Σενάριο - Σκηνοθεσία: Πίτερ Γκριναγουέι. Παίζουν: Βίβιαν Γου, Ιβαν Μακ Γκρέγκορ. Γιόσι Οϊντα, Κεν Ογκάτα, Χιντέκο Γιοσίντα, Τζούντι Ονγκ.

Βασισμένο σε ένα κλασικό ιαπωνικό έργο του 10ου αιώνα, γραμμένο από την αριστοκράτισσα Σέι Σόνογκαν, το σενάριο του Πίτερ Γκριναγουέι υπερβαίνει το χώρο και χρόνο του πρωτοτύπου για να δημιουργήσει μια ιστορία για τη γραφή και το ανθρώπινο σώμα ως αισθητικά γεγονότα, για τον ερωτισμό και την εμπορευματοποίηση.

"Οι μεγαλύτερες απολαύσεις της ζωής είναι οι σαρκικές και αυτές που σχετίζονται με την τέχνη της γραφής". Είναι μια φράση από το κρυφό ημερολόγιο της Σέι Σόνογκαν. Για να κατανοήσει κανείς την παραπάνω φράση πρέπει να σταθεί στην ιδιαιτερότητα της γιαπωνέζικης γραφής, στην οποία η αισθητική ποιότητα δε μετριέται μόνο στο μήνυμα των γραφομένων, αλλά και στο ίδιο το μέσον, στο ιδεόγραμμα, για το οποίο υπάρχει μια παραδοσιακή και πανάρχαια "σχολή" καλλιγραφίας.

Αυτό το γεγονός μπορούσε να αποτελεί πρόκληση για τον Γκριναγουέι, καθώς ταιριάζει απόλυτα στον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον κινηματογράφο: Πρώτα απ' όλα ως μέσο εικαστικό, αισθησιακό κι έπειτα αφηγηματικό. Κι αυτό είναι προφανές και σε αυτήν την ταινία, η οποία απαιτεί από τον θεατή μια προσέγγιση δεκτική απέναντι και σε αυτό που κατ' αρχήν μπορεί να μοιάζει "δύσκολο" ή "ασαφές", ερεθίζει, όμως, γόνιμα και αβίαστα τη νόηση και τις αισθήσεις.

Από τα στούντιο της "Γουόλτ Ντίσνεϊ" έρχεται μια διαμετρικά αντίθετη εκδοχή μεταφοράς λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο. Μια ταινία κινουμένων σχεδίων βασίζεται (όσο πατάει η γάτα) σε ένα κλασικό έργο του γαλλικού ρομαντισμού, το οποίο μεταφέρεται στην οθόνη με τη λογική των παλιών "κλασικών εικονογραφημένων", σε μια ιλουστρασιόν έκδοση και με τη μορφή μιούζικαλ.

Είναι σαφές ότι τα παιδιά και οι γονείς που θα δουν την ταινία θα περάσουν δυο ευχάριστες ώρες. Ομως, αν αυτό αποτελούσε αφορμή για να έρθουν σε επαφή με το πρωτότυπο έργο του Ουγκό, τότε θα διαπιστώνανε πως ολοκληρωμένοι χαρακτήρες μετατρέπονται σε καρικατούρες και πως ηθικές αξίες και στόχοι αντικαθίστανται από την πιο ρηχή αμερικάνικη σχηματικότητα.

Και ένα ερώτημα; Μήπως με την κυριαρχία των νέων τεχνολογιών στην παραγωγή κινουμένων σχεδίων, έχει χαθεί η ευρηματικότητα και η ζωντάνια των παλιών χειροποίητων καρτούν;

Σκηνοθεσία: Μπενουά Ζακό. Σενάρια: Μπενουά Ζακό, Ζερόμ Μποζούρ. Παίζουν: Βιρζινί Λεντουαγιέν, Μπενουά Μαζιμέλ. Διάρκεια: 90.

Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της χαμηλότονης, αλλά όχι υποτονικής ταινίας, εκτυλίσσεται στη διάρκεια μιας μέρας, κρίσιμης για την έγκυο Βαλερί, που είναι υποχρεωμένη να πάρει σημαντικές αποφάσεις για την ίδια, για το παιδί που μεγαλώνει μέσα της. Για τη σχέση της με τον φίλο και πατέρα του παιδιού της και, τέλος, για το επαγγελματικό της μέλλον, καθώς αυτή η μέρα είναι για την Βαλερί και η πρώτη μέρα δουλιάς σε πολυτελές ξενοδοχείο. Το τελευταίο αυτό στοιχείο χαρίζει στην ταινία και το σημαντικότερο πλεονέκτημά της, αφού όλα τα διλήμματα και οι αβεβαιότητες της κοπέλας πλέκονται με το εργασιακό περιβάλλον, περιβάλλον κινηματογραφημένο με ρεαλισμό και λεπτομέρεια, ασυνήθιστα γενικά στον κινηματογράφο, που αποφεύγει να ασχοληθεί με παρόμοια θέματα.

Στις τελευταίες σκηνές αναγνωρίζουμε τα αποτελέσματα των επιλογών της ηρωίδας, η οποία σε έναν κόσμο που σε ωθεί στην αντίθετη κατεύθυνση, κατορθώνει να διατηρήσει την αξιοπρέπειά της.

Αγης ΜΑΡΑΓΚΟΥΔΑΚΗΣ