Εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

Αναφερόμενος στη στάση του Κόμματος την περίοδο που δρομολογήθηκε η «απελευθέρωση», ο Μ. Παπαδόπουλος τόνισε ότι «το ΚΚΕ τόλμησε να πάει κόντρα στο ρεύμα και να θέσει στρατηγικά ερωτήματα στον ελληνικό λαό. Θέσαμε το ζήτημα εάν η Ενέργεια πρέπει να αποτελεί εμπόρευμα ή αντίθετα κοινωνικό αγαθό, όπως εμείς υποστηρίζουμε. Ανοίξαμε τη συζήτηση με τους εργαζόμενους σχετικά με τους πολιτικούς όρους που μπορούν να διασφαλίσουν την ικανοποίηση των αναγκών τους (για φτηνή λαϊκή κατανάλωση, ασφάλεια της εργασίας, μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας, προστασία του περιβάλλοντος κλπ.) στο σύνολό τους, δηλαδή συνδυασμένη ικανοποίηση και όχι αποσπασματική».

Motion Team

Από διαμαρτυρία του ΠΑΜΕ, κατά την άτυπη συνάντηση υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στη Θεσσαλονίκη

«Σύμφωνα με την αστική προπαγάνδα, η "απελευθέρωση" οδηγεί στον τερματισμό της άρσης του σπάταλου και αντιπαραγωγικού κρατικού μονοπωλίου, στον ελεύθερο ανταγωνισμό πολλών επιχειρήσεων και στην "απελευθέρωση" κρατικών πόρων προς όφελος των λαϊκών αναγκών. Μια απλή ανάγνωση των στοιχείων των σχετικών εξελίξεων στην ΕΕ αρκεί για να αποκαλυφθεί η πραγματικότητα. Η κυβερνητική πολιτική και η κρατική χρηματοδότηση συνεχίζει με νέους τρόπους να στηρίζει την κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων και επιταχύνει τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση κεφαλαίου στον τομέα της Ενέργειας.

Αντί του "ελεύθερου ανταγωνισμού" πολλών επιχειρήσεων, έχουμε τον αυξανόμενο έλεγχο της σχετικής αγοράς από μια φούχτα μονοπωλιακούς ομίλους. Οι 5 ισχυρότεροι όμιλοι (EdF, RWE, EON, ENEL, Vattenfall) κατέλαβαν ήδη το 2002 το 55% της αγοράς της ΕΕ - 15, έναντι 49% που κατείχαν το 1998. Μέσα από ένα κύμα συγχωνεύσεων και εξαγορών, μειώθηκε δραματικά ο αριθμός και αυξήθηκε το κεφάλαιο των ιδιωτικών επιχειρήσεων που δρουν στην απελευθερωμένη αγορά της Γερμανίας και της Βρετανίας».

Eurokinissi

«Την κορυφαία απόδειξη ότι η "απελευθέρωση" ισοδυναμεί με κρατική διασφάλιση της κερδοφορίας των ιδιωτικών ομίλων, που επενδύουν στον ενεργειακό τομέα, αποτελεί όμως η πρόσφατη υπουργική απόφαση, σχετικά με τους Κώδικες Διαχείρισης του Συστήματος Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, σύμφωνα με τους οποίους ιδρύεται μια ημερήσια χονδρεμπορική αγορά ενέργειας και μια αγορά μακροχρόνιας επάρκειας ισχύος». Η κυβέρνηση φρόντισε για την πλήρη διασφάλιση των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου μέσα από αυτήν τη διαδικασία: «Συγκεκριμένα, όταν οι πωλήσεις των ιδιωτικών σταθμών παραγωγής δεν καλύπτουν το ετήσιο ποσοστό απόσβεσης του κεφαλαίου της επένδυσης, ο ΔΕΣΜΗΕ θα καλύπτει στο τέλος του έτους τη διαφορά, προαγοράζοντας απ' τους ιδιώτες μακροχρόνια Πιστοποιητικά Διαθεσιμότητας Ισχύος. Σημαντικά θα μειωθεί η προβλεπόμενη επιβάρυνση των ιδιωτικών ομίλων για τη συντήρηση του δικτύου μεταφοράς. Το λαϊκό νοικοκυριό θα κληθεί να σηκώσει όλα τα πρόσθετα βάρη».

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία μεταξύ 1990-1995 επί «απελευθέρωσης», μειώθηκαν κατά 42% οι θέσεις εργασίας στη Βρετανία και μόλις κατά 1,7% στη Γαλλία που δεν είχε προχωρήσει στη διαδικασία. Στη ΔΕΗ μεταξύ 2000-2003 μειώθηκε κατά 11% το προσωπικό. Παράλληλα αυξήθηκε ο κύκλος εργασιών κατά 45% ανά εργαζόμενο. «Ο μεγάλος ωφελημένος απ' αυτή τη διαδικασία δεν ήταν άλλος από τους μεγαλομετόχους της ΔΕΗ, που είδαν τα κέρδη τους να εκτινάσσονται από 66 εκατ. ευρώ το 2000 σε 593 εκατ. ευρώ το 2002» (βλέπε διάγραμμα). «Ενας ακόμα μύθος - ανέφερε ο ομιλητής - είναι η ευεργετική επίδραση του ελεύθερου ανταγωνισμού των επιχειρήσεων, που προκαλεί η "απελευθέρωση" στη μείωση της επιβάρυνσης της λαϊκής κατανάλωσης». Τα στοιχεία της περιόδου 1990-1993 για την οικιακή χρήση στην ΕΕ δεν επιβεβαιώνουν το συγκεκριμένο ισχυρισμό. «Χαρακτηριστική είναι η αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ κατά 13,5% την περίοδο 2000-2004, δηλαδή 3,5% κατά μέσο όρο το χρόνο παρά τη θεαματική άνοδο της κερδοφορίας και της παραγωγικότητάς της στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα».

Αλλά και για τις επιπτώσεις της «απελευθέρωσης» στον ενεργειακό σχεδιασμό, επισήμανε ο Μ. Παπαδόπουλος: «Οι εξελίξεις σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο φαίνεται ότι μας δικαιώνουν. Τα μπλακ - άουτ έγιναν συνώνυμα της "απελευθέρωσης", οι πολυήμερες διακοπές ηλεκτροδότησης εκδηλώθηκαν σε όλες τις χώρες πρότυπα της "απελευθέρωσης", απ' τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Ιταλία, μέχρι τη Βραζιλία, την Αργεντινή και τη Νέα Ζηλανδία. Το μπλακ - άουτ της Καλιφόρνιας το 2001, διαδέχτηκε στις ΗΠΑ η συσκότιση του 1/3 της χώρας, συμπεριλαμβανομένης και της Νέας Υόρκης, το 2003. Αναδείχτηκε η δραματική πτώση των αναγκαίων επενδύσεων στο δίκτυο μεταφοράς των ΗΠΑ την τελευταία 15ετία, γιατί δεν ήταν κερδοφόρες για τους εμπλεκόμενους ιδιωτικούς ομίλους».

Εκτενής ήταν η αναφορά του στελέχους του ΚΚΕ στις επιδιώξεις των επιχειρηματιών: «Ποιο είναι όμως το πραγματικό πρόβλημα των ιδιωτών επενδυτών; Οτι ακόμα και οι σύγχρονες μονάδες φυσικού αερίου δεν μπορούν να πετύχουν μικρότερο κόστος ηλεκτροπαραγωγής απ' τις λιγνιτικές μονάδες», επισήμανε και πρόσθεσε: «Γιατί όμως οι ιδιώτες επενδυτές επιμένουν στους σταθμούς φυσικού αερίου; Μα διότι απαιτούν πολύ μικρότερο αρχικό κεφάλαιο επένδυσης σε σχέση με τους λιγνιτικούς και μπορούν να διασφαλίσουν πολύ μικρότερο χρόνο απόσβεσης της επένδυσης, αν βέβαια στηριχτούν από την κρατική αγορά, όπως έγινε με τους "κώδικες" (η ολοκλήρωση και ρύθμιση του πλαισίου λειτουργίας της κύριας και των επιμέρους αγορών μέσα στο οποίο θα δραστηριοποιηθούν οι ιδιώτες παραγωγοί και έμποροι ηλεκτρικής ενέργειας).

Για τον ίδιο λόγο προτιμούν να επενδύσουν στα αιολικά πάρκα και στα μικρά υδροηλεκτρικά έργα, αντί για τους μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής, τη στιγμή που σύμφωνα με μελέτες του ΕΜΠ έχουμε εκμεταλλευτεί μόνο το 1/3 του υδάτινου δυναμικού της χώρας.

Για ποιον όμως λόγο θα πρέπει να στηριχτούν απ' το κράτος οι ιδιώτες παραγωγοί που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τη ΔΕΗ; Εχει γενικότερα κανένα όφελος ο ελληνικός λαός απ' την ανάδειξη σε στρατηγικό καύσιμο για την ηλεκτροπαραγωγή του ακριβότερου, εισαγόμενου φυσικού αερίου, έναντι του φθηνότερου εγχώριου λιγνίτη; Η συγκεκριμένη επιλογή αυξάνει την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας και υπονομεύει την προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας. Το φυσικό αέριο θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί κυρίως για θερμική χρήση στις πόλεις και στη βιομηχανία και όχι για ηλεκτροπαραγωγή, γιατί η κάλυψη των θερμικών αναγκών με φυσικό αέριο είναι πολύ φθηνότερη από τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας».

Αναφερόμενος στην ανάγκη αντίστασης και αντεπίθεσης του λαϊκού κινήματος, τόνισε: «Απαραίτητη προϋπόθεση για αυτή την αντεπίθεση δεν είναι μόνο η όξυνση της διαπάλης με τους σημαιοφόρους του ευρωμονόδρομου, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αλλά και με τις οπορτουνιστικές δυνάμεις που επιχειρούν να νοθεύσουν και να αποπροσανατολίσουν το ριζοσπαστισμό της λαϊκής δυσαρέσκειας, καλλιεργώντας την αυταπάτη ότι μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή πολιτική στο πλαίσιο της ΕΕ.

Η θέση του ΣΥΝ στο ζήτημα της Ενέργειας είναι χαρακτηριστική. Ο ΣΥΝ αποδέχεται το κοινοτικό πλαίσιο της "απελευθέρωσης" και προβάλλει σαν ασφαλιστικές δικλείδες για τα λαϊκά συμφέροντα τη διατήρηση του δημόσιου ελέγχου της ΔΕΗ, την ισχυροποίηση των ανεξάρτητων ρυθμιστικών αρχών και την εφαρμογή μακρόχρονου ενεργειακού σχεδιασμού.

Ομως, ακόμα και αν η ΔΕΗ ΑΕ επανακρατικοποιηθεί πλήρως, μέσα στο σημερινό πλαίσιο θα λειτουργήσει αναγκαστικά με ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια σύμφωνα με τους νόμους της ανταγωνιστικής "απελευθέρωσης" της αγοράς. Από την άλλη, οι δήθεν "ανεξάρτητες" αρχές όπως η ΡΑΕ είναι θεσμικά εξαρτημένες από τα αρμόδια κοινοτικά όργανα και έχουν σαν αποστολή την εφαρμογή της κοινοτικής αντιλαϊκής πολιτικής. Τέλος, το ζήτημα δεν είναι να υπάρχει γενικά "μακρόχρονος ενεργειακός σχεδιασμός", αλλά αν αυτός θα υπηρετεί το καπιταλιστικό σύστημα ή τις λαϊκές ανάγκες».