Βασικό χαρακτηριστικό της νέας κινητικότητας που έχει δρομολογηθεί για μια «συνολική λύση» του Κυπριακού είναι αναντίρρητα ότι αυτή υποκινείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και δευτερευόντως από την ΕΕ.

Η Ουάσιγκτον έχει δηλώσει με τον πιο επίσημο τρόπο ότι ενδιαφέρεται για μια επιτάχυνση των διαδικασιών που θα οδηγήσει σε μια «λύση» του Κυπριακού. Οι λόγοι της παρέμβασης και των πιέσεων που ασκεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ για το Κυπριακό είναι προφανείς:

Πρώτον, μια δρομολόγηση των διαδικασιών για μια «συνολική λύση» του Κυπριακού σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα θα διευκολύνει την Τουρκία να αποφύγει την ντε φάκτο αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως είναι υποχρεωμένη από το πρωτόκολλο τελωνειακής σύνδεσης. Η τουρκική κυβέρνηση θα μπορέσει να επικαλεστεί τη δρομολογημένη στο πλαίσιο του ΟΗΕ διαδικασία με το επιχείρημα ότι περιμένει την κατάληξή της ώστε να αναγνωρίσει τη «νέα κρατική υπόσταση» της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Δεύτερον, η επίλυση του Κυπριακού, σύμφωνα με τα αμερικανικά σχέδια (διάβαζε «σχέδιο Ανάν»), εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, καθώς ποτέ δεν έπαψε να βλέπει το νησί ως «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» και βάση εξόρμησης για τις επεμβάσεις στην περιοχή.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι τώρα η Ουάσιγκτον έχει αποφύγει να διευκρινίσει ποιο είναι το «νέο» σχέδιο «λύσης», καλυπτόμενη πίσω από το ότι την πρωτοβουλία την έχει ο ΓΓ του ΟΗΕ. Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι θα είναι μια παραλλαγή του εκτρωματικού «σχεδίου Ανάν», το οποίο θα φροντίσουν να σερβίρουν με μια νέα λαμπερή συσκευασία και άλλο όνομα, σε μια προσπάθεια να υπερκεράσουν την αντίδραση των Ελληνοκυπρίων.

Αδιαμφισβήτητη απόδειξη για το ζωηρό ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για την επιτάχυνση των διαδικασιών για το Κυπριακό είναι η αποστολή στην περιοχή του υπεύθυνου για την περιοχή από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μ. Μπράιζα, που ολοκληρώνει σήμερα την περιοδεία του στη Λευκωσία, αφού πέρασε τις προηγούμενες μέρες από Αγκυρα και Αθήνα.

Ηδη ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έσπευσε από την περασμένη Δευτέρα να εκφράσει την ικανοποίηση της αμερικανικής κυβέρνησης για τη συμφωνία που επιτεύχτηκε το προηγούμενο Σάββατο στην κοινή συνάντηση των Τ. Παπαδόπουλου και Ταλάτ με την παρουσία του απεσταλμένου του ΓΓ του ΟΗΕ Ι. Γκαμπάρι, για τη δημιουργία επιτροπών που θα συζητήσουν θέμα «πολιτικής ουσίας και θέματα καθημερινότητας», ως πρώτο βήμα για μια συνολική λύση του Κυπριακού. «Θεωρούμε ότι αυτή είναι σίγουρα μια πολλά υποσχόμενη εξέλιξη και θα προσπαθήσουμε να κτίσουμε επ' αυτής», είπε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Σημαντικός σταθμός στις δρομολογημένες εξελίξεις για το Κυπριακό είναι η «αξιολόγηση» της ενταξιακής πορείας Τουρκίας το φθινόπωρο, οπότε θα κριθεί αν η Αγκυρα έχει συμμορφωθεί με το τελωνειακό πρωτόκολλο, δηλαδή αν θα ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στα κυπριακά πλοία και λιμάνια, αναγνωρίζοντας έτσι, έστω ντε φάκτο, την Κυπριακή Δημοκρατία. Βέβαια, η τουρκική κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο, θέτοντας ως όρο την «άρση της απομόνωσης» της τουρκοκυπριακής πλευράς, δηλαδή τη νομιμοποίηση του ψευδοκράτους. Μάλιστα ο Ρ. Τ. Ερντογάν έσπευσε να προεξοφλήσει ότι δε θα υπάρξει πρόβλημα στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις Τουρκίας - ΕΕ το φθινόπωρο γιατί «δε θα επιτρέψουν οι φίλοι μας». Προφανώς είχε υπόψη του την επίσημη δέσμευση της Ουάσιγκτον ότι θα παρέμβει ώστε η ΕΕ να μην «παγώσει» τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, με δεδομένο ότι δε θα αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία. Πράγματι, έχουν ξεκινήσει και είναι ήδη ορατές οι προσπάθειες που καταβάλλονται στην κατεύθυνση αυτή από την Κομισιόν, τη φινλανδική προεδρία, αλλά και ορισμένες χώρες της ΕΕ, με πρώτη και καλύτερη τη Βρετανία.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει αποφύγει να προσδιορίσει τη στάση της, στην περίπτωση, που μάλλον θεωρείται βέβαιη, που η Τουρκία δε συμμορφωθεί με τις «ευρωπαϊκές υποχρεώσεις» της και δεν αναγνωρίσει μέσα στο 2006. Μάλιστα ο Κ. Καραμανλής, στις δηλώσεις που έκανε μετά τις συνομιλίες που είχε την περασμένη Δευτέρα με τον Τ. Παπαδόπουλου, συνέδεσε τη στάση της κυβέρνησής του με τη στάση ...των «Ευρωπαίων εταίρων»... «Σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους μας θα δούμε τα επόμενα βήματα σε σχέση με τη συμπεριφορά της Τουρκίας», είπε, δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα για τις προθέσεις του, πολύ περισσότερο αν αυτό συνδυαστεί με το ότι έχει αναγορεύσει ως πρωτεύον τη μη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την ΕΕ.

Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι ότι δεν έχει προσδιορίσει - και πάντως δεν το λέει δημόσια - ποια πρέπει είναι η λύση του κυπριακού προβλήματος. Στον αντίποδα ακριβώς η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα αυτό ακριβώς ξεκαθάρισε στη δήλωση που έκανε μετά τη συνάντηση με τον Κύπριο Πρόεδρο την περασμένη Τρίτη: «Και σε αυτή τη φάση που βρίσκεται το Κυπριακό, ένα πρέπει να είναι το κρατούμενο: Οτι ο δρόμος της λύσης πρέπει να έχει καταστάλαγμα ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας Ομοσπονδίας, διζωνικής, δικοινοτικής, πολιτικά ανεξάρτητης, χωρίς διαιτητές και ελεγκτές από πάνω της, χωρίς ξένα στρατεύματα, με μια ενιαία διεθνή προσωπικότητα»...

Κοινή συνέντευξη Τύπου για τις ερχόμενες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές θα δώσουν το ΚΚΕ, το ΔΗΚΚΙ, η Κομμουνιστική Ανανέωση και η Παρέμβαση Αριστερών Πολιτών, αύριο Δευτέρα 17 Ιούλη στις 12 το μεσημέρι. Η συνέντευξη θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του εκλογικού κέντρου της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ (Θεμιστοκλέους και Πανεπιστημίου).