"Ο κόσμος, ενώ είναι αγανακτισμένος από τα δύο μεγάλα κόμματα, δεν μπορεί να ψηφίσει ΚΚΕ, γιατί βλέπει ότι το κόμμα σας δεν μπορεί να είναι η τρίτη εναλλακτική λύση στη σημερινή κατάσταση, και καθώς απορρίπτετε τις συνεργασίες δε βλέπει προοπτική". Η παρατήρηση έγινε από δημοσιογράφο στη διάρκεια συνέντευξης που έδωσε η Αλ. Παπαρήγα στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.

"Είναι μια γνώμη κι αυτή, απάντησε η Γενική Γραμματέας του Κόμματος. Είναι όμως λάθος. Οσοι έχουν μια τέτοια γνώμη, σημαίνει ότι οι ίδιοι δεν μπορούν να κατανοήσουν σωστά ότι υπάρχει διέξοδος και ακυρώνουν και τις δικές τους δυνατότητες να δώσουν διέξοδο.

Τι μπορεί να κάνει το ΚΚΕ; Κατ' αρχάς μπορεί να βοηθήσει το λαό να δει τι φταίει. Μπορεί να βοηθήσει το λαό να οργανώσει την πάλη του. Το ΚΚΕ δε λέει "εγώ θα τα κάνω όλα". Θα βοηθήσει το λαό να οργανώσει την πάλη του. Μπορεί να τον βοηθήσει να δώσει προοπτική στην πάλη του. Αυτά μπορεί να τα κάνει το ΚΚΕ και από αυτήν την άποψη υπάρχει προοπτική.

Υπάρχουν, συνέχισε, άνθρωποι που πιστεύουν ότι χωρίς να αλλάξει τίποτε, θα βρουν λύση. Ε, δεν υπάρχουν έτσι λύσεις. Μέσα στα πλαίσια αυτής της κατάστασης που υπάρχει σήμερα, λύσεις δεν υπάρχουν.Και για όσο διάστημα ένα μέρος του λαού το πιστεύει αυτό, ταυτόχρονα θα βλέπει και το αδιέξοδο και τα πράγματα θα πάνε σε πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις. Εμείς θα περιμένουμε. Θα δυναμώνουμε και θα παλεύουμε να πείσουμε τον κόσμο. Ομως αυτός που πιστεύει ότι στο ΚΚΕ δεν υπάρχει προοπτική, κακό δικό του κάνει".

"Το ΚΚΕ έχει και ένα άλλο σημαντικό: Εχει πολιτική συνεργασιών, αλλά πολιτική συνεργασιών που δίνει φτερά στην προοπτική. Είναι υπέρ της συνεργασίας, όταν αυτή βοηθάει το κίνημα να πάει μπροστά.Και αυτό είναι το σημαντικό του ΚΚΕ. Τα άλλα μικρότερα κόμματα, επειδή μιλάμε για τις εκλογές, παλεύουν από τη μια μεριά το δικομματισμό και από την άλλη μεριά πριν τελειώσουν οι εκλογές είναι έτοιμα να κάνουν συνεργασίες, βάζοντας μάλιστα τέτοιους όρους στο ΠΑΣΟΚ ή στη ΝΔ, που πανεύκολα μπορεί να τους δεχτεί και το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ και να κάνουν κυβέρνηση.Και η πολιτική αυτή θα συνεχίζεται το ίδιο και χειρότερη, γιατί θα πάρει αέρα το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, λέγοντας, "τραβήξαμε και τους δορυφόρους" και θα είναι ακόμα χειρότερη αυτή η πολιτική".

"Τι λέει το ΚΚΕ; Σήμερα δεν υπάρχουν προϋποθέσεις συνεργασίας με κανένα από τα άλλα κόμματα. Τα δύο μεγάλα κόμματα,τελείωσε, δε βάζουν μυαλό. Και πρέπει να τα εγκαταλείψει μαζικά ο κόσμος. Ιδιαίτερα τα λαϊκά στρώματα. Σήμερα χρειάζεται μια ισχυρή αντιπολίτευση που να υπερασπίζεται το λαό και να ανοίγει το δρόμο στην πορεία για διεργασίες.

Εχουμε, λοιπόν, μια εκλογική μάχη που ξεκινά από έναν δοσμένο συσχετισμό. Αυτός πρέπει να αλλάξει. Να αλλάξει 100% δε γίνεται. Δεν μπορεί ο ελληνικός λαός να διαμορφώσει μέχρι τις εκλογές τις προϋποθέσεις για μια λαϊκή κυβέρνηση, που θα στηρίζεται στο λαό και, όχι μόνη της, θα ανοίγει δρόμο. Αυτό δεν μπορεί να γίνει. Τέτοια έκπληξη δεν περιμένουμε από τις εκλογές.

Τι λέμε στο λαό: Μαζικά εγκαταλείψτε τα δύο κόμματα και ελάτε στο ΚΚΕ, όχι να γίνετε μέλη ή να συμφωνήσετε σε όλα μαζί του, αλλά ψηφίστε για να ανοίξει ο δρόμος, να αρχίσει το νήμα να ξετυλίγεται και μετεκλογικά, αγωνιστείτε, συγκροτήστε μέτωπο πάλης".

"Η λύση είναι το ΚΚΕ.Με την έννοια ότι σαν ισχυρή αντιπολίτευση μπορεί να γίνει μοχλός για εξελίξεις και ανακατατάξεις. Δεν μπορώ να πω: "ψηφίστε ΚΚΕ για να γίνουμε κυβέρνηση", γιατί δεν μπορούμε να κοροϊδεύουμε τον κόσμο. Και ξεκαθαρίζουμε, με την ευκαιρία, ότι εμείς δε θα γίνουμε τσόντα μιας συντηρητικής πολιτικής. Δε θα τη νομιμοποιήσουμε.

Κυβέρνηση θα βγει, δεν πρέπει να απασχολεί αυτό. Εμείς είπαμε ότι τσόντα δε θα γίνουμε κανενός. Και με τέτοια κόμματα, συνεργασίες δεν μπορεί να γίνουν. Γιατί και τα ίδια απορρίπτουν τη φιλολαϊκή πολιτική. Είναι αμοιβαίο το πρόβλημα. Ο κύριος Σημίτης όταν βγαίνει και λέει "θα συνεργαστώ" το λέει καθαρά για το Συνασπισμό και λίγο δειλά για το ΔΗΚΚΙ του κυρίου Τσοβόλα. Ο κύριος Τσοβόλας λέει "θα συνεργαστώ με το ΠΑΣΟΚ". Ο Συνασπισμός λέει επίσης "με το ΠΑΣΟΚ". Η Πολιτική Ανοιξη και με ΠΑΣΟΚ και με ΝΔ. Αυτό είναι το σκηνικό.Και ξανατονίζω: Οι όροι που βάζουν είναι καθαρά τυπικοί. Δε βάζουν σαν αιτήματα ούτε καν αυτά που ζητά το συνδικαλιστικό κίνημα από μία κυβέρνηση. Βάζουν πολύ πιο λίγα".

ΛΕΣΒΟΣ (Του απεσταλμένου μας, Θανάση ΛΕΚΑΤΗ).-

Καθώς τα όνειρα και οι ελπίδες στενάζουν κάτω από την ιλουστρασιόν μπότα των δύο συνεταίρων του δικομματισμού. Καθώς τα μικρά συνεταιράκια του ξεγυμνώνονται όλο και περισσότερο στην προσπάθειά τους να αρπάξουν την ψήφο του λαού, για να την πάνε πεσκέσι στα αφεντικά τους. Οι Μυτιληνιοί το 'χουν πάρει απόφαση: Κόκκινη, κατακόκκινη, θα 'ναι στις 22 του Σεπτέμβρη η ψήφος τους. Το 'δειξαν και με κείνη τη ζέστα που τους διακρίνει στην υποδοχή που επιφύλαξαν το Σάββατο στη Γενική Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, που περιόδευσε για μια ακόμα φορά στο νησί.

Στο νησί του Κώστα Βασάλου,όπου οι κτηνοτρόφοι και οι οικοδόμοι της Αγρας και του Μεσότοπου,της Ερεσσού και της Βατούσσας,οι ψαράδες της Καλλονής και του Πολιχνίτου έχουν ανακοινώσει ήδη την απόφασή τους:Οχι μόνο θα στείλουν ξανά κομμουνιστή βουλευτή στη Βουλή, αλλά και θα συμβάλουν στην εκλογή κι άλλων, δίνοντας ακόμα περισσότερους ψήφους στο ΚΚΕ,να προστεθούν στο πανελλαδικό ποσοστό του αχρηστεύοντας στην πράξη το αποκύημα των νοσηρών εγκεφάλων που έφτιαξαν τον ληστρικό εκλογικό νόμο.

Στη Μυτιλήνη,από την πάνω Σκάλα μέχρι κάτω στο λιμάνι,όπου οι έμποροι και οι μικροβιοτέχνες στέλνουν επίσης το δικό τους μήνυμα: Φτάνει πια! Ας πάνε στα σπίτια τους οι διάφοροι Σηφουνάκηδες και Βουνάτσοι.Τα ταξίματα της παραμονής των εκλογών, που γίνονται "αντικειμενικά κριτήρια" την επομένη και βάζουν λουκέτο στα μαγαζιά, δεν πιάνουν πια. Οπως δεν πιάνουν και τα ταξίματα των άλλων, που υπόσχονται να καταργήσουν τα πράσινα "αντικειμενικά κριτήρια", για να τα αντικαταστήσουν με τα περίφημα γαλάζια "τεκμήρια διαβίωσης", που επίσης βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη των μικρομεσαίων. Οι υποσχέσεις των μικρών (Τσοβόλα και ΣΥΝ) ότι αν πάρουν ψήφους θα πείσουν τους μεγάλους να αλλάξουν πολιτική, γίνονται ανέκδοτα στο λιμάνι. Και οι "τουρκοφάγοι" του Σαμαρά αντιμετωπίζονται έτσι όπως ακριβώς τους πρέπει: Σαν άκρως επικίνδυνοι για ένα λαό που ξέρει και θέλει να συνεχίσει να ζει ειρηνικά με τους απέναντι.

Το πρώτο καφενείο, μπαίνοντας στην αγορά από την πάνω Σκάλα, το λένε "Ερμή" και κατεβαίνοντας προς το λιμάνι ο οποιοσδήποτε μπορεί να καταλάβει, κοιτάζοντας τα κτίρια πως από δω πέρασαν πολλοί λαοί κι όλοι κάτι άφησαν απ' τον πολιτισμό τους. Κι έτσι θέλει ο κόσμος να συνεχίσει να' ναι η ζωή εδώ.Μόνο που αυτό προϋποθέτει ειρήνη, προϋποθέτει συνεργασία, φιλία, ένα ανοιχτό "πάρε - δώσε".Είναι μια προϋπόθεση που δείχνουν να ξεχνούν όσοι αποδέχονται με τις πράξεις τους το αμερικανο - γερμανικό σχέδιο για διχοτόμηση του Αιγαίου υπό την υψηλή εποπτεία των ΗΠΑ. Είναι μια προϋπόθεση που - όσο τα μαύρα σύννεφα του πολέμου πυκνώνουν στην περιοχή - μόνο οι κομμουνιστές φροντίζουν να θυμίζουν στο λαό του νησιού κι ίσως αυτό να είναι ένας ακόμα από τους λόγους που η θετική εκτίμηση για το ΚΚΕ είναι έκδηλη παντού.

Η περιοδεία στην αγορά κράτησε μιάμιση ώρα. Η χαμηλή τιμή του λαδιού, το εισόδημα του εργάτη και του υπάλληλου, που δε φτάνει για τα στοιχειώδη ψώνια, τα μαγαζιά που κλείνουν, οι βουλευτές που ψηφίζουν αντιλαϊκούς νόμους, η απογοήτευση γι' αυτούς που θυμούνται το λαό μόνο στις εκλογές, η ανεργία που τσακίζει τη νεολαία, ήταν ορισμένα από αυτά που συζητήθηκαν τόσο στην αγορά, όσο και αργότερα στη συνάντηση της αντιπροσωπείας του Κόμματος με τη διοίκηση του Εργατικού Κέντρου. Από παντού έβγαινε μια απαίτηση προς τους κομμουνιστές: Κάντε κάτι!

"Παλέψαμε και θα συνεχίσουμε να παλεύουμε", απαντούσε η Αλ. Παπαρήγα. "Γι' αυτό, συνέχιζε, ερχόμαστε με ψηλά το κεφάλι, με καθαρή ματιά και σας λέμε: Δε φτάνουμε. Είμαστε μόνο εννιά κομμουνιστές βουλευτές στη Βουλή. Αυξήστε τη δύναμη του ΚΚΕ. Ερχονται χειρότερες μέρες. Σκεφτείτε, και με το χέρι στην καρδιά, κάντε ό,τι πρέπει. Δυναμώστε το ΚΚΕ, για να υπάρχει ένα ισχυρό αντίβαρο που θα βοηθά ακόμα πιο αποφασιστικά τη λαϊκή πάλη. Σ' αυτές τις εκλογές όπου αλλού κι αν ρίξετε την ψήφο σας θα στραφεί στις 23 του Σεπτέμβρη εναντίον σας. Πετάξτε στο καλάθι το ψευτοδίλημμα του Σημίτη "υποταγή ή απομόνωση", δώστε ένα μάθημα και σ' αυτούς που από σήμερα δηλώνουν ότι είναι έτοιμοι να συνεργαστούν μετεκλογικά είτε με το ΠΑΣΟΚ, είτε με τη ΝΔ για την εφαρμογή, όμως, της ίδιας πολιτικής, που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες και το ΝΑΤΟ.Μην τους αφήνετε να σας τρομοκρατούν ότι δε θα υπάρχει κυβέρνηση. Θα υπάρχει η ίδια αντιλαϊκή κυβερνητική πολιτική. Αποφασίστε για το αν θα υπάρχει και δυναμική αντιπολίτευση υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Υπερψηφίστε το ΚΚΕ".

"Σύντροφε δημοσιογράφε, τι γράφεις; Αυτό που γίνεται εδώ, δεν μπορείς να το περιγράψεις με λόγια!". Κι είχε δίκιο ο Παρασκευάς. Αυτό που γινόταν στις 9.30 το βράδυ στο Μεσότοπο μπορούσες μόνο να το ζήσεις. Ενα χωριό στο πόδι. Από τη δυτική είσοδο όπου υποδέχτηκε την αντιπροσωπεία του Κόμματος μέχρι την πλατεία. Μικροί, μεγάλοι, οι πάντες. Κι εκείνα τα "καλώς όρισες" φαίνονται στεγνά στο χαρτί, όταν δεν μπορείς να περιγράψεις τη λάμψη που υπήρχε σε κάθε κύτταρο των ηλιοκαμένων προσώπων, όταν δεν μπορείς να μιλήσεις για κείνα τα μάτια - όλο χαμόγελο και ζέστα. Και τα χέρια, χέρια δουλεμένα σκληρά, χέρια που γκρέμισαν την πόρτα του υπουργείου Αιγαίου όταν χρειάστηκε, χέρια που χαρακτηρίστηκαν "βάνδαλα" από κυβέρνηση, αντιπολίτευση και λοιπούς νάνους, χέρια που απλώνονταν κι έσφιγγαν το χέρι του συντρόφου τους "από το Κόμμα". Ναι, στο Μεσότοπο, το 40% που έδωσαν στο ΚΚΕ στις προηγούμενες εκλογές μοιάζει μικρό στα μάτια όποιου βρέθηκε για λίγο εκεί. Ισως γιατί οι ίδιοι οι κομμουνιστές του χωριού δήλωσαν πως θα φτάσουν ακόμα πιο ψηλά σ' αυτές τις εκλογές τα ποσοστά του Κόμματος. Ισως γιατί μια τέτοια αύξηση τη βεβαίωσε ένα βροντερό χειροκρότημα, όταν ο κομμουνιστής βουλευτής του νομού, ο Στρατής Κόρακας,μιλώντας στους συγκεντρωμένους, είπε: Απευθυνόμαστε σε σας με την άνεση, το θάρρος ανθρώπων που γνωρίζονται μεταξύ τους. Που βρέθηκαν σ' όλους τους αγώνες σας μπροστά. Γιατί είμαστε αυτοί που όταν οι άλλοι σας έλεγαν βανδάλους, εμείς καταγγείλαμε την αγριανθρωπιά της πολιτικής τους. Σ' αυτό το χωριό έχουμε υπόδικους για τις κινητοποιήσεις των κτηνοτρόφων. Οι δίκες που θα γίνουν είναι τρομοκρατικές. Δώστε την απάντησή σας στις 22 Σεπτέμβρη. Δικάστε τους τρομοκράτες σας! Και καταδικάστε τους! Αυτοί είναι οι ένοχοι για όλα τα εγκλήματα σε βάρος σας. Αυτοί τα ψήφισαν, αυτοί υπηρετούν τα αφεντικά. Κανένας απ' αυτό το χωριό δεν έχει δικαίωμα να ψηφίσει τους εκμεταλλευτές του και όσους τους στηρίζουν. Βάλτε το χέρι στην καρδιά και αποφασίστε! Για τα παιδιά μας, για την παιδεία, για την υγεία, για το γάλα, για το μεροκάματο, για τον αθλητισμό, για τις 25.000 του ΟΓΑ, για τη γη μας, για τη Λέσβο μας, για την Ελλάδα μας, για την Ειρήνη! Εμείς θα είμαστε εκεί και αύριο. Πλάι σας. Οι άλλοι θα σας βαράνε όλοι μαζί. Θα συναγωνίζονται για το ποιος υπηρετεί καλύτερα τ' αφεντικά. Αντεπιτεθείτε τώρα με το ΚΚΕ!

- Πες μας δυο λόγια συντρόφισσα.

- Δεν είναι ώρα για λόγια. Είναι ώρα έργων. Με σιγουριά για ό,τι κάναμε ως τώρα, να πάμε στο κόσμο, άνθρωπο τον άνθρωπο, για νέους ψήφους που θα αυξήσουν το πανελλαδικό ποσοστό του Κόμματος, θα το βοηθήσουν να βγάλει βουλευτές και σε άλλες περιοχές.

(σ. σ. ο διάλογος έγινε στη μέση του δρόμου καθώς η αντιπροσωπεία πήγαινε προς την Ερεσό και τη σταμάτησαν στη Βαττούσα).

Ερεσός. Το χωριό έχει δώσει νεκρούς στον αγώνα. Στην πλατεία μιλά η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλ. Παπαρήγα. "Υπάρχει και ατομική ευθύνη για το πού πάνε τα πράγματα", τονίζει. "Κι αυτή τη φορά, συνεχίζει, η ατομική ευθύνη του καθένα από μας είναι πολύ μεγάλη. Οι κομμουνιστές θα είμαστε και αύριο στην πρώτη γραμμή των αγώνων. Θα οργανώνουμε την πάλη του λαού. Τον ξέρουμε αυτόν το δρόμο. Εχουμε μάθει να τραβάμε την ανηφόρα. Αντέχει όμως ο λαός σε όλο και πιο δύσκολες καταστάσεις; Σας λέμε: Αντισταθείτε! Σας λέμε: Καμία μάχη δε χάνεται. Χάνεται μόνο ο αγώνας που δε δίνεται! Εχετε, πλέον, αρκετά στοιχεία στα χέρια σας. Και για τους άλλους, που δε βγάζουν μιλιά για την καταστροφή που έρχεται αν δεν αντιδράσει ο λαός και για το ΚΚΕ, που σας καλεί όχι μόνο να το ψηφίσετε αλλά και να είστε έτοιμοι για τους αγώνες που έρχονται. Σκεφτείτε και αποφασίστε".

Οι ομιλίες στα χωριά διαδέχονταν η μία την άλλη. Από την Καλλονή, όπου έγιναν τα εγκαίνια του εκλογικού κέντρου, στη Βατούσσα, απ' όπου περνώντας η αντιπροσωπεία του Κόμματος, οι κτηνοτρόφοι ζήτησαν να σταθεί για λίγο η Γραμματέας του Κόμματος και να τους πει δυο λόγια κι από κει στην Ερεσό των αγωνιστικών και κομμουνιστικών παραδόσεων, όπου η υποδοχή έγινε με τη φράση "Αγάντα συντρόφισσα!", στο Μεσότοπο, όπου οι παλιότεροι αγαπώντας τον τόπο τους παλεύουν με νύχια και με δόντια να μείνουν ορθοί και μεταδίδουν στα παιδιά τους την παράδοση του αγώνα, ως την Αγρα της περηφάνιας, όχι μόνο για την κτηνοτροφία της, αλλά και για τους τεχνίτες οικοδόμους της, ακούγαμε ευχές και προσφωνήσεις που έπειθαν πως εδώ τα λόγια δεν είναι του αέρα. Κρατήσαμε μία: "Καλώστηνα σα το καλό το χρόνο".Η γερόντισσα που υποδέχτηκε έτσι την Αλ. Παπαρήγα, μίλαγε για ένα ολόκληρο χωριό. Που όπως και σ' άλλα, κανείς δε χρειάστηκε να δηλώσει ότι ψηφίζει ΚΚΕ. Το 'δειχναν τα πρόσωπά τους.

Αγρα. Το τελευταίο από τα χωριά της περιοδείας. Ο πρόεδρος της Κοινότητας μεταφέρει στην αντιπροσωπεία τα αιτήματα του χωριού. Ο Στρ. Κόρακας του υπενθυμίζει ότι πρέπει να πει και για τον Κόλπο της Καλλονής. Παίρνοντας μετά τον λόγο ο ίδιος, εξηγεί: Επέμενα να μιλήσει ο πρόεδρος για τον Κόλπο της Καλλονής γιατί όταν παλεύαμε για να διώξουμε τους Γάλλους που ρήμαζαν τον τόπο, εμείς επιμέναμε: Ενωμένοι θα τους διώξουμε. Και τους διώξαμε! Σώσαμε τον Κόλπο μας. Το καμάρι μας. Γιατί τον θέλουμε όπως τον πήραμε από τους πατεράδες μας. Γιατί τέτοιου είδους ανάπτυξη, της αρπαχτής, ανάπτυξης της τσέπης τους, δεν τη θέλουμε. Ποιος είχε δίκιο; Εμείς που επιμέναμε, ή αυτοί, που σας έλεγαν μη διώξετε τους Γάλλους; Ποιος σας κορόιδευε; Εμείς ή αυτοί που έφτασαν τα πράγματα να χρειάζεστε να πουλήσετε πέντε κιλά γάλα για να πάρετε ένα πακέτο τσιγάρα; Κι έχουν το θράσος να έρχονται εδώ να ζητήσουν την ψήφο σας. Εμείς μπορούμε να σας κοιτάμε στα μάτια. Βάλτε το χέρι στην καρδιά και ψηφίστε. Στις 23 του μήνα οι αγώνες σας θα έχουν αποτέλεσμα με ένα πιο ισχυρό ΚΚΕ!