Γκριζωπός είναι ο ουρανός. Γελαστά όμως ακτινοβολούν τα πρόσωπα κι οι μελωδίες από το φορτηγάκι της ΕΕΔΥΕ ηχούν στον γνώριμο αγωνιστικό ρυθμό. Τα βήματά μας πατούν γερά. Αυτό το κέφι δεν εξαρτάται από τις συγκυρίες. Τα δικά μας τα χαμόγελα πηγάζουν από το δίκιο του αγώνα μας. Μπλέκονται οι στίχοι των τραγουδιών με τα συνθήματα που βγαίνουν απ' τα χείλη μας. Λόγια όχι «ξύλινα», όπως λένε αυτοί που φοβούνται το νόημά τους. Αυτά τα λόγια κουβαλούν την ιστορία μας, τους αγώνες και τις προσδοκίες μας. Για ειρήνη, για λαϊκή προκοπή.

Είναι οι λαοί της Γης ολόκληρης που πορεύονται μαζί μας. Και σε κάθε βήμα, από τον Τύμβο έως το Σύνταγμα, ο νους φέρνει δίπλα τον Κουβανό εργάτη που αγωνίζεται για αυτοδιάθεση, τον Ιρακινό που θέλει να μεγαλώσει τα παιδιά του σε δημοκρατία αληθινή, τον Γιουγκοσλάβο που φρουρούς της πατρίδας του το ΝΑΤΟ όρισε ξένα στρατεύματα. Μαραθωνοδρόμοι της ειρήνης κι αυτοί όλοι, κοντά σε μας.

Δεν κάνουμε μνημόσυνα σήμερα. Περήφανοι τιμάμε τους νεκρούς μας, μέσα απ' τη μάχη ενάντια στους ιμπεριαλιστές. Δεν είναι η επέτειος των 42 χρόνων, από το πρωινό που ο Λαμπράκης «χάραξε» με τα βήματά του τη διαδρομή των 42 χιλιομέτρων που μας έφερε εδώ. Είναι η συνειδητή επιλογή: Να μην πέσει λεπτό η σκυτάλη της πάλης για έναν κόσμο όπου οι κόποι μας δε θα γεμίζουν μ' εφόδια τα οπλοστάσια των ιμπεριαλιστών, αλλά θα μένουν καρποί προόδου σ' εμάς τους ίδιους. Να την παραδώσουμε τη σκυτάλη αυτή στις γενιές που έρχονται. Με το κεφάλι ψηλά, παλικαρίσια.

Γύρω στις δέκα, πέφτουν οι πρώτες σταγόνες. Συνεχίζουμε. Διστακτικά, βγαίνουν έξω από τα θερμοκήπια και μας κοιτούν αγρεργάτες, μετανάστες. Μερικοί χειροκροτούν αυθόρμητα. Τραγουδάμε και για τη δική σας την ειρήνη. Καλούμε κι εσάς, εδώ που «είναι ένα φως αδελφικό, απλά τα χέρια και τα μάτια...» Και φωνάζουμε: «Αλληλεγγύη στην πάλη των λαών, κάτω η νέα τάξη των ιμπεριαλιστών». Τέσσερις ώρες αργότερα, πέφτουν σταγόνες πιο πυκνές και πιο χοντρές. Συνεχίζουμε. Αλλοι με ένα μπουκάλι νερό στο χέρι. Αλλοι με ένα σακίδιο στην πλάτη. Μέσα, δυο φρούτα, μερικά καρότα, δυο κομμάτια ψωμί και τυρί. Στην Παλλήνη, οι παρέες τα βάζουν στη μέση. Το γεύμα πρέπει να 'ναι ελαφρύ. Ο δρόμος που απομένει αρκετός.

Για μας είναι σαφές. Αλλη η «ειρήνη» που μας πασάρουν εκείνοι κι άλλη η ειρήνη που εμείς θέλουμε. Εκείνοι εξαγγέλλουν «εκδημοκρατισμό» και ξεκινούν βομβαρδισμούς. Ερημώνουν και λεηλατούν πατρίδες, για να επιβάλλουν τη μόνη «ελευθερία» που αναγνωρίζουν ως ιμπεριαλιστές: την ελευθερία των μονοπωλίων. Προσφέρουν στα παιδιά μας ...«μεροκάματα θανάτου». Πρώτα τα εκβιάζουν με την ανεργία που γεννά η πολιτική τους κι έπειτα τα στέλνει επαγγελματίες στρατιώτες σε ξένες πατρίδες. Σχεδιάζουν «αντιτρομοκρατικές σταυροφορίες» κι ο τρομοκράτης που καταδιώκουν, είναι αυτός που παλεύει ενάντια στην κυριαρχία τους. Ξέρουμε καλά: Η δική μας η ειρήνη θα εδραιωθεί, η εξουσία θα ανήκει στο λαό.

Δεν ξεχνάμε. Πριν από 60 χρόνια, όταν νικήσαμε το φασισμό, μας έλεγαν ότι τον πόλεμο τον έκαναν ένας - δυο... τρελοί. Και πώς αλλιώς... Πώς να ομολογήσουν την αλήθεια, ότι τους πολέμους τους φτιάχνουν εκείνοι, το ανθρώπινο αίμα το σκορπάνε αλόγιστα και κυνικά, μόνη τους έγνοια να μαζεύουν κέρδη.

Τον ιμπεριαλισμό δεν είναι εύκολο να τον πολεμάς. Στο διάβα μας υπάρχουν εκείνοι που κοιτούν απορημένοι. Ισως να αδιαφορούν, ίσως ακόμα να αγνοούν τι είναι η Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης. Ισως όμως και να 'ναι από όσους φοβούνται. Εχουμε πολλούς ακόμα να πείσουμε για τη δύναμή τους.

Τα 42 αυτά χιλιόμετρα δεν ήταν ούτε η αρχή, ούτε και το τέλος της «διαδρομής» μας. Και τα 50 χρόνια δράσης της ΕΕΔΥΕ είναι πείρα πολύτιμη για τους αγώνες που ξημερώνουν. Από σήμερα κιόλας. Στο γιαπί, στην πύλη του εργοστασίου, στο σχολείο, στη γειτονιά και στο πανεπιστήμιο. Κι ο τροχός θα γυρίσει κι ας θέλει δουλιά πολλή. Κι οι ιμπεριαλιστές - φονιάδες των λαών θα πάρουν απάντηση, «μ' ενότητα κι αγώνα»...

Ηταν λίγο μετά τις 8 π.μ. όταν ξεκινούσε στον Τύμβο του Μαραθώνα η τελετή τιμής και μνήμης για τον αγωνιστή της ειρήνης Γρηγόρη Λαμπράκη. Σύντομο χαιρετισμό στους συγκεντρωμένους μαραθωνοδρόμους απηύθυνε ο Γρηγόρης Πετρόπουλος, οργανωτικός γραμματέας της ΕΕΔΥΕ.

Η τελετή ολοκληρώθηκε με ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του δολοφονημένου από το παρακράτος βουλευτή της ΕΔΑ και την αφή της δάδας από τους γιους του Γιώργο και Γρηγόρη Λαμπράκη, αλλά και το συνοδοιπόρο του στην πρώτη Μαραθώνια Πορεία Μπ. Παπαδόπουλο.

Παρόντες οι Δημ. Γόντικας και Δημ. Αρβανιτάκης, μέλη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, επικεφαλής αντιπροσωπείας της ΚΕ του Κόμματος.

Η πορεία ξεκίνησε στις 8.40 π.μ., με το πανό της ΕΕΔΥΕ στην κεφαλή της, στο οποίο αναγραφόταν: «1955-2005: 50 χρόνια στον αγώνα για την ειρήνη και τη ζωή, ενάντια στον πόλεμο και στον ιμπεριαλισμό».

Πρώτος σταθμός των μαραθωνοδρόμων η Νέα Μάκρη, όπου φίλοι της ειρήνης τους υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό. Στη σύντομη εκδήλωση χαιρετισμό τούς απηύθυναν εκ μέρους της Επιτροπής Ειρήνης Νέας Μάκρης-Ραφήνας η Βάσω Γκιώκα και ο Β. Κουλουμπής, αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου.

Εδώ ο Γρηγόρης Πετρόπουλος ανήγγειλε την απόφαση της ΕΕΔΥΕ για ανέγερση μνημείου στο χώρο όπου ξεκινούσε την πρώτη Μαραθώνια Πορεία, το 1963, ο Γρηγόρης Λαμπράκης.

Φωνάζοντας συνθήματα όπως, «Μ' αγώνες τιμούμε τους νεκρούς μας, είναι ζωντανοί στη μνήμη του λαού μας» και «Ορκο στο Λαμπράκη, χρέος στη ζωή, να φύγουνε οι βάσεις και οι Αμερικανοί», οι αγωνιστές της ειρήνης συνέχισαν την πορεία τους προς τη Ραφήνα. Εκεί τους ειρηνοδρόμους χαιρέτισαν ο Δημ. Μισοκοίλης, αντιδήμαρχος Ραφήνας, και ο Σπύρος Μικρόπουλος, από το τοπικό παράρτημα της ΠΕΑΕΑ και των Απογόνων και Φίλων της Εθνικής Αντίστασης. Σύντομα η πορεία ξαναπήρε το δρόμο της προς το Πικέρμι, όπου στην εκδήλωση υποδοχής χαιρέτισε εκ μέρους του ΓΣ της ΠΕΑΕΑ ο Γ. Κόκκαλης.

Με τα πανό τους ψηλά, τα συνθήματα ολοένα και δυνατά να δονούν την ατμόσφαιρα οι φίλοι της ειρήνης συνέχισαν προς την Παλλήνη. Εκεί έγινε η μεγάλη στάση, όπου οι ειρηνοδρόμοι είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση, με τη συμμετοχή του Εθνογραφικού Χορευτικού Παλλήνης. Μίλησαν ο δήμαρχος της πόλης, Θοδ. Γκοτσόπουλος, η Κ. Παφίλη, μέλος του ΔΣ της ΟΓΕ, ενώ εκ μέρους των τοπικών Επιτροπών Ειρήνης και της Νεανικής Δράσης για την Ειρήνη χαιρέτισε η Ιωσ. Μπαλωμένου. Ακολούθησε κατάθεση στεφάνου από το δήμαρχο της πόλης και τους γιους του Γρ. Λαμπράκη στο μνημείο του μάρτυρα της ειρήνης.

Εχοντας μπει ήδη στην τελική ευθεία οι μαραθωνοδρόμοι έφτασαν στην πλατεία της Αγ. Παρασκευής, όπου ενώθηκαν μαζί τους πολλοί ακόμα από τις Επιτροπές Ειρήνης Αγ. Παρασκευής, Ν. Σμύρνης και Υπηρεσιών. Στη σύντομη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Αγ. Παρασκευή ποιήματα απήγγειλε η ηθοποιός Α. Σιταρίδου. Χαιρετισμό απηύθυναν ο Τρ. Μπαλωμένος, πρόεδρος της Επιτροπής Ειρήνης Αγ. Παρασκευής, η Τ. Ευαγγελοπούλου, εκ μέρους της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ, και ο Μ. Χάρχαρος, αντιδήμαρχος της πόλης.

Η πορεία συνέχισε διά μέσου της λεωφόρου Μεσογείων, κάνοντας μια μικρή στάση στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας, όπου και αντάμωσε με αγωνιστές από τις Επιτροπές Ειρήνης των Ανατολικών συνοικιών. Βροντοφωνάζοντας «Δεν είναι τρομοκράτες οι λαοί, είναι το ΝΑΤΟ και οι Αμερικανοί» και «Οι φαντάροι είναι του λαού παιδιά, έξω από τα σύνορα δεν έχουνε δουλιά» οι διαδηλωτές έκαναν σαφή την αντίθεσή τους στα σχέδια της κυβέρνησης και του ΝΑΤΟ. Επιτόπου διαβάστηκε καταδικαστικό ψήφισμα για τις εγκληματικές ενέργειες δυνάμεων του ΝΑΤΟ στη Σούδα εναντίον κατοίκων της περιοχής.

Στους Αμπελόκηπους την πορεία πλαισίωσαν αγωνιστές από τις Επιτροπές Ειρήνης του 7ου Διαμερίσματος Α΄ Αθήνας και της Δάφνης και λίγο αργότερα στην πλατεία Μαβίλη από τις Επιτροπές Ειρήνης από τα Διαμερίσματα της Κεντρικής Αθήνας και την Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας. Τους αγωνιστές της ειρήνης υποδέχτηκαν στην αμερικάνικη πρεσβεία οι αντιπροσωπείες των αντιπολεμικών κινημάτων από την Ευρώπη και τη Μ. Ανατολή και πορεύτηκαν μαζί τους έως το Σύνταγμα. Το λαομίσητο σύμβολο του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού δονήθηκε από τα συνθήματα: «Δε σας θέλει ο λαός παρ' τις βάσεις σας και μπρος» και «Φονιάδες των λαών Αμερικάνοι».

Με επικεφαλής τους αντιφασίστες μαχητές από διάφορες χώρες οι ειρηνοδρόμοι συνέχισαν και λίγο αργότερα κατέληγαν στην πλατεία Συντάγματος, όπου πλήθος κόσμου τους υποδέχτηκε με ενθουσιασμό και θερμά χειροκροτήματα, ανάμεσά τους αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ με επικεφαλής την ΓΓ Αλέκα Παπαρήγα.

Από νωρίς οι συγκεντρωμένοι στο Σύνταγμα παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον το χορευτικό συγκρότημα της Ευαγγελίας Λύτρα, σε παραδοσιακούς χορούς. Ποιήματα του Γ. Ρίτσου από τα «Συντροφικά Τραγούδια» για τον «μάρτυρα της ειρήνης» απήγγειλαν οι ηθοποιοί Αννα Σιταρίδου και Νίκος Ζώκας, ενώ μουσική συντροφιά τους κράτησε το συγκρότημα του Γιάννη Θωμόπουλου.

«Μεγάλοι αγώνες μας περιμένουν! Και θα τους κάνουμε! Δε θα διστάσουμε, ούτε θα κουραστούμε! Και θα νικήσουμε! Φαίνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση υλοποίησε κατά 100% την απόφαση της ΕΕ να σβήσει την ανάμνηση της Αντιφασιστικής Νίκης, ονομάζοντας την 9η Μάη "Ημέρα της Ευρώπης". Η συντριπτική πλειοψηφία των λαών της Ευρώπης θα συνεχίσει να γιορτάζει τη Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης, συνδυάζοντας τον εορτασμό αυτό με την ειρήνη, με το σύνθημα "Ποτέ πια πόλεμος, ποτέ πια φασισμός"», υπογράμμισε ο Ευάγγελος Μαχαίρας, επίτιμος πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης και πρόεδρος της ΕΕΔΥΕ.

Τη συγκέντρωση χαιρέτισαν, επίσης, ο Ακελ Τακάζ, μέλος του προεδρείου του Παλαιστινιακού Κέντρου για την Ειρήνη και τη Δημοκρατία, ο Μισέλ Βάντερπορτ, πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αντιστασιακών, και ο Ιγκορ Μπελόζερτσεφ, απόστρατος συνταγματάρχης του Κόκκινου Στρατού.