Το μαθητικό κίνημα στη Χιλή, χώρα της Λατινικής Αμερικής που γνώρισε για 16 χρόνια την μπότα της αιμοσταγούς αμερικανοκίνητης χούντας του Πινοτσέτ, σηκώνει το κεφάλι και απαιτεί κατάργηση του άκρως ταξικού εκπαιδευτικού συστήματος. Είναι ένα ώριμο αίτημα που η αστική τάξη μετά την «αποκατάσταση της δημοκρατίας» δε θέλησε να θίξει. Η νεολαία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τον περασμένο Μάη βγήκε κατά χιλιάδες στους δρόμους, απαίτησε από τη νέα κυβέρνηση της Προέδρου Μισέλ Μπατσελέτ, που εκλέχτηκε με «προοδευτικό» προφίλ, να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση της Παιδείας. Την ανάγκασε να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Συστάθηκε μια κοινή επιτροπή που θα κατέληγε σε συγκεκριμένα μέτρα. Ωστόσο, η κωλυσιεργία όλο αυτό το διάστημα έβγαλε τους μαθητές και πάλι στο δρόμο. Αποχές και καταλήψεις σχολείων ξεκίνησαν και πάλι την πρώτη βδομάδα του Οκτώβρη.

Την Τρίτη 17 του Οκτώβρη, οι μαθητές 12 σχολείων της πρωτεύουσας, Σαντιάγο, που τελούσαν υπό κατάληψη, δέχτηκαν την άγρια καταστολή των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας ενώ ετοιμάζονταν για τις μαζικές κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας, σε εθνικό επίπεδο, την επόμενη μέρα.

Η μέρα διαμαρτυρίας είχε αποφασιστεί από τις 14 του Οκτώβρη από την Εθνική Συνέλευση των Σπουδαστών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ACES), κύριο συντονιστικό όργανο του κινήματος, ως απάντηση «στην έλλειψη πολιτικής βούλησης εκ μέρους της κυβέρνησης για ουσιαστικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα».

Οι μαθητές είχαν ξεκινήσει τις καταλήψεις στις 7 του Οκτώβρη, διαμαρτυρόμενοι για την κωλυσιεργία της Συμβουλευτικής Προεδρικής Επιτροπής, που θα προωθούσε μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα. Μετά τις δυναμικές κινητοποιήσεις των μαθητών τον περασμένο Απρίλη και Μάη, εκπρόσωποί τους συμμετείχαν στις εργασίες της Κυβερνητικής Επιτροπής, όμως, μετά από τόσους μήνες συμμετοχής έφτασαν στο συμπέρασμα ότι η Συμβουλευτική Προεδρική Επιτροπή δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτε. «Είχαμε, στην αρχή, μία μικρή ελπίδα ότι θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτή η επιτροπή, αλλά πλέον είμαστε πεπεισμένοι πως ήταν απλά μία στρατηγική, που σκέφτηκε πολύ καλά η κυβέρνηση, ώστε να μας περιορίσει και να σταματήσουν οι κινητοποιήσεις. Για να πάμε ήσυχοι στα σπίτια μας και να περιμένουμε μια απάντηση που ποτέ δε θα ερχόταν», είπαν χαρακτηριστικά εκπρόσωποι μαθητών από λύκεια στο κέντρο του Σαντιάγο, όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα «libertad».

Οι εκπρόσωποι της ACES έδωσαν δύο βδομάδες διορία στην κυβέρνηση για να ξεκινήσει μια σε βάθος μεταρρύθμιση του Θεσμικού Οργανικού Νόμου για την Εκπαίδευση (LOCE), που είχε καθιερώσει ο αιμοσταγής δικτάτορας Πινοτσέτ το 1989 και προωθούσε την ιδιωτικοποίηση στην Παιδεία και που οι μετέπειτα «δημοκρατικές» κυβερνήσεις δεν έκαναν το παραμικρό για να αλλάξει. To μαθητικό κίνημα απαιτεί να τεθεί τέλος στο κέρδος, τη διαφθορά, την ανισότητα και το χάος που κυριαρχούν στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας και να αναλάβει το κράτος την ευθύνη που του αναλογεί για την εκπαίδευση των νέων γενεών. «Δε θέλουμε απλά μεταρρυθμίσεις, αλλά μία επανάσταση που να αλλάξει την εκπαίδευση, που να αλλάξει το μέλλον μας. Θέλουμε ένα κράτος που να προσφέρει μια ποιοτική εκπαίδευση στην κοινωνία. Θέλουμε η εκπαίδευση να ξαναγίνει δικαίωμα και όχι ένα αγαθό που άγεται από την προσφορά και ζήτηση», τονίζει ο Σούμπερτ Φένενο, εκπρόσωπος του Λυκείου Καρολίνα Λιόνα.

Η βίαιη επέμβαση της αστυνομίας την Τρίτη 17 του Οκτώβρη συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των νέων, στην πλειοψηφία τους έφηβοι, που σε μερικά σχολεία, όπως στο Λύκειο Εφαρμογών στο Σαντιάγο, την υποδέχτηκαν με πέτρες, καθίσματα και διάφορα άλλα αντικείμενα που μπόρεσαν να πετάξουν από μπαλκόνια και σκεπές.

Ο αριθμός των συλληφθέντων μαθητών εκτιμάται ότι έφτασε τους 150, συμπεριλαμβανομένων και κάποιων ηγετικών στελεχών, όπως η Μαρία Ουέρτα, που πρωτοστάτησε τον περασμένο Μάη στη λεγόμενη επανάσταση των πιγκουίνων. Επίσης, συνελήφθη ο Χουάν Πάμπλο Κάρντενας, Εθνικό Βραβείο Δημοσιογραφίας, που συμπαραστεκόταν στους μαθητές και κατηγορήθηκε ότι επιτέθηκε σε έναν αστυνομικό πράκτορα κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Η έκρηξη βίας της αστυνομίας προκάλεσε την οργή των μαθητών, οι οποίοι συγκάλεσαν έκτακτη συνέλευση το ίδιο βράδυ, της Τρίτης, στη βιβλιοθήκη του Σαντιάγο για να καθορίσουν την παραπέρα στάση τους και να αποφασίσουν πώς θα πορευτούν στη μεγάλη κινητοποίηση της Τετάρτης, ενώ φώναζαν συνθήματα κατά των υπουργών Παιδείας, Ιάσνα Προβόστε, και Εσωτερικών, Μπελισάριο Βελάσκο, τους οποίους κατηγόρησαν ότι διέταξαν τη χρήση ωμής βίας ενάντια στους καταληψίες μαθητές. Στην αρχή της συνάντησης, μία εκπρόσωπος των μαθητών, η Μαρία Χεσούς Σανουέσα, που είχε πρωτοστατήσει, τον περασμένο Μάη, στις κινητοποιήσεις των μαθητών, κάλεσε σε ριζοσπαστικοποίηση του αγώνα και προειδοποίησε ότι «εάν η κυβέρνηση δεν ικανοποιήσει τα αιτήματά μας μέσα σε δύο βδομάδες, όχι μόνο θα αποχωρήσουμε από την Προεδρική Συμβουλευτική Επιτροπή, αλλά θα πάρουμε και άλλου είδους μέτρα».

Μιλώντας εκ μέρους της Εθνικής Συνέλευσης, η Σανουέσα διαβεβαίωσε ότι το κίνημα θα στηρίξει κάθε είδους κινητοποίηση που θα αποφασίσουν τα επί μέρους σχολεία. «Είμαστε πιο ενωμένοι παρά ποτέ και θα απορρίψουμε οποιαδήποτε μορφή βίας στην οποία θα προβεί η κυβέρνηση εναντίον μας». Ακόμα οι μαθητές κατήγγειλαν ότι πολλά στελέχη τους διώκονται πολιτικά, αφού δέχτηκαν απειλές για αποβολή από τα σχολεία τους, ενώ δε θα γίνονται δεκτοί σε κανένα άλλο εκπαιδευτικό ίδρυμα του Σαντιάγο. Ακόμα, το ίδιο βράδυ της Τρίτης η Σανουέσα συναντήθηκε στο Κοινοβούλιο με εκπροσώπους κομμάτων και με βουλευτές της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής, όπου και μετέφερε την πλήρη στήριξη της Εθνικής Συνέλευσης των Σπουδαστών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στις κινητοποιήσεις, ενώ κατήγγειλε με έντονο τρόπο τη χρήση των αστυνομικών δυνάμεων για την καταστολή τους και την αποβολή μαθητών από κάποια λύκεια.

Ομως, και οι ειρηνικές πορείες διαμαρτυρίας των μαθητών την Τετάρτη, όπου συμμετείχαν χιλιάδες μαθητές, δέχτηκαν την ανελέητη βία της αστυνομίας, που με αντλίες νερού και βροχή δακρυγόνων προσπάθησαν να τις διαλύσουν, ενώ μόνο στην πρωτεύουσα, Σαντιάγο, συνελήφθησαν 316 άτομα και στο σύνολο της χώρας περίπου 500.

«Είναι κρίμα που η κυβέρνηση διατάζει τις αστυνομικές δυνάμεις να προβαίνουν σε τόση βία, όταν εμείς απλά αγωνιζόμαστε για την Παιδεία», είπε, σύμφωνα με την «Πρένσα Λατίνα», ο μαθητής Μαξιμιλιάνο Μεγιάδο, στέλεχος του μαθητικού κινήματος, μέλος της ACES.

Οι μαθητές, απευθυνόμενοι στην κοινή γνώμη της χώρας, εμφανίστηκαν αποφασισμένοι, παρά την άγρια καταστολή τους και την αποπομπή συμμαθητών τους από τα σχολεία τους, να συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους γιατί μόνο έτσι, όπως διατείνονται, θα πετύχουν την αξιοπρεπή, ποιοτική δημόσια δωρεάν Παιδεία που προσδοκούν.