Παρουσία δυναμική, δημοσιογράφος διακεκριμένη - βραβευμένη από το Σύνδεσμο για τα Δικαιώματα της Γυναίκας - η κ. Λιάνα Κανέλλη, όταν της ζητήσαμε να μοιραστεί μαζί μας τις σκέψεις και τα συναισθήματά της για τα 50 αυτά χρόνια ψήφου των Ελληνίδων, απάντησε με ένα συγκινητικό, μεστό κείμενο με τον τίτλο «Κλάψε μικρή Αντιγόνη, κλάψε για να μεγαλώσεις...» από την «Κίχλη» του Γ. Σεφέρη.
«Το δικαίωμά μου να ψηφίζω ως γυναίκα πολίτης είναι μεγαλύτερο σε ηλικία από μένα κατά δύο χρόνια. Στα 48 εγώ, αυτό στα 50. Και ακόμη κλαίει για να μεγαλώσει το δικαίωμα ουσιαστικά...
Η Μαριώ που ξέρω, στα 38 της, με δυο παιδιά, δούλευε σε εργοστάσιο συσκευασίας. Πέρναγε δεκάωρο μπροστά σ' έναν ιμάντα. Μια μέρα έσκυψε σ' έναν χώρο δουλειάς χωρίς κανένα μέτρο προστασίας και ασφάλειας απ' αυτά που προβλέπει ο νόμος. Η Μαριώ σακατεύτηκε. Κουλή απ' τον ώμο, με μισό πρόσωπο. Πρέπει να ζήσει με 40.000 δρχ. αναπηρική σύνταξη, μετατραπείσα σε ευρώ. Αυτήν δεν την παίζει η τηλεόραση.
Η μάνα που με γέννησε είχε δυόμισι χρόνια ένα φριχτό καρκίνο. Δεν το έμαθε ποτέ γιατί δεν άντεχε την ιδέα. Δεν την άντεχαν όμως και τα νοσοκομεία γιατί θα έπιανε, ξεγραμμένη ιατρικώς, ένα "χρήσιμο" κρεβάτι. Για τους δυόμισι τελευταίους μήνες της ζωής της η άνεργη και ανασφάλιστη αδελφή μου κι εγώ έπρεπε να πληρώσουμε εξίμισι εκατομμύρια δραχμές. Και το οξυγόνο για τρία χρόνια για να μη σκιάζει τον ύπνο της ο εφιάλτης της ασφυξίας.
Απ' όλα όσα με πόνεσαν σ' αυτά τα 48 χρόνια που μεγάλωνα μαζί με το δικαίωμά μου να ψηφίζω, είναι που τριάντα χρόνια δημοσιογράφος έπρεπε να πληρώσω, σαν όλους, βεβαίως, τους "ισόνομους" πολίτες από 1.000 ευρώ για την αναγγελία της κηδείας της μάνας μου και του πατέρα μου, στις ημερήσιες εφημερίδες Αθηνών. Συνεισέφερα έτσι στην εμβάθυνση του δικαιώματος της ψήφου. Για να ξέρουν και οι κομμώτριες με το φλεβίτη από την ορθοστασία και οι καθαρίστριες με την τσακισμένη μέση, ότι πρέπει να κόψουν από τον ύπνο και τη χαρά τους για να έχουν φτιαγμένα μαλλιά και καθαρό το σπίτι.
Ομως ο κόσμος πάει μπροστά. Οι νεότερες γυναίκες και άντρες θα μπορούν να στέλνουν τα αγγελτήρια κηδειών με το εικονοκινητό τους. Η Μαριώ θα παίρνει την αναπηρική της σύνταξη με επιταγή στο σπίτι. Ευρώ 115 μείον 5 ευρώ για την ταχυδρομική εξυπηρέτηση. Ο Γιώργος, της ξαδέρφης μου ο γιος, είναι λίγο πιο τυχερός. Οχι επειδή είναι αγόρι, αλλά του έκατσε, που λένε, η συγκυρία. Θα μπει στη Φάρμα. Θα παίζει τον ανθεκτικό αγρότη στην TV. Θα βρει και γκόμενες άμα αντέξει το παιγνίδι. Μπορεί να πάρει και καμία κούρσα να τρέχει στην παραλιακή. Ασε που άμα σκοτωθεί θα έχουν κι ηρωικές εικόνες του να παίζουν απ' την τηλεοπτική αγροτιά. Κι άμα σκοτώσει θα είναι ήδη διάσημος φονιάς.
Το δικαίωμά μου μεγάλωσε. Εγινε 50άρα. Κλαίει κρυφά τις νύχτες στα σαλόνια και τα υπόγεια της δημοκρατίας. Ναυάγιον Κίχλη».
* Το κείμενο είναι αναδημοσίευση από το ένθετο της «Καθημερινής» 15.12.2002 «50 χρόνια γυναικείας ψήφου».