ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Το «μεγάλο φαγοπότι» στα ρωσικά πετρέλαια

Παπαγεωργίου Βασίλης

Την περασμένη Τετάρτη, 29 Σεπτέμβρη, η αμερικανική σημαία υψώθηκε στο κέντρο της Μόσχας. Η έπαρση έγινε κατά τη διάρκεια τελετής μπροστά στα γραφεία της μεγάλης ρωσικής πετρελαϊκής εταιρίας «Lukoil», ενώ δίπλα στην «αστερόεσσα» κυμάτιζε η ρωσική σημαία. Με αυτόν τον άκρως συμβολικό τρόπο επισημοποιήθηκε η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ιδιωτικοποίηση στη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν. Μια μέρα πριν είχε ανακοινωθεί η εξαγορά του 7,6% της «Lukoil» από τον αμερικανικό πετρελαϊκό κολοσσό «ConocoPhillips» αντί του ποσού των 1,6 δισ. ευρώ. Η αμερικανική εταιρία, όπως προβλέπει η συμφωνία, μπορεί να αυξήσει τη συμμετοχή της στο 20%.

Η αμερικανική διείσδυση στην τεράστια ρωσική πετρελαϊκή αγορά, μετά την εξέλιξη αυτή, λαμβάνει εντυπωσιακές διαστάσεις. Ηδη, στην Ανατολική Σιβηρία δραστηριοποιείται η «Exxon Mobil», ενώ την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε η υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της μεγαλύτερης εταιρίας φυσικού αερίου στον κόσμο, της ρωσικής «Gazprom», με την αμερικανική «Chevron Texaco».

Στο προσκλητήριο της ρωσικής κυβέρνησης για το «μεγάλο φαγοπότι» έχουν ανταποκριθεί ακόμη, η βρετανικών συμφερόντων BP, η οποία διέθεσε πέρυσι επτά δισεκατομμύρια δολάρια για τη δημιουργία μιας κοινοπραξίας, που σήμερα είναι γνωστή με την ονομασία TNK - ΒΡ, όπως και η γαλλική «Total», η οποία εξαγόρασε έναντι ενός δισ. δολαρίων το 25% της ρωσικής εταιρίας φυσικού αερίου «Novatek».

Η κυβέρνηση Πούτιν επιταχύνει εντυπωσιακά τους ρυθμούς στο ξεπούλημα των πλουτοπαραγωγικών πηγών της Ρωσίας, ειδικά στον τομέα των πετρελαίων, για τον οποίο το ενδιαφέρον των μεγάλων πετρελαϊκών εταιριών είναι δεδομένο. Η πολιτική «ανοιχτών θυρών» για το αμερικανικό (και όχι μόνο) κεφάλαιο δε μένει χωρίς αντίκρισμα.

Η συμφωνία «Lukoil» - «ConocoPhillips» χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από τα μέσα ενημέρωσης στις ΗΠΑ, αφού η αμερικανική εταιρία αποκτά πρόσβαση στα τεράστια ρωσικά πετρελαϊκά αποθέματα. Σημειώνεται ότι η «Lukoil» διαθέτει από τα μεγαλύτερα αντλήσιμα αποθέματα στον κόσμο, ερχόμενη δεύτερη, μόνο μετά την «ExxonMobil».

Ομως η συμφωνία αυτή, η οποία «ευλογήθηκε» από τις κυβερνήσεις ΗΠΑ και Ρωσίας, έχει και μια «ιρακινή διάσταση». Το 1997 η «Lukoil» υπέγραψε συμφωνία με την κυβέρνηση του Σαντάμ Χουσεΐν για την εκμετάλλευση των πετρελαιοπηγών της Δυτικής Κούρνα στο Ιράκ. Η συμφωνία ακυρώθηκε από τις δυνάμεις κατοχής και τη δοτή ιρακινή «κυβέρνηση», όπως και όλες οι συμφωνίες που είχαν υπογραφεί με ξένες εταιρίες.

Τώρα, λοιπόν, η «ConocoPhillips» αναμένεται να ασκήσει την επιρροή της στην αμερικανική κυβέρνηση για να ανακτήσει o Ρώσος συνεταίρος της τα δικαιώματά του... Σημειώνουμε ότι η επιρροή της «ConocoPhillips» δεν είναι καθόλου μικρή, αφού μέχρι τώρα έχει διαθέσει 145.000 δολάρια για την προεκλογική εκστρατεία των δύο υποψηφίων, εκ των οποίων το 22% στον Τζον Κέρι και το 78% στον νυν πρόεδρο Τζορτζ Μπους!

Γερμανικά ελλείμματα

Το πρόβλημα των «υπερβολικών ελλειμμάτων» δεν απασχολεί μόνο την ελληνική κυβέρνηση ενόψει της συζήτησης του προϋπολογισμού για το 2005. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και αρκετές ακόμη κυβερνήσεις κρατών - μελών της ΕΕ. Σίγουρα, η γερμανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο.

Ρεκόρ θα καταρρίψει φέτος το έλλειμμα του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού της Γερμανίας και σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις θα είναι το υψηλότερο στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας, όπως ανέφεραν αυτή την εβδομάδα κυβερνητικοί αξιωματούχοι στο Βερολίνο, μεταξύ αυτών και ο υπουργός οικονομικών, Χανς Αϊχελ.

Τα αίτια της διεύρυνσης του ελλείμματος του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού στα 44 δισεκατομμύρια ευρώ, αποδίδονται στην υστέρηση των φορολογικών εσόδων και στις υψηλότερες - από ό,τι είχε αρχικώς υπολογιστεί - δαπάνες για επιδόματα ανεργίας.

Είναι χαρακτηριστικοί οι λόγοι που επικαλείται η γερμανική κυβέρνηση, αφού έτσι προσδιορίζονται και οι στόχοι της οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθήσει. Δηλαδή, αύξηση της φορολογίας και μείωση των επιδομάτων ανεργίας.

Σύμφωνα με δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών η κυβέρνηση του καγκελαρίου Σρέντερ πρόκειται να εγκρίνει την ερχόμενη εβδομάδα ένα συμπληρωματικό προϋπολογισμό για την εξασφάλιση δανεισμού φέτος 43,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τις αρχικές προβλέψεις περί 29,3 δισεκατομμυρίων ευρώ. «H μείωση των φορολογικών εσόδων και οι δαπάνες για την ανεργία συνεχίζουν να βαρύνουν τον προϋπολογισμό μας», δήλωσε χαρακτηριστικά σε δημοσιογράφους στο Βερολίνο ο Χ. Αϊχελ. Πρόσθεσε δε, ότι «γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει να προσαρμόσει την οικονομική της πολιτική αναλόγως στη νέα κατάσταση».

Σημειώνεται ότι η Γερμανία εξαιτίας της οικονομικής ύφεσης, οι συνέπειες της οποίας συνεχίζονται, παρουσιάζει από το 2002 δημοσιονομικό έλλειμμα μεγαλύτερο του 3%, όπως ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητος και Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ανεργία. Στο 9,9% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανήλθε η ανεργία στη Γαλλία τον Αύγουστο, από 9,8% τον Ιούλη, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε την Πέμπτη στη δημοσιότητα η κυβέρνηση της χώρας. Παράλληλα, η γαλλική στατιστική υπηρεσία, Insee, αναθεώρησε προς τα κάτω στο 0,7%, από 0,8%, την προηγούμενη εκτίμησή της για την τριμηνιαία αύξηση του γαλλικού ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο του 2004.

«Motorola» - απολύσεις. Στην περικοπή 1.000 θέσεων εργασίας προχωρεί η «Motorola», «για την ενίσχυση της παραγωγικότητάς της». Οι περικοπές εργατικού δυναμικού που εφαρμόζει η εταιρία - η οποία έχει την έδρα της στο Ιλινόις και συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων κατασκευαστών τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού - αποσκοπούν στην κατάργηση θέσεων εργασίας στη «Freescale Semiconductor», τμήματος της «Motorola».

Κομισιόν. Πρόστιμα συνολικής αξίας 2,5 εκατομμυρίων ευρώ επιβλήθηκαν, την Τετάρτη, στη ζυθοποιία «Heineken» και τον όμιλο γαλακτοκομικών προϊόντων «Danone» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την από κοινού πρόθεσή τους για τον προκαθορισμό της προσφοράς και διανομής ζύθου στη γαλλική αγορά.

Απολύσεις ναυτεργατών. Σε μείωση προσωπικού κατά 1.200 άτομα αλλά και κατάργηση ορισμένων δρομολογίων της προτίθεται να προχωρήσει η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρία της Ευρώπης, η «Peninsular & Oriental Steam NavigatioCo.», σε μια προσπάθεια να ισοσκελίσει τη ζημιά που παρουσιάζουν οι επιχειρήσεις της ναυσιπλοΐας στη Μάγχη. Πρόθεσή της είναι να καταργήσει 13 δρομολόγια και παράλληλα να πουλήσει οκτώ από τα 31 οχηματαγωγά της.