ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 10 Οχτώβρη 2004
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
«Λάστιχο» ο χρόνος εργασίας

Τους ασκούς του Αιόλου ανοίγει η Ευρωπαϊκή Ενωση με τη νέα οδηγία για την οργάνωση του χρόνου εργασίας. Η νέα οδηγία που προωθεί η Κομισιόν και η οποία ήταν στην ατζέντα του Συμβουλίου των υπουργών Απασχόλησης στις 4 Οκτώβρη, όχι μόνο χειροτερεύει το ήδη ευέλικτο καθεστώς που δρομολόγησε το Μάαστριχτ, αλλά αποτελεί απροκάλυπτη ρεβανσιστική επίθεση του ευρωπαϊκού και μονοπωλιακού κεφαλαίου ενάντια στα δικαιώματα της εργατικής τάξης.

Τη σημασία αυτής της οδηγίας για το Κεφάλαιο την ανέδειξε ο Ελληνας Επίτροπος Σ. Δήμας όταν παρουσιάζοντας τις αλλαγές που επιφέρει, στις 22 Σεπτέμβρη, δήλωνε ότι αυτές «ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης ευρωπαϊκής οικονομίας, ώστε οι επιχειρήσεις να αποκτήσουν μεγαλύτερη ευελιξία και μεγαλύτερες δυνατότητες στις απαιτήσεις των δραστηριοτήτων τους»!

Η διάρκεια της εργάσιμης ημέρας και ο ορισμός του χρόνου εργασίας αποτελούν πεδίο σκληρών ταξικών αγώνων που χαρακτηρίζουν την πάλη της εργατικής τάξης ενάντια στο κεφάλαιο. Εναν αιώνα και πλέον από τότε που οι εργάτες της Ευρώπης και της ΗΠΑ έθεταν ως αίτημα, οκτώ ώρες εργασίας, οκτώ ώρες ελεύθερου χρόνου, οκτώ ώρες ανάπαυσης, επιχειρείται επάνοδος στο βαθύ παρελθόν. Τα επιτελεία της ΕΕ, επιχειρούν να γυρίσουν πίσω τον τροχό της ιστορίας. Και σε αυτό το πισωγύρισμα έχουν τη στήριξη των κομμάτων του ευρωμονόδρομου, ενώ στο εσωτερικό με μια σειρά αντεργατικά νομοθετήματα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ «εμπλουτίζουν» την εργατική νομοθεσία.

Η νέα οδηγία, με τη δυνατότητα που δίνει για διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε ετήσια βάση, αλλά και με τον νέο ορισμό για το τι θεωρείται εργάσιμος χρόνος, χτυπάει στον πυρήνα των εργατικών κατακτήσεων.

Ετσι ενώ σύμφωνα με το ελληνικό εργατικό δίκαιο ο ορισμός του χρόνου εργασίας είναι ο χρόνος κατά τον οποίο «ο εργαζόμενος βρίσκεται στη διάθεση του εργοδότη χωρίς να απαιτείται πραγματική απασχόληση», με την οδηγία 93/104/ΕΚ η Ευρωπαϊκή Ενωση προσέθεσε στον ορισμό τη φράση: «Και ασκεί (ο εργαζόμενος) τη δραστηριότητά του ή τα καθήκοντά του»..!

Πάνω σε αυτή τη βάση, σήμερα η Κομισιόν, κατ' απαίτηση του μονοπωλιακού κεφαλαίου επανακαθορίζει τον χρόνο εργασίας με ακόμα χειρότερους όρους για τους εργαζόμενους.

Οδηγία σκλαβιάς

Σε λίγο θα χρειαστεί να κουβαλάνε και το κρεβάτι τους στο χώρο που πρόκειται να δουλέψουν
Σε λίγο θα χρειαστεί να κουβαλάνε και το κρεβάτι τους στο χώρο που πρόκειται να δουλέψουν
Με την Οδηγία θεσπίζεται μια νέα κατηγορία των εφημεριών ετοιμότητας (on-call time), το «ανενεργό» μέρος των εφημεριών ετοιμότητας (inactive part of on-call time). Κατ' αυτόν το χρόνο ο εργαζόμενος, παρά το ότι είναι διαθέσιμος για εργασία και μάλιστα στο χώρο εργασίας, ο χρόνος κατά τον οποίο δεν εκτελεί εργασία, δε θα λογίζεται ως χρόνος εργασίας (άρθρο 2 νέα παρ. 1α και 1β). Καθιερώνεται, δηλαδή, καθεστώς εργασιακής ομηρίας!

Από τη συγκεκριμένη αυτή διάταξη που επανακαθορίζει το τι θεωρείται χρόνος εργασίας άρχισε την παρέμβασή του στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Γιώργος Τούσσας. Στη συνέχεια, στη συζήτηση που έγινε την προηγούμενη Τετάρτη 6 Οκτώβρη, ο ευρωβουλευτής του Κόμματος υπογράμμισε:

Στο άρθρο 22, προστίθεται νέα παράγραφος (1α) που στο σημείο γ (εξετάζοντας τη δυνατότητα εξαίρεσης από το άρθρο 6 - μέγιστος εβδομαδιαίος χρόνος απασχόλησης) ορίζει ότι «κανένας εργαζόμενος δεν μπορεί να δουλεύει περισσότερο από 65 ώρες την εβδομάδα, εκτός αν η συλλογική σύμβαση ή συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών ορίζει διαφορετικά».

Δηλαδή εν δυνάμει όλοι οι εργαζόμενοι μπορούν να δουλεύουν και πάνω από τις 65 ώρες, αφού «η συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών» μπορεί να επέλθει κάτω από την πίεση της εργοδοσίας. Η «μεμονωμένη συγκατάθεση» του εργαζόμενου, την οποία η οδηγία θεωρεί «απαραίτητη», μπορεί να αποσπαστεί και μετά την υπογραφή της εν λόγω σύμβασης.

Ετσι - όπως σημείωσε στην παρέμβασή του ο Γ. Τούσσας - «ενώ μέχρι τώρα το Ηνωμένο Βασίλειο είχε πετύχει και εφάρμοζε σωρηδόν τις ατομικές ρήτρες εξαίρεσης "optout" από το μέγιστο εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας των 48 ωρών, τώρα όλα τα κράτη - μέλη μπορούν να θεσπίζουν μέτρα σε εθνικό επίπεδο για την εφαρμογή της ατομικής ρήτρας εξαίρεσης από το μέγιστο εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας των 48 ωρών. Μόνο που ο εργοδότης δε θα μπορεί να λαμβάνει τη συναίνεση του εργαζόμενου για εξαίρεση κατά τη στιγμή της υπογραφής της σύμβασης... αλλά λίγο μετά!

Την αντίθεσή του εξέφρασε ο ευρωβουλευτής και για την περίφημη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, όπου σύμφωνα με τη νέα οδηγία η περίοδος αναφοράς για το ανώτατο όριο εβδομαδιαίας εργασίας, από 4 μήνες επεκτείνεται στον ένα χρόνο, για τεχνικούς, αντικειμενικούς λόγους, σχετικούς με την οργάνωση της εργασίας (άρθρο 16, παρ.β). Θα μπορεί έτσι ο εργοδότης να ξεζουμίζει τον εργαζόμενο για μεγαλύτερο διάστημα όταν τον χρειάζεται και μάλιστα και πάνω από 65 ώρες. Το υπόλοιπο διάστημα μπορεί να τον απασχολεί λιγότερο, έτσι ώστε στον ετήσιο υπολογισμό ο μέσος εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας να είναι 48 ώρες. Ετσι τυπικά δε θα υπερβαίνει το ανώτατο όριο των 48 ωρών. Στην πραγματικότητα όμως ο ημερήσιος και εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας θα έχει σμπαραλιαστεί.

Στο στόχαστρο μπαίνει και ο χρόνος ανάπαυσης τον οποίο διαθέτουν σήμερα οι εργαζόμενοι μεταξύ δύο περιόδων εργασίας. Βάσει των άρθρων 3 και 5 της προηγούμενης οδηγίας - που διατηρούνται σε ισχύ - οι εργαζόμενοι δικαιούνται εβδομαδιαία ανάπαυση 11 διαδοχικές ώρες ανά περίοδο 24 ωρών και 24 ώρες για περίοδο επτά ημερών. Σε περίπτωση που υπάρχουν παρεκκλίσεις από αυτό (σημειώνεται ότι δεν τηρείται ούτε αυτό το μίνιμουμ), οι εργαζόμενοι δικαιούνται μια ισοδύναμη αντισταθμιστική ανάπαυση. Η νέα πρόταση που περιλαμβάνεται στην οδηγία ορίζει ότι η αντισταθμιστική ανάπαυση δε θα παρέχεται απαραίτητα αμέσως, αλλά εντός των επόμενων 72 ωρών (άρθρο 17 παρ. 2).

Ολα τα παραπάνω δικαιώνουν το συμπέρασμα του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ, ότι μοναδικό κριτήριο της οδηγίας είναι να μπορούν οι εργοδότες να «οργανώνουν με ελαστικότητα το χρόνο εργασίας. Να στύβουν τους εργάτες όσο και όταν τους χρειάζονται».

Γι' αυτό, κατέληξε ο ευρωβουλευτής το ΚΚΕ, το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα καλεί τους εργαζόμενους να παλέψουν για σταθερή και πλήρη απασχόληση, να μην αποδεχτούν τον Μεσαίωνα της «ευελιξίας», να διεκδικήσουν τη μείωση του χρόνου εργασίας με σταθερό καθημερινό ωράριο, δηλαδή: 7ωρο, 5ήμερο, 35ωρο.

70 ώρες τη βδομάδα

Το καθεστώς εξαιρέσεων, από το ανώτατο όριο των 48 ωρών του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας, γνώρισε πλατιά χρήση στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το πού οδήγησε αυτή η δυνατότητα φαίνεται ανάγλυφα σε σχετική μελέτη από καθηγητές του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ.

Σύμφωνα με αυτή: Σήμερα υπάρχουν 4 και πλέον εκατομμύρια εργαζόμενοι που υπερβαίνουν τις 48 ώρες εργασίας, δηλαδή σχεδόν ένα εκατομμύριο περισσότεροι από όσους πραγματοποιούσαν τόσο μεγάλης διάρκειας βδομάδες εργασίας πριν από την έκδοση της οδηγίας (σ.σ. η οποία χειροτερεύει ακόμα περισσότερο με τις νέες τροποποιήσεις).

Ομοίως αυξήθηκε ο αριθμός όσων εργάζονται πάνω από 55 ώρες και σήμερα ανέρχεται σε πάνω από 1,55 εκατομμύρια άτομα.

Το 1% των εργαζομένων στο Ηνωμένο Βασίλειο απασχολούνται για περισσότερες από 70 ώρες.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ