Ακούραστη εμφανίζεται η κυβέρνηση στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των βιομηχάνων και στην υλοποίηση των ντιρεκτίβων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που ζητά να αυξηθεί το ποσοστό της μερικής απασχόλησης. Πριν «στεγνώσει το μελάνι» του αντιασφαλιστικού νόμου, φρεσκάρει τα σκονισμένα ιδεολογήματα της ταξικής συνεργασίας και ανασταίνει τον καταρρακωμένο «κοινωνικό διάλογο» για νέες εφορμήσεις στις συρρικνωμένες κατακτήσεις των εργαζομένων.

Μπορεί για τη ΓΣΕΕ η αξιολόγηση του νόμου 2874 που σαν κύριο στοιχείο είχε τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, να περνά μέσα από τα στοιχεία για τις απολύσεις ή τις προσλήψεις που προέκυψαν με βάση τις ρυθμίσεις του, αυτό όμως είναι ένα συνειδητά πλαστό δίλημμα. Γιατί ο νόμος αυτός έπληξε κατ' εξοχήν την έννοια του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας και αυτό το γεγονός η ΓΣΕΕ δεν το αγγίζει. Αν το έκανε θα έπρεπε να αποδοκιμάσει όλες τις μέχρι τώρα επιλογές της υπέρ των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων.

Αντίθετα, με την παρέμβασή της αυτοπροσδιορίζεται σαν ένας καθοριστικός κρίκος στην αλυσίδα των «κοινωνικών εταίρων», οι οποίοι αναμένεται να επανεμφανιστούν ενωμένοι σε ένα νέο σχήμα «κοινωνικού διαλόγου». Εξάλλου, υπάρχει ανεκτέλεστη ακόμα η κυβερνητική παραγγελία: Από τις 25 Απρίλη 2002, μετά το Υπουργικό Συμβούλιο που εξέτασε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Απασχόληση, ο υπουργός Εργασίας Δ. Ρέππας δήλωνε: «Εισηγηθήκαμε σήμερα και γίνεται δεκτό να προχωρήσουμε στη δημιουργία ενός Εθνικού Φόρουμ για την εργασία. Θα πρέπει να αναβαθμίσουμε την εθνική συνεργασία για την απασχόληση. Αυτό είναι ένα μείζον θέμα το οποίο απασχολεί την κυβέρνησή μας, το σύνολο της ελληνικής πολιτείας, από κοινού θα πρέπει να στρατευτούμε για να πετύχουμε αυτό το στόχο».

Η σύσταση αυτής της «Εθνικής Επιτροπής» απασχόλησε και τον πρωθυπουργό, ο οποίος αναφέρθηκε σε αυτή στη συνάντηση που είχε με το προεδρείο της ΓΣΕΕ στο τέλος Αυγούστου, λίγες μέρες πριν πάει στην Εκθεση Θεσσαλονίκης.

Αλλά ο υπουργός Εργασίας, ήδη από τον Απρίλη ήταν ξεκάθαρος: Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ανέφερε: «Πράγματι πάρα πολλοί δηλώνουν, ότι δεν εκφράζονται από τον τύπο της εργασίας που έχει επικρατήσει στη χώρα μας. Εμείς, για μια ακόμη φορά το δηλώνω, για να μην υπάρχει οποιαδήποτε παρανόηση, γιατί στο πρόσφατο παρελθόν παρά λίγο να δημιουργηθεί αυτή η σύγχυση, προχωρώντας στη δημιουργία αυτού του Εθνικού Φόρουμ Εργασίας, έχουμε υποχρέωση να συζητήσουμε το σύνολο των θεμάτων. Και στο πλαίσιο της διετούς θητείας μας μέχρι το 2004 δεν πρόκειται να αναλάβουμε από τη δική μας πλευρά μονομερή πρωτοβουλία προκειμένου μέσω μιας πολιτικής επιβολής απόψεων και μέτρων να αναδιαρθρώσουμε την αγορά εργασίας. Πιστεύω ότι αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε και θα το επιτύχουμε με τη συνεργασία και τη συναίνεση όλων των άλλων φορέων, ιδίως των κοινωνικών εταίρων τους οποίους καλούμε σ' αυτή τη συνεργασία».

Οι χτεσινές ανακοινώσεις της ΓΣΕΕ κάνουν καθαρό ότι ο ένας από τους «εταίρους» ανταποκρίθηκε ήδη στο κάλεσμα...

Η έρευνα της «Μέτρον Ανάλυσις» που παρουσίασε χτες το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ βασίζεται στις απαντήσεις που έδωσαν οι επιχειρηματίες στα ερωτήματα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πιστότητά της. Οσο για την άποψη των εργαζομένων, αυτό κατά τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ είναι αντικείμενο μιας άλλης... μελλοντικής έρευνας. Γι' αυτό και τα στοιχεία δε σχετίζονται με το πώς βιώνουν οι εργαζόμενοι τις ρυθμίσεις που εισήγαγε ο Ν. 2874, ή τις υπόλοιπες μορφές εργασίας που έχει νομιμοποιήσει και θεσπίσει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Ακόμη και σε αυτές τις συνθήκες, τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Οπως επισήμανε ο συνεργάτης του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Γιάννης Κουζής, η έρευνα -που έγινε πανελλαδικά σε 2.016 επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 10 εκατ. δραχμών και τουλάχιστον 1 εργαζόμενο- δείχνει ότι αν και η σταθερή, πλήρης εργασία, είναι κυρίαρχη, «το μοντέλο διαβρώνεται».

- Το 84,6% των εργαζομένων εργάζεται με τακτική απασχόληση. Το 8,9% με εποχιακή και το 6,5% με προσωρινή.

- Το επόμενο έτος αναμένεται αύξηση της μερικής απασχόλησης στο 6% των επιχειρήσεων του δείγματος, που ήδη την εφαρμόζουν και η διεύρυνσή της στο 1/4 από το 1/6 του συνόλου των επιχειρήσεων. Η τηλεεργασία, επίσης, αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στο επόμενο έτος, καλύπτοντας το 4% των επιχειρήσεων, από 1,1% που είναι τώρα. Αν και παραμένει χαμηλό το ποσοστό, οι τάσεις ανόδου είναι εξαιρετικά υψηλές. Αντίστοιχα, αναμένεται να οκταπλασιαστεί ο αριθμός των επιχειρήσεων που κάνουν χρήση της «ενοικίασης» εργαζομένων, φτάνοντας το 2,8% από 0,3%!

- Ιδιαίτερα διαδεδομένες είναι οι υπεργολαβίες και οι εργολαβίες, τις οποίες χρησιμοποιούν το 21,8% των επιχειρήσεων. Το 48,2% αυτών των επιχειρήσεων τις χρησιμοποιεί για την κάλυψη πάγιων αναγκών! Οι επιχειρήσεις ανήκουν κατά κύριο λόγο στις υπηρεσίες και τη βιομηχανία.

- Το 16,7% των επιχειρήσεων απασχολούν εργαζόμενους με μερική απασχόληση. Το 8,8% έχουν εποχιακούς εργαζόμενους. Το 5,1% αξιοποιούν την προσωρινή απασχόληση.

- Ανατριχιαστικά θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν τα στοιχεία για τις προσλήψεις και τις απολύσεις. Κατ' αρχήν αποκαλύπτεται ο ρόλος του Ν.2874 στην αύξηση των απολύσεων, καθώς διεύρυνε τα επιτρεπόμενα όρια των ομαδικών απολύσεων. Οπου έγινε αυτό, κυρίως στις επιχειρήσεις που απασχολούν 50 - 199 εργαζόμενους, πολλαπλασιάστηκαν συγκριτικά οι απολύσεις. Ενδεικτικά, ενώ συνολικά προχώρησαν σε απολύσεις το 28% των επιχειρήσεων του δείγματος της έρευνας, σε αυτή την κατηγορία το ποσοστό ήταν 57%! Οι μισές από αυτές τις επιχειρήσεις απέλυσαν περισσότερους από 20 εργαζόμενους!

- Επιπρόσθετα, η πλειοψηφία των προσλήψεων το τελευταίο δωδεκάμηνο αφορούσε θέσεις εργασίας προσωρινής και μερικής απασχόλησης κατά 52,7%!!!

Σε γενικές γραμμές, πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, μόνο το 7,3% των επιχειρήσεων δηλώνουν ότι επηρεάστηκαν από το Ν.2874 και τις αλλαγές στην αποζημίωση των υπερωριών, τον υπολογισμό υπερεργασίας - υπερωρίας και τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Τέλος, στο 95,7% των επιχειρήσεων του δείγματος δεν υπήρχε καμίας μορφής συλλογική εκπροσώπηση των εργαζομένων!