ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 15 Αυγούστου 2006
Σελ. /24
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΚΩΣΤΑΣ ΒΙΔΑΛΗΣ
Ασυμβίβαστος αγωνιστής της αλήθειας και του δίκιου

Συμπληρώνονται φέτος 60 χρόνια από τη δολοφονία του ηρωικού κομμουνιστή δημοσιογράφου

«Ο Κώστας Βιδάλης έδεσε τη δημοσιογραφική του ζωή με τους αγώνες του λαού. Και αυτό το δέσιμο, την ταύτιση, τη σφράγισε με το αίμα του. Αγωνιστής δημοσιογράφος, στρατευμένος στις γραμμές του ΚΚΕ. Που πάλεψε κι έδωσε τη ζωή του για την εθνική απελευθέρωση, την ανεξαρτησία, τη δημοκρατία, την αλήθεια».

Ετσι περιγράφουν τον Κώστα Βιδάλη όσοι τον γνώρισαν και τον έζησαν, όπως ο αντιστασιακός δημοσιογράφος, Νίκος Καραντηνός, στον οποίο και ανήκουν τα παραπάνω λόγια. Ασυμβίβαστος μαχητής της ελευθερίας και του δίκιου. «Μορφή αχτινοβόλα». Φωτεινό παράδειγμα κομμουνιστή δημοσιογράφου. Αγαπούσε την αλήθεια. Να την ανακαλύπτει και να τη διαδίδει. Εγραφε για τα βάσανα και τους αγώνες του λαού. Ξεσκέπαζε τα σκάνδαλα της πλουτοκρατίας. Ηθελε να είναι εκεί, πάντα στην πηγή της είδησης, μα και να βαθαίνει στην ουσία της, να τη δίνει με απλά λόγια, σταράτα.

«... Να γράφεις, κύριε συνάδελφε, για τους απλούς ανθρώπους. Καθαρά, όχι συννεφώδη. Σύντομα και περιεκτικά. Αφηνε στην άκρη τις φλυαρίες και δίνε το λόγο στα γεγονότα. Αυτά πείθουν», έλεγε χαρακτηριστικά.

Λαμπρό άστρο στέκουν για τους νεότερους τα λόγια του, η δράση του και οι διδαχές του. Σε μια εποχή που η είδηση αποτελεί πηγή κέρδους, πουλιέται και παράλληλα «ξεπουλιέται» στα συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Σήμερα, που στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας κάθε άλλο παρά τα θέματα που αφορούν τους εργάτες και τα λαϊκά στρώματα βρίσκονται. Που διαστρεβλώνεται και αποσιωπάται η αλήθεια των εργατών και όλου του λαού και παραχωρεί τη θέση της στην αλήθεια της πλουτοκρατίας και του ιμπεριαλισμού.

Εξήντα χρόνια πέρασαν από τη μέρα που έφυγε ο Κ. Βιδάλης για τη Θεσσαλία, ως δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη» για την τελευταία του, βουτηγμένη στο αίμα, αποστολή. Ενας ακόμα άνθρωπος του λαού, με αξιοπρέπεια, θάρρος και ανυπότακτο πνεύμα, που από το δικό του μετερίζι, αγωνίστηκε μέχρι θανάτου για να έρθει πιο γρήγορα η ώρα που θα βασιλέψει η αλήθεια, η ελευθερία και η δικαιοσύνη στον κόσμο.

Γεννημένος δημοσιογράφος

Ο Βιδάλης κατηγορούμενος στο δικαστήριο, όταν -μετά τη Βάρκιζα- ήταν υπεύθυνος της «Ελεύθερης Ελλάδας»
Ο Βιδάλης κατηγορούμενος στο δικαστήριο, όταν -μετά τη Βάρκιζα- ήταν υπεύθυνος της «Ελεύθερης Ελλάδας»
Ο Κώστας Βιδάλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1904, όπου και έζησε. Εχασε νωρίς τον πατέρα του, γεγονός που τον ανάγκασε να πέσει από μικρό παιδί στη βιοπάλη. Στα 12 χρόνια του σταματά το σχολείο και δουλεύει σ' ένα περιβόλι και στη συνέχεια σε καφενείο. Παρ' όλο που δουλεύει σκληρά, δε σταματά να διαβάζει με δίψα πάντα για μάθηση. Εδωσε εξετάσεις και πήρε το απολυτήριο του Γυμνασίου ενώ αργότερα γράφτηκε στη Νομική Σχολή. Οι σπουδές του, ωστόσο, δε συνεχίστηκαν γιατί στο μεταξύ ο Κώστας Βιδάλης είχε μπει αποφασιστικά στη δημοσιογραφία.

Ο Κώστας Καραγιώργης, διευθυντής στον μεταπελευθερωτικό «Ρ», είχε πει για τον Κ. Βιδάλη: «... Αυτά τα νεύρα και τα κότσια και το κέφι του δημοσιογράφου τα είχε όλα σε αξιοθαύμαστο σημείο ο Βιδάλης. Γιατί είχε τη ΦΛΕΒΑ του δημοσιογράφου. Τη ΖΟΥΣΕ την εφημερίδα επί 25 χρόνια με αδιάπτωτο πάθος, αεικίνητος, εφευρετικός, δροσερός σαν να είχε αρχίσει χθες, φρέσκος στη σκέψη κι ακούραστος στην κίνηση... Ηταν σα να έγινε γι' αυτόν ένα τέτοιο επάγγελμα, σαν τη δημοσιογραφία, που την έκανε αποκλειστικό έργο της ζωής του. Για μια πυρετική φυσιογνωμία σαν τον Βιδάλη, μια πυρετική δουλιά σαν τη δημοσιογραφία έδινε πλούσιο νόημα και περιεχόμενο σε όλη τη ζωή του».

Δούλεψε στην «Καθημερινή», στην «Πρωία» και άλλες αστικές εφημερίδες, ενώ διακρίθηκε τόσο στο πολιτικό (κάποιοι τον χαρακτήριζαν «αρχηγό» σε αυτό), όσο και στο οικονομικό ρεπορτάζ, από το οποίο και ξεκίνησε.

Ο Κώστας Βιδάλης έσμιξε από πολύ νωρίς με τις προοδευτικές, επαναστατικές ιδέες. Είναι 20 χρονών όταν, το 1924, ξεκινάει τη συνεργασία του με τον «Ρ». Εκεί γνωρίστηκε με τον Γιώργη Νικολή, ο οποίος του άσκησε μεγάλη ιδεολογικοπολιτική επίδραση, που σε συνδυασμό με το ανήσυχο, αγωνιστικό κι ανεξάρτητο πνεύμα του τον βοήθησε να «εξοπλιστεί» ιδεολογικά. Στις αρχές της δεκαετίες του '30 μετά από μια διακοπή, ξαναρχίζει η συνεργασία του με τον «Ρ». Είναι πια «φτασμένος», πετυχημένος δημοσιογράφος, κορυφαίος στο οικονομικό ρεπορτάζ.

Ανώτερος Αγγλος αξιωματικός ανάμεσα στον Σουρλα και τη συμμορία του
Ανώτερος Αγγλος αξιωματικός ανάμεσα στον Σουρλα και τη συμμορία του
Το καλοκαίρι του 1936 πήγε σαν απεσταλμένος του «Ρ» στην Ισπανία (στην Ισπανία του Λαϊκού Μετώπου) να παρακολουθήσει τη Σπαρτακιάδα της Βαρκελώνης. Εκεί τον βρίσκει το φασιστικό πραξικόπημα του Φράνκο, ενώ γυρίζοντας στην Ελλάδα βρίσκει τη μεταξική δικτατορία.


Εθνοσυνέλευση στις Κορυσχάδες. Στο βήμα ο Γιάννης Ζεύγος , ενώ ο Κώστας Βιδάλης σκυμμένος στο τραπεζι των δημοσιογάφων, πρώτος στη σειρά
Εθνοσυνέλευση στις Κορυσχάδες. Στο βήμα ο Γιάννης Ζεύγος , ενώ ο Κώστας Βιδάλης σκυμμένος στο τραπεζι των δημοσιογάφων, πρώτος στη σειρά

«Εγώ φεύγω, έχω δουλιά... »
«Μέλος του Κόμματος έγινα το 1941»

«Μέλος του Κόμματος έγινα το 1941. Μα από το 1924 που άρχισα να δουλεύω στο "Ριζοσπάστη" ήμουνα οπαδός του Κόμματος. Ο λόγος της εγγραφής μου στο Κόμμα είναι η λογική συνέπεια της στάσης και των αγώνων μου μέσα στο επάγγελμα και το σωματείο, καθώς και το ιδεολογικό μου καταστάλαγμα».

Αυτά σημειώνει ο ίδιος στο βιογραφικό σημείωμα που έδωσε όταν έγινε μέλος του ΚΚΕ, το δεύτερο μήνα της γερμανικής Κατοχής. Εκείνη την περίοδο αναδεικνύεται σε ένα μοναδικό και υπερπολύτιμο οργανωτή του παράνομου τυπογραφικού μηχανισμού της ΕΑΜικής Αντίστασης.

Τι να πει κανείς για τη συμβολή του Κ. Βιδάλη στη διαμόρφωση του αντιστασιακού απελευθερωτικού Τύπου! Συνέβαλε αποφασιστικά να στηθούν και να λειτουργήσουν τα παράνομα τυπογραφεία. Είναι πάμπολλα τα τυπογραφεία που έδωσε. Επιπλέον, ανέλαβε τη δημοσιογραφική διαμόρφωση των συντακτικών ομάδων, που θα τροφοδοτούσαν με ειδήσεις τον παράνομο Τύπο. Με ξεχωριστή αυτοθυσία, βοήθησε στο στήσιμο της «Ελεύθερης Ελλάδας», του κεντρικού οργάνου του ΕΑΜ, μέσα στο μυστικό τυπογραφείο της Καλλιθέας και στη λειτουργία πολλών άλλων παράνομων τυπογραφείων, όπου και τυπωνόταν κάθε μορφής διαφωτιστικό προπαγανδιστικό υλικό.

Κι όταν η ΚΕ του ΕΑΜ, το 1944, βλέποντας τους κινδύνους που τον περιέβαλαν, τον προώθησε στις περιοχές της Ελεύθερης Ελλάδας, ο μεγάλος αγωνιστής δημοσιογράφος ζούσε και κατέγραφε τις μεγάλες στιγμές του λαού, που με το όπλο στο χέρι, πάλευε για μια Ελλάδα ελεύθερη από τους ξένους και τους ντόπιους χαραμοφάηδες, για κοινωνική δικαιοσύνη και προκοπή. Δύο ήταν τα γεγονότα που του άφησαν ανεξίτηλα τα σημάδια τους: Το Εθνικό Συμβούλιο των Ελλήνων, η προσωρινή Βουλή του Εθνικού Αγώνα και η θεσσαλική Μάχη της Σοδειάς το καλοκαίρι του '44. Αν δε σωζόταν η σοδειά από τα χέρια των Γερμανών κατακτητών, θα ήταν αδύνατον να κρατηθεί ο αντάρτικος στρατός και ο πόλεμος στα βουνά.

Ακριβώς δυο χρόνια μετά την παρακολούθηση και την καταγραφή της Μάχης της Σοδειάς, ο Κ. Βιδάλης θα τέλειωνε μαρτυρικά τη ζωή του στη θεσσαλική γη, σε μικρή απόσταση από το Κιλελέρ, που την είχε περπατήσει απ' άκρη σ' άκρη με τα τμήματα του ΕΛΑΣ.

Η δολοφονία

«Χαιρέτισέ τους κι από μένα! Εγώ φεύγω, έχω δουλιά», είπε στη γυναίκα του μόλις τέλειωσε η τελετή γάμου ενός φιλικού τους ζευγαριού, εκείνο το κυριακάτικο απόγευμα στις 11 Αυγούστου 1946. Πήγε σπίτι, πήρε μια μικρή βαλίτσα κι έφυγε για τη Θεσσαλία, όπου είχαν ξεκινήσει οι «εκκαθαριστικές επιχειρήσεις» του Σπ. Θεοτόκη (υπουργός Δημόσιας Τάξης), και που είχαν μετατρέψει σε κόλαση τη ζωή του θεσσαλιώτικου λαού.

Ο Κ. Βιδάλης έφτασε στη Λάρισα, απ' όπου μίλησε τηλεφωνικά με τον Κ. Καραγιώργη (διευθυντής του «Ρ») την Τρίτη 13 Αυγούστου, στις 3 το απόγευμα και του είπε ότι την Τετάρτη, 14 Αυγούστου 1946, το πρωί θα έφευγε για το Βόλο. Από τότε δεν έδωσε σημεία ζωής.

«Αν λεγόταν Βιδάλης, δεν ξέρω. Εκείνο που ξέρω είναι ότι ο άνθρωπος αυτός μαρτύρησε, ώσπου να ξεψυχήσει», είπε ο ιδιοκτήτης του φορτηγού λεωφορείου που η συμμορία του Σούρλα είχε επιτάξει το αυτοκίνητό του μαζί με άλλα 45 περίπου. «Την Τετάρτη είχαμε κατασκηνώσει με τη συμμορία του Σούρλα στη θέση Αλώνια, κάπου 700 μέτρα από τη σιδηροδρομική γραμμή Βόλου - Λάρισας. Καθημερινά οι σουρλικοί κάνανε εκτελέσεις. Εκείνο το βράδυ φέρανε εκεί ένα δημοσιογράφο. Εγώ προσωπικά δεν τον είδα. (...) Από τους συμμορίτες, όμως, άκουσα να λένε μεταξύ τους, ότι αυτός που φέρανε είναι δημοσιογράφος, συντάκτης του "Ριζοσπάστη" και ότι θα περάσει από το μαχαίρι τους».

«Τον πήγανε στο νεκροταφείο, κάπου 100 μέτρα από κει που ήμουν εγώ. Τον γδύσανε. Του βγάλανε τα παπούτσια και τον άφησαν μόνο με το σώβρακο και τη φανέλα (...). Αφού τον γδύσανε και του πήρανε και τα χαρτιά του άρχισαν να τον χτυπούν με ρόπαλα και να τον ρωτούν. Τι τον ρωτούσαν, όμως, δεν μπόρεσα να ακούσω. Τον βασάνισαν έτσι ως τις 4 το πρωί κι αφού έπεσε νεκρός τον άφησαν και αποτραβήχτηκαν για λίγα λεπτά. Κάτι είπαν μεταξύ τους και μετά ξαναπήγαν. Του έριξαν 4 - 5 σφαίρες και μετά πήραν το πτώμα του σε αυτοκίνητο. Πού το πήγαν, δεν ξέρω».

«Είμαι δημοσιογράφος, πρέπει να κάμω τη δουλιά μου...»

«Ηταν επικίνδυνη η αποστολή που αναλάμβανε και το 'ξερε. Τι σημασία έχει - έλεγε - ο κίνδυνος ενός ανθρώπου, μπροστά σ' αυτό το κακό που γίνεται εκεί σήμερα;», θα πει αργότερα η σύντροφος της ζωής του, Κάτια Βιδάλη, θυμούμενη τις δραματικές εκείνες στιγμές.

Θυμόταν ακόμα ότι «κανείς δεν τον έστειλε στη Θεσσαλία, στο στόμα του λύκου. Και ο Καραγιώργης και οι συνάδελφοί του προσπάθησαν να τον συγκρατήσουν... Μέρες είχε μείνει άγρυπνος, με φουρτουνιασμένη καρδιά, με την αγωνία πως οι Σούρληδες καίγανε τα χωριά, άρπαζαν το βιος του κοσμάκη, έδερναν μέχρι θανάτου τους αγρότες, βίαζαν γυναίκες, σκότωναν αγωνιστές... Είμαι δημοσιογράφος, πρέπει να κάμω τη δουλιά μου... Πρέπει ο κόσμος να μάθει... Και θα μάθει όταν πάμε να δούμε με τα ίδια μας τα μάτια...».

Δε θαυμάζουμε στον Κώστα Βιδάλη τον «επαγγελματισμό» του. Είναι τα χαρακτηριστικά ενός τίμιου, αξιοπρεπή και ανυπόταχτου ανθρώπου, που «παντρεύτηκαν» με την αγωνιστικότητα, με τη διάθεση για προσφορά στο λαό και την ιδεολογική «ατσάλωση» με τα ιδανικά της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ελευθερίας των ανθρώπων να καθορίζουν τη μοίρα τους. Ολα αυτά συνδύαζε αυτή η προσωπικότητα και αυτό είναι αντανάκλαση και στον τρόπο που ασκούσε το επάγγελμα που αγαπούσε και είχε αφιερώσει τη ζωή του, χωρίς να προσβλέπει σε υλικά οφέλη ή δόξα.

Κλείνουμε αυτό το μικρό αφιέρωμα στον Κ. Βιδάλη, δανειζόμενοι κάποια από τα λόγια που χρησιμοποίησε ο καλός του φίλος στοχαστής και δημοσιογράφος, ο ποιητής του «Βροντάει ο Ολυμπος», Νίκος Καρβούνης, στο πολιτικό μνημόσυνο του Κ. Βιδάλη το Σεπτέμβρη του 1946:

«... Περιμαζεύουμε από τους νεκρούς μας ό,τι καλύτερο και αξιότερο είχαν. Ο,τι ο καθένας μας τιμά στους άλλους και ποθεί για τον εαυτό του. Και το αποταμιεύουμε στο κοινό θησαυροφυλάκιο όλων των ανθρώπων, γιατί σ' όλους ανήκει και στον καθένα και όλους μαζί μας κάνει πνευματικά και ηθικά πλουσιότερους, δυνατότερους, αξιότερους για τον αγώνα της ζωής και της προόδου...».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ