ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 5 Οχτώβρη 2004
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Αντίο σ' ένα «διαμάντι» του θεάτρου

Κηδεύτηκε χτες η Ελένη Χατζηαργύρη

Eurokinissi

Μέρα γιορτασμού της Ημέρας του Ελληνα Ηθοποιού, των 50χρονων των Επιδαυρίων και του Φεστιβάλ Αθηνών, η χτεσινή. Μα γέμισε με θλίψη τον κόσμο του ελληνικού θεάτρου. Και πώς να μη θλιβεί ο κόσμος του θεάτρου, αφού πριν τη γιορτή του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών στο Ηρώδειο, είχε το πικρό καθήκον να συνοδεύσει και να αποχαιρετήσει για πάντα στο Α' Νεκροταφείο μια μεγάλη κυρία του. Μιαν αληθινή αρχόντισσα της τέχνης και της ζωής. Την Ελένη Χατζηαργύρη, την οποία όλος ο κόσμος του θεάτρου εκτιμούσε για το ήθος της. Ολοι την αγαπούσαν για την ευγένεια, την καλοσύνη, τη γλυκύτητα, την επαγγελματική της συνέπεια, το ταλέντο και τη μακρόχρονη προσφορά της. Μια ερμηνευτική προσφορά 63 χρόνων, αλλά και μια μακρόχρονη διδασκαλική προσφορά στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.

Η θλίψη για το χαμό της Ελένης Χατζηαργύρη ήταν αληθινή και αποτυπώθηκε στα πρόσωπα, όλων όσοι συνόδευσαν τη σορό της. Μεταξύ πολλών ηθοποιών των παλιότερων και νεότερων γενιών, σκηνοθετών, σκηνογράφων, χορογράφων, που την αποχαιρέτησαν ήταν και οι Ν. Κούρκουλος, Μ. Χορς, Θ. Βέγγος, Ξ. Καλογεροπούλου, Ρ. Πιττακή, Δ. Χρονόπουλος, Τ. Βουτέρης (σε σκηνοθεσία του οποίου έκανε την τελευταία μεγάλη ερμηνευτική επιτυχία της - «Η κυρία Κλάιν»).

Την αλησμόνητη ηθοποιό αποχαιρέτησε από μέρους του ΣΕΗ ο πρόεδρός του, Βασίλης Κολοβός, ο οποίος τόνισε ότι η χτεσινή γιορτή του ΣΕΗ αφιερώνεται στη μνήμη της. Ο Β. Κολοβός εξήρε τη «σεμνή κυρία του θεάτρου, η οποία τόσα μας δίδαξε» και την αποχαιρέτησε λέγοντας: «Θα παραμείνεις στη μνήμη μας σαν φωτεινό παράδειγμα. Δε θα χαθείς».

Ο κριτικός και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Κώστας Γεωργουσόπουλος, μιλώντας γι' αυτό το «σεμνό διαμάντι της υποκριτικής τέχνης», το οποίο μαθήτευσε και σκηνοθετήθηκε από σπουδαίους θεατράνθρωπους - Κουν, Ροντήρης, Μινωτής, Μουζενίδης, Σολομός κ.ά. Ο Κ. Γεωργουσόπουλος σημείωσε ότι η Ε. Χατζηαργύρη, με εξαίρεση την «Αντιγόνη», είχε παίξει όλες τις άλλες τις τραγικές ηρωίδες, ότι «γεφύρωσε αισθητικά στιλ με μιαν ανάσα, χωρίς έπαρση και έξαψη» και τόνισε: «Ηταν ένας ταπεινός εργάτης του μυστηρίου της δημιουργίας. Σεμνή με όλους τους συνεργάτες της, συνεργάστηκε με τους τραγικούς, με τον Σαίξπηρ, τον Λόρκα, και άλλους νεότερους ποιητές και δεν πρόδωσε κανέναν. Μεγάλη λαμπαδηδρόμος του θεάτρου, ήξερε από πού παρέλαβε και πού να παραδώσει τη σκυτάλη. Ηταν μεγάλη δασκάλα και σεβόταν τους νέους, το "λουλούδι" που ανοίγει και εκρήγνυται. Πίστευε ότι ο μαθητής πρέπει να "προδώσει" το δάσκαλο κρατώντας την ουσία, όπως και έκανε και η ίδια».

Μεγάλοι του κόμικ στην Τεχνόπολη

Εικόνα του Jacques de Loustal
Εικόνα του Jacques de Loustal
Στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων από τις 7-10/10, θα φιλοξενηθεί το 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Κόμικς, του περιοδικού «Βαβέλ», με τίτλο «SYSTEM (t) ERROR».

Με βασικό «κορμό» τα ανθρώπινα δικαιώματα, το φεστιβάλ θα φιλοξενήσει μεγάλη μεγάλη ομαδική έκθεση Ελλήνων σχεδιαστών με πρωτότυπα έργα. Μεταξύ άλλων θα συμμετέχουν: Ελενα Ναβροζίδου, Γιώργος Μπότσος, Σπύρος Βερύκιος, Ηλίας Κυριαζής, Θωμάς, Τάσος Παπαϊωάννου, Soloup, Πέτρος Ζερβός, Φώτης Πεχλιβανίδης, Δημήτρης Παπαστάμος.

Ο Willem, ο γελοιογράφος της γαλλικής εφημερίδας «Liberation» και ο Γιάννης Καλαϊτζής, από τους κορυφαίους Ελληνες σκιτσογράφους, θα «συνομιλήσουν» μέσα από τα σκίτσα και το χιούμορ τους προς τέρψη και προβληματισμό των θεατών. Επίσης, θα διοργανωθούν εκθέσεις του Ελβετού καλλιτέχνη Marcel Bastian, του πολυβραβευμένου καλλιτέχνη κινουμένων σχεδίων Georges Schwizgebel και του εικαστικού δημιουργού κόμικς Andrea Bruno.

Μία εμβληματική μορφή του αμερικανικού πρωτοποριακού κόμικ θα έχει την τιμητική της στο φεστιβάλ. Πρόκειται για τον Gilbert Shelton και τους «Freak Brothers» του, τους ήρωές του. Επιπλέον η Emanuela Biancuzzi θα παρουσιάζει δουλιά της με θέμα την προστασία των ζώων και ο Alessandro Gottardo τη βραβευμένη ενότητα «WAR - τα παιδιά στον πόλεμο». Οι κεντρικές εκθέσεις ολοκληρώνονται με την ομαδική έκθεση των Will Eisner, Andrea Pazienza, Giuseppe Palumbo, Roberto Baldazzini, Davide Fabbri και Francesca Ghermandi με θέμα τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις περίφημες «Πόρτες» του Mario Dalmaviva.

Ενας ακόμη σημαντικός δημιουργός της τέχνης του κόμικ, ο Γάλλος Jacques de Loustal θα είναι τιμώμενος του φεστιβάλ, με μεγάλη αναδρομική έκθεση με κόμικς, εικονογραφήσεις και ζωγραφική του. Ακόμη και η γραφιστική θα τιμηθεί, αφού, σε συνεργασία με το Μουσείο Design της Θεσσαλονίκης, οργανώνεται έκθεση έργων του πολυβραβευμένου γραφίστα David Tartakover.

Οπως πάντα, το φεστιβάλ πλαισιώνεται με συναυλίες και θέατρο δρόμου. Είσοδος ελεύθερη.

«Καμπούκι» και εικόνες του

Ξυλογραφία του φημισμένου καλλιτέχνη Ουταμάρο (1754-1806)
Ξυλογραφία του φημισμένου καλλιτέχνη Ουταμάρο (1754-1806)
Τέσσερις αιώνες συνεχούς «ζωής» μετρά η λαϊκή παραδοσιακή χοροθεατρική, παντομιμική παράδοση της Ιαπωνίας, που ορίζεται με τη λέξη «Καμπούκι». Πρόκειται για σύνθετη λέξη, της οποίας κάθε συλλαβή έχει δική της σημασία. Κα σημαίνει μουσική -τραγούδι, μπου σημαίνει χορός, κι σημαίνει πράττω, ποιώ και κατ' επέκταση υποκριτική. Το «Καμπούκι» είναι μια τέχνη που μέσα από τα σύμβολα των αριστουργηματικών, περίτεχνων κοστουμιών, της αργής, ανάλαφρης, γεμάτης ευγένειας κίνησης του σώματος και των χεριών, του τραγουδιού και της ζωντανής μουσικής που συνοδεύει τους χορευτές - ηθοποιούς (άνδρες παίζουν και τα γυναικεία πρόσωπα), εμπνέεται από λαϊκούς μύθους και θρύλους και αναπλάθει απλές, αλλά σοφές και αιώνιες «ιστορίες» της ζωής. Του ανθρώπου και της φύσης. Η ομορφιά, η ποιητική συμβολικότητα, οι διδασκόμενοι από γενιά σε γενιά ερμηνευτικοί «κώδικες» αυτής της μακραίωνης ιαπωνικής χοροθεατρικής παράδοσης (σ' αυτήν που υπηρετείται μόνον από άνδρες καλλιτέχνες) αναβλύζουν από την παράσταση του θιάσου «Classic Kabuki Dance Researcch Center», στο Μέγαρο Μουσικής (3,4,5/10).

Ο γιαπωνέζικος θίασος παρουσίασε τρία παραδοσιακά έργα: «Σιοκούμι», που σημαίνει «κουβαλητής αλατιού», το οποίο πρωτοπαρουσιάστηκε το 1811. «Αγιατσούρι Σαμπασό», που σημαίνει «ο χορός της μαριονέτας» και πρωτοπαρουσιάστηκε το 1853, το οποίο ερμηνευμένο αριστοτεχνικά «έκλεψε» την παράσταση. «Σάγκι Μουσούμε», που σημαίνει «Χιονάτος ερωδιός» και πρωτοπαρουσιάστηκε το 1762.

Η παράσταση του θεάτρου «Καμπούκι» πλαισιώθηκε και με μια όμορφη έκθεση, με τίτλο «Ουκίγιο-ε», που σημαίνει «εφήμερος κόσμος». Και η τέχνη του θεάτρου είναι ένας «εφήμερος κόσμος». Η έκθεση «Ουκίγιο-ε», που εγκαινιάστηκε χτες στο Μέγαρο, περιλαμβάνει ιαπωνικές ξυλογραφίες, που καθρεφτίζουν την παράδοση του θεάτρου «Καμπούκι». Η τέχνη της ξυλογραφίας αρχικά ήταν ασπρόμαυρη. Σταδιακά μπήκε και το κόκκινο της σκουριάς και από τα μέσα του 18ου αιώνα απέκτησε πολυχρωμία. Η έκθεση (θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του Νοέμβρη) περιλαμβάνει ξυλογραφίες περίφημων καλλιτεχνών (και του 18ου αιώνα), οι οποίες ανήκουν σε τρία ιαπωνικά μουσεία. Οι ξυλογραφίες εικονίζουν πρόσωπα ηθοποιών, ήρωες και σκηνές από διάφορα έργα του «Καμπούκι», καθώς και πορτρέτα από περίφημες εταίρες.

Οι υδατογραφίες που φιλοτέχνησε ο Σπύρος Βασιλείου, από το ταξίδι του στην Κίνα το 1979, συμπληρώνουν, μέχρι τις 31 Μαρτίου 2005, τη μόνιμη έκθεση στο σπίτι και ατελιέ του ζωγράφου, που πριν από λίγους μήνες άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό, ως εκθεσιακός χώρος (Γουέμπστερ 5α, κάτω από την Ακρόπολη). Πρόκειται για σειρά δώδεκα υδατογραφιών, άγνωστη στο ευρύ κοινό, με τίτλο «Ενα ταξίδι στην Κίνα». Σημειώνουμε ότι στον ίδιο χώρο στεγάζεται αντιπροσωπευτική συλλογή έργων του ζωγράφου, καθώς και το πολύτιμο προσωπικό του αρχείο.

Πανεπιστημίου και Χαριλάου Τρικούπη, πριν από πενήντα χρόνια, τα λιγοστά τετραγωνικά μέτρα ενός μικρού μαγαζιού, που νοίκιασε ένα ζευγάρι αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, έγιναν η «φωλιά» των σπουδαιότερων δημιουργημάτων της επί δεκαετίες κυνηγημένης αριστερής και γενικότερα προοδευτικής ελληνικής ποίησης, πεζογραφίας, δραματουργίας, κλπ. - όπως οι Γ. Ρίτσος, με ποίηση του οποίου έγινε η αρχή, Κ. Βάρναλης, Τ. Λειβαδίτης, Α. Αλεξάνδρου, κ.ά. Αναφερόμαστε στον εκδοτικό οίκο «Κέδρος», τα εκδοτικά πενηντάχρονα του οποίου γιορτάστηκαν (2/10), παρουσία μεγάλου πλήθους ανθρώπων του βιβλίου. Λογοτεχνών των παλιότερων και νεότερων γενιών, μελετητών, κριτικών και μεταφραστών της λογοτεχνίας.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ