ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

Το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας (ΕΚΟΦΙΝ) της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), «νομιμοποίησε» χτες στις Βρυξέλλες τη συστηματική παραβίαση από τη Γαλλία και τη Γερμανία των δήθεν «αυστηρών» επιταγών δημοσιονομικής «πειθαρχίας» του «Συμφώνου Σταθερότητας» (ΣΣ) της ΟΝΕ του Μάαστριχτ, αρνούμενο, με ειδική πλειοψηφία, την πρόταση της Κομισιόν για επιβολή «κυρώσεων» αν δεν υπάρξει «συμμόρφωση» μέχρι το 2005, γεγονός που εξανάγκασε τον αρμόδιο επίτροπο, Π. Σόλμπες, να κάνει λόγο για «παράνομη πολιτική απόφαση».

Πρόκειται για ισχυρό πλήγμα στην «εγκυρότητα» της νεοφιλελεύθερης πολιτικής «δημοσιονομικής πειθαρχίας υπό την απειλή κυρώσεων», που η Γαλλία και η Γερμανία επέβαλαν σ' ολόκληρη την ΕΕ το (...) μακρινό 1997 στο Αμστερνταμ για να «ενισχύσουν» την ΟΝΕ του Μάαστριχτ και την είσοδο στην ευρωζώνη από την 1/1/1999. Πλέον, οι δύο πιο ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες όχι μόνον παραβιάζουν εδώ και μια τριετία την «επιταγή» του ΣΣ για «μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ», που οι ίδιες επέβαλαν το 1997, όχι μόνον αρνήθηκαν στην Κομισιόν να εφαρμόσει τα «νόμιμα», εξαναγκάζοντας σε πολιτικό πλήγμα κατά του ΣΣ, αλλά εξανάγκασαν τα μικρότερα και ανίσχυρα κράτη-μέλη της ΕΕ να λάβουν μια παράνομη απόφαση, σύμφωνα με την οποία οι «κυρώσεις» του ΣΣ δεν αφορούν στις παραβιάσεις του μεγάλου κεφαλαίου, αλλά στην «πειθαρχία» των εργαζομένων. Κυβερνήσεις, όπως η ελληνική, είναι πλέον εκτεθειμένες, αφού στη χώρα τους ασκούν εδώ και χρόνια μόνιμη πολιτική λιτότητας, στο όνομα, δήθεν, της «πειθαρχίας» του ΣΣ, ενώ στις Βρυξέλλες αγιάζουν, με την ψήφο τους στο Συμβούλιο, επίσημες παρανομίες των ισχυρών της ΕΕ.

Εκτός από την Κομισιόν που υποχρεώθηκε να ξεκινήσει τη διαδικασία ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών», οι μοναδικές χώρες που καταψήφισαν την έκδηλη παρανομία είναι η Ισπανία, η Ολλανδία, η Αυστρία και η Φινλανδία. Τη Γαλλία και τη Γερμανία υποστήριξαν με διάφορες «συνδικαλιστικές» λοβιτούρες η ιταλική προεδρία, η Ελλάδα, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, που και αυτή παραβιάζει συστηματικά το ΣΣ. Στο τέλος, και αφού επιβλήθηκε η απαλλαγή της Γαλλίας και της Γερμανίας από την επιβολή κυρώσεων για «υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα», όλοι προσπάθησαν να μπαλώσουν την κρίση με κορόνες «υπέρ» του ΣΣ. Γιατί πώς αλλιώς να δικαιολογήσουν τις χρόνιες πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζουν στις χώρες τους;

Οπως δήλωσε ο ΥΠΕΘΟ, Ν. Χριστοδουλάκης, «το ΣΣ αποτελεί το σταθερό πλαίσιο για τη διασφάλιση μιας συνετής και συνεπούς δημοσιονομικής πολιτικής, είναι αναγκαίο, αρκούντως ευέλικτο και πρέπει να διαφυλαχτεί, γιατί είναι απαραίτητο εργαλείο». Με τη χαρακτηριστική υποκρισία των Βρυξελλών, κανείς δεν έκανε λόγο ότι, σύμφωνα με το ΣΣ, θα έπρεπε ήδη να είχαν επιβληθεί κυρώσεις και χρηματικά πρόστιμα στη Γαλλία και στη Γερμανία για «παραβίαση των Συνθηκών».

Ολοι επικαλέστηκαν το «πολιτικό κενό» που δήθεν θα δημιουργούσε η υλοποίηση των διατάξεων του ΣΣ από την Κομισιόν κατά του ηγεμονικού γαλλογερμανικού άξονα. Γιατί όλοι φοβούνται να μείνουν χωρίς το ΣΣ, στην «πειθαρχία» του οποίου στηρίζονται και «νομιμοποιούνται» όλες οι αντιλαϊκές πολιτικές στην ΕΕ.

Οπως δήλωσε ο νέος κεντρικοτραπεζίτης Ζαν Κλοντ Τρισέ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) «ανησυχεί» γιατί «απείθαρχες δημοσιονομικές πολιτικές, μισθολογικές αυξήσεις που ξεπερνούν την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα και επιπλέον φορολογία δυναμιτίζουν την εμπιστοσύνη και μειώνουν τις προοπτικές μακροπρόθεσμης ανάπτυξης, με κίνδυνο την αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων». Οι κυβερνήσεις μπορεί να παρανομούν, αλλά οι εργαζόμενοι πρέπει να «πειθαρχούν» έτσι και αλλιώς.

Η τελική απόφαση απορρίπτει την πρόταση της Κομισιόν, αφού δεν (...) ευρέθησαν τα απαιτούμενα δύο τρίτα των «σταθμισμένων» ψήφων που χρειάζονταν για την υπερψήφιση, και εγκρίνει μια πρόταση με οχτώ χώρες υπέρ και τέσσερις κατά που δεν αρκούσαν για να «μπλοκάρουν» τις διαδικασίες. Η τελική απόφαση απορρίπτει τις «κυρώσεις» και αποδέχεται μικρότερες, από τις προβλεπόμενες, μειώσεις του ελλείμματος της Γαλλίας και της Γερμανίας, μέχρι το 2005, χωρίς όμως «νομική» δέσμευση περί αυτού.

Ποικίλες ήταν οι αντιδράσεις στις Βρυξέλλες για τη συμφωνία των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ σχετικά με το Σύμφωνο Σταθερότητας και τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα της Γαλλίας και της Γερμανίας.

Σε ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι η συμφωνία δε σέβεται «ούτε το πνεύμα, αλλά ούτε και τους κανόνες της Συνθήκης» και ότι «στερείται νομικής βάσης», αφήνοντας μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο της προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για «μη πιστή εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας».

Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Φρανσίς Μερ υποστήριξε ότι τα διδάγματα από τη συζήτηση που έγινε για τα δημοσιονομικά ελλείμματα της Γαλλίας και της Γερμανίας θα πρέπει να οδηγήσουν σε έναν «εμπλουτισμό» του Συμφώνου Σταθερότητας, ώστε να καταστεί «ένα εργαλείο ζωντανό και χρήσιμο».

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Πατ Κοξ είπε ότι, με την απόφαση, «το Σύμφωνο εισήλθε στο νοσοκομείο, αλλά δεν απεβίωσε», υπογραμμίζοντας την ανάγκη δημοσιονομικής σταθερότητας στην Ευρωζώνη.

Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Χοσέ Μαρία Αθνάρ εκτίμησε ότι οι «εκπτώσεις» που έγιναν στο Σύμφωνο σηματοδοτούν «μια άσχημη μέρα για την Ευρώπη» και αποτελούν «ένα σημαντικό βήμα πίσω».

Ο πρωθυπουργός της Δανίας Αντερς Φογκ Ρασμούσεν απέφυγε επιμελώς να ασκήσει κριτική κατά της απόφασης, καταδίκασε όμως τη διακριτική μεταχείριση που έγινε μεταξύ «μικρών» και «μεγάλων» χωρών.

Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και υπουργός Οικονομικών Ζαν Κλοντ Ζουνκέρ τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει μια αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης «περί το 2006-2007», υπογραμμίζοντας ότι με την απόφαση δεν εγκαταλείπεται το Σύμφωνο, αλλά απλώς αναστέλλεται η πιστή εφαρμογή του. Διευκρίνισε ότι οι προϋπολογισμοί της Γαλλίας και της Γερμανίας τίθενται υπό αυστηρό έλεγχο, τονίζοντας ότι η αναθεώρησή του σήμερα θα προκαλούσε αναταραχές στις χρηματαγορές.

Ο υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Καρλ Χάινζ Γκράσερ σημείωσε ότι «χάθηκε μια μάχη για το Σύμφωνο, αλλά όχι ο πόλεμος» και υποστήριξε ότι «η Γαλλία και η Γερμανία θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει».

Ο Ολλανδός ομόλογός του Γκέριτ Ζαλμ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να προσφύγει η χώρα του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, εκτιμώντας ότι «το Σύμφωνο δεν απεβίωσε, αλλά μπήκε στην κατάψυξη».

Ιδιαίτερα ανήσυχος για τη νομισματική συνοχή και το οικονομικό μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης εμφανίστηκε χτες στη Βουλή ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Νίκος Γκαργκάνας, μιλώντας μάλιστα για άμεσες επιπτώσεις της αμφισβήτησης του Συμφώνου Σταθερότητας από Γαλλία και Γερμανία.

Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε - ενημερώνοντας την αρμόδια επιτροπή της Βουλής για την ενδιάμεση έκθεση της νομισματικής πολιτικής για το 2003 - η καταστρατήγηση του Συμφώνου Σταθερότητα είναι «λυπηρό φαινόμενο» και «εγκυμονεί κινδύνους αφενός για αύξηση των επιτοκίων και αφ ετέρου για μείωση της αγοραστικής δύναμης του ευρώ». Παράλληλα ο Νίκος Γκαργκάνας τόνισε ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται πρέπει να προβληματίσει τις μικρότερες χώρες, αφού τα συμφέροντά τους διακυβεύονται άμεσα. Κατέληξε για το θέμα τονίζοντας ότι «είμαστε υποχρεωμένοι να στηρίξουμε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης μέχρι τέλους». Παράλληλα, αναφερόμενος στην εσωτερική οικονομία ο Νίκος Γκαργκάνας συνέστησε προσοχή σε όσους καταφεύγουν στο δανεισμό, μιλώντας για πιθανή άνοδο των επιτοκίων τα επόμενα 2 ή 3 χρόνια αφού, όπως υποστήριξε, μια τέτοια εξέλιξη έπεται της οικονομικής ανάπτυξης. Οσον αφορά τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας επισήμανε ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη ο τρέχον πληθωρισμός, ζητώντας «οι αυξήσεις που θα δοθούν να μην υπερβαίνουν την αύξηση της παραγωγικότητας».

Η Ουάσιγκτον, για δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένθερμη υποστηρικτής της ευρωπαϊκής ενοποίησης, όλο και περισσότερο βλέπει τη μεγαλύτερη ενότητα της ηπείρου ως απειλή, δήλωσε χτες ο Βέλγος πρωθυπουργός, Γκι Φερχοφστάτ.

Σε άρθρο του στη γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt», o Βέλγος πρωθυπουργός αναφέρει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν το ευρώ ως ανταγωνιστή του δολαρίου και τις κινήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης για στενότερη συνεργασία στον αμυντικό τομέα ως απειλή στην αμερικανική παγκόσμια κυριαρχία. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ΕΕ, με την ένταξη των δέκα νέων μελών τον ερχόμενο χρόνο, επιθυμεί να έχει μία ισχυρότερη φωνή στην παγκόσμια σκηνή και να αντιμετωπίζεται ως ισότιμος εταίρος, όχι ως ανταγωνιστής, από τις ΗΠΑ. «Λυπάμαι που οι ΗΠΑ βλέπουν τώρα όλο και συχνότερα την ενοποίηση να στρέφεται κατά των συμφερόντων τους. Αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης αποτελεί ένα διάλειμμα στην αμερικανική πολιτική στις τέσσερις πρώτες δεκαετίες της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Μέχρι την αρχή της δεκαετίας του '90, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενθάρρυναν την Ευρώπη στο θέμα της ενοποίησης», παρατηρεί ο Φερχοφστάτ. Οι ΗΠΑ έχουν κατ' επανάληψη επικρίνει τα σχέδια που ανακοινώθηκαν τον Απρίλη από τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο για τη δημιουργία ενός αρχηγείου στρατιωτικού σχεδιασμού της ΕΕ.

Ο Φερχοφστάτ καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να υιοθετήσουν στη Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Δεκέμβρη το σχέδιο Συντάγματος που εκπονήθηκε από τη Συνέλευση επικεφαλής της οποίας ήταν ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλίας Ζισκάρ ντ' Εστέν ή να διακινδυνεύσουν το ενδεχόμενο δημιουργίας μίας Ευρώπης «δύο ταχυτήτων».