ICON

Ενα από τα τρία πρωτοελλαδικά κτίσματα

Το θέμα ήταν το αν και πώς θα διατηρούνταν τα τρία πρωτοελλαδικά κτίσματα που αποκαλύφθηκαν στην περίμετρο της εκσκαφής, ακριβώς δίπλα στη λίμνη. Ομως ασκήθηκε κριτική στον Τύπο (!) προφανώς γιατί κάνει τη δουλιά του και ασχολείται με το σοβαρό αυτό θέμα και, εμμέσως πλην σαφώς, στην Αρχαιολογική Εταιρεία, η οποία αποτέλεσε την αιχμή της περσινής αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση στο θέμα του Μαραθώνα. Αν και είναι γνωστό ότι αντιδράσεις υπήρξαν και εξακολουθούν να υπάρχουν από πολλούς άλλους επιστημονικούς και πνευματικούς φορείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Ομως, τίποτα ουσιαστικά καινούριο δεν παρουσιάστηκε στη συνεδρίαση που να ενισχύει την υπουργική θέση περί ύπαρξης «θάλασσας» στο χώρο που φτιάχνεται το κωπηλατοδρόμιο κατά την εποχή της Μάχης του Μαραθώνα.

Ο καθηγητής γεωλογίας στο ΑΠΘ Α. Ψιλοβίκος, που παραβρέθηκε στη συνεδρίαση και ήταν ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας για τη γεωλογική ιστορία του Μαραθώνα, είπε ότι σύμφωνα με τα πορίσματα αυτά προκύπτει, ότι, όταν έγινε η Μάχη του Μαραθώνα, η περιοχή που κατασκευάζεται σήμερα το κωπηλατοδρόμιο ήταν κάτι μεταξύ λιμνοθάλασσας και έλους. Η ύπαρξη των ευρημάτων δικαιολογείται από το ότι κατά την πρωτοελλαδική εποχή, η συγκεκριμένη περιοχή είχε «στεγνώσει» και μετά άρχισε πάλι η γεωλογική μετατροπή της σε λιμνοθάλασσα.

Οταν ο αρμόδιος αρχαιολόγος, Γ. Σταϊνχάουερ ρωτήθηκε πώς εξηγεί την ύπαρξη ευρημάτων της γεωμετρικής εποχής μέσα στα πρωτοελλαδικά σπίτια, εκείνος απάντησε ότι «κύλησαν» από το παρακείμενο αρχαίο νεκροταφείο στο οποίο υπήρχε και μια γεωμετρική ταφή. Η ύπαρξη και άλλων ευρημάτων πλην των πρωτοελλαδικών δικαιολογήθηκε από τον Γ. Σταϊνχάουερ, λέγοντας ότι αυτά βρέθηκαν σε ένα λεπτό γεωλογικό στρώμα και χρονολογούνται στην ύστερη ρωμαϊκή και πρώιμη βυζαντινή εποχή. Ετσι, η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή του σημερινού κωπηλατοδρομίου υπήρξε έντονη σε όλες τις εποχές... πλην της εποχής της Μάχης του Μαραθώνα.

Αλλά όπως είπε και το μέλος του ΚΑΣ, Χ. Κριτζάς (ένας από τους ελάχιστους που τόλμησαν να θυμίσουν τα αυτονόητα) ακόμα κι αν δεν είχε βρεθεί τίποτα στις εκσκαφές, ο Μαραθώνας είναι ιστορικά φορτισμένος τόπος και το κωπηλατοδρόμιο δε θα έπρεπε να είχε κατασκευαστεί εκεί. Αποψη την οποία έχει εκφράσει, όπως είπε, και γραπτώς στον υπουργό.

Αντίθετα, άλλο μέλος του ΚΑΣ, κάνοντας ένα «λογικό άλμα» είπε, με λίγα λόγια, ότι το Συμβούλιο πρέπει να δει πώς θα διατηρήσει τα ευρήματα, αφού το έργο κατασκευάζεται. Λες και οι ιστορικοί τόποι δεν αποτελούν μνημεία και είναι εκτός αρμοδιότητας του ΚΑΣ. Αλλα μέλη του Συμβουλίου έφτασαν στο σημείο να πουν πως θα συμφωνούσαν ακόμη και να διαλυθούν τα ευρήματα... όπως συμβαίνει και στα μεγάλα έργα. Δηλαδή, αν δεν υπήρχαν αντιδράσεις, μπορεί να μην έμπαινε καν στον κόπο το υπουργείο να «εξηγήσει» την καταστροφή;

Τελικά, το Συμβούλιο αποφάσισε τη μετακίνηση σε μερικές δεκάδες μέτρα δύο εκ των τριών πρωτοελλαδικών σπιτιών που «ενοχλούν» το έργο και τη διατήρηση στη θέση του ενός που δεν «ενοχλεί».

Το δεύτερο «κύμα» της επικοινωνιακής επίθεσης του ΥΠΠΟ προήλθε χτες από τον ίδιο τον υπουργό, Ε. Βενιζέλο, ο οποίος συγκάλεσε εκτάκτως συνέντευξη Τύπου με αφορμή τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ. Επανέλαβε τις επιθέσεις του, για την επίσκεψη Καραμανλή στο Σχοινιά, αλλά και στην Αρχαιολογική Εταιρεία, χρησιμοποιώντας αυτή τη φορά και τις διαμάχες που έχουν ξεσπάσει στο εσωτερικό της. Τέλος, είπε (προφανώς στο πλαίσιο του «δόγματος Μπους»: «Οποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας») ότι έδωσε «οδηγία» στα στελέχη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας «που θεωρούν τον εαυτό τους προσβεβλημένο από σχόλια, αναφορές, ερωτήσεις σε σχέση με τα μεγάλα αρχαιολογικά έργα, να καταφύγουν σε δικαστική προστασία»!

Ο Αντώνης Γιαννίδης, που πέθανε στην πολιτική προσφυγιά, στο ρόλο ενός Κρητικού καπετάνιου, στην ταινία «Αρχή και τέλος»

«Σκιά ο ηθοποιός και οι σκιές χάνονται», λέει ο Σαίξπηρ στο «Μάκβεθ». Οι ηθοποιοί, συνεχιστές του λειτουργήματος, θεώρησαν ανεπίτρεπτη τη διακοπή της «Ημέρας του Ηθοποιού» και αναγκαία τη συνέχισή της, γι' αυτό κάνουν το πρώτο βήμα για τη δημόσια απόδοση τιμής στους πανάξιους που έχουν περάσει στο παρελθόν του νεοελληνικού θεάτρου.

Το ΔΣ του ΣΕΗ σε συνεργασία, με μια πλατιά οργανωτική επιτροπή, καθόρισε το περιεχόμενο του φετινού εορτασμού, με εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Ηρώδειο, στις 7 Οκτωβρίου, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Αθηνών και την ΕΡΤ.

Θα τιμηθούν δέκα προσωπικότητες του θεάτρου μας που πέθαναν στη διάρκεια της δικτατορίας (1967-74). Περίοδος, κατά την οποία η λογοκρισία της χούντας φίμωνε την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης και δεν επέτρεπε την απόδοση τιμής σε καλλιτέχνες μεγάλης αξίας, αλλά μη αρεστά στο καθεστώς. Οι τιμώμενοι θα είναι οι (αλφαβητικά): Βασίλης Αυλωνίτης, Αντώνης Γιαννίδης, Χρήστος Ευθυμίου, Χριστίνα Καλογερίκου, Τζαβαλάς Καρούσος, Βάσω Μεταξά, Αθανασία Μουστάκα, Χριστόφορος Νέζερ, Ελλη Ξανθάκη, Κατίνα Παξινού.

• H «Θεατρική κατάθεση» του Χρήστου Καλαβρούζου παρουσιάζει, σήμερα, στο Μεσολόγγι, το έργο «Μακρυγιάννη. Αποφασίζω να δικαιώσω τους αδικημένους». Ο ηθοποιός, που επέλεξε και ερμηνεύει ένα απάνθισμα από τα «Απομνημονεύματα» του Μακρυγιάννη, σημειώνει ότι είναι «μεγάλος, καθαρός λόγος και μια βαθιά ανθρώπινη ανάγκη ζωής, η δίκαιη μοιρασιά των αγαθών, η ελευθερία, το μέτρο, το ζύγιασμα της ζωής. Ο Μακρυγιάννης συγκρούεται με την εκάστοτε πολιτική, στρατιωτική και θρησκευτική εξουσία, όταν αυτή σαπίζει, όταν η αλαζονεία του ανθρώπου, το "εγώ" ξεπερνάει το μέτρο, το "εμείς", τότε η κοινωνική συνείδηση οργανώνεται, επαναστατεί». Ο Χρ. Καλαβρούζος θεωρεί ότι η παρουσίαση των «Απομνημονευμάτων» δυναμώνει «το διάλογο και προβληματισμό για ζητήματα που έχουν ιδιαίτερη πολιτική και ιστορική σημασία στις μέρες μας».