"Συγκρατημένες" ήταν οι τιμές των αμνοεριφίων χτες Μ. Δευτέρα στα περισσότερα κρεοπωλεία, ωστόσο καθοριστική για την τελική διαμόρφωσή τους - πριν δρέψει δάφνες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης (τομέας εμπορίου) - θα είναι η σημερινή και η αυριανή μέρα. Σήμερα και αύριο αναμένεται να διοχετευτούν στην αγορά μεγάλες ποσότητες αμνοεριφίων - εγχώριων αλλά και εισαγόμενων - και να αυξηθεί η αγοραστική ζήτηση, όσο πλησιάζει το Πάσχα και με την καταβολή του Δώρου στους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους, οι οποίοι μέχρι χτες περιορίζονταν στη βολιδοσκόπηση των τιμών.

Με τη δικαιολογία της συγκράτησης του τιμαρίθμου, ο υπουργός Γεωργίας υπέγραψε το Σάββατο απόφαση που επιτρέπει μαζικές εισαγωγές αμνοεριφίων από τρίτες χώρες (Βουλγαρία, Ουγγαρία, Ρουμανία κ.ά.), και ενδέχεται να υπογραφεί και συμπληρωματική απόφαση ανάλογα με την κίνηση... της αγοράς. Οσον αφορά το θέμα αυτό, ήδη από την 1η του Απρίλη έχουν περάσει από το τελωνείο Προμαχώνα 252,5 τόνοι βουλγαρικών αμνοεριφίων (25.000 κεφάλια περίπου). Στην ίδια κατεύθυνση εισαγωγές γίνονται επίσης και στα οπωροκηπευτικά και κυρίως σε πατάτες, κρεμμύδια και σκόρδα. Συγκεκριμένα, το τελευταίο διάστημα εισήχθησαν 8.000 τόνοι πατάτας από Αίγυπτο και Τουρκία, 2.376 τόνοι σκόρδα και 700 τόνοι κρεμμύδια. Κι όλα αυτά γίνονται τη στιγμή που η εγχώρια παραγωγή μπορεί να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες της αγοράς.

Χτες, πάντως, στην κρεαταγορά της "Βαρβακείου" το αρνί και το κατσίκι πωλούνταν από 1.500 μέχρι 2.000 δρχ. το κιλό, η συκωταριά προς 1.000 - 1.400 δρχ., τα έντερα προς 700 - 800 δρχ. το κιλό, ενώ το αρνί Βουλγαρίας πωλούνταν στις 1.700 δρχ. το κιλό. Στις 2.000 δρχ. πωλούνταν χτες τα αμνοερίφια και στα περισσότερα συνοικιακά κρεοπωλεία της Αθήνας, ενώ υπήρξαν και κάποια στα οποία έφτασε τις 2.100 - 2.200 δρχ. το κιλό. Στη διαμόρφωση των παραπάνω τιμών συνέβαλε και το ότι συγκρατημένες ήταν οι τιμές και στην κεντρική αγορά του Ρέντη απ' όπου προμηθεύονται οι κρεοπώλες τα είδη που πωλούν, εκεί όπου γίνεται το "χοντρό" παιχνίδι και ουσιαστικά διαμορφώνονται οι τιμές, και χτες εκεί τα αμνοερίφια πωλούνταν στις 1.600 δρχ. το κιλό.

Στο μεταξύ, χτες το πρωί αντιπροσωπεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών συναντήθηκε με τον υφυπουργό Ανάπτυξης αρμόδιο για θέματα εμπορίου, Μ. Χρυσοχοϊδη, με αφορμή το "πλαφόν" των 2.000 δρχ. που όρισε την περασμένη βδομάδα ο τελευταίος για την πώληση των αμνοεριφίων. Βγαίνοντας από τη συνάντηση ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Θ. Μάρκου,δήλωσε ότι οι τιμές αρχίζουν να διαμορφώνονται σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλά, παρ' όλ' αυτά η κίνηση εμφανίζεται μειωμένη σε σχέση με πέρσι κατά 20%.Ο ίδιος υποστήριξε ότι υπάρχει επάρκεια στην αγορά, και συνέστησε στους καταναλωτές να αποφύγουν να κάνουν τις αγορές τους σε κρέας από τα σούπερ-μάρκετ, αλλά από τα συνοικιακά κρεοπωλεία.

Από τη μεριά του ο Μ. Χρυσοχοϊδης διαβεβαίωσε τους εκπροσώπους των κρεοπωλών ότι από σήμερα θα εισέλθουν στην αγορά μεγάλες ποσότητες εγχώριων αμνοεριφίων, πράγμα το οποίο θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην τελική διαμόρφωση των τιμών, από σήμερα μέχρι και το Μ. Σάββατο.

Στη συγκέντρωση, που πραγματοποίησαν το προηγούμενο Σάββατο οι καταστηματάρχες κρεοπώλες, αποφάσισαν να πωλούν βάσει τιμολογίου, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα στην αγορά. Στο ψήφισμα της συγκέντρωσης καταγγέλλεται η τακτική του υφυπουργού Ανάπτυξης ως εκβιαστική σε βάρος των επαγγελματιών του κλάδου με την προαναγγελία ανώτατων τιμών.

Από τη μεριά τους οι Ενώσεις Εμπόρων Κρέατος Αθήνας και Πειραιά, σε ανακοίνωση που εξέδωσαν, με αφορμή την εξαγγελία ανώτατης τιμής πώλησης των αμνοεριφίων, επιχειρούν να αποποιηθούν των ευθυνών τους για τον "ανήφορο" που πήραν οι τιμές τις προηγούμενες ημέρες και να τις φορτώσουν στους παραγωγούς, ενώ είναι γνωστό ότι είναι αυτοί οι ίδιοι οι οποίοι διαμορφώνουν τις τελικές τιμές.

Σε ό,τι αφορά τις τιμές των οπωροκηπευτικών, ήταν τσιμπημένες χτες σε αρκετά από αυτά. Συγκεκριμένα, οι ντομάτες και τα φρέσκα κρεμμυδάκια πωλούνταν προς 400 δρχ. το κιλό, το μαρούλι στις 250 το τεμάχιο, τα κολοκυθάκια στις 500 δρχ. το κιλό, τα λεμόνια στις 200 και οι πατάτες στις 130.

Πάνω από 600 κιλά κοτόπουλα και κρέατα ακατάλληλα και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία βρέθηκαν και κατασχέθηκαν το τελευταίο τριήμερο στην αγορά της Θεσσαλονίκης, μετά από 89 συνολικά αγορανομικούς ελέγχους που έκανε η Αστυνομία σε διάφορα καταστήματα, ενώ και χτες η κίνηση γενικά στην κεντρική αγορά της πόλης ήταν περιορισμένη.

Οι καταναλωτές περιορίστηκαν στα πλέον απαραίτητα, καθώς ο θόρυβος γύρω από την ποιότητα των κρεάτων και των πουλερικών έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία και οι τιμές στα περισσότερα οπωροκηπευτικά είναι αρκετά τσουχτερές. Οι μόνοι κερδισμένοι μέχρι στιγμής είναι οι ιχθυοπώλες, καθώς οι τιμές ανέβηκαν κατά 20-30% στα διάφορα θαλασσινά και ψάρια και η ζήτηση έχει αυξηθεί από 10-20%, ενώ οι τιμές των αρνιών και των κατσικιών και χτες ήταν "σταθερές" στις 1.999 δρχ. το κιλό, χωρίς να υπάρχει καμιά έλλειψη στην αγορά.

Οι τιμές στα κοτόπουλα κυμαίνονται γύρω στις 700-750 δρχ., στο μοσχαρίσιο κρέας στις 1.100-1.150, ενώ στα οπωροκηπευτικά στις ντομάτες στις 400 δρχ. το κιλό στην πράσινη σαλάτα στις 1.200-1.300 δρχ. στα λάχανα στις 170 δρχ., στα κρεμμύδια στις 200, στις πατάτες 120 δρχ. και στα πράσα στις 360 δρχ.

Εξαρση των τροφικών δηλητηριάσεων παρατηρείται την περίοδο του Πάσχα. Η Πανελλήνια Ενωση Εποπτών Δημόσιας Υγείας θεωρεί ότι τα τροφιμογενή νοσήματα σχετίζονται σχεδόν αποκλειστικά με το λαθεμένο χειρισμό των τροφίμων και τονίζει πως οι ίδιοι οι καταναλωτές οφείλουν να γνωρίζουν τους βασικούς κανόνες για την ασφαλή προετοιμασία και την υγιεινή παρασκευή τους. Σε ανακοίνωσή της αναφέρει το "δωδεκάλογο" που αποτελεί την επίσημη κατευθυντήρια οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Σύμφωνα με αυτόν: Διαλέξτε τρόφιμα επεξεργασμένα με ασφάλεια (παστεριωμένο γάλα, τα ωμά λαχανικά και φρούτα να πλένονται καλά). Μαγειρεύετε τα τρόφιμα καλά (θερμοκρασία άνω των 70 βαθμών Κελσίου σε κάθε σημείο της τροφής, ωμό κρέας κοντά στο κόκαλο να ξαναψήνεται, καλή απόψυξη των κατεψυγμένων πριν μαγειρευτούν). Καταναλώνετε τα μαγειρεμένα τρόφιμα σύντομα και να τα διατηρείτε σωστά (θερμοκρασία άνω των 60 βαθμών Κελσίου, να αποφεύγεται η τοποθέτηση στο ψυγείο μεγάλης ποσότητας ζεστού φαγητού). Ξαναζεσταίνετε καλά τα μαγειρεμένα τρόφιμα (θερμοκρασία άνω των 70 βαθμών Κελσίου). Αποφεύγεται την επαφή των ωμών με τα μαγειρεμένα τρόφιμα. Πλένετε τακτικά τα χέρια σας μετά την προετοιμασία ωμών τροφίμων. Διατηρείτε όλες τις επιφάνειες της κουζίνας σχολαστικά καθαρές. Προστατεύετε τα τρόφιμα από έντομα, τρωκτικά και άλλα ζώα. Χρησιμοποιείτε νερό καθαρό, όπως το πόσιμο, για το πλύσιμο και το μαγείρεμα των τροφίμων.

Οδηγίες που θα φανούν χρήσιμες στους καταναλωτές, ιδιαίτερα αυτή την... τρελή περίοδο των "τρελών αγελάδων" και της σαλμονέλας των κοτόπουλων, δίνουν με ανακοινώσεις τους η Διεύθυνση Τεχνικού Ελέγχου και Προστασίας Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης και η Πανελλήνια Ενωση Κτηνιάτρων Δημοσίων Υπαλλήλων.

Για τα πασχαλινά αμνοερίφια,συνιστάται να μην αγοράζονται ολόκληρα σφάγια που δεν έχουν τις προβλεπόμενες από το νόμο σφραγίδες. Το νωπό κρέας να συντηρείται σε προθήκες ψυγεία και όχι να είναι εκτεθειμένο σε τσιγκέλια. Επίσης, οι καταναλωτές δεν πρέπει να αγοράζουν σφάγια αμνοεριφίων όταν αυτά έχουν σκοτεινό χρώμα, δυσάρεστη οσμή (οσμή αμμωνίας που φανερώνει αποσύνθεση), γλοιώδη επιφάνεια ή όψη βρασμένου κρέατος. Τα σπλάχνα (συκώτι, νεφρά, καρδιά) να μην είναι πλαδαρά, θολά μελανά, να καταναλώνονται φρέσκα (1 - 2 μέρες) και οι κατεψυγμένες συκωταριές να είναι συσκευασμένες σε σελοφάν και να φέρουν τις προβλεπόμενες από το νόμο ενδείξεις. Τα έντερα να μην παρουσιάζουν κακοσμία και χρώμα πράσινο. Τα κατεψυγμένα πρέπει να είναι καθαρά χωρίς υπολείμματα τροφών και ακαθαρσιών. Να είναι πακεταρισμένα και να έχουν ημερομηνία κατάψυξης.

Τα κοτόπουλα,θα πρέπει να έχουν ειδικό καρτελάκι που δείχνει ότι έχουν υποστεί τον κρεοσκοπικό έλεγχο από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες. Το δέρμα να είναι άθικτο, χωρίς σχισμές, μώλωπες και αιματώματα και να μην είναι σε απόψυξη όταν το αγοράζουμε.

Τα αυγά θα πρέπει να έχουν κέλυφος καθαρό χωρίς ρωγμές. Το τελευταίο είναι σημαντικό, διότι η σαλμονέλα διεισδύει στο εσωτερικό του αυγού από τους πόρους του κελύφους και τα ραγίσματα. Μελέτες έχουν δείξει ότι το μικρόβιο επιβιώνει στο ωμό αυγό. Συνεπώς, τροφές ή γλυκίσματα που γίνονται με ωμά αυγά (μαγιονέζα, παγωτό) εμπεριέχουν κάποιο κίνδυνο.

Οι σοκολάτες και τα αυγά σοκολάτας,να μην εμφανίζουν στην εξωτερική επιφάνεια άσπρισμα, να μην είναι λιωμένα και να έχουν ημερομηνία λήξης.

Η τιμή της ντομάτας θερμοκηπίου παρουσιάζεται σχετικά αυξημένη - από τις προηγούμενες μέρες - όπως συνήθως γίνεται κάθε χρόνο παραμονές του Πάσχα. Ωστόσο, το κέρδος δεν είναι για τους παραγωγούς, αλλά για τους εμπόρους. Οι τελευταίοι παρουσιάζουν πλαστό κέρδος σε ολόκληρη την Ελλάδα και σε κάθε περίοδο, εκμεταλλευόμενοι τους παραγωγούς.

Την καταγγελία αυτή έκανε στο "Ρ", χτες, ο γεωπόνος Κώστας Παπαδάκης,επικαλούμενος στοιχεία προσωπικής του έρευνας, που έκανε για λογαριασμό του ΓΕΩΤΕΕ, στα θερμοκήπια της Κρήτης. "Ο έμπορος ποτέ δεν εμπορεύεται προϊόν χωρίς να έχει πολύ μεγάλο κέρδος", τόνισε ο Κ. Παπαδάκης, και πρόσθεσε ότι "το κέρδος το οποίο εμφανίζεται στα τιμολόγια που εκδίδουν είναι πλαστό. Ο έμπορος κερδίζει πολύ περισσότερα, αλλά δεν το αναγράφει. Οι παραγωγοί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, από το να συμφωνήσουν με αυτό το παρακράτημα, προκειμένου να πουλήσουν τα προϊόντα τους".

Ενα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί, συνέχισε ο Κ. Παπαδάκης, είναι το γεγονός ότι δεν είναι οργανωμένοι, με αποτέλεσμα να βρίσκονται στο έλεος των εμπόρων. "Στέλνουν τα προϊόντα τους στους εμπόρους των Αθηνών, της Θεσσαλονίκης και των άλλων μεγάλων αγορών, λέει ο Κ. Παπαδάκης, κι από κει ό,τι θέλει ο έμπορος τους δίνει. Κι όταν λέμε ό,τι θέλει, το εννοούμε. Θα βγάλει άχρηστη κάποια ποσότητα προϊόντος ή θα βρει κάποιους τρόπους να εκμεταλλευτεί τον παραγωγό"... Συνεπώς, τα πλαφόν που επιβάλλονται κάθε τόσο στις τιμές των προϊόντων, με πρόσχημα την αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας, "θίγουν αποκλειστικά τον παραγωγό. Βέβαια, είναι λογικό, εκτιμά ο Κ. Παπαδάκης, οι καταναλωτές να δυσανασχετούν την περίοδο αυτή με τις τιμές αγοράς των προϊόντων, αλλά αυτό είναι φαινόμενο που παρουσιάζεται μόνο τέτοιες μέρες". Την επομένη του Πάσχα, καταλήγει ο Κ. Παπαδάκης, "οι τιμές των οπωροκηπευτικών θα πέσουν κατακόρυφα και μάλιστα πιο κάτω από το 1/3 των σημερινών τιμών και οι αγρότες θα αναγκαστούν και πάλι να θυσιάσουν το προϊόν τους"...

Η απόγνωση και το αδιέξοδο στο οποίο έχουν οδηγηθεί ανάγκασε τους κτηνοτρόφους του Κιλκίς να προχωρήσουν σε αποκλεισμό των δύο μεγάλων σφαγείων του νομού, προσπαθώντας να αντισταθούν στις εξευτελιστικές τιμές που θέλουν να δώσουν οι έμποροι για να αγοράσουν τα αρνιά και κατσίκια. Οι κτηνοτρόφοι, το απόγευμα του Σαββάτου, απέκλεισαν συμβολικά τη Νομαρχία Κιλκίς και αργά το βράδυ της ίδιας μέρας προχώρησαν σε αποκλεισμό των σφαγείων σε Κιλκίς και Αξιούπολη. Το Σάββατο το βράδυ, εξάλλου, κτηνοτρόφοι της Λάρισας έκαναν μπλόκο σε φορτηγά ψυγεία στα Τέμπη προκειμένου να εμποδίσουν παράνομες εισαγωγές αμνοεριφίων.

Χτες το απόγευμα, μετά από δύο 24ωρα αποκλεισμού, οι κτηνοτρόφοι του Κιλκίς αποφάσισαν να σταματήσουν την κινητοποίηση και να ανοίξουν το δρόμο για την τροφοδοσία της αγοράς με ντόπια αρνιά και κατσίκια. Οι ίδιοι υποχρεώνονται να πουλάνε τα αμνοερίφια με 1.400 - 1.500 δραχμές το κιλό. Οι τιμές αυτές, βεβαίως, δεν καλύπτουν ούτε το κόστος παραγωγής, επισήμαναν οι κτηνοτρόφοι. Αφού σημειώνουν πως, για άλλη μια χρονιά, με τους χειρισμούς της η κυβέρνηση τους οδηγεί έρμαια στα χέρια των εμπόρων, δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους συμμετέχοντας μαζικά στο αγροτοκτηνοτροφικό συλλαλητήριο που θα γίνει στις 23 Απρίλη στη Θεσσαλονίκη.

Με δήλωσή του ο Βασίλης Κατής,κτηνοτρόφος και μέλος του ΔΣ της ΟΑΣ Ν. Λάρισας, καταγγέλλει στο "Ρ" ότι "για μια ακόμα φορά "πληρώνουν το μάρμαρο" οι κτηνοτρόφοι, ενώ κάθε άλλο παρά εξασφαλίζεται η προστασία των καταναλωτών. Με τους χειρισμούς της η κυβέρνηση δίνει το πρόσχημα στους εμπόρους να πιέζουν τους κτηνοτρόφους για να αγοράσουν με τιμές ασύμφορες, αντί οι έμποροι να περιορίσουν τα κέρδη τους. Αν η κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να αγοράσουν οι εργαζόμενοι φθηνά αρνιά και κατσίκια, θα είχε φροντίσει να μην αυξάνονται οι ζωοτροφές ανεξέλεγκτα και να μπορούμε να παράγουμε με χαμηλό κόστος για να πουλάμε και φθηνά. Ομως, κάνει το αντίθετο...".

Ανοιχτά από τις 8.30 π.μ. - 8.30 μ.μ. θα είναι τα εμπορικά καταστήματα της Αθήνας και του Πειραιά μέχρι και τη Μ. Πέμπτη, σύμφωνα με ανακοίνωση των αρμοδίων εμπορικών συλλόγων. Τη Μ. Παρασκευή θα ανοίξουν στη 1.00 το μεσημέρι και θα κλείσουν στις 7.00 το βράδυ, ενώ το Μ. Σάββατο θα λειτουργήσουν από τις 8.30 π.μ. μέχρι τις 3.00 μ.μ.

Τα πολυκαταστήματα τις ημέρες αυτές θα λειτουργήσουν τις ίδιες ώρες με τα εμπορικά μέχρι και τη Μ. Πέμπτη, τη Μ. Παρασκευή 12.00 το μεσημέρι - 8 μ.μ. και το Μ. Σάββατο 8.30 μ.μ. - 3.00 μ.μ.

Τα σούπερ μάρκετ το ίδιο με τα εμπορικά μέχρι και τη Μ. Πέμπτη, τη Μ. Παρασκευή 12 μεσημέρι - 9 μ.μ. και το Μ. Σάββατο 8.30 π.μ. - 3 μ.μ.

Τέλος, τα κρεοπωλεία από σήμερα μέχρι τη Μ. Πέμπτη θα λειτουργήσουν από τις 7 π.μ. - 8 μ.μ., τη Μ. Παρασκευή 1 μ.μ. - 8 μ.μ. και το Μ. Σάββατο 7 π.μ. - 3 μ.μ.

Ολα τα κρέατα και τα προϊόντα τους που παράγονται είτε εισάγονται στη χώρα μας - με δεδομένες τις απαγορεύσεις που ισχύουν για τις εισαγωγές βοδινού από Μ. Βρετανία - μπορούν άφοβα να καταναλώνονται, συνιστά το Τμήμα Κτηνιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου. Σύμφωνα με όλες τις εισηγήσεις των διεθνών οργανισμών, επίσης, με το γάλα και τα παράγωγά γαλακτοκομικά προϊόντα δε μεταδίδεται η ασθένεια και επομένως μπορεί να καταναλώνονται άφοβα.

Την παραπάνω σύσταση κάνει το Τμήμα Κτηνιατρικής, αφού έλαβε υπόψη τα δημοσιευμένα στον επιστημονικό Τύπο δεδομένα, τις γνωματεύσεις της Επιστημονικής Κτηνιατρικής Επιτροπής της ΕΕ και τα πρόσφατα συμπεράσματα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (3/4/96). Οπως διαπιστώνεται, η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα από τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών, ενώ και στις άλλες χώρες της ΕΕ - πλην Μ. Βρετανίας - ουσιαστικά δεν υπάρχει πρόβλημα με την ασθένεια. Τα απαγορευτικά μέτρα που αποφασίστηκαν προληπτικά από την ΕΕ, διευκρινίζεται, πάρθηκαν μετά από συγκεκριμένη εξέταση του προβλήματος από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το Διεθνές Γραφείο Επιζωοτιών και την Κοινότητα και βασίζονται στο "σενάριο της χειρότερης περίπτωσης" - της υπόθεσης δηλαδή... "έστω ότι μεταδίδεται στον άνθρωπο".

Οσον αφορά τη χώρα μας, σημειώνεται ότι στο Τμήμα Κτηνιατρικής, αλλά και σε άλλα τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπάρχουν εργαστήρια που ασχολούνται ερευνητικά με το θέμα και έχουν πλήρη δυνατότητα διάγνωσης και μελέτης των σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών.