• Το Σωματείο ΛΑΖΑΡΕΤΟ,συγγενών και φίλων των εκτελεσμένων πολιτικών κρατουμένων από τις φυλακές της Κέρκυρας (περίοδος 1946-'49), που είναι θαμμένοι στο νησάκι Λαζαρέτο της Κέρκυρας, πραγματοποιεί την ετήσια καθιερωμένη τελετή στη μνήμη τους, την Κυριακή 13-10-96.Το φέρι μποτ αναχωρεί από Κέρκυρα για Λαζαρέτο στις 10.30 π.μ. Συμμετοχή στα τηλέφωνα: 4616.805 - 4206.556 - 3819.011 και στα γραφεία Κιάφας 11 (κοντά στην εκκλησία Ζωοδόχου Πηγής - Ακαδημία). Τηλέφωνο Κέρκυρας: 0661/37925 - 43715.
• Ο Δήμος ΜΑΚΡΑΚΩΜΗΣ και το Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ πραγματοποιούν εκδήλωση την Κυριακή 13-10-96 στις 10.30 π.μ.,για να τιμηθεί η 53η επέτειος της νικηφόρας Μάχης της Μακρακώμης, που έδωσαν οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ εναντίον των Γερμανών κατακτητών στις 6-10-1943.
• Οι Διοικούσες Επιτροπές των Παραρτημάτων ΠΕΑΕΑ - ΠΕΕΠΠ - ΕΣΑΘΕΑ πραγματοποιούν την Κυριακή 13-10-96,στις 11 π.μ.,εκδήλωση τιμής για τους εκτελεσμένους πατριώτες στο Λόφο του Μεζούρλου Λάρισας, την περίοδο 1946-'49. Καλούνται οι Αρχές του τόπου, μαζικοί φορείς, παραρτήματα και συγγενείς των εκτελεσμένων να τιμήσουν τη μνήμη των αγωνιστών. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΑΤΑΘ διοργανώνει διήμερη εκδρομή - προσκύνημα στο Μεζούρλο. Η αναχώρηση θα γίνει το Σάββατο 12/10 στις 6 π.μ. από την πλατεία Κάνιγγος. Επιστροφή την Κυριακή 13/10 6.30 - 7 μ.μ. έξω από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Πληροφορίες τηλ.: 3220.183 - 5817.384 - 7234.616.
• Η Διοικούσα Επιτροπή του Παραρτήματος ΑΓΡΙΝΙΟΥ της ΠΕΑΕΑ διοργανώνει την Κυριακή 13-10-96 στην Α Δημοτική Αίθουσα "Φαντασία", στις 10 π.μ. ακριβώς, εκδηλώσεις για τις παρακάτω επετείους: Των 55 χρόνων του ΕΑΜ, των 52 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης του Αγρινίου στις 14-9-44. Επίσης σε συνεργασία με την Κοινότητα Μυρτιάς, στο χώρο του μνημείου της Εθνικής Αντίστασης στις 11 π.μ. ακριβώς, θα γίνει εκδήλωση για τα 53 χρόνια της θρυλικής νικηφόρας μάχης, στις 10 Ιουλίου 1943, που έδωσε ο ΕΛΑΣ κατά των Γερμανών κατακτητών.
• Ο Δήμος ΤΡΙΠΟΛΗΣ και το Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ πραγματοποιούν εκδήλωση την Κυριακή 13-10-96 στις 11 π.μ.,στο μνημείο Αϊ - Νικόλα Τρίπολης (Στρατώνες), για να τιμήσουν τους 350 πατριώτες που εκτελέστηκαν από τα στρατεύματα κατοχής και τους συνεργάτες τους, την περίοδο 1941-'44.

Στο άλυτο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων επανέρχεται ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΟΣΟΛΑΤΟΣ,από την Ερμούπολη της Σύρου, συμφωνώντας με τον τρόπο που κινήθηκαν οι νομαρχιακές αρχές, καταθέτοντας αγωγές. Γράφει: "Σύμφωνα και με το Αστικό Δίκαιο οι αξιώσεις μας για ν' αποζημιωθούμε για τις περιουσιακές καταστροφές, για πρόκληση άδικου θανάτου, πρέπει ν' ακολουθήσουν διεκδικητικούς δρόμους, αλλά και εξώδικους.

Δηλώσεις παραγόντων του δημόσιου βίου αναφέρουν ότι οι κινητοποιήσεις των τοπικών νομαρχιών - που ενεργούν "για λογαριασμό ιδιωτών" - δεν ανακινούνται σε διακρατικά επίπεδα.

Ομως από το ειδικό σύγγραμμα του διεθνολόγου Φραγκίστα (υπάρχει στην Εθνική Βιβλιοθήκη) συνάγεται ότι σε ένα κράτος με δημοκρατικό πολίτευμα, στο οποίο η διάκριση εξουσιών δεν επιτρέπει την παραβίαση των αρμοδιοτήτων, οι εγχώριες δικαστικές αρχές έχουν το δικαίωμα να υιοθετούν και να παραπέμπουν δίκαιες αξιώσεις ιδιωτών σε διεθνή δικαστήρια.

Την οποιαδήποτε, βέβαια, πρωτοβουλία για την απόδοση στο ελληνικό κράτος του αναγκαστικού δανείου, πρέπει οπωσδήποτε να την πάρει από την Αθήνα η κεντρική εξουσία, ενώ αντίθετα για τη διεκδίκηση από ιδιώτες δίκαιων πολεμικών αποζημιώσεων μόνες αρμόδιες είναι οι τοπικές διοικητικές και δικαστικές αρχές, οι οποίες και εκπροσωπούν νόμιμα το ελληνικό κράτος απέναντι σε οποιοδήποτε αρμόδιο διεθνές δικαστήριο.

Αοριστολογώντας το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε στις 26-10-95 ότι το θέμα τοπικής αρμοδιότητας για τις αγωγές των ζημιωμένων ιδιωτών αφορά τη Δικαιοσύνη. Επρεπε όμως να διευκρινιστεί ότι είναι αρμόδιες οι τοπικές δικαστικές αρχές να παραπέμψουν τις ιδιωτικές αγωγές σε διεθνή δικαστήρια, τα οποία με τη διαδικασία των διακρατικών διαφορών οφείλουν να γνωμοδοτήσουν γι' αυτές και να εκδώσουν αποφάσεις.

Δίκαια λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να ενθαρρύνει την κίνηση των νομαρχιών. Μια τέτοια όμως "έμμεση ενθάρρυνσή" τους - αν πιστέψουμε ότι αυτό ισχυρίστηκαν οι Γερμανοί διοικητικοί του ΥΠΕΞ τους - δε θα έκανε καταλογίσιμη στην ελληνική κυβέρνηση την "ευθύνη της για τον αποπροσανατολισμό" μας ως εναγόντων μέσω των τοπικών αρχών των αρμοδίων νομαρχιών, οι οποίες σωστά με την πρωτοβουλία τους αυτή μας προσανατόλισαν. Για ν' αποδειχτεί αποτελεσματικό αυτό το ξεκίνημα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, θα πρέπει οι τοπικές αρχές - εξώδικες και δικαστικές - να αξιοποιήσουν όλες τις νομικές δυνατότητες που έχουν να εκπροσωπήσουν αρμόδια το ελληνικό κράτος σε Διεθνή Δικαστήρια, υιοθετώντας και διακρατικοποιώντας τις δίκαιες αξιώσεις των ιδιωτών.

Ως ενάγοντας για πρόκληση θανάτου πρωτοβάθμιου συγγενή μου και για βαριές υλικές ζημιές σε βάρος της οικογένειάς μου κατά την κατοχή, θεωρώ υποχρέωσή μου να μην κρύβω την ατομική μου άποψη γι' αυτό το θέμα".

Οπωσδήποτε τραγική πτυχή του εμφυλίου πολέμου (1945-1949) υπήρξε και η πολιτική προσφυγιά. Μια ανοιχτή πληγή στο κορμί της Ελλάδας, που αιμορροούσε επί τριάντα και πλέον χρόνια.

Τι απέγιναν, αλήθεια, οι λαϊκοί αγωνιστές, μετά την ήττα του ΔΣΕ; Μας το λέει εύγλωττα ο ποιητής της Ρωμιοσύνης:

"Ετούτοι μες τα σίδερα κι εκείνοι μες το χώμα.

Κι οι άλλοι να τριγυρνούν έξω από τα σύνορα της πατρίδας"

Οπως είναι γνωστό, αυτοί "οι άλλοι" αναγκάστηκαν να ζητήσουν πολιτικό άσυλο στις τότε λαϊκοδημοκρατικές χώρες. (Είχε προηγηθεί ο αναγκαστικός εκπατρισμός χιλιάδων Ελληνόπουλων, για να γλιτώσουν από τη φρίκη του εμφύλιου σπαραγμού: πείνα, αρρώστιες, ανελέητοι βομβαρδισμοί). Γι' αυτούς ακριβώς τους πολιτικούς πρόσφυγες και τα παιδιά τους γίνεται λόγος στο παρόν βιβλίο. Συγκεκριμένα για όσους είχαν προσφύγει στη Ρουμανία, όπου βρήκαν στοργή και αμέριστη βοήθεια. Εκεί μεγάλωσαν, μόρφωσαν και γαλούχησαν τα παιδιά τους με τα νάματα της ελληνομάθειας και της φιλοπατρίας. Τότε που η λατρευτή Ελλάδα ήταν γι' αυτούς απαγορευμένη πατρίδα! Καλλιέργησαν με πάθος στην ξενιτιά τα ήθη και τα έθιμα, τους χορούς και τα τραγούδια, όλη την πολιτισμική κληρονομιά του λαού μας. Με πατριωτικές συναντήσεις της προσφυγικής οικογένειας του Συλλόγου τους. Με καλλιτεχνικά φεστιβάλ, εκθέσεις, θεατρικές παραστάσεις, επιστημονικά συμπόσια και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Με ομαδικά προσκυνήματα στους ιστορικούς τόπους θυσίας και των Φιλικών. Με τη λειτουργία ελληνικών σχολείων. Με την έκδοση διδακτικών βιβλίων και προσφυγικής εφημερίδας.

Διαβάζοντας το Χρονικό της αναγκαστικής υπερορίας τους, θα δείτε την εναγώνια προσπάθειά τους να μείνουν Ελληνες και να γυρίσουν στην πατρίδα με ελληνικότατη εθνική συνείδηση.

Πρόκειται για συλλογική εργασία, έκδοση της Πανελλήνιας Ενωσης Επαναπατρισθέντων Πολιτικών Προσφύγων.

Δυο μήνες πριν την απελευθέρωση της Αθήνας από τους Γερμανούς κατακτητές, στις 5 Σεπτέμβρη 1944, η μικρή ΕΠΟΝίτισσα, η 17χρονη μαθήτρια Ηρώ Κωνσταντοπούλου έπεφτε χτυπημένη από τις σφαίρες του γερμανικού αποσπάσματος στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής ανάμεσα σε άλλους πενήντα αγωνιστές, περνώντας έτσι στο πάνθεον των ηρωίδων γυναικών αγωνιστριών.

Η ΕΠΟΝίτισσα Ηρώ, που πιάστηκε τον Ιούλιο του 1944 από τους ταγματασφαλίτες, πέρασε το κολαστήριο της Μέρλιν και τα φοβερά βασανιστήρια, χωρίς να βγάλει λέξη για τους συντρόφους της. Κλείστηκε στο στρατόπεδο του Χαϊδαρίου και έμεινε εκεί ως την εκτέλεσή της.

Σήμερα, 52 χρόνια μετά, τιμούμε τη μνήμη της, όπως και όλων των πατριωτών αγωνιστών και αγωνιστριών που θυσιάστηκαν για τη λευτεριά της πατρίδας μας. Ο Δήμος Ηλιούπολης και οι τοπικές αντιστασιακές οργανώσεις την Κυριακή 29 Σεπτέμβρη 1996 πραγματοποίησαν εκδήλωση στη μνήμη της. Στο χώρο που βρίσκεται το μνημείο με το άγαλμα της ηρωίδας, συγκεντρώθηκαν και κατέθεσαν στεφάνια εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο δήμαρχος Ηλιούπολης Θεόδωρος Γεωργάκης,που χαιρέτισε στην εκδήλωση, ο δήμαρχος Βύρωνα Νίκος Ρογκάκος,ο παλαίμαχος δήμαρχος Καισαριανής Π. Μακρής,εκπρόσωποι των παραρτημάτων της ΠΕΑΕΑ Υμηττού, Γλυφάδας, Αγίου Δημητρίου, Ν. Σμύρνης, Δάφνης και Ηλιούπολης, που ο εκπρόσωπός του Βασίλης Μάνθος έκανε χαιρετισμό. Επίσης παρέστησαν: Ο πρόεδρος των συνταξιούχων ΙΚΑ και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ Διαμαντής Μαυροδόγλου,αντιπροσωπεία της ΚΝΕ, μαζικοί φορείς και πλήθος κόσμου.

(Ρεπορτάζ και φωτογραφίες

Παναγιώτης Θεοδώσης)

Τα 55 χρόνια του ΕΑΜ γιόρτασαν και οι αγωνιστές Εθνικής Αντίστασης 1941-1945 στο Τορόντο του Καναδά.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Οργάνωσης διοργάνωσε και πραγματοποίησε την γιορταστική αυτή εκδήλωση μέσα στα πλαίσια του γιορτασμού για την επέτειο της ίδρυσης του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου.

Οι παλιοί αγωνιστές της Αντίστασης μαζί με τις οικογένειές τους, φίλους και τους οπαδούς, που ζουν στο Τορόντο με αγωνιστικό παλμό, γέμισαν ασφυκτικά την αίθουσα που πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση.

Τη βραδιά άνοιξε και καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους ο Γραμματέας της Οργάνωσης Σταύρος Πηλιώτης.Την κεντρική ομιλία έκανε ο Πρόεδρος Νίκος Αρτόπουλος,που αναφέρθηκε στη σημασία της ίδρυσης του ΕΑΜ, τη μαύρη εκείνη περίοδο της ιστορίας της Ελλάδας και στον ιστορικό ρόλο που διαδραμάτισε το ΚΚΕ για την ίδρυση και συγκρότηση του Μετώπου.

Το πρόγραμμα της βραδιάς πλαισίωσαν απαγγελίες ποιημάτων, με τους Πίτσα Καραναγνώστη - Δημητροπούλου και Γιάννη Σιαμαντούρο.

Στην εκδήλωση πήραν μέρος παράγοντες του ελληνισμού της παροικίας του Τορόντο και εκπρόσωποι από το ΚΚΕ. Η εκδήλωση έκλεισε με γλέντι που κράτησε μέχρι τις πρωινές ώρες.

Στον κυριακάτικο "Ριζοσπάστη" (6.10) γράψαμε στη σελίδα της "Επικοινωνίας" για τον Μακρονησιώτη αιωνόβιο αγωνιστή Κλεόβουλο Δενδρινό,μέλος του Παραρτήματος της ΠΕΑΕΑ Βύρωνα, που παρά την προχωρημένη ηλικία του μπόρεσε και βρήκε τρόπο να πάει να ψηφίσει στις εκλογές της 22ας του Σεπτέμβρη, για να μη χάσει το κόμμα του, το ΚΚΕ, μια ψήφο. Σήμερα δημοσιεύουμε τη φωτογραφία του χαμογελαστού εκατοχρονίτικου αυτού παλικαριού, μαζί με τον αντιστασιακό Μιχάλη Μπούρμπουλα,ο οποίος μας έστειλε και τη φωτογραφία. (Φώτο: Γ. Λέφας)