ΑΓΚΥΡΑ.-

Ανέβαλαν την έβδομη κατά σειρά συνάντησή τους, στην οποία επρόκειτο να συζητήσουν διαδικαστικά θέματα που αφορούν στο σχηματισμό κυβέρνησης, ο ηγέτης του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας, Μεσούτ Γιλμάζ και ο ηγέτης του Κόμματος της Ευημερίας, Νετσμεντίν Ερμπακάν.

Οι δύο άνδρες επρόκειτο να συζητήσουν σήμερα τα αποτελέσματα των συνομιλιών της μεικτής τεχνικής επιτροπής, η οποία δημιουργήθηκε την περασμένη Δευτέρα, με στόχο να "μοιράσει" τα υπουργεία. Αλλά οι διαφωνίες επί της "μοιρασιάς" φαίνεται ότι είναι σοβαρότερες από ό,τι εκτιμήθηκε αρχικά.

Η έλλειψη έγκυρης πληροφόρησης σχετικά με τις πολιτικές εξελίξεις εξωθεί πολιτικούς αναλυτές να σεναριολογούν. Τα ρεπορτάζ του τουρκικού ημερήσιου Τύπου είναι ενδεικτικά του κλίματος: "Οι ισλαμιστές θέλουν τις κρατικές τράπεζες" ("Γενί Γιουζίλ"), "Συζητήσεις για τα υπουργεία Οικονομικών και Πολιτισμού" ("Τζουμχουριέτ"), "Απίθανο παζάρεμα" ("Μιλιέτ") κ. ο. κ.

Τα συνολικά 32 χαρτοφυλάκια αποτελούν το αντικείμενο των σκληρών και επώδυνων διαπραγματεύσεων τις τελευταίες μέρες. Στα βασικά υπουργεία, όμως, τα δύο μέρη δείχνουν να ομοφωνούν. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, τα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας θα αποδοθούν σε στελέχη του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας και το υπουργείο Εσωτερικών στους ισλαμιστές.

Οι ισλαμιστές διεκδικούν ακόμη τα υπουργεία Δικαιοσύνης, Υγείας, Κοινωνικής Ασφάλειας και Περιβάλλοντος.

Η πιθανή άνοδος των ισλαμιστών στην εξουσία συνεχίζει να προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις. Ο βουλευτής του Κόμματος Ορθού Δρόμου, Ντογάν Γκιουρές, δήλωσε (κατ' εικόνα και ομοίωση της αρχηγού του κόμματος, Τανσού Τσιλέρ) ότι "ο Γιλμάζ θα πληρώσει πολύ ακριβά το αντίτιμο της μεταφοράς των ισλαμιστών στην εξουσία και η ευθύνη θα είναι δική του, να μεταφέρει τη χώρα στο σκοτάδι". Ο λόγος του Γκιουρές, όμως, αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, ίσως ακόμη μεγαλύτερη κι από της Τσιλέρ, αν θυμηθούμε ότι υπήρξε στο - όχι και τόσο μακρινό παρελθόν - αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας...

Η Τσιλέρ χτες διέψευσε πληροφορίες ότι στέλεχος του κόμματός της, που κατέχει θέση στην υπηρεσιακή τουρκική κυβέρνηση, συναντήθηκε με τους ιθύνοντες του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας, προκειμένου να αναθερμάνει τις πιθανότητες συνεργασίας των δύο κομμάτων.

Στο μεταξύ, πρωτοκλασάτο στέλεχος του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας, ο Καγιά Ερντέμ (πρώην πρόεδρος του τουρκικού Κοινοβουλίου), δημοσιοποίησε την πρόθεσή του να παραιτηθεί, αφ' ης στιγμής σχηματιστεί η κυβέρνηση Γιλμάζ - Ερμπακάν. Και αυτό επειδή οι αντιδυτικές θέσεις του Κόμματος της Ευημερίας "κινδυνεύουν να θέσουν εμπόδια στη συνεργασία" της Τουρκίας με τους δυτικούς οικονομικούς οργανισμούς, που είναι "απαραίτητη" για να ξεπεραστεί η οικονομική κρίση στη χώρα. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Σαμπάχ, χαρακτήρισε "επιζήμια" τη συνεργασία. Η εφημερίδα δημοσίευσε και την επιστολή παραίτησης του Ερντέμ, την οποία προτίθεται να στείλει άμα τη επισημοποίηση της συνεργασίας.

Αντίθετα, πολύ μεγάλη ευκαιρία για την Τουρκία θεωρεί την άνοδο του Ερμπακάν στην εξουσία ο ιρανικός Τύπος. Η εφημερίδα "Τάιμς της Τεχεράνης" γράφει ότι ο ισλαμιστής ηγέτης "αν θέλει να επιτύχει στη διακυβέρνηση (...) δεν έχει παρά να διδαχτεί από την εμπειρία της Ισλαμικής Δημοκρατίας".

Το δημοσίευμα της εφημερίδας αναφέρει ακόμα ότι είναι μια ιστορική πρόκληση για τον Ερμπακάν να υλοποιήσει "την επιστροφή" (της Τουρκίας) "στην ανατολική της ταυτότητα".

Πάντως, οι προσδοκίες των Ιρανών το πιθανότερο είναι να διαψευστούν. Προ της ανάγκης για "ρεάλ πολιτίκ", ο ισλαμισμός του Ερμπακάν θα... πάει περίπατο, τηρουμένων ασφαλώς των προσχημάτων.

Την έντονη διαμαρτυρία ανθρωπιστικών οργανώσεων έχει προκαλέσει η απέλαση ενός Κούρδου πολιτικού πρόσφυγα από τη Γαλλία, πριν λίγες μέρες. Ο Χαλίλ Μπινγκόλ έγινε το θύμα της γραφειοκρατικής διαμάχης των γαλλικών αρχών, καθώς το μεν δικαστήριο του Εξ Εν Προβένς έκρινε ότι μπορούσε να λάβει άδεια παραμονής στη χώρα, αλλά το Γραφείο Προστασίας Προσφύγων και Απάτριδων αρνήθηκε. Επικράτησε η δεύτερη άποψη.

Ενώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν την απέλαση του Κούρδου, ο οποίος κατηγορείται για συμμετοχή σε οργάνωση εκτός νόμου, ως "καταστροφική" λόγω των "κινδύνων που διατρέχει" στην Τουρκία.

ΣΑΡΑΓΕΒΟ.-

Χαοτική κατάσταση επικρατούσε χτες στα σερβοκατοικούμενα προάστια του Σαράγεβο που πρόκειται να παραδοθούν σύντομα στην κροατο- μουσουλμανική ομοσπονδία. Κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες και δυνατό κρύο, πολλές χιλιάδες Σέρβων πήραν το δρόμο της προσφυγιάς, αφήνοντας πίσω τους τα έρημα ή παραδομένα στις φλόγες σπίτια τους. Μερικοί, οι πιο "τυχεροί" απ' αυτούς κατάφεραν να επιβιβαστούν μαζί με τα λιγοστά υπάρχοντά τους πάνω σε φορτηγά και άλλα οχήματα που είχαν σταλεί από το Πάλε. Αλλοι, φόρτωσαν στην πλάτη ένα σάκο με τα απαραίτητα και ξεκίνησαν το μακρύ δρόμο της αναζήτησης νέου σπιτιού μέσα στο χιόνι...

Παρά τις αρχικές ενστάσεις των ΝΑΤΟικών πολυεθνικών δυνάμεων, χτες, τα φορτηγά των Σέρβων προσφύγων, που αναχώρησαν από το προάστιο "Γκραβίτσα", συνοδεύτηκαν από στρατιωτικά οχήματα Ιταλών στρατιωτών. Και στα άλλα τέσσερα προάστια του Σαράγεβο η κατάσταση ήταν παρόμοια, καθώς πολλοί Σερβοβόσνιοι εγκατέλειπαν γεμάτοι ανησυχία τα σπίτια τους, μιας που από σήμερα τα ξημερώματα θα αρχίσουν οι περιπολίες των Κροατών και μουσουλμάνων στρατιωτών στις περιοχές τους.

Ο ΝΑΤΟικός αξιωματούχος, στρατηγός Ουίλιαμ Κάρτερ, αναφερόμενος στο γεγονός ότι ΝΑΤΟικοί στρατιώτες συνόδευσαν καραβάνια προσφύγων, σημείωσε ότι η IFOR ζήτησε από τον Πρόεδρο της Βοσνίας, Αλίγια Ιζετμπέκοβιτς, να δώσει εντολή για την αποχώρηση των ανδρών που στελεχώνουν τα Σερβοβοσνιακά αστυνομικά φυλάκια ελέγχου που βρίσκονται εντός και εκτός των σερβοκατοικούμενων περιοχών του Σαράγεβο.

Ωστόσο, όπως εξήγησε ο ΝΑΤΟικός αξιωματούχος, κάτι τέτοιο δε στάθηκε δυνατό γιατί ήδη από νωρίς χτες το πρωί ο Βόσνιος Πρόεδρος είχε μεταφερθεί στην καρδιολογική κλινική του νοσοκομείου "Κόσεβο" αντιμετωπίζοντας ξαφνικά καρδιολογικά προβλήματα.Ο βοσνιακός κρατικός ραδιοσταθμός, επικαλούμενος τις δηλώσεις του Εντχεμ Μπίτσακτσιτς που είναι αντιπρόεδρος στο κυβερνών "Κόμμα Δημοκρατικής Δράσης", μετέδωσε ότι δεν απειλείται η ζωή του Βόσνιου Προέδρου και ότι "δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας".Σύμφωνα με τον Μπίτσακτσιτς, τα προβλήματα στην υγεία του 70χρονου Ιζετμπέκοβιτς παρουσιάστηκαν μετά από τέσσερα χρόνια ασταμάτητης εντατικής εργασίας. "Ο Πρόεδρος έχει ανάγκη από διακοπές και αυτή τη φορά οι διακοπές θα είναι υπό ιατρική παρακολούθηση" υποστήριξε ο Μπίτσακτσιτς.

Το ίδιο 24ωρο, η διοίκηση της IFOR πρότεινε την αναβολή της άρσης των οικονομικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στους Σερβοβόσνιους για δύο ακόμη ημέρες, προκειμένου να βεβαιωθεί ότι έχει επανέλθει η συνεργασία των τελευταίων με τις ΝΑΤΟικές δυνάμεις.

Ο Αμερικανός μεσολαβητής για το Βοσνιακό και μέχρι χτες βοηθός υπουργός Εξωτερικών, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ κατήγγειλε χτες ότι το ΝΑΤΟ γνωρίζει και άλλες περιοχές της Βοσνίας, όπου υπάρχουν στρατόπεδα εκπαίδευσης τρομοκρατών, παρόμοια με αυτό που ανακαλύφθηκε την περασμένη βδομάδα σε πρώην χιονοδρομικό καταφύγιο βοσνιακής περιοχής του Σαράγεβο. "Δε γνωρίζω εάν είναι τέσσερα ή οκτώ... αλλά θα κάνουμε νέες επιδρομές εάν νιώσουμε ότι είναι απαραίτητο" είπε συγκεκριμένα ο Χόλμπρουκ. Οπως είναι γνωστό, κατά τη διάρκεια της παραπάνω επιδρομής των ΝΑΤΟικών στρατιωτών είχαν συλληφθεί, μεταξύ άλλων, και τρεις Ιρανοί φανατικοί ισλαμιστές. Μάλιστα, χτες, το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων ΙΡΝΑ αναφερόμενο στην επιστροφή των τριών μουτζαχεντίν στην Τεχεράνη, μετέδωσε τα ονόματά τους προσθέτοντας ότι ο ένας από αυτούς είχε διπλωματικό διαβατήριο...

Ο Ιρανός πρεσβευτής στο Σαράγεβο, Μοχάμεντ Ιμπραχίμ Ταχεριάν, ο οποίος συνόδευσε τους Ιρανούς στην πατρίδα τους, υποστήριξε ότι οι τρεις κρατήθηκαν για 48 ώρες κάτω "από προσβλητικές και απάνθρωπες συνθήκες".

Σφοδρές αντιδράσεις έχει προκαλέσει η επικράτηση του υπερσυντηρητικού Ρεπουμπλικάνου υποψηφίου Πατ Μπιουκάναν στην πόλη Νιου Χαμσάιρ, κατά τη διάρκεια της εσωτερικής αναμέτρησης για την ανάδειξη του υποψήφιου Προέδρου. Οι αντιδράσεις έρχονται τόσο από το διεθνή χώρο όσο και από το εσωτερικό του ρεπουμπλικανικού κόμματος.

Κύριο θέμα σε όλες, σχεδόν, τις ισραηλινές εφημερίδες, χτες, ήταν η επικράτηση του Πατ Μπιουκάναν επί του αντιπάλου του "άσπονδου φίλου" του Μπομπ Ντόουλ στις ενδοκομματικές εκλογές του Νιου Χαμσάιρ. Ο Μπιουκάναν παρουσιάζεται από το σύνολο του ισραηλινού Τύπου ως ρατσιστής, αντισημιτιστής και φασίστας και διατυπώνεται η άποψη - απειλή ότι κανένας υγιής Εβραίος των ΗΠΑ δεν πρόκειται να τον ψηφίσει για Πρόεδρο, στην περίπτωση που επικρατήσει ανάμεσα στους υπόλοιπους Ρεπουμπλικάνους υποψηφίους.

Εξίσου αρνητικές αντιδράσεις ακολούθησαν τη θετική προεκλογική πορεία του Μπιουκάναν και στο Μεξικό. Μόνο που εδώ τα σχόλια δεν αφέθηκαν μόνο στον Τύπο, αλλά έγιναν και από πολιτικά πρόσωπα. Ετσι, ο Κάρλος Ρέτα Μαρτίνεζ, βουλευτής και γραμματέας της κοινοβουλευτικής επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων, χαρακτήρισε τον Μπιουκάναν επικίνδυνο για τις απόψεις του περί πάταξης της μετανάστευσης προς τις ΗΠΑ, ακόμα και αν χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί και ο στρατός. Ο Μεξικανός πολιτικός δε δίστασε να τοναποκαλέσει, και αυτός με τη σειρά του, φασίστα και ρατσιστή.

Τον Μπιουκάναν, όμως, δε φαίνεται να συμπαθούν και πολλοί Ρεπουμπλικάνοι. Ανάμεσά σε αυτούς, ο πρώην επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων, Κόλιν Πάουελ, του οποίου το όνομα είχε συζητηθεί έντονα ως πιθανού υποψηφίου εκ μέρους των Ρεπουμπλικάνων στις προεδρικές εκλογές του Νοέμβρη. Ο Πάουελ χαρακτήρισε εξτρεμιστή και επικίνδυνο ρατσιστή τον Μπιουκάναν και ομολόγησε ότι ο ίδιος δεν πρόκειται να τον ψηφίσει, ακόμα και αν τελικά πάρει το χρίσμα του Ρεπουμπλικάνου υποψηφίου.

ΠΑΡΙΣΙ.-

Αργά χτες το βράδυ αναμενόταν να ανακοινωθούν από το Γάλλο Πρόεδρο τα αποτελέσματα της κρίσιμης συνεδρίασης του Γαλλικού Συμβουλίου Αμυνας για το μέλλον του γαλλικού στρατού. Στη συνεδρίαση πήραν μέρος, εκτός από τον Ζακ Σιράκ, ο πρωθυπουργός Αλέν Ζιπέ, ο υπουργός Αμυνας Σαρλ Μιγιόν, ο υπουργός Εξωτερικών Ερβέ ντε Σαρέτ, ο υπουργός Οικονομικών Ζαν Αρτουί και οι επικεφαλής όλων των σωμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων. Το φλέγον θέμα που απασχόλησε το Συμβούλιο Αμυνας είναι η αριθμητική μείωση κατά 50% του γαλλικού στρατού και η σταδιακή μετατροπή του σε επαγγελματικό. Οι σκέψεις αυτές της γαλλικής ηγεσίας έχουν προκαλέσει σειρά αντιδράσεων τόσο μέσα στη χώρα όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Αποκαϊδια αφήνουν πίσω τους οι Σερβοβόσνιοι, που διαλέγουν το δρόμο της προσφυγιάς