Οι διαβουλεύσεις για τη Χάγη και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στο «πακέτο» των προτάσεων της Ντόρας Μπακογιάννη προς τον Τούρκο ομόλογό της
Eurokinissi |
Η κυβέρνηση και η ίδια η ΥΠΕΞ αποφεύγει να πει οτιδήποτε σχετικά με το ταξίδι της στην Κωνσταντινούπολη το Σάββατο, αλλά την ίδια στιγμή γίνεται φανερό ότι η κυβέρνηση, με την ενθάρρυνση των ΗΠΑ και την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ, κινείται σταθερά στη γραμμή της συνολικής και οριστικής, όπως πιστεύουν, διευθέτησης των διαφορών στο Αιγαίο, με το ανυπόστατο επιχείρημα ότι έτσι θα επέλθει η «διαρκής ειρήνη» στην περιοχή.
Η πορεία πλεύσης και οι επόμενες κινήσεις στα Ελληνοτουρκικά αποτέλεσαν βασικό αντικείμενο της σύσκεψης που έγινε χτες στο Μέγαρο Μαξίμου με τη συμμετοχή της Ντ. Μπακογιάννη και του Βαγγ. Μεϊμαράκη, ενόψει τόσο του ταξιδιού της υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία, όσο και της συνεδρίασης των ΥΠΕΞ της ΕΕ τη Δευτέρα, για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Οι υπουργοί που συμμετείχαν στη χτεσινή σύσκεψη απέφυγαν να ανακοινώσουν το παραμικρό για τις αποφάσεις που ελήφθησαν, ενώ ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος μάλλον επιχείρησε να «κοντύνει» τις προσδοκίες από το ταξίδι της Ντ. Μπακογιάννη και να προκαλέσει σύγχυση λέγοντας ότι αντικείμενο των διμερών συνομιλιών είναι θέματα οικονομίας και τουρισμού...
Ανεπίσημα όμως αρμόδιοι υπουργοί έλεγαν στους δημοσιογράφους ότι η κυβέρνηση «είναι σταθερά υπέρ της Χάγης» και όλες οι προσπάθειες αυτό το διάστημα εστιάζονται στις διαβουλεύσεις για την κατάρτιση του απαραίτητου συνυποσχετικού. Ταυτόχρονα, άφηναν σαφώς να εννοηθεί ότι δεν πρόκειται να σπάσουν το άκρως απόρρητο των συνομιλιών, όπως γινόταν άλλωστε τα προηγούμενα χρόνια επί κυβερνήσεων Σημίτη.
Η κυβέρνηση έσπευσε να χαιρετίσει τη (μερική) αναβολή της τουρκικής αεροναυτικής άσκησης στο Βόρειο Αιγαίο, θεωρώντας ότι πρόκειται για μια καλή χειρονομία από την πλευρά της γειτονικής χώρας ενόψει του ταξιδιού της Ντ. Μπακογιάννη. «Μερικές βασικές δραστηριότητες της άσκησης μετατέθηκαν για την επόμενη και τη μεθεπόμενη εβδομάδα», επιβεβαίωσε ο Ευ. Αντώναρος. Πάντως η Ντ. Μπακογιάννη θα ζητήσει την παράταση του μορατόριουμ των στρατιωτικών ασκήσεων στο Αιγαίο για τέσσερις μήνες.
«Είναι μια καλά προγραμματισμένη επίσκεψη», δήλωσε χτες ο Κυρ. Μητσοτάκης αναφερόμενος στο ταξίδι της υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία, αν και σημείωσε ότι «στην παρούσα φάση, από οποιαδήποτε τέτοια συνάντηση δεν μπορεί κανείς να περιμένει θεαματικά αποτελέσματα». Παράλληλα, άφησε να εννοηθεί ότι θα "βολιδοσκοπηθεί" η άλλη πλευρά πάνω σε συγκεκριμένα ζητήματα: «Σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από την πολιτική ηγεσία της Τουρκίας το αν υπάρχει μια πραγματική πρόθεση να κάνουμε κάποια βήματα στα ζητήματα ελληνοτουρκικής προσέγγισης», είπε μιλώντας στον «9,84». Εκτίμησε ωστόσο, ότι η πρόοδος σε αυτή την προσέγγιση «θα είναι πολύ αργή και πρέπει να είναι αποτέλεσμα πολύ μελετημένων κινήσεων».
Την ίδια στιγμή, ολοένα και πιο «θαρραλέα» κυβερνητικοί βουλευτές υποστηρίζουν δημόσια την παραπομπή στη Χάγη «όλων των διαφορών στο Αιγαίο». Από τους πιο «μαχητικούς» ο ευρωβουλευτής Κ. Χατζηδάκης που κινείται στο περιβάλλον της ΥΠΕΞ, έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί χτες ότι η Χάγη δε συμφέρει την Τουρκία και γι' αυτό δεν έχει προσφύγει μέχρι τώρα!
Την προσφυγή στη Χάγη για την «επίλυση των Ελληνοτουρκικών διαφορών», θα προτείνει σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γ. Παπανδρέου στον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους που γίνεται ύστερα από αίτημα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης να συναντηθεί με τους πολιτικούς αρχηγούς για τη χάραξη «νέας στρατηγικής» στην εξωτερική πολιτική.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στις συναντήσεις του με τους πολιτικούς αρχηγούς, σύμφωνα με πληροφορίες αλλά και βάσει των προτάσεων και των θέσεων που έχει αναπτύξει το τελευταίο διάστημα, θα προτείνει η ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σ' ένα «νέο Ελσίνκι». Να προχωρήσει, δηλαδή, σε μια συμφωνία με την οποία θα αποδεχτεί ότι υπάρχουν «διμερής διαφορές», πέρα της υφαλοκρηπίδας, μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Γ. Παπανδρέου, στηρίζοντας απόλυτα την πολιτική των κυβερνήσεων του κόμματός του, που σύμφωνα και με τις τελευταίες αποκαλύψεις που υπήρξαν στον Τύπο, στο τέλος του 2003 ήταν έτοιμη να συμφωνήσει την παραπομπή των «ελληνοτουρκικών διαφορών» στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, επιδιώκει με τη «νέα στρατηγική» να επαναφέρει τις... διαπραγματεύσεις στο σημείο από όπου σταμάτησαν.
Ο Γ. Παπανδρέου, περιγράφοντας τη «νέα στρατηγική», θα προτείνει Ελλάδα και Τουρκία να συμφωνήσουν για τις «διμερείς διαφορές» που θα πάνε στη Χάγη, να υπογράψουν συνυποσχετικό και μ' αυτό να οδηγηθούν στην «επιδαιτησία» του Διεθνούς Δικαστηρίου. Εξάλλου, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου του ΠΑΣΟΚ Ν. Αθανασάκη, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2003 είχε προχωρήσει τη συμφωνία, αλλά δεν υπέγραψε συνυποσχετικό. Μια συμφωνία με την οποία η Ελλάδα ήταν έτοιμη να διαπραγματευτεί, όπως αποκάλυψε με δημοσιεύματα της η «Καθημερινή», εκτός από την «υφαλοκρηπίδα», τα «χωρικά ύδατα» και τον «εναέριο χώρο»...
Η Τουρκία, που αμφισβητεί το πλάτος των 10 ν.μ. του ελληνικού εναέριου χώρου, μέχρι το 1975 και για 44 συνεχή έτη αναγνώριζε και σεβόταν τη ρύθμιση αυτή των 10 ν.μ. Η τουρκική αμφισβήτηση του εύρους του ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο αποτελεί την πλέον επιθετική από τις τουρκικές αμφισβητήσεις ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, καθώς αυτή εκφράζεται έμπρακτα και καθημερινά, με τις πτήσεις των μαχητικών αεροσκαφών, δηλαδή με τη χρήση στρατιωτικών μέσων.
Το σκηνικό που διαμορφώνεται στο Αιγαίο, με τις τουρκικές παραβιάσεις και τις ελληνικές αναχαιτίσεις, που οδηγούν σε εμπλοκές και αερομαχίες, με τα αεροσκάφη οπλισμένα, είναι ένα σκηνικό για παγίωση θέσεων σε καιρό ειρήνης.
Καμία ανησυχία δεν αισθάνεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τον «έλεγχο προόδου» που θα υποστεί τις επόμενες βδομάδες από τις κυβερνήσεις των 25 κρατών - μελών της ΕΕ όσον αφορά την ενταξιακή πορεία της χώρας του.
Ο Ερντογάν δήλωσε πως περιμένει ότι «ουσιαστικές διαπραγματεύσεις» θα ξεκινήσουν με την ΕΕ την ερχόμενη Δευτέρα, έπειτα από πολλούς μήνες εξέτασης των κεφαλαίων του κοινοτικού κεκτημένου. «Είναι μια νέα αρχή για την Τουρκία», υπογράμμισε.
Στο μεταξύ, στις Βρυξέλλες, η αυστριακή προεδρία της ΕΕ έκανε γνωστό πως η ΕΕ θα ανοίξει πράγματι τη Δευτέρα το πρώτο από τα 35 κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία και την Κροατία. Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών και οι ομόλογοί τους της Τουρκίας και της Κροατίας θα συναντηθούν τη Δευτέρα στο Λουξεμβούργο για να ανοίξουν το κεφάλαιο που αφορά την επιστήμη και την έρευνα, οκτώ μήνες μετά την επίσημη έναρξη των διαπραγματεύσεων με αυτές τις δύο χώρες.
Από τα τέλη Οκτώβρη, η Επιτροπή έχει αρχίσει να εξετάζει μαζί με τις δύο υποψήφιες το σύνολο των ευρωπαϊκών κανονισμών και την προετοιμασία των δύο υποψηφίων σε καθένα από τα 35 κεφάλαια. Σε κάθε κεφάλαιο, οι Βρυξέλλες μπορούν να συστήσουν ή όχι την έναρξη διαπραγματεύσεων. Σε όλες τις περιπτώσεις, η έναρξη των διαπραγματεύσεων σε καθένα από τα 35 κεφάλαια απαιτεί ομόφωνη απόφαση των «25».
Η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας αναμένεται να αποτελέσει βασικό θέμα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 15-16 του μήνα στις Βρυξέλλες. Πέρα όμως από «προειδοποιήσεις» και φραστικούς λεονταρισμούς, που στοχεύουν στον «εφησυχασμό» των λαών της ΕΕ που αντιτάσσονται στην ένταξη της γειτονικής χώρας, οι ηγέτες της ΕΕ δεν πρόκειται να ορθώσουν νέα «εμπόδια» στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Οπως προκύπτει από ένα προσχέδιο συμπερασμάτων που έχει κυκλοφορήσει, θα υπάρξει μια νέα «έκκληση» για εφαρμογή του πρωτοκόλλου τελωνειακής σύνδεσης εντός του 2006, που αφορά το άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών και αεροδρομίων στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα. Αυτό όμως η κυβέρνηση της Αγκυρας το έχει απορρίψει κατηγορηματικά και οι «φίλοι» της στην ΕΕ, με πρώτη τη Βρετανία, εργάζονται να βρουν φόρμουλες για να προσπεράσουν αυτή την «ευρωπαϊκή υποχρέωση»...