν το σημαντικό Ελληνα μουσουργό Δ. Δραγατάκη που πρόσφατα έφυγε απ' αυτόν τον κόσμο, αφήνοντας μεγάλο κενό.

Ενα παγωμένο χειμωνιάτικο απόγευμα, η καμπάνα της εκκλησίας της Πλατανούσας (γενέτειρα του συνθέτη - περιφέρεια Αρτας) χτύπησε πένθιμα, για να αποχαιρετήσει το εκλεκτό της τέκνο.

Ο Δ. Δραγατάκης, πολυβραβευμένος μουσουργός, συνέθεσε πάνω από 100 έργα για όλα σχεδόν τα είδη μουσικής.

Αρχισε να δημιουργεί σε ώριμη ηλικία (περίπου 40 ετών). Κυριότεροι δάσκαλοί του ήταν ο Λεωνίδας Σώρας και ο Μανώλης Καλομοίρης (Δίπλωμα σύνθεσης 1955 - Εθνικό Ωδείο). Ο Γ. Λεωτσάκος, περιγράφοντας τη μουσική του συνθέτη, αναφέρεται «στον ελεύθερα ατονικό χαρακτήρα της γραφής του, στη στικτογραφία, στο ισοκράτημα» κλπ. Ο συνθέτης που γεννήθηκε το 1914 έφυγε ακμαιότατος και πολυγραφέστατος, παράδειγμα προς μίμηση για τους νεότερους που θέλουν πραγματικά να υπηρετήσουν τη μεγάλη τέχνη.

Αγαπητέ δάσκαλε

καλό ταξίδι


Γιώργος ΜΗΝΑΣ
Συνθέτης - καθηγητής



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ