ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 5 Απρίλη 1996
Σελ. /32
ΚΕΝΗ
Να ενεργοποιηθούμε γρήγορα και αποτελεσματικά

Είναι γεγονός ότι για να πετύχει το Κόμμα της εργατικής τάξης το ρόλο και σκοπό για τον οποίο νομοτελειακά και αναπόφευκτα εκ των πραγμάτων έχει γίνει, οπωσδήποτε χρειάζεται την πλειοψηφία της εργατικής τάξης, καθώς και τη συμμαχία ευρύτερων στρωμάτων της κοινωνίας, όπως είναι οι αγρότες, μικρομεσαίοι, που στη χειρότερη περίπτωση να μην τους έχει αντιπάλους.

Ειδικά με συγγενεύοντα στρώματα, όπως είναι οι αυτοαπασχολούμενοι αγρότες, επαγγελματίες, έμποροι και βιοτέχνες, πρέπει να 'χει ενεργή υποστήριξη και λέγω κατά κύριο λόγο αυτούς, επειδή έχουν τα κύρια χαρακτηριστικά της εργατικής τάξης, δηλαδή υφίστανται την ίδια σχεδόν καταπίεση και εκμετάλλευση από την κυρίαρχη στο καπιταλιστικό σύστημα τάξη, την αστική.

Και δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτά τα στρώματα κατέχουν μέσα παραγωγής, όταν έχουν έναν πάγκο με 2 - 3 πένσες και 2 - 3 κατσαβίδια ή μια βιτρινούλα. Βέβαια, το ότι υπάρχουν άτομα, απ' αυτά τα στρώματα που μικροαστίζουν, αυτό είναι ένα γενικότερο πρόβλημα συνειδητότητας του υποκειμενικού παράγοντα και αυτό σαν κομμουνιστές παλεύουμε να φτιάξουμε.

Για σκεφθείτε και έναν εργάτη των 100.000 το μήνα να ψηφίζει γαλαζοπράσινα;

Βέβαια, για μικρομεσαίους και αγρότες που απασχολούν εργαζόμενους, θα έλεγα ότι εδώ έχουμε μια τελείως διαφορετική κατάσταση, όχι όμως ότι δεν μπορούμε και μέσα απ' εκεί να αντλούμε μέλη και συμμάχους, αλλά σίγουρα, επειδή στο καπιταλιστικό σύστημα που ζούμε καλλιεργείται συστηματικά, το όλα για το ατομικό συμφέρον, χρειάζεται από την πλευρά του Κόμματος μεγαλύτερη προσπάθεια με όσο γίνεται περισσότερο ιδεολογικό εξοπλισμό αυτών των στρωμάτων, καθώς και μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα, όχι όμως στείρα καχυποψία.

Υπάρχει, επίσης, και λανθασμένη άποψη, όχι μόνο γι' αυτά τα στρώματα, αλλά γενικώς για όλα, ότι ας πετύχουμε αυτές τις πρακτικές δουλιές, παραβλέποντας πολλές φορές λάθη και παραλείψεις τους.

Και είναι λάθος, επειδή αυτά τα λάθη κοστίζουν μερικές φορές πολύ περισσότερο από τα οφέλη που ενδεχομένως είχαμε.

Το Κόμμα της εργατικής τάξης, το ΚΚΕ, πρέπει πάντα ν' αναζητεί συμμάχους και η δημιουργία μετώπου μπαίνει επιτακτικά σαν κύρια προγραμματική θέση στο 15ο Συνέδριο, μετώπου βέβαια που σίγουρα θα διευκολύνει την αλλαγή του πολυπόθητου συσχετισμού των δυνάμεων προς όφελος του σοσιαλισμού.

Οι καπιταλιστές και οι οι υπηρέτες τους, ξέρουν πολύ καλά ότι, η ανάπτυξη του καπιταλιστικού συστήματος, όπως έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα με το να κυνηγάει τους όρους σύγκλισης και φθάνοντας στο ανώτατο στάδιο που είναι ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός, έχουμε αναπόφευκτα και νομοτελειακά την αλλαγή των αντικειμενικών συνθηκών και του υποκειμενικού παράγοντα, που είναι τα στρώματα του λαού που πλήττονται υπέρ του σοσιαλισμού.

Βέβαια, ανάπτυξη του καπιταλισμού σημαίνει μεγαλύτερα κέρδη για τους λίγους που είναι το μεγάλο κεφάλαιο και πείνα και εξαθλίωση για τους πολλούς που είναι ο λαός.

Οι καπιταλιστές τι κάνουν τότε;

Προσπαθούν με κάθε τρόπο και μέσο να καθυστερήσουν αυτή την αλλαγή του υποκειμενικού παράγοντα που είναι και το κύριο, χρησιμοποιώντας κυρίως τα ΜΜΕ (μέσα μαζικής ενημέρωσης), γι' αυτό ακριβώς το λόγο τα 'χουν σήμερα στα χέρια τους και μέσα απ' αυτά καλλιεργούν στο λαό παρασιτικές ιδιότητες, με σκοπό να τον αποπροσανατολίσουν. Και αυτές οι ιδιότητες είναι ο οχαδερφισμός, ατομικισμός, μοιρολατρία, θρησκοληψία, ρατσισμός κοινωνικός και φυλετικός, ξενοφοβία, επίσης όπως διαπιστώνουμε τελευταία που προσπαθούν να πλήξουν τα ειρηνόφιλα αισθήματα του λαού, καλλιεργώντας του τον άκρατο και επικίνδυνο εθνικισμό, και ξέρουμε τι σημαίνει αυτό, αναλογιζόμενοι το γιουγκοσλαβικό, με σκοπό πάντα να τον αποπροσανατολίσουν από τα πραγματικά του προβλήματα και να μη δει τους κύρια υπεύθυνους γι' αυτά, το μεγάλο κεφάλαιο και τους υπηρέτες του.

Επίσης, πολλές φορές, στρώματα του λαού με τις ίδιες ελλείψεις, τις ίδιες ανάγκες, την ίδια κοινωνική τάξη, τους φέρνουν αντιμέτωπους.

Ας θυμηθούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα. Οταν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι που έχουν φτάσει στα όρια της πείνας, από αγανάκτηση κλείνουν κάποιο δρόμο, τα ΜΜΕ δεν προβάλλουν τα δίκαια αιτήματά τους, αλλά δείχνουν σκόπιμα κάποιον αγανακτισμένο οδηγό, ώστε να στρέψουν την κοινή γνώμη εναντίον τους.

Εχουμε δει παρόμοια περιστατικά και στα σχολεία, σε περιόδους καταλήψεων, που ένα είναι γεγονός, ότι η εκπαίδευση έχει φτάσει στα κατώτατα όρια και το χέρι, ο εργαζόμενος γονιός το βάζει όλο και πιο βαθιά, πολλές φορές χωρίς αντίκρυσμα. Παρ' όλα αυτά όμως προβάλλονται πάλι κάποιοι αγανακτισμένοι γονείς που θέλουν τα παιδιά τους να μπουν στις αίθουσες, κάνοντας τους δηλαδή, τα ΜΜΕ και η πολιτεία, να μην σκέπτονται, ότι το χαρτί που θα πάρουν τα παιδιά τους αύριο έχει πάρα πολλές πιθανότητες να στολίζει μόνο κάποια πλευρά του δωματίου.

Βασικό όπλο λοιπόν των καπιταλιστών για να καθυστερήσουν την αλλαγή του υποκειμενικού παράγοντα, σήμερα είναι τα ΜΜΕ, τα οποία όχι μόνο παραπληροφορούν και αποπροσανατολίζουν, αλλά δυστυχώς διαμορφώνουν χαρακτήρες και συνειδήσεις.

Εδώ εμείς οι κομμουνιστές επιβάλλεται να παρέμβουμε στη δουλιά στο σπίτι, στο σχολείο και όπου αλλού μπορούμε, για να φρενάρουμε αυτή την αρνητική εξέλιξη για τον υποκειμενικό παράγοντα.

Γιατί μπορούν να υπάρχουν οι αντικειμενικές συνθήκες, χωρίς τον υποκειμενικό παράγοντα, όμως δε γίνεται τίποτα.

Επίσης υπάρχει και ένας άλλος μεγαλύτερος κίνδυνος αν δεν ενεργοποιηθούμε αποτελεσματικά και γρήγορα, στρώματα του λαού που οδηγούνται στην πλήρη εξαθλίωση, ασφαλώς και είναι πιο ευάλωτα στον αποπροσανατολισμό που επιχειρείται από την κυρίαρχη αστική τάξη.

Η ιδεολογία μας είναι επιστημονική και χρειάζεται εκτός από την πρακτική δουλιά και πολύ διάβασμα. Ταυτόχρονα, και οπωσδήποτε ένας εξαθλιωμένος, αντικειμενικά θα δυσκολευτεί περισσότερο, εφ' όσον δε θα έχει πάει ενδεχομένως καν σχολείο.

Το μέτωπο είναι ανάγκη να δημιουργηθεί, για να πάμε ένα βήμα μπροστά στο δρόμο προς τον πραγματικό σοσιαλισμό, ίσως χρειαστούν και μερικά ζικ - ζακ, όπως έλεγε ο Λένιν, αλλά εδώ βέβαια θα πρέπει να προσέξουμε μη γίνουν βήματα προς τα πίσω για χάρη κάποιων συμμάχων. Πρέπει να ανατρέχουμε στον παρελθόν και να διδασκόμαστε απ' τα λάθη μας, ώστε να μην επαναλαμβάνονται στο μέλλον.

Να μη γίνουμε ποτέ νεροκουβαλητές στο μύλο κάποιων φιλόδοξων και ιδιοτελών ανθρώπων. Χωρίς φόβο, λοιπόν, παντού και πάντα, προβολή των θέσεων μας, προβολή της μοναδικής μας ιδεολογίας, που σαν θεωρία την ασπάζονται όλοι, εχθροί και φίλοι και ειδικά τώρα που σε πολλά σημεία δικαιωνόμαστε και ο λαός αρχίζει να αντιλαμβάνεται αργά, αλλά σταθερά, την αλήθεια και το δίκαιο του αγώνα μας και ήδη το βλέπουμε παντού να λέει ότι είχε δίκιο το ΚΚΕ.

Βέβαια, υπάρχουν και κάποιες αντιλήψεις μεταξύ μας, ότι κάνοντας κάποιες υποχωρήσεις, π. χ. σε κάποιο συνδικάτο, θα δείξουμε ότι δεν είμαστε κομματικοί και μ' αυτόν τον τρόπο θα πετύχουμε πολλά περισσότερα απ' ό,τι το αντίθετο. Λάθος κατά την άποψή μου, μπορεί να πετύχουμε κάποια πρόσκαιρη, ρηχή συμμαχία, η οποία με το πρώτο βοριαδάκι θα διαλυθεί, αλλά αυτό που πραγματικά θέλουμε την αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων υπέρ του σοσιαλισμού, δεν πρόκειται να το πετύχουμε.

Αλλωστε, αν εμείς δεν προβάλουμε την ιδεολογία μας, ποιος περιμένουμε να το κάνει;

Γι' αυτό εμείς οι κομμουνιστές πάντα, πρέπει να βλέπουμε μπροστά στο μέλλον και όχι σε εφήμερα, άσκοπα και ανούσια σαλιαρίσματα, με οπορτουνιστικά και ρεφορμιστικά στοιχεία.

ΧΑΡΗΣ ΧΑΛΒΑΤΖΟΓΛΟΥ

Νέα Φιλαδέλφεια

ΤΟ 15ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΑ ΔΙΟΡΘΩΣΕΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Το 15ο Συνέδριο να διορθώσει ουσιαστικά το Σχέδιο Προγράμματος

Μια πρώτη παρατήρηση: Δεν απαντούμε πειστικά επιστημονικά για τους λόγους που επέβαλαν την αλλαγή του υπάρχοντος Προγράμματος και ιδιαίτερα για την αλλαγή της βασικής του θέσης, των 10ου και 12ου Συνεδρίων, για την πραγματοποίηση της σοσιαλιστικής επανάστασης σε δύο στάδια μιας ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας.

Ερώτηση και σκέψη μαζί.

Και στο σημερινό Πρόγραμμα μιλάμε για αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό, δημοκρατικό μέτωπο και δημοκρατία του λαού, ως πρώτο στάδιο. Και για σοσιαλιστική επανάσταση, ως δεύτερο στάδιο. Σ' αυτό, επίσης, μιλάμε για δημοκρατία του λαού, που θα την ασκούν: το ΚΚΕ και οι τάδε κοινωνικές ομάδες και τάξεις (οι σύμμαχοί του) και μιλάμε για σοσιαλιστική εξουσία (εξουσία της εργατικής τάξης και όλων των εργαζομένων - δικτατορία του προλεταριάτου). Και λέγαμε και λέμε σ' αυτό, ότι το ένα στάδιο δε χωρίζεται απ' το άλλο με τείχη, σε χρόνο, καθήκοντα, ταξικές δυνάμεις κλπ., αλλά, ότι το ένα συμπληρώνει το άλλο ή και να το υπερβαίνει...

Και στο Σχέδιο μιλάμε για αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό, δημοκρατικό μέτωπο. Μόνο που σ' αυτό δεν αναφέρονται με σαφήνεια οι δυνάμεις που το συγκροτούν, ποια εξουσία θα εγκαθιδρυθεί και από ποιους θα συγκροτηθεί.

Αλλη παρατήρηση:

Ενώ κατηγορηματικά αναφέρεται σ' αυτό - και σωστά - ότι "η επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα θα είναι σοσιαλιστική", αφήνει να αιωρείται η άποψη ότι η αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή, δημοκρατική αλλαγή δεν είναι επαναστατική πράξη!

Δύο θέσεις που η μια αρνείται την άλλη:

"Η Ελλάδα βρίσκεται σε ενδιάμεση εξαρτημένη και υποδεέστερη θέση στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα... (Αντιιμπεριαλιστική δημοκρατική αλλαγή; Δεν το ξεκαθαρίζει το Σχέδιο). Η, "ο ελληνικός καπιταλισμός είναι στο τελευταίο στάδιο ανάπτυξής του, στην κρατικομονοπωλιακή του βαθμίδα" (οπότε σοσιαλιστική επανάσταση. Εδώ το Σχέδιο είναι κατηγορηματικό).

Η γνώμη μου είναι: Αφού η "Ελλάδα βρίσκεται σε ενδιάμεση εξαρτημένη και υποδεέστερη θέση στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα". Και με δεδομένο ότι στην Ελλάδα δεν υπήρξε εθνική, αστική τάξη (12ο Συνέδριο) και αφού είναι ολοφάνερο ότι "διευρύνεται το χάσμα επιπέδου ανάπτυξης της Ελλάδας σε σύγκριση με τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες..." (θέση 23η). Και ακόμα η δική μας αστική τάξη "αναλαμβάνει να παίξει το ρόλο του περιφερειάρχη και διαμεσολαβητή".

Αυτά τα προβλήματα: σχέσεις υποταγής και εξάρτησης, ανεξαρτησίας, άνισης μεταχείρισης, κρατικός αυταρχισμός και άλλα θέματα δημοκρατίας, ποιος θα τα λύσει, αν όχι μια κυβέρνηση που θα προκύψει από τη νίκη του μετώπου των αντιιμπεριαλιστικών, αντιμονοπωλιακών, δημοκρατικών δυνάμεων; Δηλαδή, από μια εξουσία που θα "θέσει σε αμφισβήτηση τα θεμέλια του καπιταλιστικού συστήματος". Και ενώ η λύση αυτών των προβλημάτων απαιτεί ριζοσπαστικές τομές, στο πολιτικό και κοινωνικό σύστημα, τις απορρίπτουμε κατά κάποιο τρόπο. Βέβαια οι μεταρρυθμίσεις δεν υποκαθιστούν τις επαναστατικές σοσιαλιστικές αλλαγές, αλλά οπωσδήποτε βοηθούν στο γρήγορο πλησίασμά τους. Με τον τρόπο που βάζουμε την επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα και τις δυνάμεις που θα επωμιστούν αυτό το έργο, είναι σαν να λέμε: Οσοι συμφωνούν μαζί μας θα είναι και οι δυνάμεις της αντιιμπεριαλιστικής, αντιμονοπωλιακής, δημοκρατικής διεξόδου. Και ερωτάται κανείς, δεν υπάρχουν και δε θα υπάρξουν και άλλοι μέσα στο λαό, ακόμα και στελέχη, που είτε ακολούθησαν ή και ακολουθούν άλλα κόμματα, που αναζητούν διέξοδο με επιμέρους στόχους του κινήματος και του Κόμματος; (Ειρήνη, βελτίωση συνθηκών ζωής, δημοκρατικούς θεσμούς, Μάαστριχτ, Σένγκεν, Ευρωπόλ κλπ.).

Το κείμενο δε βοηθά και δεν ενθαρρύνει να φανούν τέτοιες δυνάμεις, προς αυτή την κατεύθυνση, ακόμα και με τη δημιουργία δικού τους πολιτικού φορέα, που θα διάκειται φιλικά προς το Κόμμα και να δρα, έστω και παράλληλα με το ΚΚΕ. Η θέση "πολλά" κόμματα, 2 πολιτικές, ήταν αναγκαία για την αντιμετώπιση της επίθεσης του αντίπαλου, πρέπει να πάψει να ισχύει, γιατί είναι απόλυτη και διαχωριστική και εμποδίζει πολλές μονάδες και ομάδες να πλησιάσουν το Κόμμα και το κίνημα.

Συνεπώς, πρέπει να έχουμε καθαρό και να το διακηρύξουμε ότι οι άνθρωποι, άτομα και κοινωνικές ομάδες που θα δεχτούν να πλαισιώσουν αυτό το μέτωπο, θα μπορούν να απαιτήσουν να έχουν λόγο στη λήψη των αποφάσεων, ακόμα και τη δημιουργία δικού τους πολιτικού φορέα, που θα προσδιορίζει το εύρος των αντιιμπεριαλιστικών, αντιμονοπωλιακών, δημοκρατικών αλλαγών και τον χαρακτήρα της εξουσίας και τις δυνάμεις που θα τη συναποτελούν.

Ενα άλλο θέμα που συνηγορεί για μια τέτοια πορεία:

Είναι βέβαιο ότι η λύση όλων των παραπάνω προβλημάτων μαζί και της σοσιαλιστικής οικοδόμησης θα προέλθει από τη σοσιαλιστική εξουσία που μπορεί να φτάσουμε σ' αυτήν και χωρίς το ενδιάμεσο στάδιο της αντιιμπεριαλιστικής, αντιμονοπωλιακής, δημοκρατικής αλλαγής. Αυτό το ενδεχόμενο - χωρίς να το αποκλείω - το θεωρώ σήμερα πολύ, μα πάρα πολύ δύσκολο, αν δε θα είναι αποτέλεσμα αποφασιστικής ανάπτυξης των εγχώριων επαναστατικών δυνάμεων με την αντίστοιχη ανάπτυξη των επαναστατικών δυνάμεων του ευρύτερου ή τουλάχιστον ομάδας χωρών που συνορεύουν με τη χώρα μας. Και αυτό το θέμα δεν το ξεκαθαρίζει το Σχέδιο.

Αρα, η δημιουργία ενός αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου είναι απολύτως αναγκαία προϋπόθεση για την προσέγγιση και την πραγματοποίηση του περάσματος στο σοσιαλισμό.

Αυτό το μέτωπο μαζί με τη συνεργασία και τον συντονισμό με τις άλλες αντιιμπεριαλιστικές και κομμουνιστικές δυνάμεις της χώρας και των γύρω χωρών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των δυνάμεων επέμβασης της ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΔΕΕ, ενάντια στο λαϊκό κίνημα, είναι υπεραναγκαία.

Ορισμένα άλλα ζητήματα:

Σχετικά με τις συμμαχίες και συνεργασίες ή ακόμα και για νέες αναγκαίες συσπειρώσεις του ευρύτερου προοδευτικού χώρου - που δεν πρέπει να χάνεται σαν χώρος από την οπτική μας - θα πρέπει να τη βλέπουμε σαν μια ευρύτερη και βαθύτερη διαδικασία για την ανασύνταξη και την ενδυνάμωση του ΚΚΕ και του κινήματος γενικότερα.

Ωστε και στην πράξη να γίνει ο πόλος για ευρύτερες συσπειρώσεις χωρίς το φόβο παλαιότερων αποτυχημένων προσπαθειών που μεγάλη ευθύνη βαρύνει κι εμάς.

Το Σχέδιο αφήνει πολλά περιθώρια στενότητας και άρνησης των αναγκαίων συνεργασιών και συμμαχιών. Στο κείμενο πλανάται μια αόριστη φοβία για συνεργασίες και για συνεργάτες που πρέπει κατά τη γνώμη μου να αναζητηθούν έστω και με ενδεχόμενες ασυνέπειες.

Σχετικά με την ΕΟΚ - Ευρωπαϊκή Ενωση:

Στην ομιλία μου στο 14ο Συνέδριο ("Ρ" 24/12/91), έλεγα:

"Το Κόμμα μας να επιδιώξει μαζί με τα ΚΚ και σοσιαλιστικά της Ευρώπης, τη διαμόρφωση ενός σχεδίου για την ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ και τις προοπτικές της, σαν εναλλακτική λύση στη σημερινή πολιτική της ΕΟΚ που σφραγίζεται από τις συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις της...".

Το Κόμμα... "ανεξάρτητα από τις όποιες διεθνείς πρωτοβουλίες του και το βαθμό επιτυχίας του... να δει το θέμα και άμεσα και υπό το πρίσμα της εθνικής του στρατηγικής που καθορίστηκε από το 12ο Συνέδριο, με όλες τις αναγκαίες προσαρμογές στα σημερινά δεδομένα στην Ευρώπη (μη ύπαρξη σοσιαλιστικών χωρών στην Ευρώπη - αλλαγή συσχετισμού δυνάμεων οικονομικού, πολιτικού, στρατιωτικού στον κόσμο κτλ.) και στη χώρα μας...".

Και στο Φόρουμ που έγινε για την πληρέστερη μελέτη, για το τι είναι η ΕΟΚ και μετά το Μάαστριχτ, ποια η θέση της χώρας μας σ' αυτήν και πώς θα αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα αυτή η μορφή ολοκλήρωσης του δυτικοευρωπαϊκού μονοπωλιακού κεφαλαίου... Είχα πει μεταξύ άλλων: "Οι εργάτες - οι εργαζόμενοι κάθε χώρας μέλους και σε ΕΟΚικό επίπεδο, έχουν την ευθύνη ή ορθότερα πρέπει να πάρουν την ευθύνη και την πρωτοβουλία ανατροπής (όχι αποδεσμεύσεις που λέει το Σχέδιο), αυτού του υπερκρατικού μορφώματος...".

Γι' αυτό είναι αναγκαίο, το Κόμμα μας, να.... πυκνώσει τις επαφές, συζητήσεις και την ανταλλαγή πείρας, με τα αδελφά κόμματα και όσα τάσσονται, με τον έναν ή άλλο τρόπο, ενάντια στην ΕΟΚική Ενωση ή και μόνο κατά του Μάαστριχτ, καθώς και με τα εθνικά συνδικαλιστικά κινήματα, με στόχο το συντονισμό και την κοινή δράση. "Οχι για την αποδέσμευση αλλά για την ανατροπή. Και μέχρι την ανατροπή, το κίνημα, εθνικό και πανευρωπαϊκό να καταπολεμά όλα τα επιμέρους αντιδραστικά και επιζήμια για τους λαούς και τον δικό μας, μέτρα, όπως Μάαστριχτ, Σένγκεν, Ευρωπόλ, "Λευκή Βίβλος"".

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΟΓΑΡΑΣ

Αγ. Δημήτρης - Αττικής

Για τη στρατηγική του Κόμματος

Ζούμε έναν πολιτικό μεσαίωνα.

Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων μεγαλώνει την εξαθλίωση του προλεταριάτου και οι αντικειμενικές προϋποθέσεις γίνονται υπερώριμες για τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα είναι το μοναδικό δίλημμα της εποχής, η μόνη πιθανή εξέλιξη της ιστορίας.

Από την άλλη το κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα φαίνονται ανίκανα να σταθούν στο ύψος των απαιτήσεων, έχοντας υποστεί τη μεγαλύτερη ίσως ήττα από τη γέννησή τους.

Αυτή, ακριβώς, η εξέλιξη της ταξικής πάλης, επιβεβαιώνει την αποτυχία της οπορτουνιστικής γραμμής που κυριαρχεί στο κομμουνιστικό κίνημα κάμποσες δεκαετίες.

Σε αυτές τις συνθήκες το 15ο (Προγραμματικό) Συνέδριο του ΚΚΕ καλείται να χαράξει τη στρατηγική των κομμουνιστών στη χώρα μας, να επαναπροσδιορίσει επαναστατικά την πολιτική του ΚΚΕ.

Το προηγούμενο Προγραμματικό (10ο) Συνέδριο το 1978, σε συνθήκες ορμητικής ανάπτυξης του α/α κινήματος και του Κόμματος, εξόπλισε το Κόμμα με επαναστατική στρατηγική.

- Με μ/λ ανάλυση για το επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού στη χώρα μας και την ταξική διάρθρωσή της.

- Με στρατηγικό στόχο την α/α επανάσταση, την κατάληψη της πολιτικής εξουσίας από την ΕΤ και τους συμμάχους της.

Παράλληλα, ανέδειξε ζητήματα που απ' την προώθηση και επεξεργασία τους στην πολιτική του Κόμματος, εξαρτιόταν η πάλη στη ζωή του Προγράμματος.

Προβλήματα όπως, "ειρηνική" ή "μη ειρηνική" επανάσταση, βιομηχανικός ή εργοστασιακός συνδικαλισμός κ.ά.

Ζητήματα δηλαδή, που είχαν να κάνουν με το βαθμό συσπείρωσης και οργάνωσης της ΕΤ, με το βαθμό της πολιτικής της ωριμότητας, για να μπορέσει να εκπληρώσει την ιστορική της αποστολή.

Σήμερα, μετά τις γνωστές εξελίξεις, είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι το Πρόγραμμα δεν υλοποιήθηκε και το 15ο συνέδριο, καλείται να απαντήσει, γιατί;

Αντίθετα, το Σχέδιο Προγράμματος (Σ.Π.) της ΚΕ εμφανίζεται σαν "παρθενογένεση" και μάταια θα αναζητήσει κανείς στοιχεία που θα το συνδέουν με το προηγούμενο Πρόγραμμα και θα απαντάνε, γιατί δεν προχώρησε.

Η εύκολη λύση, βέβαια, έχει βρεθεί ήδη από το 14ο συνέδριο ("ΣΥΝ", ανατροπές), εκεί φορτώθηκαν όλα, χωρίς μάλιστα να απαντηθούν με βάση το μ/λ, χωρίς να αναλυθούν τα ιδεολογικά ρεύματα που συγκρούστηκαν στο Κόμμα, στο Διεθνές ΚΚ, γενικότερα. Αντίθετα, καταδικάστηκαν με την "κατηγορία της συνωμοσίας", αναθεωρητές και περεστρόικα, χωρίς να εμβαθύνουμε στις αιτίες και έμεινε στο απυρόβλητο η πολιτική του Κόμματος, και οι ευθύνες των ανώτερων στελεχών του.

Ενα κόμμα, όμως, που δε διδάσκεται από τα λάθη του, δεν αποκαθιστά τη στρατηγική του, ξεκαθαρίζοντας τις γραμμές του, πρώτα απ' όλα την ηγεσία του, δεν μπορεί να συσπειρώσει την ΕΤ και να την οδηγήσει στην ιστορική της αποστολή.

Η εντύπωση που προκαλείται από το Σ. Π., είναι ότι γράφτηκε, όχι ερμηνεύοντας την πραγματικότητα για να καθορίσει την πολιτική μας, αλλά έχοντας αποφασισμένη την πολιτική να προσαρμόσει την πραγματικότητα σ' αυτήν.

Αυτό εξηγεί την υποτονική προσυνεδριακή δραστηριότητα, τις συνοπτικές εσωκομματικές προσυνεδριακές διαδικασίες (τουλάχιστον στην αχτίδα μας).

Το 10ο Συνέδριο στηρίχτηκε σε ολοκληρωμένη μ-λ ανάλυση για την ταξική διάρθρωση και το επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού, αντίθετα το 15ο δε στηρίζεται σε τέτοια ανάλυση, που η ολοκλήρωσή της από το ΚΜΕ "αναμένεται", γι' αυτό υπάρχουν σοβαρές αντιφάσεις.

Εκτιμάει η Θέση 19: "Ο ελληνικός καπιταλισμός είναι στο τελευταίο στάδιο ανάπτυξής του, στην κρατικομονοπωλιακή του βαθμίδα. Στη χώρα μας υπάρχουν οι υλικές προϋποθέσεις για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό".

Τότε, γιατί χρειάστηκε όλα αυτά τα χρόνια η πάλη για:

- Πραγματική αλλαγή (11ο Συνέδριο).

- Αλλαγή με κατεύθυνση το Σοσιαλισμό (12ο Συνέδριο).

- Προοδευτική διέξοδος και ανάπτυξη (13ο Συνέδριο).

Γιατί χρειάζεται σήμερα το Α-Α-Δ Μέτωπο, που θα συνεχίσει να βάζει στο κέντρο της πάλης το επιμέρους και όχι το κυρίαρχο;

Είναι ο πιθανότερος τρόπος να ωριμάσει ο υποκειμενικός παράγοντας - απαντάει το Σ. Π. Και γιατί μέχρι τώρα δεν ωρίμασε;

Τελικά ο καπιταλισμός είναι "ώριμος" στην κρατικομονοπωλιακή του βαθμίδα(Θέση 19), ή καταστρέφεται η παραγωγική βάση της χώρας (βλ. αποβιομηχάνιση), (Θέση 23) ή μήπως η Ελλάδα αναβαθμίζεται σε περιφερειάρχη στο σύστημα του ιμπεριαλισμού (Θέση 5);

Ολα αυτά θυμίζουν αυτό που λέγαμε παλιότερα για "στρεβλή ανάπτυξη του καπιταλισμού", στη χώρα μας.

Ομως ο καπιταλισμός "όσο πιο γοργά αναπτύσσεται, τόσο πιο ανισόμετρα γίνεται η ανάπτυξή του" (Λένιν - Ιμπεριαλισμός).

Είναι, λοιπόν, τουλάχιστον ουτοπία να περιμένουμε ότι με την πάλη του λαϊκού κινήματος, μπορεί αυτή η ανάπτυξη να γίνει σε "όφελος του λαού". Γιατί η ανισόμετρη ανάπτυξη του καπιταλισμού είναι νόμος, είναι ο μοναδικός τρόπος που μπορεί ο καπιταλισμός να αναπτύσσεται.

Οταν, λοιπόν, το Κόμμα με την πολιτική τακτική του βάζει ουσιαστικά για λύση αυτή την αντίθεση, τότε οδηγείται το ΕΚ σε επιμέρους στόχους, σε πιθανές εφήμερες κατακτήσεις, στον κοινοβουλευτισμό και στην παραίτηση από την επαναστατική πάλη.

Και τότε, πράγματι χρειάζεται το λεγόμενο Α-Α-Δ Μέτωπο ή κάτι παρόμοιο, που η σχέση του με την επανάσταση μπορεί να είναι μόνο "φιλολογική", ώστε να μην καταλαβαίνει κανένας τίποτα.

Μια και ο άμεσος στόχος είναι πάλι μια κυβέρνηση, η οποία "θα ανταποκρίνεται στις λαϊκές προσδοκίες, στο βαθμό που θα παραμένει συνεπής στους προσανατολισμούς της". (Θέση 31).

Μπορεί και όχι δηλαδή, όλα παίζονται.

Η ΚΕ ονειρεύεται την ειρηνική ανάπτυξη ενός μετώπου που θα αλλάξει τους πολιτικούς συσχετισμούς με κοινοβουλευτικές διαδικασίες και θα οδηγήσει σε μια κυβέρνηση που θα υλοποιήσει κάποιους γενικά στόχους και πιθανά κάπου εκεί θα ξεκινήσει η επαναστατική διαδικασία.

Σ' αυτά τα πλαίσια εντάσσεται και η γνωστή τακτική των επιμέρους κινημάτων(παιδεία, υγεία, περιβάλλον, ειρήνη, γυναίκες, δήμος) που το εργατικό κίνημα θα είναι απλά ένα απ' αυτά.

Μια τακτική που εγκλώβισε τα προηγούμενα χρόνια την Ε Τ στον κοινοβουλευτισμό, αντί να την οδηγήσει στην προλεταριακή επανάσταση.

Η ιστορία, όμως, δε μας έχει συνηθίσει σε προλεταριακές επαναστάσεις που πρώτα πάρθηκε η κυβέρνηση κοινοβουλευτικά και μετά έγινε η επανάσταση.

Η πείρα της Χιλής δείχνει ακριβώς το αντίθετο.

Με αυτή τη στρατηγική, λοιπόν, θα οδηγηθούμε και πάλι να αναζητούμε συγγενείς πολιτικές δυνάμεις με "φιλεργατικά αισθήματα" ίσως και ευαισθησίες για κυβερνητικές λύσεις "μακράς πνοής" και κατά πάσα πιθανότητα, σε ένα νέο Συνασπισμό.

Το νέο πρόγραμμα τελικά, καταργώντας τα στάδια στην επαναστατική διαδικασία, καταργεί και την ίδια την επανάσταση. Λογικά λοιπόν ακολουθεί η Θέση 36, για το χαρακτήρα του σοσιαλιστικού κράτους. "Εξουσία που εκφράζεται με τον επιστημονικό όρο "δικτατορία του προλεταριάτου"".

Η πεμπτουσία του μ-λ γίνεται απλά επιστημονικός όρος, και για να τονιστεί ακόμα πιο πολύ, ότι δεν αφορά κάτι χειροπιαστό, είναι ας πούμε "σχήμα λόγου", μπαίνει σε εισαγωγικά.

Συμπερασματικά, το Πρόγραμμα που χρειάζεται το Κόμμα, δεν είναι αυτό που προτείνει η ΚΕ.

Χρειαζόμαστε πρόγραμμα που θα μας φέρνει σε ρήξη με τον οπορτουνισμό, θα προβάλλει ξεκάθαρα το στρατηγικό μας στόχο, θα οικοδομεί ξεκάθαρη κομμουνιστική αντίληψη στην Ε. Τ και στο Κόμμα.

Ας μη βιαστούν ορισμένοι να ταυτίσουν την επαναστατική πολιτική, με την άρνηση της πάλης για τα άμεσα προβλήματα και τον αριστερισμό.

Γιατί, ακριβώς η επαναστατική πολιτική είναι που ανεβάζει την πάλη για το σήμερα, γιατί δείχνει την προοπτική του αύριο, την επανάσταση και το σοσιαλισμό, χωρίς να δημιουργεί κοινοβουλευτικές αυταπάτες που καταρρέουν γρήγορα και φέρνουν το ρεφορμισμό και την αποστράτευση. Και όσοι ανακαλύψουν πάλι, ότι εκτός από το δεξιό υπάρχει και ο αριστερός οπορτουνισμός, ας κοιτάξουν λίγο την ιστορία του δικού μας τουλάχιστον κόμματος.

Από τη Βάρκιζα μέχρι το "Συνασπισμό" όλες οι "παρεκκλίσεις" ήταν δεξιές! Μη χτυπάνε λοιπόν ανοιχτές πόρτες!

Οσον αφορά τέλος το "διά ταύτα", η πάλη των κομμουνιστών δεν τελειώνει με την επικράτηση του οπορτουνισμού, αντίθετα οξύνεται.

Απ' αυτήν την άποψη. "Πιο επικίνδυνοι είναι οι άνθρωποι που δε θέλουν να καταλάβουν ότι ο αγώνας με τον ιμπεριαλισμό είναι κούφια και ψεύτικη φρασεολογία αν δε συνδέεται αδιάρρηκτα με τον αγώνα ενάντια στον οπορτουνισμό". (Λένιν - Ιμπεριαλισμός).

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΟΝΑΤΑΣ

ΚΟΒ ΜΑΡΟΥΣΙΟΥ

Για το πεπρωμένο που μας ανοίγεται

Περάσαμε (και περνάμε) μέρες σκληρές, μέρες δύσκολες, απομονωμένοι και κλεισμένοι βαθιά στο καβούκι μας, περιθωριοποιημένοι σχεδόν, σε στάση απολογίας, απομονωμένοι και φοβισμένοι.

Σήμερα οι συνθήκες άλλαξαν και αλλάζουν. Σήμερα οι ορίζοντες διευρύνονται, τα σύγνεφα διαλύουν, τα προσωπεία πέφτουν, βαδίζουμε με καινούριες δυνάμεις και ανεβασμένο το ηθικό. Ανοίγουμε βήμα και μαχαιριά καινούρια μονοπάτια και οι κατακτήσεις μας δε θα αργήσουν να φανούν.

Το στραπάτσο ήταν βαρύ και μας μούδιασε. Αλλους τους καθήλωσε, άλλοι λάκισαν τρομοκρατημένοι, άλλοι άλλαξαν πίστη και προσανατολισμούς.

Ζικ - ζακ η ζωή, πισωγυρίσματα η ιστορία, ο δρόμος ανηφορικός προς την κοινωνική δικαίωσή μας. Τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά. Η καπιταλιστική κρίση αποδιαρθρωμένη και γίνεται περισσότερο σκληρή και ...χτυπώντας στο ψαχνό, χτυπώντας τους αγώνες και τις κατακτήσεις των εργαζομένων, δίνοντας μαχαιριές στον ίδιο τον εαυτό της και ανοίγοντας μόνη της το λάκκο της ταφής της.

Η συνειδητοποίηση της γνώσης, της τεράστιας δυναμικής που περικλείεται στο λαϊκό κίνημα, στις διεκδικήσεις, στις κινητοποιήσεις και τους αγώνες του (βλέπε αγρότες, κτηνοτρόφοι, οικοδόμοι, εργάτες, ΔΕΗ, σπουδαστές), αρχίζει να γίνεται όλο και πιο ευδιάκριτη. Η τύχη του κόσμου βρίσκεται στα χέρια των λαών του.

Τίποτα δεν κερδήθηκε με ευχολόγια και προσευχές. Ολα κατακτήθηκαν με αγώνες, με αγώνες σκληρούς και ματωμένους και εκτός από μας το ξέρει πολύ καλύτερα η άρχουσα τάξη και γι' αυτό τους τρέμει και γι' αυτό τους πολεμά.Με τέτοια γνώση, με τόση πείρα οδεύουμε σύντροφοι προς το 15ο Συνέδριο, σοφότεροι, ενωμένοι, ενισχυμένοι και ξεκαθαρισμένοι περισσότερο από κάθε άλλη τελευταία φορά.

Η καταστροφή του Αρχείου του Κόμματος ήταν η πρόκληση μιας συγκλονιστικής και τεράστιας προσπάθειας που έγινε για τη διάσωσή του. Η συμπαράσταση, η συσπείρωση, η προσφορά των εργαζομένων, των αγροτών, των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, των φίλων, των οπαδών και των μελών του Κόμματος ήταν αυθόρμητη, συγκινητική, μεγαλειώδης και αποτελεσματική. Αποτελεσματική όχι μόνο από την άποψη πώς καταφέραμε και σώσαμε αυτόν τον ανεκτίμητο θησαυρό, το αρχείο, αλλά και από την άποψη της αγάπης, της πίστης, της αφοσίωσης, της προθυμίας, του πάθους και της συμπάθειας (όπως φάνηκε και από την οικονομική ενίσχυση) που έδειξαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι στην πρόσκληση του Κόμματος.

Οταν έχεις τέτοιο κόσμο μαζί σου, πώς μπορείς να μην ελπίζεις, πώς μπορείς να μην πας μπροστά.

Με τέτοια εφόδια λοιπόν, και ανεβασμένο κουράγιο και ηθικό, βαδίζουμε προς το 15ο Συνέδριο.

Η ΚΕ του Κόμματος, προφανώς για να βοηθήσει τα μέλη, τους φίλους, αλλά και όσους θα τους ενδιέφερε κάτι τέτοιο, να προσεγγίσουν βαθύτερα και να καταλάβουν τις σημερινές θέσεις και αφ' ετέρου να πλουτιστεί και το ίδιο (το Κόμμα) από τη δική τους άποψη και γνώση και να συμπληρώσει τις παραλείψεις του, εξέδωσε τρία εγχειρίδια:

1) Το Σχέδιο Προγράμματος

2) Το Σχέδιο Καταστατικού

3) Την Εκθεση Δράσης

Τρία βασικά ντοκουμέντα που θεμελιώνουν τους οργανωτικούς και ιδεολογικοπολιτικούς του άξονες και που είναι η πυξίδα της μελλοντικής του πορείας.

Εγώ προσωπικά δε θα ασχοληθώ με τυχόν παραλείψεις ή παρατηρήσεις που θα μπορούσα να έχω. Αυτό ας το κάνουν άλλοι, πιο ειδικοί. Για μένα είναι σημαντικά ντοκουμέντα που έγιναν με πολύ σύνεση και κόπο. Εγώ τα παίρνω σαν δεδομένα και θα πω αυτό: Τα ντοκουμέντα είναι ντοκουμέντα. Τα χαρτιά είναι χαρτιά. Οι βάσεις είναι βάσεις. Η θεωρία είναι θεωρία. Από κει και πέρα τα πάντα εξαρτώνται από μας. Σε μας πέφτει το χρέος και το βάρος να τα υλοποιήσουμε. Από μας εξαρτάται να τους δώσουμε σάρκα και οστά. Από μας εξαρτάται να βγούμε στο μετερίζι του αγώνα και να κάνουμε τα λόγια πράξη.

Ιδίως σήμερα, που το βιοτικό επίπεδο καταρρέει, που τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται, που κατακτήσεις καταργούνται. Ιδίως σήμερα, που τα προβλήματα είναι οξυμένα και οι ανάγκες μεγαλώνουν. Σήμερα, που οι ηθικές αξίες και η αξιοπρέπεια είναι έννοιες απροσπέλαστες, πρέπει να βγούμε επιθετικά σε κάθε αντίληψη που θέλει τον ταξικό αγώνα αναχρονιστικό και ξεπερασμένο και να πείσουμε το λαό πως η αλήθεια και η διατύπωσή της δεν είναι νεκρά γράμματα, αλλά διαρκής και εξοπλισμένη δράση, όπου οι αξίες παραμένουν ατόφιες στην ουσία τους, πως τίποτα δε χάνεται και τίποτα δεν είναι μάταιο.

Πρέπει, με μπροστάρη τη μαρξιστικο - λενινιστική θεωρία μας, να προχωρήσουμε θαρρετά προς το 15ο Συνέδριο και το πεπρωμένο που ανοίγεται.

Καλή επιτυχία

ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ

ΚΟΒ Λογοτεχνών

Προτάσεις για το Καταστατικό

1. Καλώς καταργείται η ΖΩΝΗ ΔΙΑΛΟΓΟΥ στο "Ρ". Ο,τι έχει να πει κάποιος σ. μπορεί να το πει στην Οργάνωσή του και όχι να το δημοσιοποιεί και να το εκμεταλλεύεται η αστική προπαγάνδα.

2. Εκτός από την υποχρεωτική μηνιάτικη συνδρομή, να γίνει υποχρεωτική και η αγορά του "Ρ", με ετήσια εγγραφή συνδρομής.

3. Να καθιερωθούν, καταστατικά, ιδεολογικά μαθήματα, τα οποία τα κ.μ. να είναι υποχρεωμένα να παρακολουθούν.

4. Για να παρθούν αποφάσεις στο Συνέδριο και να εκλεγεί ΚΕ, που θα υλοποιεί αυτές τις αποφάσεις, ψηφίζουν εκπρόσωποι όλων των κ.μ. Με βάση αυτό το δεδομένο πρέπει:

α) Να ξαναγραφτεί η φράση "ΠΗΓΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΛΗΣΗ ΤΩΝ κ. μ. (Γιατί απαλείφτηκε αυτή η φράση; Μας ενοχλεί;).

β) Εάν μια απόφαση της ΚΕ δεν ψηφιστεί από το 50% των κ.μ., σημαίνει ότι δεν υλοποιεί απόφαση του Συνεδρίου, άρα δεν πρέπει να θεωρείται απόφαση του Κόμματος.

5. Για πολύ σοβαρά θέματα, που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της θητείας της ΚΕ και δεν είχαν προβλεφτεί και παρθεί αποφάσεις στο Συνέδριο, η ΚΕ, εάν δε ζητήσει πανελλαδική συνδιάσκεψη, πρέπει, πριν δημοσιοποιήσει την απόφασή της, να ζητήσει τη γνώμη των ΚΟΒ. Οχι με δημοψήφισμα που δημοσιοποιείται, αλλά με ψηφοφορίες.

6. Πανελλαδικές συνδιασκέψεις που αφορούν σοβαρό ζήτημα στην πολιτική ζωή ή στο Κόμμα.

Οι αντιπρόσωποι να εκλέγονται από τις ΚΟΒ και όχι από τις επιτροπές περιοχών και πόλης. Γιατί οι σ. των περιοχών εκλέχτηκαν για σκοπό άσχετο με το προκύψαν σοβαρό θέμα. Αρα πρέπει να ξαναπαρθεί η γνώμη των ΚΟΒ.

Επίσης, θα πρέπει ο αριθμός των αντιπροσώπων να είναι τουλάχιστον διπλάσιος αυτών της ΚΕ, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο η ΚΕ να έχει πάντα την πλειοψηφία.

7. Για την εκλογή συντρόφων σε αιρετές θέσεις, όχι απλώς να παίρνεται η γνώμη, αλλά να έχει καθοριστικό ρόλο η γνώμη των ΚΟΒ της περιοχής που ανήκει ο σ.

8. Επειδή πολλά έχουν ακουστεί και καταγγελθεί και από την κομματική ηγεσία για οικονομικές ατασθαλίες, που δίνουν λαβή στον αστικό Τύπο, αλλά και τραυματίζουν το κύρος του Κόμματος στα μάτια του κόσμου (όλοι ίδιοι είναι), θα πρέπει να παρθούν καταστατικά μέτρα για την αποφυγή τέτοιων περιστατικών. Τέτοια μέτρα μπορεί να είναι: α) Εκτός των σ. της ΚΕ, που ως επί το πλείστον, λίγη σχέση έχουν με την οικονομία σαν επιστήμη, να συσταθεί μια ομάδα από οικονομολόγους σ. που να ελέγχει σε τακτά χρονικά διαστήματα, τα πεπραγμένα της ΕΟΕ β) 5 μέρες πριν την έναρξη του Συνεδρίου, να δίνονται στους αντιπροσώπους αντίγραφα των οικονομικών του Κόμματος, για να έχουν το χρόνο να τα μελετήσουν και να τα ελέγξουν.

Συντροφικά

ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΤΡΙΔΗΣ

ΚΟΒ Κάτω Αργυρούπολη

Διάλογος κάθε μέρα

Η Επιτροπή Δημόσιου Διαλόγου κάνει γνωστό ότι άρχισαν να έρχονται πολύ περισσότερα άρθρα από πριν. Και συνεπώς έγινε απαραίτητο να δημοσιεύονται στο "Ριζοσπάστη" κείμενα του διαλόγου κάθε μέρα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ