ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η εντός των τειχών καταστροφολογία...

Το δημοψήφισμα στην ελεύθερη Κύπρο έφερε ένα αναμενόμενο αποτελέσματα, από το οποίο δεν προέκυψαν οι καταστροφές που διάφοροι, κινδυνολογώντας, προέβλεπαν. Για περισσότερο από ένα μήνα κάποιοι, συγκεκριμένοι, ανέπτυξαν και προέβαλλαν μια σειρά επικίνδυνων μύθων:

1. Το «σχέδιο Ανάν» πρόσφερε «λύση» ιστορική. Ομως, όπως όλοι αντιλαμβάνονται, ιστορικά είναι εκείνα τα γεγονότα που οδήγησαν την ανθρωπότητα ή τα έθνη να αλλάξουν τη μοίρα τους. Τέτοιες είναι οι μεγάλες επαναστάσεις, οι ανακατανομές ισχύος στο διεθνές σύστημα, ή, αντιστοίχως, η ανεξαρτησία ή η καταστροφή των εθνών.

2. Η «λύση» ήταν μοναδική. Ομως και μόνο ο αριθμός «5» του «σχεδίου Ανάν» ή των ισάριθμων σχεδίων που φέρουν το όνομα προηγούμενων Γενικών Γραμματέων του ΟΗΕ έδειχνε ότι το συγκεκριμένο σχέδιο της επιδιαιτησίας Ανάν δεν ήταν μοναδικό. Επιπλέον, δεν ήταν «μοναδικό» ούτε και από πλευράς τελειότητας. Το «σχέδιο» δεν ήταν δίκαιο (σημείο στο οποίο υπήρξαν σοβαρές υποχωρήσεις από τους Ελληνοκυπρίους) και εμφανώς δεν ήταν ούτε βιώσιμο ούτε λειτουργικό. Επιπλέον, το «σχέδιο» ήταν σαφώς ανολοκλήρωτο, καθώς χρειάζονταν δεκάδες νόμοι οι οποίοι έπρεπε να συμφωνηθούν μεταξύ των δύο πλευρών, ώστε να λειτουργήσει το πρωτοφανές για τα πολιτικά δεδομένα της σύγχρονης εποχής κρατικό μόρφωμα που δημιουργούσε.

3. Η «λύση» αυτή θα ήταν και η τελευταία - κάτι μη αποδεκτό από εκείνους που γνωρίζουν πως η ιστορία είτε γραμμική, είτε κυκλική είτε, τέλος, σπειροειδής εξελίσσεται επιβεβαιώνοντας το «τα πάντα ρει» του Ηράκλειτου. Ετσι, πριν ακόμη διεξαχθεί το δημοψήφισμα κάποιοι στο εξωτερικό, αλλά και στο εσωτερικό, χωρίς όμως να προσδιορίζουν τις προϋποθέσεις, είχαν αρχίσει να μιλούν για επανάληψη του δημοψηφίσματος.

4. Αυτοί που υποστήριζαν το «όχι» ήταν «εθνικιστές», «κομμουνιστές», ότι δεν καταλαβαίνουν το πνεύμα των καιρών, ότι δε θέλουν την ειρήνη μεταξύ των λαών ή είναι περίπου ηλίθιοι. Δεν είχε καμία σημασία ότι υπέρ του «όχι», πρωταρχικά για λόγους αντικειμενικούς και δευτερευόντως για λόγους ιδεολογικούς, τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των αντικειμενικών παρατηρητών και των πανεπιστημιακών των διεθνών σχέσεων. Δεν είχε σημασία ότι η δημιουργία της «Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας» εξαρτιόταν από την επικύρωση της Συνθήκης από την Τουρκία. Ούτε ότι οι τουρκικές δυνάμεις που θα παρέμεναν στο Νησί, σε συνάρτηση με την κατάργηση της Εθνοφρουράς, τη γεωγραφική εγγύτητα της Τουρκίας και την πολιτική αστάθεια της τελευταίας, μπορούσαν να οδηγήσουν την Κύπρο σε νέες περιπέτειες. Ούτε, τέλος, ότι το «σχέδιο», δημιουργώντας ένα παγκοσμίως πρωτότυπο και δυσλειτουργικό μόρφωμα που θα ενέτεινε τις αντιπαραθέσεις, μπορούσε να οδηγήσει σε επικίνδυνες προστριβές και συγκρούσεις, ενώ θα αύξαινε τις παρεμβάσεις της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου στο εσωτερικό του.

5. Το ψευδοκράτος θα αναγνωριζόταν από τις μεγάλες δυνάμεις. Δεν έλαβαν υπόψη τους το ότι τα κράτη της ΕΕ είχαν μόλις επικυρώσει τη συνθήκη προσχώρησης της Κυπριακής Δημοκρατίας ή το ότι στις ΗΠΑ διεξάγονται εκλογές το φθινόπωρο. Και βέβαια, μετά το δημοψήφισμα, ούτε καν η Τουρκία δεν έθεσε θέμα αναγνώρισης του ψευδοκράτους.

Το ενδιαφέρον όμως - και αναμενόμενο - είναι ότι η κινδυνολογία συνέχισε και μετά το δημοψήφισμα. Προφανώς, αντί κάποιοι να σταθούν με σεβασμό μπροστά στην ετυμηγορία του κυρίαρχου λαού και να αναζητήσουν τα αίτια της αποτυχίας τους που σηματοδότησε το εντυπωσιακό «όχι», αφ' ενός επιδόθηκαν στην ενοχοποίηση του αποτελέσματος, αφ' ετέρου επεκτάθηκαν και σε άλλα ζητήματα ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως το Μακεδονικό. Κατά τ' άλλα, συνέχισαν να ομιλούν για ομοψυχία.

Του
Ηλία Ι. ΚΟΥΣΚΟΥΒΕΛΗ*
* O Ηλίας Ι. Κουσκουβέλης είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων τουΠανεπιστημίου Μακεδονίας

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Βολές Χριστόφια κατά Αγγλοαμερικανών

«Είναι οι Βρετανοί που βρίσκονται πίσω από ό,τι κακό συνέβη στον τόπο». Τάδε έφη ο πρόεδρος της κυπριακής Βουλής Δ. Χριστόφιας, σχολιάζοντας τις διεθνείς αντιδράσεις στο «όχι» των Ελληνοκυπρίων στο πρόσφατο δημοψήφισμα. Πάντως κάλεσε και τις ΗΠΑ να σταματήσουν τα παιγνίδια και να μην οδηγούν τα πράγματα σε ένταση. Ακόμα προειδοποίησε ότι ο Ανάν ετοιμάζει έκθεση εκδικητική απέναντι στους Ελληνοκύπριους. Από την πλευρά τους οι Αμερικανοί ετοιμάζουν πτήσεις προς τα κατεχόμενα, εξετάζουν κι άλλα μέτρα στήριξης του καθεστώτος, ενώ αναμένουν κι αντίστοιχες πρωτοβουλίες από την ΕΕ.

Ειδικότερα, με δηλώσεις του χτες ο Δ. Χριστόφιας κατηγόρησε ευθέως τη Βρετανία ότι ακολουθεί εχθρική πολιτική έναντι της Κύπρου. Σε παρατήρηση ότι με τα λεγόμενά του αυτά ανοίγει νέα μέτωπα, απάντησε ότι αυτά είναι τα γεγονότα. Επίσης εκτίμησε ότι η έκθεση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, θα είναι «εκδικητική».

Πρόσθεσε ότι μίλησε γι' αυτό το ζήτημα με τον Αλβάρο Ντε Σότο και δεν τον ικανοποίησε ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει τα πράγματα. Ο Δ. Χριστόφιας ανέφερε ότι ο Γενικός Γραμματέας έχει κάθε δικαίωμα να επικρίνει εκείνον που θέλει. Εξέφρασε, ωστόσο, την ελπίδα ότι «οι τόνοι της επίκρισης να είναι τέτοιοι που να κρατούν κάποιο διπλωματικό επίπεδο και κάποια θέσμια».

Ο πρόεδρος της Βουλής είπε επίσης πως «αν οι ΗΠΑ θέλουν να διαδραματίσουν τον καταλυτικό ρόλο, που υποτίθεται ότι θέλουν να διαδραματίσουν για διευθέτηση του Κυπριακού, θα πρέπει να σταματήσουν τα παιγνίδια και να μην οδηγούν τα πράγματα σε ένταση».

Χαρακτήρισε ατυχείς τις πρόσφατες δηλώσεις κορυφαίων Αμερικανών παραγόντων (θυμίζουμε: ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρ. Μπάουτσερ αναφέρθηκε στην Κυπριακή Δημοκρατία ως ελληνοκυπριακή κυβέρνηση και ο υπουργός Εξωτερικών Κ. Πάουελ προσφώνησε τον Τουρκοκύπριο πολιτικό Ταλάτ,πρωθυπουργό).

«Θα πρέπει να σταματήσουν να εμφανίζονται ως τιμωροί εκείνων, οι οποίοι τόλμησαν να πουν "όχι" στο δημοψήφισμα», πρόσθεσε ο Δ. Χριστόφιας. Ανέφερε επίσης ότι ο κυπριακός λαός, όσο μικρός και αδύναμος και αν είναι, έχει αξιοπρέπεια και δεν πρέπει να τον προκαλούν οι Ευρωπαίοι, οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί.

Πάντως, συμπλήρωσε, ότι το «όχι» στο δημοψήφισμα δε σημαίνει απόρριψη του σχεδίου Ανάν ή ενταφιασμό του ή απόρριψη της λύσης. Τόνισε επίσης ότι το ΑΚΕΛ θα συνεχίσει να διεκδικεί αυτά που νομίζει ότι θα εμπεδώσουν το αίσθημα ασφάλειας, θα διασφαλίζουν την εφαρμογή της λύσης «και ένα - δυο άλλα ζητήματα τα οποία χρειάζεται να προωθηθούν ώστε και Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να νιώσουν ικανοποιημένοι και να εδραιωθεί ένα "ναι"».

Και το Κυπριακό

Χτες ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Τ. Παπαδόπουλος, αναφερόμενος στις συνομιλίες των πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας στην Αθήνα, είπε ότι σ' αυτές θα συζητηθεί και το Κυπριακό. Ερωτηθείς εάν είχε οποιαδήποτε επικοινωνία με τον Κ. Καραμανλή, απάντησε ότι συζήτησε μαζί του το Κυπριακό και τις εξελίξεις του, πρόσφατα στο Δουβλίνο.

Αναμένουν Αμερικανούς

Στο μεταξύ η τουρκοκυπριακή ψευδοκυβέρνηση αναμένει ότι το πρώτο αεροπλάνο που θα προσγειωθεί στα κατεχόμενα, θα είναι των ΗΠΑ, στο πλαίσιο της εφαρμογής μέτρων για στήριξη των Τουρκοκυπρίων.

Υπό τον τίτλο «θα προσγειωθούν αμερικανικά αεροσκάφη», η εφημερίδα «Κίπρις» γράφει ότι οι ΗΠΑ θα γνωστοποιήσουν σύντομα μέτρα για τερματισμό της «απομόνωσης» και την άρση του λεγόμενου εμπάργκο σε βάρος των Τουρκοκυπρίων.

Αλλωστε ο ειδικός συντονιστής για το Κυπριακό στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, Τ. Γουέστον, δήλωσε ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες άρχισαν ήδη εργασίες για απευθείας πτήσεις αμερικανικών αεροσκαφών στο ψευδοκράτος. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι δεν μπορεί να αναφερθεί σε χρονοδιαγράμματα, λέγοντας ότι σε πολλά μέτρα υπάρχουν νομικά σημεία και θα ήταν προτιμότερο τα μέτρα των ΗΠΑ να συμβάδιζαν με αυτά της ΕΕ, χωρίς όμως να είναι απαραίτητο.

ΣΥΡΙΖΑ

Το παζάρι καλά κρατεί

Κάθε μέρα αναβάλλεται για την επόμενη η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των συμμάχων του ΣΥΡΙΖΑ, που έχουν πλέον εξελιχθεί σε ένα παζάρι θέσεων και υποψηφίων. Χτες, αναμενόταν να παρθεί απόφαση για το αν θα συνεχιστεί η συνεργασία, κάτι που προϋποθέτει συμφωνία ως προς το ποιος θα ηγηθεί του ευρωψηφοδελτίου του Συνασπισμού, αλλά και ως προς το ποιοι θα έπονται αυτού.

Νέα συνάντηση ορίστηκε για την ερχόμενη Δευτέρα. Πάντως, οι συνεργαζόμενες με τον ΣΥΝ δυνάμεις αποδέχτηκαν την πρόταση του Ν. Κωνσταντόπουλου να τεθεί επικεφαλής του ψηφοδελτίου ο Γ. Βότσης, μετά και την προχτεσινή παρέμβαση του Μ. Γλέζου, ο οποίος αν και είχε αποστασιοποιηθεί από το εγχείρημα, χτες πήρε μέρος στη συνάντηση για να υπερασπιστεί την πρότασή του και ενδεχομένως να συμβάλει στη διάσωση της συνεργασίας.

Η αποδοχή της πρότασης για τον Γ. Βότση συνοδεύτηκε ωστόσο από την απαίτηση των συμμάχων του ΣΥΝ να συμπληρωθούν οι υπόλοιπες θέσεις του ψηφοδελτίου από δικούς τους εκπροσώπους. Ο Γ. Μπανιάς φέρεται να διαφώνησε, επιμένοντας να είναι εκείνος ο επικεφαλής, ωστόσο δεν έχει τη δυνατότητα να επιβάλει κάτι τέτοιο, από τη στιγμή που όλοι οι υπόλοιποι καταλήγουν υπέρ του Γ. Βότση. Στον ΣΥΝ πάντως έκαναν λόγο χτες για «παράλογες απαιτήσεις» εκ μέρους των υπολοίπων. Φαίνεται μάλλον δύσκολο η Κουμουνδούρου να αποδεχτεί την πρότασή τους, καθώς σ' αυτή την περίπτωση ακόμα κι αν εκλέξει δύο ευρωβουλευτές, κανένας δε θα είναι στέλεχος του ΣΥΝ.