ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 1 Οχτώβρη 2006
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ
Σωτήρια τεχνική στα χέρια γιατρών και... εμπόρων

Οι αρτηρίες που συνήθως μπορούν να υποστούν θεραπεία με στεντ είναι η στεφανιαία, η καρωτίδα, η νεφρική και η λαγόνιος
Οι αρτηρίες που συνήθως μπορούν να υποστούν θεραπεία με στεντ είναι η στεφανιαία, η καρωτίδα, η νεφρική και η λαγόνιος
Επί δεκαετίες, οι ασθενείς με στεφανιαία νόσο, των οποίων οι αρτηρίες που τροφοδοτούν την καρδιά έχουν στενέψει επικίνδυνα από τη συσσώρευση πλάκας, έπρεπε να υποστούν μια επώδυνη και επικίνδυνη εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς (μπαϊπάς), ώστε να ραφτεί ένα κομμάτι υγιούς αρτηρίας ή φλέβας σαν παράκαμψη γύρω από το προβληματικό τμήμα. Ανάλογες εγχειρήσεις γίνονταν και σε ασθενείς που παρουσίαζαν μερική απόφραξη άλλων μεγάλων αρτηριών. Εναλλακτικά η αρτηρία ανοιγόταν, καθαριζόταν χειρουργικά και μετά επανασυγκολλούνταν με τη βοήθεια ραμμάτων.

Χωρίς να έχουν εγκαταλειφθεί αυτές οι μέθοδοι, ο ερχομός της αγγειοπλαστικής με μπαλονάκι μείωσε την παρεμβατικότητα της θεραπείας για πολλούς ασθενείς. Αντί για εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, ένα μπαλονάκι οδηγούνταν με τη βοήθεια καθετήρα στο σημείο της στένωσης, διογκωνόταν για να θρυμματίσει και να συμπιέσει την πλάκα, αφήνοντας τελικά ένα πιο ευρύ πέρασμα για το αίμα. Ωστόσο, οι αρτηρίες που είχαν υποστεί αυτή τη θεραπεία συχνά υποτροπίαζαν λόγω οπισθοχώρησης των τοιχωμάτων ή λόγω υπερβολικής ανάπτυξης ινώδους ιστού στην περιοχή της στένωσης.

Τα στεντ είναι συρμάτινα πλέγματα που κρατούν ανοιχτές τις στενεμένες αρτηρίες και τοποθετούνται με μεθόδους ανάλογες με της απλής αγγειοπλαστικής με μπαλονάκι. Ανάλογα με το μέγεθος της αρτηρίας και το βαθμό της απόφραξης από αρτηριοσκληρωτική πλάκα χρησιμοποιείται και το κατάλληλο μέγεθος στεντ. Για τις καρωτίδες, αρτηρίες που βρίσκονται σε μικρό βάθος κάτω από το δέρμα, προτιμούνται τα αυτοεκτεινόμενα στεντ, που είναι πιο ανθεκτικά στη σύνθλιψη. Τα στεντ που διογκώνονται με μπαλονάκι θα μπορούσαν να στενέψουν επικίνδυνα από την άσκηση εξωτερικής πίεσης. Από την εμφάνιση των στεντ πριν από περίπου δυο δεκαετίες, η χρήση τους αυξάνεται χρόνο με το χρόνο με κυριότερες αρτηρίες εφαρμογής τις στεφανιαίες.

Τα πρώτα στεντ ήταν από ανοξείδωτο ατσάλι. Αργότερα, εφευρέθηκαν τα αυτοεκτεινόμενα στεντ, που είναι κατασκευασμένα από κράμα νικελίου - τιτανίου, με ικανότητα μνήμης σχήματος. Η πιο πρόσφατη εξέλιξη είναι τα στεντ με επικάλυψη από πολυμερές εμποτισμένο με φάρμακο που απελευθερώνεται πολύ αργά καθώς αποσυντίθεται το πολυμερές. Το φάρμακο περιορίζει την ανάπτυξη ινώδους ιστού και βοηθά στην κάλυψη του πλέγματος με επιθηλιακό ιστό, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες μελλοντικού σχηματισμού θρόμβου από αιμοπετάλια που θα μπορούσαν να προσκολληθούν στο πλέγμα. Η αποφυγή θρόμβων διευκολύνεται και από συνοδευτική φαρμακευτική αγωγή με αντιθρομβωτικά και ασπιρίνη για διάρκεια ενός μήνα έως ενός έτους μετά την εγχείρηση.

Σύμφωνα με στοιχεία που αφορούν τις ΗΠΑ, στο 30% των ασθενών που τοποθετούνταν ένα απλό στεντ παρουσιαζόταν εκ νέου στένωση της αρτηρίας στο ίδιο σημείο. Με τα επικαλυμμένα με πολυμερές στεντ το ποσοστό αυτό έπεσε στο 10%.

Η αγγειοπλαστική με στεντ, έστω κι αν είναι λιγότερο παρεμβατική από την εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, πρέπει όπως και κάθε θεραπεία να εφαρμόζεται μόνο στους ασθενείς που τη χρειάζονται και τη στιγμή που τη χρειάζονται πραγματικά, αφού π.χ. έχουν εξαντληθεί λιγότερο παρεμβατικές θεραπείες. Την ευθύνη να οδηγήσει σωστά τον ασθενή σε σχέση με την απόφαση πραγματοποίησης επέμβασης για την τοποθέτηση στεντ έχει φυσικά ο γιατρός. Για κάποιους γιατρούς πρωτεύον είναι η υγεία του ασθενούς και για κάποιους άλλους είναι τα λεφτά.

Ετσι, στις ΗΠΑ - και όχι μόνο - είναι αρκετοί οι γιατροί που αμφισβητούν την αναγκαιότητα πολλών από τις επεμβάσεις που γίνονται για την τοποθέτηση στεντ. Αλλοι μιλούν απλώς για υπερβολή στη χρήση της μεθόδου και άλλοι για βιομηχανία με πρωταγωνιστές εταιρείες κατασκευής ιατρικών υλικών και συσκευών, εταιρείες προσφοράς ιατρικών υπηρεσιών (ιδιωτικά νοσοκομεία και κλινικές) με τη συνδρομή, με το αζημίωτο φυσικά, και γιατρών που κοιτάζουν τον ασθενή στην τσέπη...


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»


Η θρυμματισμένη πλάκα πυροδοτεί ένα μηχανισμό ίασης που μπορεί να οδηγήσει σε στένωση της αρτηρίας. Τα καλυμμένα με ειδικά πολυμερή στεντ απελευθερώνουν κατά τη διάρκεια μερικών βδομάδων ένα φάρμακο που εμποδίζει την υπερβολική ανάπτυξη ινώδους ιστού, αλλά επιτρέπει την ανάπτυξη ενδοθηλιακού ιστού, σαν αυτόν που καλύπτει το εσωτερικό των αγγείων. Τελικά, τα κύτταρα καλύπτουν το πλέγμα, μειώνοντας την πιθανότητα να σχηματιστεί πάνω σ' αυτό θρόμβος αιμοπεταλίων
Η θρυμματισμένη πλάκα πυροδοτεί ένα μηχανισμό ίασης που μπορεί να οδηγήσει σε στένωση της αρτηρίας. Τα καλυμμένα με ειδικά πολυμερή στεντ απελευθερώνουν κατά τη διάρκεια μερικών βδομάδων ένα φάρμακο που εμποδίζει την υπερβολική ανάπτυξη ινώδους ιστού, αλλά επιτρέπει την ανάπτυξη ενδοθηλιακού ιστού, σαν αυτόν που καλύπτει το εσωτερικό των αγγείων. Τελικά, τα κύτταρα καλύπτουν το πλέγμα, μειώνοντας την πιθανότητα να σχηματιστεί πάνω σ' αυτό θρόμβος αιμοπεταλίων

Τα στεντ, που διαστέλλονται με τη βοήθεια ενός μικρού μπαλονιού (πάνω εικόνες) και χρησιμοποιούνται κυρίως στις στεφανιαίες αρτηρίες, είναι προσαρμοσμένα πάνω στο μπαλονάκι και οδηγούνται στο επιθυμητό σημείο με τη βοήθεια ενός καθετήρα. Εκεί το μπαλονάκι φουσκώνεται ανοίγοντας το στεντ, ενώ ταυτόχρονα σπάζει και συμπιέζει την πλάκα που φράσσει την αρτηρία. Στη συνέχεια το μπαλονάκι ξεφουσκώνεται και αποσύρεται.

Τα αυτοεκτεινόμενα στεντ (κάτω εικόνες) είναι αυτά που χρησιμοποιούνται στις περισσότερες επεμβάσεις στις καρωτίδες. Το στεντ μεταφέρεται στο κατάλληλο σημείο συμπιεσμένο μέσα σε μια στενή θήκη. Εκεί η θήκη αποτραβιέται και το στεντ εκτείνεται. Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια και μπαλονάκι, ώστε το στεντ να πιεστεί για να ενσωματωθεί καλύτερα μέσα στην πλάκα. Μπορεί, επίσης, να χρησιμοποιηθεί κατά την εφαρμογή του στεντ και ένα φίλτρο σε σχήμα ομπρέλας, για να περισυλλέξει τα κομμάτια πλάκας που αποσπώνται κατά τη διαδικασία και που αν φτάσουν σε κάποια μικρή αρτηρία του εγκεφάλου και την αποφράξουν θα οδηγήσουν σε εγκεφαλικό επεισόδιο.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ