Associated Press

Ας γίνουμε, όμως, περισσότερο συγκεκριμένοι. Το σημερινό Διεθνές Δίκαιο, όπως αποτυπώθηκε και κατοχυρώθηκε στις αρχές ίδρυσης του ΟΗΕ, μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, επιτρέπει την απειλή ή τη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις, μόνο σε δύο περιπτώσεις: Είτε με εξουσιοδότηση του ΟΗΕ, είτε για λόγους αυτοάμυνας, σε περίπτωση ένοπλης επίθεσης. Προφανώς, η περίπτωση του Ιράκ δεν εμπίπτει στη δεύτερη κατηγορία, αφού δεν έχει επιτεθεί σε καμία χώρα, όπως όλοι γνωρίζουν. Το αντίθετο, μάλιστα, ισχύει, αφού ο λαός του Ιράκ υφίσταται μια πραγματική κόλαση, εδώ και 12 χρόνια, από το εμπάργκο, που έχουν επιβάλλει οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Οπως και από τις συνεχείς αεροπορικές επιδρομές των αμερικανικών και βρετανικών πολεμικών αεροπλάνων.

Μήπως, όμως, η περίπτωση του Ιράκ μπορεί να συμπεριληφθεί στην πρώτη κατηγορία και έχουν επομένως δίκιο, όσοι δε διαφωνούν με την επέμβαση, αλλά τη θέλουν υπό τη σκέπη του ΟΗΕ; Ας δούμε, λοιπόν, τις κατηγορίες, που απευθύνουν οι ΗΠΑ εναντίον του Ιράκ.

Κατηγορία πρώτη:Η κατοχή όπλων μαζικής καταστροφής. Δε γνωρίζουμε, αν ο δικτάτορας Σ. Χουσεΐν κατέχει τέτοια όπλα. Ακόμη, όμως, κι αν πράγματι τα κατέχει, η κατηγορία δεν μπορεί να επισύρει την απειλή ή χρήση βίας από τον ΟΗΕ. Αλλωστε, όπλα μαζικής καταστροφής κατέχουν από δεκαετίες τώρα αρκετές χώρες, με πρώτες τις ΗΠΑ, αλλά ποτέ δεν αποτέλεσε το γεγονός αυτό την αιτία χρήσης βίας. Ούτε μπορεί, να θεωρηθεί η όποια κατοχή όπλων -μαζικής καταστροφής ή όχι- ως ισοδύναμη με επίθεση. Η διαφορά είναι τεράστια και εξόφθαλμη. Ούτε, βέβαια, με πρόθεση επίθεσης ή με πρόθεση άσκησης διεθνούς τρομοκρατίας, όπως έντεχνα προπαγανδίζουν οι ΗΠΑ. Πρόθεση τέτοια μπορεί να έχει η κάθε χώρα, που διαθέτει όπλα, αλλά το Διεθνές Δίκαιο -όπως και κάθε Δίκαιο- δεν κρίνει προθέσεις, αλλά πράξεις.

Κατηγορία δεύτερη:Το δικτατορικό και καταπιεστικό καθεστώς του Σ. Χουσεΐν. Ακόμη κι αν αφήσουμε κατά μέρος το πολύ όψιμο και ολοφάνερα υποκριτικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ, για τα δημοκρατικά δικαιώματα του ιρακινού λαού, η κατηγορία αυτή αποσκοπεί και ζητά ουσιαστικά από τον ΟΗΕ, να αποφασίσει τη χρήση στρατιωτικής δύναμης, με σκοπό την αλλαγή του καθεστώτος σε μια χώρα. Τούτο, όμως, παραβιάζει κατάφωρα μια σειρά θεμελιακές αρχές, που καταγράφονται στο καταστατικό του ΟΗΕ και κατοχυρώνουν την εθνική ανεξαρτησία, την κυριαρχία των κρατών κλπ. Αντιβαίνει, επίσης, στο μέχρι σήμερα ισχύον Διεθνές Δίκαιο, το οποίο σαφώς απαγορεύει τη χρήση του πολέμου, ως μέσου εθνικής πολιτικής και, μάλιστα, πριν από την ίδρυση του ΟΗΕ, από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Αλλωστε, δικτατορικά καθεστώτα υπήρξαν και υπάρχουν ακόμη μπόλικα σε όλο τον κόσμο και ποτέ δεν αποτέλεσαν την αιτία στρατιωτικής επέμβασης από τον ΟΗΕ.

Κατηγορία τρίτη:Ο κίνδυνος μαζικής σφαγής πολιτών και ανθρωπιστικής καταστροφής γενικότερα, από το δικτατορικό καθεστώς. Η κατηγορία δεν απευθύνεται τυχαία, αν και... ψιθυριστά. Ισως, αποτελέσει το τελευταίο ατού των ΗΠΑ στον ΟΗΕ. Πάντως, στην κατηγορία αυτή στηρίζουν κατόπιν λόγους υψίστης ηθικής και ζητούν τη στρατιωτική επέμβαση του ΟΗΕ, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος ανθρωπιστικής καταστροφής. Στη βάση των ίδιων λόγων έχουν επιβληθεί, εδώ και δώδεκα χρόνια, οι ζώνες «μη υπερπτήσης» στο Ιράκ, ενώ, οι ίδιοι λόγοι χρησιμοποιήθηκαν -έστω και ασαφώς- για τους βομβαρδισμούς ενάντια στη Γιουγκοσλαβία και τη μετατροπή του Κοσσυφοπεδίου σε ΝΑΤΟικό προτεκτοράτο. Περιττό, να σημειώσουμε, ότι δεν υπάρχουν παρόμοιες προβλέψεις στις αρχές ίδρυσης και το Καταστατικό του ΟΗΕ. Περιττό, να σημειώσουμε, επίσης, πως υπάρχουν πάμπολλες περιπτώσεις μαζικών σφαγών και δολοφονιών, στις περασμένες δεκαετίες (πχ. η σφαγή εκατομμυρίων ανθρώπων στην Ινδονησία από το αμερικανοκίνητο πραξικόπημα του Σουχάρτο) και ο ΟΗΕ δεν προχώρησε σε χρήση βίας και στρατιωτικές επεμβάσεις, παρά μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις. Και όλως συμπτωματικά, οι περιπτώσεις αυτές σχετίζονται άμεσα με τη διασφάλιση των συμφερόντων μεγάλων πολυεθνικών.

Ανεξάρτητα, πάντως, απ' όλ' αυτά και πέρα από το υπαρκτό γεγονός του δικτατορικού καθεστώτος, ο κύριος κίνδυνος ανθρωπιστικής καταστροφής σήμερα στο Ιράκ πηγάζει από το πολύχρονο εμπάργκο, την τραγική έλλειψη φαρμάκων και τροφίμων, όπως και πολλών ακόμη στοιχειωδώς απαραίτητων για την επιβίωση μέσων.

Ολα τα παραπάνω, δεν αποκαλύπτουν τον προσχηματικό μόνο χαρακτήρα των αμερικανικών αιτιάσεων, σχετικά με το Ιράκ και τον προετοιμαζόμενο εναντίον του πόλεμο, αλλά και την εντεινόμενη ιμπεριαλιστική επιχείρηση -των ΗΠΑ και όχι μόνον- καθιέρωσης στην πράξη νέων αρχών και κανόνων στο Διεθνές Δίκαιο και στη δράση του ΟΗΕ. Κανόνες και αρχές, που συνοψίζονται ουσιαστικά στην ανάδειξη των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων ως πρώτιστων και αδιαμφισβήτητων κανόνων του όποιου διεθνούς δικαίου. Στην ανάδειξη και κατοχύρωση της εκάστοτε ηγεσίας του Λευκού Οίκου και των ιμπεριαλιστών συνεταίρων της, σε μια παγκόσμια δικτατορική κυβέρνηση, η οποία θα λειτουργεί και θα δρα κατά το δοκούν.

Οσοι κόπτονται σήμερα -είτε βρίσκονται στις ΗΠΑ είτε αλλού- για τα δημοκρατικά δικαιώματα του ιρακινού λαού μπορούν να προσφέρουν πραγματικά στην αποκατάστασή τους, μόνον στα πλαίσια, που θέτει η πρόσφατη έκκληση του Ιρακινού ΚΚ, η οποία υπογραμμίζει: «Ο ιρακινός λαός θέλει να απαλλαγεί από το δικτατορικό καθεστώς και να εξασφαλίσει δημοκρατία, αλλά αυτό είναι αποκλειστικά και μόνο δικό του καθήκον, με την κατάλληλη διεθνή και νόμιμη υποστήριξη».

Οσοι, λοιπόν, θέλουν να βοηθήσουν, στο πλαίσιο της «κατάλληλης, διεθνούς και νόμιμης» αυτής υποστήριξης, μπορούν και πρέπει να αγωνιστούν για τα εξής:

α. Να απορρίψουν κατηγορηματικά τον πόλεμο και την οποιαδήποτε επέμβαση στο Ιράκ, είτε με το ένα είτε με το άλλο πρόσχημα και δικαιολογία.

β. Να αρθούν άμεσα όλες οι διεθνείς κυρώσεις σε βάρος του ιρακινού λαού.

γ. Να ενταθεί η πολιτική και διπλωματική απομόνωση του δικτατορικού καθεστώτος και η άσκηση πολύ μεγαλύτερων πιέσεων, για το σταμάτημα των μαζικών εκτελέσεων πολιτικών κρατουμένων και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του ΟΗΕ.

δ. Στο προηγούμενο πλαίσιο (για την αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων) μπορεί και πρέπει να υλοποιηθούν και οι σχετικές με όπλα μαζικής καταστροφής αποφάσεις του Οργανισμού.

Associated Press

Ο Πρόεδρος Μπους, αναμένοντας την εξουσιοδότηση, στο τηλεοπτικό του διάγγελμα τη Δευτέρα, δήλωνε «έτοιμος», για άλλη μια φορά, να αντιμετωπίσει την «ιρακινή απειλή» σε περίπτωση που ο ΟΗΕ δεν επιδείξει την κατάλληλη πυγμή. Αν και τυπικά θεωρούνταν δεδομένο το πράσινο φως από το Κογκρέσο, φρόντισε στο διάγγελμα να «απαντήσει» εμμέσως στις αντιρρήσεις που έχουν διατυπωθεί. Αφού επανέλαβε τη γνωστή επιχειρηματολογία κατά του Ιράκ, απέφυγε επισταμένα να αναφερθεί σε ανατροπή του ιρακινού καθεστώτος, ενώ δήλωνε ότι, παρά το γεγονός ότι οι αμερικανικές Ενοπλες Δυνάμεις θα αντιμετωπίσουν με «πλήρη ισχύ και μένος» τον Σαντάμ Χουσεΐν, αν χρειαστεί η στρατιωτική οδός δεν είναι αναπόφευκτη και δεν είναι παρά η ύστατη επιλογή.

Μετά και από αυτές τις εσωτερικές εξελίξεις, οι αμερικανο - βρετανικές πιέσεις στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας για νέα σκληρή απόφαση αναμένεται να ενταθούν στο έπακρο. Αλλωστε, πλέον, η αμερικανική ηγεσία έχει το «ελεύθερο» να δράσει μονομερώς σε περίπτωση που δεν πετύχει το ψήφισμα που επιθυμεί.

Η Ουάσιγκτον, με βάση τις υπάρχουσες διαρροές, πιέζει για ένα ψήφισμα που όχι μόνο ανατρέπει το υπάρχον πλαίσιο επιθεωρήσεων, αλλά θέτει τις βάσεις για μια «νομότυπη και διεθνώς αποδεκτή» ιδιότυπη εισβολή στο Ιράκ. Απαιτώντας τη θέσπιση «ζωνών ελεύθερης οδικής πρόσβασης στους επιθεωρητές» από τις οποίες αποκλείονται οι Ιρακινοί κατά το πρότυπο των «ζωνών απαγόρευσης πτήσεων», την «παρουσία εκπροσώπων των χωρών - μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας ανάμεσα στην ομάδα των επιθεωρητών, με ανάλογες αρμοδιότητες και δικαιοδοσίες» και την «προστασία των επιθεωρητών από στρατιωτικές δυνάμεις του ΟΗΕ» (που ουδείς αποκλείει ότι θα αποτελούνται, κατά πλειοψηφία, από Αμερικανούς), η αμερικανική ηγεσία, στην πραγματικότητα, «εισβάλλει» στο Ιράκ πολύ πριν την έναρξη μιας κανονικής στρατιωτικής επιχείρησης.

Και, όπως σημειώνουν πολλοί αναλυτές, θέτοντας αυτές τις απαιτήσεις, προκαλεί την ιρακινή άρνηση να αποδεχτεί τόσο κατάφωρες παραβιάσεις της εθνικής κυριαρχίας της. «Η Ουάσιγκτον, με τον τρόπο αυτό, δημιουργεί ένα ψευτοδίλημμα, το οποίο λειτουργεί υπέρ της, όποια στάση και αν τηρήσει η Βαγδάτη: είτε αποδεχτεί το ψήφισμα οπότε δίνει το δικαίωμα σε Αμερικανούς εντεταλμένους να προκαλέσουν ανά πάσα στιγμή κρίση και εμπλοκή στις επιθεωρήσεις, είτε το απορρίψει, η αμερικανική στρατιωτική μηχανή έχει εξασφαλίσει το πρόσχημα μιας στρατιωτικής επίθεσης», σημείωναν οι Τζούλιαν Μπόργκερ, Γιούεν ΜακΑσκιλ και Ιαν Μπλακ στη βρετανική «Γκάρντιαν».

Αλλωστε, η τακτική είναι δοκιμασμένη και επιτυχής, υπενθυμίζει ο Ρολφ Εκέους, επικεφαλής των επιθεωρητών από το 1991 - 1997, που επιβεβαιώνει τις ιρακινές καταγγελίες περί κατασκοπίας εκ μέρους μεμονωμένων επιθεωρητών. «Αυτές οι εμπλοκές οδήγησαν στην κρίση που έδιωξε τους επιθεωρητές από το Ιράκ και πυροδότησαν την επιχείρηση "Αλεπού" της Ερήμου τον Δεκέμβριο του 1998», καταλήγει ο Εκέους.

«Σημαδεμένη τράπουλα», χαρακτήριζαν αναλυτές τις εντεινόμενες διαβουλεύσεις στους κόλπους των χωρών - μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ρωσία και Γαλλία, πρώτιστα, και σε χαμηλότερους τόνους η Κίνα, έχουν διατυπώσει σαφώς ότι διαφωνούν με την υιοθέτηση ενός ψηφίσματος, που θα εμπεριέχει την απειλή αυτόματης προσφυγής στη βία και συγκλίνουν στη γαλλική πρόταση «δύο φάσεων», που προβλέπει νέα απόφαση του Συμβουλίου σε περίπτωση ανάληψης δράσης.

Διόλου τυχαία, επίσης, δε θεωρείται η επίμονη επανάληψη της δήλωσης, εκ μέρους τους, ότι θα συναινούσαν σε ένα ψήφισμα «ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας των επιθεωρητών», φράση που, σαφώς, παίρνει αποστάσεις από το αμερικανικό σχέδιο «κεκαλυμμένης» εισβολής. Αν και αρχικά, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εμφανιζόταν διατεθειμένο να διαπραγματευτεί τη γαλλική πρόταση, η πρόσφατη εξουσιοδότηση του Κογκρέσου μοιάζει να «τορπιλίζει» τις «καλές προθέσεις».

Ο Βρετανός πρωθυπουργός, που έσπευσε να ασκήσει τις προσωπικές του πιέσεις στον Ρώσο Πρόεδρο, πλησίαζε πολύ την αλήθεια, αναγνωρίζοντας ότι «οι χώρες που διαφωνούν αποδεδειγμένα θα βιώσουν σοβαρές οικονομικές συνέπειες από μια επίθεση στο Ιράκ και γι' αυτό θα πρέπει να υπάρξει ένας μηχανισμός αντιστάθμισής τους». Ρωσία και Γαλλία, όμως, των οποίων πολύ σοβαρά συμφέροντα διακυβεύονται στην ευρύτερη περιοχή, μοιάζουν να γνωρίζουν πολύ καλά ότι ένα πλήγμα στο Ιράκ είναι μόνο η αρχή απρόβλεπτων εξελίξεων και ανακατατάξεων.

Οι, ασφυκτικά πιεσμένοι, διπλωματικοί ελιγμοί τους, όπως επεσήμαιναν αναλυτές, δε στοχεύουν απαραίτητα στην αποτροπή ενός στρατιωτικού πλήγματος, ούτε βασίζονται στις ανθρωπιστικές τους ανησυχίες. Αντίθετα, αποτελούν μια ύστατη προσπάθεια εξασφάλισης στοιχειώδους «ζωτικού χώρου», έτσι ώστε οι εξελίξεις να μην είναι, ολοκληρωτικά, ερήμην τους.

Ενώπιον της πρώτης «προληπτικής», και χωρίς καμία, πιστευτή έστω, αφορμή, στρατιωτικής σύρραξης, ο αραβικός κόσμος σείεται συθέμελα. Ομοφώνως οι αραβικές ηγεσίες έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους και πιέζουν για διπλωματική επίλυση. Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν είναι διττός.

Από τη μια, η λαϊκή δυσαρέσκεια στο εσωτερικό τους τείνει να εκραγεί, με δεδομένη την απροκάλυπτη πολιτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών που ακολουθείται από την Ουάσιγκτον. Εκτός από το δίχρονο αιματοκύλισμα των Παλαιστινίων από τον ανενόχλητο Σαρόν, η απόφαση 687 του ΟΗΕ, που επικαλείται ακαταπαύστως ο Πρόεδρος Μπους, προβλέπει «αφοπλισμό από όπλα μαζικής καταστροφής της περιοχής της Μέσης Ανατολής». Ολοι γνωρίζουν ότι το Ισραήλ διαθέτει ακόμη και πυρηνικά όπλα, τα οποία, μάλιστα, υπονοεί ότι θα χρησιμοποιήσει, αν πληγεί από το Ιράκ, χωρίς, όμως, ουδείς να το αναφέρει, ενώ το μένος όλων στρέφεται κατά του Ιράκ. Είναι τόσο εμφανής η μεροληψία, που ακόμη και ο πρώην επικεφαλής των επιθεωρητών και θεωρούμενος ως «καλός συνεργάτης» της Ουάσινγκτον, Ρίτσαρντ Μπάτλερ, μιλούσε για «τεράστια υποκρισία» και κατηγορούσε την αμερικανική ηγεσία ότι «όταν τίθεται το εύλογο αυτό ερώτημα, αντιδρά λες και της απευθύνεται κάποιος εξωγήινος»...

Από την άλλη, οι αραβικές ηγεσίες δείχνουν εξαιρετικά νευρικές από την επιμονή Μπους για «ανατροπή» του ιρακινού καθεστώτος, εκτιμώντας ότι στο πλαίσιο των γενικών σχεδιασμών για την πολύτιμη γεωστρατηγικά περιοχή, θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι ο επόμενος στόχος μια τέτοιας «εκστρατείας». Υπό αυτό το πρίσμα, ακόμη και χώρες όπως το Ιράν, που ουδέποτε έκρυψαν την εχθρότητά τους απέναντι στη Βαγδάτη, εκτιμάται ότι «ανοιχτά» δεν πρόκειται να συναινέσουν στα αμερικανικά σχέδια, αν και, σε ένα πρώτο επίπεδο, μπορεί, κατά περίπτωση, να εξυπηρετούνται και τα δικά τους συμφέροντα.

Ολες αυτές αντιδράσεις, πάντως, μοιάζουν αδύναμες να αποτρέψουν την επέμβαση. Σε στρατιωτικό επίπεδο, εδώ και μήνες, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις βρίσκονται σε διαρκή κινητικότητα, προετοιμαζόμενες για την τελική εντολή. Στην περιοχή του Κόλπου, εκτός από τους ειδικούς σε στρατιωτικό συντονισμό και τη μεταφορά σημαντικών δυνάμεων από τη διστακτική Σ. Αραβία, στο διαλλακτικό Κατάρ, αναμένεται, μέχρι το Δεκέμβρη, να έχουν καταπλεύσει 5 από τα 6 γιγάντια αμερικανικά αεροπλανοφόρα, προκειμένου να καλύψουν τυχόν κενά που θα δημιουργηθούν από την έλλειψη αραβικής επιχειρησιακής συνεργασίας. Πολλά είναι, ήδη, και τα σενάρια που έχουν εκπονηθεί για τον τρόπο εισβολής.

Το τελευταίο, πλην διόλου αμελητέο, στάδιο της επιχείρησης φαίνεται ότι είναι η προετοιμασία της αμερικανικής, και κατά δεύτερο λόγο, της διεθνούς κοινής γνώμης. Προσφάτως, άρχισαν να πληθαίνουν τα δημοσιεύματα στον αμερικανικό Τύπο, Νιου Γιορκ Τάιμς, Ουάσινγκτον Ποστ, και άλλες, σύμφωνα με τα οποία «είναι εξαιρετικά πιθανό, τα ιρακινά στρατεύματα να επιδιώξουν να παρασύρουν τους Αμερικανούς, σε αστικές πυκνοκατοικημένες περιοχές, προκειμένου να χρησιμοποιήσουν ως ανθρώπινες ασπίδες τους αμάχους, δυσκολεύοντας το έργο των αμερικανικών στρατευμάτων και μεγιστοποιώντας και τις απώλειές τους».

Τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα, φυσικά, ουδόλως επισημαίνουν ότι εφόσον τίθεται ως στόχος η ανατροπή του ιρακινού καθεστώτος είναι αναπόφευκτη η μάχη από δρόμο σε δρόμο ακόμη και στη Βαγδάτη. Ούτε αναφέρονται στα πλείστα παραδείγματα απωλειών αμάχων από τα «πλήγματα ακριβείας» στη Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στον πόλεμο του Κόλπου ακόμα και στο πραξικόπημα στον Παναμά, το 1989, που θεωρείται από πολλούς «επιχειρησιακό πρότυπο» παρά τους 4.000 νεκρούς αμάχους.

Στο πλαίσιο αυτής της «προετοιμασίας», επίσης, αγνοούνται παντελώς οι αλλεπάλληλες καταγγελίες διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων των αρμοδίων προγραμμάτων του ΟΗΕ, που σημειώνουν ότι, ήδη, ο ιρακινός λαός δολοφονείται από το εμπάργκο και τις τεράστιες ελλείψεις υποδομής, συνθηκών υγιεινής, φαρμάκων και τροφής που αυτό έχει προκαλέσει, ότι ήδη 1 στα 8 παιδιά πεθαίνει πριν από τα 5 του χρόνια. Αγνοούνται οι καταγγελίες τους που επισημαίνουν ότι ο πόλεμος του 1991 και η πείνα που ακολούθησε προκάλεσε μαζική μετακίνηση πληθυσμού στα αστικά κέντρα, κάτι που σημαίνει ότι οι γνωστοί «μαζικοί βομβαρδισμοί ακριβείας», αναπόφευκτα θα προκαλέσουν μακελειό και αναμενόμενα θα διακόψουν κάθε δυνατότητα παροχής τροφής στα εκατομμύρια των Ιρακινών, που ζουν μόνο από τα ανθρωπιστικά προγράμματα.

Αυτοί, όμως, οι Ιρακινοί (ή τουλάχιστον «οι κακοί του Σαντάμ» με βάση και τους προσφιλείς χαρακτηρισμούς του Αμερικανού Προέδρου) θα είναι αυτοί που θα ευθύνονται για το μακελειό, υποστηρίζουν τα κυρίαρχα αμερικανικά ΜΜΕ. Ετσι, από τώρα, καλλιεργείται το κλίμα αποτίναξης των ενοχών και αναμονής του θανάτου εκατέρωθεν. Αλλωστε, η αντίστροφη μέτρηση για τη στρατιωτική επέμβαση που, όπως όλα δείχνουν, δεν αποκλείεται να αποτελέσει την αρχή ανεξέλεγκτων εξελίξεων, μοιάζει αναπόφευκτη.