Διατηρώντας τον ουσιαστικό προσανατολισμό και τους στόχους που εξυπηρετεί η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η κυβέρνηση προωθεί για ψήφιση το νέο νομοσχέδιο που διέπει τη λειτουργία της Επιτροπής και τα πεδία δραστηριοποίησής της. Το νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί μέσα στις επόμενες μέρες στη Βουλή παρουσίασε χτες ο υπουργός Ανάπτυξης Δ. Σιούφας.

Τα όσα είπε χτες ο υπουργός γύρω από τους στόχους που επιχειρεί να εξυπηρετήσει η κυβέρνηση με τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνει είναι χαρακτηριστικά. Μεταξύ των άλλων, ο Δ. Σιούφας ανέφερε πως αυτό που σε κάθε περίπτωση επιδιώκει να εξασφαλίσει η κυβέρνηση είναι η λειτουργία της «απελευθερωμένης οικονομίας» και του «ανόθευτου ανταγωνισμού».

Είναι φανερό ότι στην πραγματικότητα πρόκειται για ρυθμίσεις διαδικαστικού χαρακτήρα, προσηλωμένες στην πολιτική της «οικονομίας της ελεύθερης αγοράς» που προβλέπονται από τη Συνθήκη της ΕΕ. Τέτοιες, που να εξασφαλίζουν τη λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισμού ως μιας ακόμα διαχειριστικής αρχής για τη μεγέθυνση και ενδυνάμωση του λεγόμενου ανταγωνισμού.

Χαρακτηριστικό, επίσης, των στόχων που θέλει να εξυπηρετήσει η κυβέρνηση - ανεξάρτητα από τις κορόνες περί δημιουργίας «επενδυτικού κλίματος» και περί διασφάλισης των συμφερόντων του καταναλωτή ως τελικού αποδέκτη των ρυθμίσεων - είναι και η ομολογία του υπουργού πως το συγκεκριμένο νομοσχέδιο επιδιώκει την επιτάχυνση των διαδικασιών συγχωνεύσεων και συμπράξεων επιχειρήσεων για τη δημιουργία «ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων».

Μεταξύ άλλων με το νομοσχέδιο:

• Αναπροσαρμόζονται τα πρόστιμα για παραβάσεις των διατάξεων του σχετικού νόμου.
• Παρέχεται η δυνατότητα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού - είτε μετά από αίτημα του υπουργού είτε αυτεπάγγελτα - να εξετάζει συγκεκριμένους επιχειρηματικούς κλάδους και εφόσον κρίνει ότι «δεν υπάρχουν συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού» να επιβάλει μέτρα «για τη δημιουργία συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού». Μεταξύ αυτών των μέτρων μπορεί να επιβάλει την υποχρέωση κοστοστρέφειας στις τιμές. Δηλαδή, την υποχρέωση επιχειρήσεων να διαμορφώνουν, στη χονδρική κυρίως και για περιορισμένο χρονικό διάστημα, τις τιμές με βάση το κόστος και ένα συγκεκριμένο περιθώριο κέρδους.

Την κυριαρχία του πετρελαίου και για τα επόμενα 20 χρόνια ως το βασικότερο ενεργειακό αγαθό, παρότι παρουσιάζει χαμηλότερους από το παρελθόν ρυθμούς μεγέθυνσης, επισημαίνει μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για τις τάσεις, τις προοπτικές και τα προβλήματα του κλάδου εμπορίας πετρελαιοειδών. Στη μελέτη αναφέρεται: «Η υποκατάσταση των πετρελαιοειδών προϊόντων από νέες εναλλακτικές μορφές ενέργειας προβλέπεται ότι θα πραγματοποιηθεί με αργούς ρυθμούς, καθώς οι υψηλές κεφαλαιακές επενδύσεις που απαιτούνται αποτελούν ένα μεγάλο εμπόδιο».

Σχετικά με τον περιβόητο πετρελαιαγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης, που κατά την άποψη της κυβέρνησης θα ωφελήσει πρώτα και κύρια τους λαούς της περιοχής, η αναφορά της μελέτης είναι σαφής: «Ωθηση στην εξέλιξη της εγχώριας προσφοράς αναμένεται να δώσει η κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης, ο οποίος θα μειώσει αισθητά το κόστος εισαγωγής αργού πετρελαίου και ταυτόχρονα θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εταιριών». Αυτό βεβαίως δε σημαίνει και μείωση της λιανικής τιμής των υγρών καυσίμων, καθώς προτεραιότητα είναι η αύξηση του ήδη υπέρογκου κέρδους των εταιριών.

Οι εταιρίες διύλισης, όπως αναφέρει η μελέτη, «κατέγραψαν θετικούς ρυθμούς μεταβολής στα περισσότερα χρηματοοικονομικά τους μεγέθη την περίοδο 1997-2001. Οι πωλήσεις σημείωσαν μέση ετήσια άνοδο κατά 18,6% προσεγγίζοντας το 2001 τα 5,58 δισ. ευρώ, παρόμοια τα καθαρά κέρδη προ φόρων παρουσίασαν ιστορική αύξηση με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 258% σε 142,35 εκατ. ευρώ». Σε επίπεδο εταιριών, τα «Ελληνικά Πετρέλαια» χαρακτηρίζονται ως ο κυρίαρχος παίκτης στην αγορά με τη ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ να επεκτείνεται με ταχείς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια.

Στην εγχώρια αγορά η εκτίμηση του ΙΟΒΕ είναι ότι μέχρι το 2010 θα αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση της αμόλυβδης βενζίνης κατά 5,5% ετησίως, με αντίστοιχη μείωση της ζήτησης της σούπερ κατά 18,5% ανά έτος. Το σύνολο των βενζινών θα παρουσιάσει αύξηση 2,5% ετησίως. Η μέση ετήσια αύξηση του πετρελαίου (κίνησης και θέρμανσης) υπολογίζεται από 2% έως 6%. Πιο συγκεκριμένη πρόβλεψη δεν επιτρέπεται επειδή ο ρυθμός διείσδυσης του φυσικού αερίου είναι ένας απρόβλεπτος παράγοντας, όπως και ο αριθμός των ντιζελοκίνητων αυτοκινήτων που θα κυκλοφορήσουν.