ΜΠΑΚΟΥ - ΑΓΚΥΡΑ.- Η έναρξη των εργασιών κατασκευής του πετρελαιαγωγού Μπακού -Τσεϊχάν σήμερα - παρουσία των Προέδρων του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας, της Τουρκίας και φυσικά του Αζερμπαϊτζάν - αποτελεί την εκπλήρωση ενός παλιού τουρκικού ονείρου: Της εμπλοκής της στην εν εξελίξει προσπάθεια εκμετάλλευσης των κεντρασιατικών υδρογονανθράκων. Για την ολοκλήρωση του έργου, που υπολογίζεται ότι θα έχει αξία 3 δισ. δολαρίων, οι περισσότεροι ειδικοί της βιομηχανίας διατηρούν πάντα επιφυλάξεις, γράφουν οι Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, αφού το έργο περιγραφόταν ως «τεχνικά πολύπλοκο και τρομακτικά δαπανηρό»: Ο μόνος λόγος που προχωρά, εξηγεί η εφημερίδα, είναι η στήριξή του από τις ΗΠΑ, που θέλουν να αποφύγουν την αξιοποίηση των κοιτασμάτων από χώρες, όπως η Ρωσία και το Ιράν...

Στο 9μελές κονσόρτσιουμ που αναλαμβάνει την κατασκευή του αγωγού μήκους 1.760 χιλιομέτρων, που κάποτε χαρακτηριζόταν «λευκός ελέφαντας», ουτοπία δηλαδή, δεσπόζει η BP, ως project leader, ενώ συμμετέχουν η Statoil (Νορβηγία), η Unocal (ΗΠΑ), η Socar (Αζερμπαϊτζάν). Το σχέδιο είναι να έχει ολοκληρωθεί το 2005, όταν το βασικό κοίτασμα που ανήκει στην BP θα είναι έτοιμο να παράγει 450.000 βαρέλια αργού την ημέρα.

Ο αγωγός χαρακτηρίζεται ως «ο πιο πολιτικός που έχει κατασκευαστεί ποτέ», και συνδυάζεται με τα σχέδια για έναν ακόμη, από το Τουρκμενιστάν στο Πακιστάν μέσω Αφγανιστάν.

Στο εσωτερικό της Τουρκίας, πάντως, εξακολουθούσε να γίνεται χαμός. Ο Πρόεδρος Αχμέτ Νετζντέτ Σεζέρ έκανε χθες σαφές προς τους πολιτικούς ηγέτες, που επιδιώκουν την τροποποίηση του εκλογικού νόμου ή και να προκαλέσουν αναβολή των εκλογών της 3ης Νοεμβρίου, ότι καλά θα κάνουν να το ξανασκεφτούν: «Ο σκοπός της μείωσης του εκλογικού μέτρου είναι η αναβολή των εκλογών. Φοβάμαι ότι αυτή θα είναι η κατάληξη», δήλωσε ο Σεζέρ, αναφερόμενος στην επιδίωξη τριών κομμάτων - Μητέρα Πατρίδα, Νέα Τουρκία και Κόμμα Ευτυχίας - να συγκαλέσουν έκτακτη σύνοδο της Εθνοσυνέλευσης για τη μείωση του ποσοστού σε 5%...

ΙΣΛΑΜΑΜΠΑΝΤ, ΤΖΑΛΑΛΑΜΠΑΝΤ και ΝΤΟΥΜΠΑΪ.--

Επίθεση με ρουκέτες έκαναν χτες άγνωστοι κατά των γραφείων της Unicef, της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τα παιδιά στην Τζαλαλαμπάντ, σύμφωνα με το πρακτορείο Αφγανικός Ισλαμικός Τύπος, σε μια ακόμη ένδειξη ότι το καθεστώς Καρζάι εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα όσον αφορά την (αν)ασφάλεια στο Αφγανιστάν. Καγχάζοντας άγρια, ένας Αφγανός πολιτικός αναλυτής, ο Αμίκ Ταχέρι, περιέγραψε τα πράγματα, γράφοντας στους Λος Αντζελες Τάιμς πως η κατάσταση στο... «Δολοφονιστάν» έχει φθάσει στο... «καλύτερο στάδιο που θα μπορούσε, όσον αφορά την πολιτική σταθερότητα». Η όλη πρεμούρα του δυτικού Τύπου για την αδυναμία της κυβέρνησης Καρζάι μάλλον εξυπηρετεί περισσότερο τα σχέδια επέκτασης της κατοχής παρά ο,τιδήποτε άλλο...

Στο μεταξύ χτες επιβεβαιώθηκε και επίσημα η είδηση ότι το Πακιστάν παρέδωσε στις ΗΠΑ «πέντε υπόπτους» για συμμετοχή στην αλ Κάιντα, ανάμεσά τους και τον Ραμζί Μπεναλσίμπ, φερόμενο ως πρωτοπαλίκαρο του Οσάμα μπιν Λάντεν και πρωτεργάτη της 11ης Σεπτέμβρη.

Παράλληλα, από το Κατάρ και το τηλεοπτικό δορυφορικό δίκτυο αλ Τζαζίρα ήρθε η είδηση ότι οι ΗΠΑ κρατούν έναν από τους υπαλλήλους του στη ναυτική βάση του Γκουαντανάμο. Το δίκτυο, με ανακοίνωσή του, ζήτησε την άμεση απελευθέρωσή του.

Κατά το δίκτυο, ο Σουδανός βοηθός εικονολήπτη Σάμι Μουχεϊντίν Μοχάμεντ αλ Χατζ, συνελήφθη «από τις αμερικανικές δυνάμεις δίχως να παρασχεθεί σαφής ή ειδική εξήγηση... Οχι απλώς ζητούμε την άμεση αποφυλάκιση του κου Χατζ, αλλά επίσης καλούμε όλους όσοι ασχολούνται με την προστασία των δημοσιογράφων να ενωθούν μαζί μας».

ΣΕΟΥΛ.- Η συνεχιζόμενη «ασυλία» Αμερικανών πεζοναυτών, που μολονότι προβαίνουν σε πράξεις του κοινού ποινικού κώδικα κυκλοφορούν ελεύθεροι με ασπίδα το στρατιωτικό σύμφωνο ΗΠΑ -Νότιας Κορέας, ανεβάζει συνεχώς το θερμόμετρο των αντι-αμερικανικών εκδηλώσεων. Η πιο πρόσφατη αφορμή που έχει εκτοξεύσει στα ύψη την οργή των Νοτιοκορεατών αφορά τη συνεχιζόμενη ατιμωρησία των φυσικών αυτουργών (δύο Αμερικανοί μεθυσμένοι πεζοναύτες) του προ τριών μηνών θανάτου μίας 13χρονης μαθήτριας. Χτες, για πρώτη φορά απ' την εδώ και δεκαετίες παρουσία περίπου 37.000 χιλιάδων Αμερικανών πεζοναυτών στη Ν. Κορέα, σημειώθηκε η πρώτη απαγωγή Αμερικανού πεζοναύτη (ονόματι Τζον Μέρφι) από πλήθος διαδηλωτών.

Το περιστατικό αυτό, που αφορά την (για μερικές ώρες) «ομηρία» του Αμερικανού πεζοναύτη από περίπου 200 διαδηλωτές σε στάδιο όπου γινόταν τελετή εις μνήμη της αδικοχαμένης μαθήτριας, προκάλεσε την αντίδραση Αμερικανών στρατιωτικών διοικητών και διπλωματών, οι οποίοι «κατηγόρησαν» τη νοτιοκορεατική αστυνομία πως με τη στάση της διευκόλυνε τους διαδηλωτές να «κρατήσουν όμηρο» τον Αμερικανό πεζοναύτη. Οι τελευταίοι μάλιστα «κατήγγειλαν» πως κατά την κράτησή του, ο πεζοναύτης Μέρφι φωτογραφήθηκε και βιντεοσκοπήθηκε απ' τους διαδηλωτές να ζητεί - υπό την πίεση των διαδηλωτών... - αφ' ενός δημόσια συγνώμη για το χαμό της 13χρονης μαθήτριας, αφ' ετέρου να δοθούν οι υπαίτιοι του τροχαίου δυστυχήματος στη νοτιοκορεατική δικαιοσύνη...

Είναι πάντως ενδεικτικό πως παρά τις εντεινόμενες κινητοποιήσεις Νοτιοκορεατών για τις αμερικανικές βάσεις στη χώρα τους, επιτετραμμένος της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Σεούλ όχι μόνον δεν προέβη σε κάποια έμπρακτη κίνηση καλής θέλησης, αλλά επέδωσε... νότα διαμαρτυρίας στη νοτιοκορεατική κυβέρνηση!

ΠΙΟΝΓΚΓΙΑΝΓΚ.--

Η χτεσινή μονοήμερη επίσκεψη του πρώτου Ιάπωνα πρωθυπουργού στη ΛΔ Κορέας φάνηκε να προλειαίνει το έδαφος για την έναρξη μίας μακράς διαδικασίας με στόχο τη σύναψη διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα σε Τόκιο και Πιονγκγιάνγκ.

Ενδεικτικές είναι δε, οι σχετικές ανακοινώσεις και δηλώσεις που έγιναν από τις δύο πλευρές μετά τη συνάντηση του Ιάπωνα πρωθυπουργού Γιουνισίρο Κοϊζούμι με τον βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ Β'. Ο πρώτος ζήτησε συγγνώμη για την ιαπωνική κατοχή της Κορεατικής Χερσονήσου την περίοδο 1910-1945. Ο δεύτερος παραδέχτηκε και ζήτησε συγνώμη για τις απαγωγές 11 Ιαπώνων πολιτών από δυνάμεις της ΛΔ Κορέας, την περίοδο 1973-'83, με στόχο την εκπαίδευση Βορειοκορεατών στην ιαπωνική γλώσσα και κουλτούρα.

Η ανταλλαγή απολογιών δεν ήταν το μόνον αποτέλεσμα της επίσκεψης Κοϊζούμι. Οσον αφορά στο ενδεχόμενο σύναψης (για πρώτη φορά) διμερών διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα σε Ιαπωνία και ΛΔ Κορέας, ανακοινώθηκε πως οι συνομιλίες διπλωματικών αξιωματούχων «θα συνεχιστούν τον Οκτώβρη». Παράλληλα, η Πιονγκγιάνγκ ανακοίνωσε πως το μορατόριουμ στις πυραυλικές δοκιμές θα συνεχιστεί καθ' όλη τη διάρκεια του 2003, πως δέχεται τις επισκέψεις αξιωματούχων της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας για να επιθεωρήσουν το πυρηνικό της πρόγραμμα, ενώ εξέπεμψε μήνυμα προς την κυβέρνηση των ΗΠΑ πως «η ΛΔ Κορέας έχει ανοιχτές τις πόρτες για συνομιλίες».

ΣΕΡΑΓΕΒΟ.--

Οδηγίες πλεύσης προς ψηφοφόρους και πολιτικούς αρχηγούς της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης έδωσε ο Βρετανός υπουργός Αμυνας, Τζέφρι Χουν, ο οποίος επισκέφθηκε χτες το Σεράγεβο ζητώντας «να ψηφιστούν οι υποψήφιοι που υπόσχονται δημοκρατικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, υπό το πνεύμα της ελεύθερης αγοράς»...

«Κατανοώ πως οι επικείμενες γενικές εκλογές είναι μία καθοριστική στιγμή γι' αυτή τη χώρα», είπε ο Χουν μετά τη συνάντησή του με την τριμελή προεδρία της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης. Δεν παρέλειψε, μάλιστα, να ρίξει χολή έναντι των λεγόμενων «εθνικιστών πολιτικών», καλώντας την τριμελή προεδρία να «εκτονώσει την ένταση που προκαλούν» οι τελευταίοι... Και ο Χουν κατέληξε επαναλαμβάνοντας το γνωστό τροπάριο που αναφέρουν κατά καιρούς, υπό τη μορφή «προειδοποίησης», οι δυνάμεις που προκάλεσαν τον αιματηρό διαμελισμό της πρώην Γιουγκοσλαβίας:«Εντονη πεποίθησή μου είναι πως μία ψήφος υπέρ της μεταρρύθμισης και της ελεύθερης αγοράς είναι μία ψήφος υπέρ της ασφάλειας αυτής της χώρας»...