Στις 10 Φλεβάρη ο ΥΠΕΞ και νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου διαβεβαίωνε την ελληνική Βουλή ότι με τη διεύρυνση της ΕΕ, την 1η Μάη, προωθείται μια «Ευρώπη της ειρήνης, της δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης».

Κάθε άλλο παρά αυτό πρόκειται να συμβεί με την ένταξη των νέων μελών, ούτε άλλωστε ήταν η ΕΕ, με την έως τώρα σύνθεσή της, «Ευρώπη της ειρήνης» κλπ.

Οι πόλεμοι που έχουν προηγηθεί στα Βαλκάνια και σε άλλες περιοχές του κόσμου διαψεύδουν κατηγορηματικά αυτόν τον ισχυρισμό του Ελληνα πολιτικού. Δεν είναι, όμως, μόνο το τι έγινε έως σήμερα, αλλά και το τι επιφυλάσσεται στους λαούς με την παλιά και τη διευρυμένη νέα Ευρώπη.

Πραγματικά, τις ίδιες σχεδόν ώρες που ο κ. Παπανδρέου θριαμβολογούσε, παρουσιάζοντας το όραμα μιας ειρηνικής Ευρώπης, από τρεις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες - το Βερολίνο, το Παρίσι και το Λονδίνο - μεταδίδονταν έγκυρες πληροφορίες για τη σχεδιαζόμενη συγκρότηση μιας νέας στρατιωτικής δύναμης άμεσης επέμβασης από τις τρεις αυτές χώρες - ένα είδος μικρού, αλλά ταχύτερου, αποτελεσματικότερου μικρού στρατού επέμβασης μέσα στο συγκροτούμενο μεγαλύτερο «ευρωπαϊκό στρατό». Μάλιστα, στις 18 Φλεβάρη, οι Μπλερ, Σιράκ και Σρέντερ συνήλθαν στο Βερολίνο, μεταξύ άλλων, για το ίδιο θέμα αυτού του «μικρού» στρατού επέμβασης.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Αμυνας της Γερμανίας δήλωσε ότι η «πρωτοβουλία των τριών χωρών για το σχηματισμό περισσότερων, πολύ ταχέων τμημάτων επέμβασης είναι ανοιχτή και σε άλλα κράτη της ΕΕ».

Βέβαια, υπήρξαν και αντιρρήσεις σ' αυτό το νέο φιλοπόλεμο σχέδιο από κυβερνήσεις ή πολιτικούς σε χώρες της υπαρκτής ή της μελλοντικής ΕΕ, που φοβούνται ακόμη μεγαλύτερη προσαύξηση της δύναμης των λεγόμενων χωρών - πυρήνα. Σχετικά η «Μπερλίνερ Τσάιτουνγκ» (14/15 Φλεβάρη) έγραφε: «Προπάντων η ιταλική κυβέρνηση, αλλά και πολιτικοί στην Πολωνία, στην Ολλανδία και σε άλλα μικρά κράτη της ΕΕ έχουν προειδοποιήσει ότι η δημιουργία ενός άξονα Βερολίνου - Παρισιού - Λονδίνου εντός της ΕΕ θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερα προβλήματα. Μάλιστα, ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Ντουράο Βαρόσο δήλωσε τελευταία ότι δε θα δεχτεί "δύο ή τρεις χώρες να αποφασίζουν και να μας βάζουν κατόπιν μπροστά σε τετελεσμένα γεγονότα"».

Φυσικά, μόνον αφελείς μπορεί να εξαπατήσει η δήλωση του ίδιου Γερμανού εκπροσώπου, ότι αυτές οι μονάδες μάχης, από 1.500 άνδρες η κάθε μια, και ικανές μέσα σε 15 μέρες να επέμβουν, πρόκειται να χρησιμοποιηθούν «σε περιοχές ζούγκλας, ερήμων και βουνών». Θα χρησιμοποιηθούν φυσικά και εκεί, αλλά και μέσα στις πόλεις.

Μήπως, όμως, ευσταθεί ο ισχυρισμός του κ. Παπανδρέου ότι με τη διεύρυνση προωθείται μια Ευρώπη της δημοκρατίας; Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει. Γιατί δημοκρατία σημαίνει - έστω τυπικά - να αποφαίνεται η πλειοψηφία του λαού για κάθε ζήτημα που τον ενδιαφέρει άμεσα και ζωτικά. Τα γεγονότα μιλάνε κι εδώ τελείως διαφορετικά. Ας αναφέρουμε μερικά παραδείγματα:

Στις 5 Φλεβάρη, ο γερμανικός Τύπος δημοσιοποιούσε τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης του «ευρωβαρόμετρου» της ΕΕ για τις διαθέσεις του γερμανικού λαού απέναντι στην ΕΕ και στη διεύρυνσή της.

Η «Νόιες Ντόιτσλαντ» τιτλοφορούσε το αποτέλεσμα ως εξής: «Η υπόληψη της ΕΕ έπεσε ισχυρά» και σημειώνει ότι «το ποσοστό της γενικής υποστήριξης της διεύρυνσης έπεσε από 42% την άνοιξη του 2003 σε 38% τον Οκτώβρη του 2003». Η «Μπερλίνερ Τσάιτουνγκ» δημοσιεύει περισσότερες λεπτομέρειες του «ευρωβαρόμετρου» με τον τίτλο: «Κακή εικόνα των Γερμανών για την ΕΕ» και τον υπότιτλο: «Δημοσκόπηση δείχνει αυξανόμενο σκεπτικισμό απέναντι στην Ευρώπη και τη διεύρυνσή της». Στην αρχή ακόμη του κειμένου σημειώνεται: «Η Ευρωπαϊκή Ενωση χάνει στη Γερμανία δραματικά σε υποστήριξη... Ούτε ένας στους δύο Γερμανούς θεωρεί καλό ότι η Γερμανία είναι μέλος της ΕΕ... Από την έρευνα εξάγεται ότι μόνο ένα τέταρτο των Γερμανών βλέπει την Κοινότητα θετικά».

Αξίζει να αναφερθούν από την ίδια εφημερίδα και τα εξής στοιχεία του «ευρωβαρόμετρου»: «Και η ειρήνη είναι ένα αγαθό που το 46% (των Γερμανών) το συνδέουν με την ΕΕ... Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση συνδέουν (οι Γερμανοί), περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, την ΕΕ με την εγκληματικότητα, τη γραφειοκρατία και την ανεργία».

Η Πολωνία, με τα 38,189 εκατομμύρια κατοίκους και μία έκταση σχεδόν 313.000 τετρ. χλμ. είναι η μεγαλύτερη χώρα από τα νέα μέλη της ΕΕ (1η Μάη). Πόσο δημοκρατικά λήφθηκε εκεί η απόφαση για την ένταξη στην ΕΕ και πόσο «δημοκρατικότερη» θα γίνει μελλοντικά αυτή η χώρα;

Στο δημοψήφισμα του Ιούνη 2003, πήραν μέρος 17,5 εκατομμύρια Πολωνέζες και Πολωνοί. Τότε είχαν θριαμβολογήσει οι Πολωνοί και οι απανταχού υπέρμαχοι της διεύρυνσης ότι πάνω από το 50% είναι υπέρ της διεύρυνσης. Αυτό είναι απλή πλαστογραφία αριθμών. Γιατί ναι μεν, από τα 17,5 εκατομμύρια μετασχόντες εκλογείς τα 13,5 εκατ. είπαν «ναι», αλλά αποκρύφτηκε το γεγονός ότι οι Πολωνοί ψηφοφόροι φθάνουν τα 30 εκατομμύρια. Ετσι, πρέπει να γίνει σοβαρά αποδεκτό ότι η πλειοψηφία δεν είπε «ναι». Αλλωστε, είναι γνωστή η ανάμειξη του ίδιου του (Πολωνού) πάπα, προπαγανδιστή του συνθήματος «η Ευρώπη χρειάζεται την Πολωνία - και η Πολωνία την Ευρώπη - μια χριστιανική Ευρώπη». Ανάλογα έδρασε η πολωνική Εκκλησία και η νέα (η μετασοσιαλιστική) αστική τάξη και τα πολιτικά και δημοσιογραφικά φερέφωνά της στην Πολωνία.

Θα επανέλθω στο θέμα της Πολωνίας, αλλά ας επιτραπεί προηγούμενα να ρίξουμε μια ματιά και στη γειτονική μας Ρουμανία, για να αποδειχτεί πόσο εξωπραγματική είναι η διαβεβαίωση του κ. Παπανδρέου, ότι με τη διεύρυνση προωθείται η ειρήνη, η δημοκρατία και η κοινωνική δικαιοσύνη.

Η Ρουμανία υπολογίζει σε ένταξη στην ΕΕ το 2007. Με ποιες δημοκρατικές προϋποθέσεις πρόκειται να γίνει αποδεκτή στην ΕΕ η μετασοσιαλιστική αυτή χώρα; Και πώς θα συμβάλει και η ίδια στη δημοκρατία; Το ότι αυτό είναι μάλλον αδύνατον, εξάγεται από μια είδηση στις αρχές του Φλεβάρη, όταν αρκετοί βουλευτές του Ευρωκοινοβουλίου ζήτησαν τη διακοπή των σχετικών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με το Βουκουρέστι. Σαν λόγοι αναφέρονταν, μεταξύ άλλων, «η διαφθορά και η στασιμότητα και το θέμα του παιδικού εμπορίου». Το 2003 είχαν εξαχθεί στην Ιταλία πάνω από εκατό Ρουμανόπουλα για «υιοθεσία». Αλλά, πέρα απ' αυτά, η εντολή (από την ΕΕ) για την κατασκευή μιας ταχείας οδού στη Ρουμανία δόθηκε χωρίς γνώμη των (Ρουμάνων) βουλευτών και χωρίς δημοπρασία στο αμερικανικό κοντσέρν «Bechtel». Υψος της κατασκευής πάνω από δύο δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή, ατερμάτιστη διαφθορά. Οσο για κοινωνική δικαιοσύνη, μόνο στο όνειρο!

Επανερχόμαστε στην Πολωνία. Ο ανταποκριτής της «Νόιες Ντόιτσλαντ» (30 Γενάρη) χώριζε τους Πολωνούς σχετικά με τη στάση τους απέναντι στην ΕΕ και τη διεύρυνση έτσι: «Η Πολωνία είναι χωρισμένη σε τρία: Οι πλούσιοι, στους οποίους ανήκει πλειοψηφικά και η έτσι λεγόμενη πολιτική τάξη είναι φωτιά και λάβα υπέρ της ΕΕ. Οι φτωχοί, στους οποίους συνυπολογίζονται εκτός από τους πρακτικά 5 εκατομμύρια ανέργους και 80% των εργαζόμενων, που βγάζουν 150-200 ευρώ το μήνα. Για όλους αυτούς, ο θόρυβος για την Ενωση φθάνει μέχρις εμετού. Τελικά, υπάρχει μια συρρικνωνόμενη ομάδα, που βλέπει την 1η Μάη σαν την είσοδο στη μοντέρνα χώρα της επαγγελίας.

Υπάρχουν, γράφει, σε ορισμένους "ονειρώδη σπεκουλαρίσματα" για τα πλεονεκτήματα της εισόδου, αλλά ο καθηγητής Zbigniew Madej της ανωτάτης σχολής Οικονομίας και Κοινωνικής Πολιτικής της Βαρσοβίας αναφέρει εντελώς νηφάλια: Η Πολωνία με ακαθάριστο εγχώριο προϊόν μόλις 40% του προϊόντος της "παλιάς" (δηλαδή χωρίς τη διεύρυνση) Ευρώπης μόνο το 2014 θα φθάσει το 55% - εφόσον βέβαια εξασφαλίζει ετήσια άνοδο 5-6% - και μόνο το 2040 θα φθάσει ενδεχόμενα το 80% της σημερινής "παλιάς Ευρώπης".

Ο νηφάλιος καθηγητής αναφέρει σχετικά το παράδειγμα της ΓΛΔ, στην οποία - παρά τα εισερχόμενα δισεκατομμύρια από τη Δυτική Γερμανία και από τις Βρυξέλλες - δεν άνθισαν - και ούτε ήταν δυνατό να "ανθίσουν τα τοπία", όπως είχε υποσχεθεί ο Χέλμουτ Κολ». Το ίδιο, φοβάται, ότι θα συμβεί και με την Πολωνία - και θα λέγαμε εμείς και με τις άλλες χώρες, που την Πρωτομαγιά θα γίνουν μέλη.

Αλλά και από άλλη πλευρά διαπιστώνεται αυτή η κατάσταση. Αρθρογράφος του γερμανικού περιοδικού «Ροτ-φουξ» (τεύχος Φλεβάρη) παραθέτει στο γραφτό του με τον τίτλο «Ποιον υπηρετεί η διεύρυνση της ΕΕ», ανάμεσα σε άλλα, τα εξής στοιχεία: «Το εμπορικό ισοζύγιο των υπό ένταξη χωρών είναι αρνητικό, ιδιαίτερα απέναντι στη Γερμανία, που το 2002 σημείωσε πλεόνασμα εξωτερικού εμπορίου στην περιοχή της ΕΕ ύψους 5 δισ. ευρώ. Αυτές οι χώρες εισάγουν από τη Δυτική Ευρώπη πολύ περισσότερα έτοιμα προϊόντα από ό,τι εξάγουν ακατέργαστα και ημι-κατασκευασμένα προϊόντα. Πολλοί βιομηχανικοί τομείς και αγροτικές επιχειρήσεις έχουν μειωθεί ή σβήσει. Ο μετασχηματισμός, που χαρακτηρίζεται από γενική ιδιωτικοποίηση, γίνεται χωρίς εξασφαλισμένο κοινωνικό προσανατολισμό. Αυξήθηκαν η ανεργία και το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού (ισχυρότερα στην Τσεχία, στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία)... Ολόκληροι οικονομικοί τομείς πέρασαν σε αλλοδαπή ιδιοκτησία, π.χ. στην Πολωνία το 95% των τραπεζών σε γερμανική και βρετανική ιδιοκτησία. Το 25% των 28.000 μεγαλύτερων ξένων επιχειρήσεων στην Πολωνία είναι γερμανικές εταιρίες.

Ο δημοσιολόγος Χάνες Χοφμπάουερ υπογράμμιζε (στη «Γιούγκε Βελτ», της 30 Γενάρη) ότι η Πολωνία έχει εξωτερικό χρέος 72 δισ. δολάρια, που σημαίνει ότι «δεν μπορεί να ενεργεί πια οικονομικά και εμπορικά ανεξάρτητα... Παρόμοια μοντέλα κυριαρχούν παντού στην Ανατολική Ευρώπη μετά το 1989». Ερωτάται ο κ. Παπανδρέου πώς αυτή η Ευρώπη μπορεί να είναι ειρηνική, δημοκρατική και κοινωνικά δίκαιη.