Η έκθεση της επιτροπής για την πρόοδο της "σύγκλισης" είναι αποκαλυπτική για τις επιδιώξεις του ισχυρού ιμπεριαλιστικού πυρήνα κρατών -μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης μπροστά στην καθιέρωση του "Ευρώ". Προοιωνίζεται συνεχής ένταση της αντιδραστικής πολιτικής. Παρουσιάζουμε ολόκληρο το κείμενο - εκτίμηση για την Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση της επιτροπής.

"Η ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε το καλοκαίρι του 1997 νομοσχέδιο με στόχο τη συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις της Συνθήκης και του Καταστατικού του ΕΣΚΤ (Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών). Ο νόμος αυτός εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο το Νοέμβριο του 1997. Οι διατάξεις για την ανεξαρτησία τέθηκαν σε ισχύ το Δεκέμβριο. Το χρονοδιάγραμμα της ένταξης της τράπεζας στο ΕΣΚΤ δεν είναι πλήρως ικανοποιητικό. Παρά τις ατέλειες αυτές, η νομοθεσία στην Ελλάδα συμβιβάζεται με τη Συνθήκη.

Σε δωδεκάμηνη βάση, το μέσο ποσοστό πληθωρισμού στην Ελλάδα ανερχόταν τον Ιανουάριο του 1998 σε 5,2%. Ηταν δηλαδή αρκετά ανώτερο της τιμής αναφοράς του 2,7%. Το ποσοστό πληθωρισμού στην Ελλάδα παρέμεινε ανώτερο της τιμής αναφοράς σε όλη την περίοδο από το Δεκέμβριο του 1996, πάντως κατά το διάστημα αυτό μειώθηκε σε κάποιο βαθμό η διαφορά μεταξύ του ελληνικού πληθωρισμού και της τιμής αναφοράς. Η Ελλάδα δεν ικανοποιεί το κριτήριο για τη σταθερότητα των τιμών.

Για την Ελλάδα ισχύει επί του παρόντος απόφαση σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος (απόφαση του Συμβουλίου της 26ης Σεπτεμβρίου 1994). Στην Ελλάδα σημειώθηκε πολύ σημαντική υποχώρηση του δημοσιονομικού ελλείμματος, το οποίο από 13,8% του ΑΕΠ το 1993 υποχώρησε στο 4% το 1997, αλλά το έλλειμμα εξακολουθεί να είναι αρκετά υψηλότερο της τιμής αναφοράς. Ο δείκτης δημοσίου χρέους είναι υψηλός, ενώ παρέμεινε σχετικά σταθερός κατά τη διάρκεια του δεύτερου σταδίου, το 1996 ανήλθε στο ανώτατο όριο του 111,6% του ΑΕΠ πριν υποχωρήσει στο 108,7% το 1997. Η Ελλάδα δεν πληροί το κριτήριο για τη δημοσιονομική κατάσταση.

Η ελληνική δραχμή εισήλθε στο ΜΣΙ (Μηχανισμός Συναλλαγματικών Ισοτιμιών), το Μάρτιο του 1998, αλλά δε συμμετείχε στο Μηχανισμό αυτό στην εξεταζόμενη διετή περίοδο. Η δραχμή ήταν σχετικά σταθερή έναντι των νομισμάτων του ΜΣΙ στην εξεταζόμενη περίοδο, αλλά κατά περιόδους αντιμετώπισε πιέσεις που εξουδετερώθηκαν με αυξήσεις στα εγχώρια επιτόκια και με παρεμβάσεις στις αγορές συναλλάγματος. Η Ελλάδα δεν πληροί το κριτήριο της συναλλαγματικής ισοτιμίας.

Το μέσο μακροπρόθεσμο επιτόκιο στην Ελλάδα στους 12 μήνες έως τον Ιανουάριο του 1998 ανερχόταν σε 9,8%, ήταν δηλαδή υψηλότερο από την τιμή αναφοράς του 7,8%. Τα στοιχεία για τα επιτόκια στην Ελλάδα, τα οποία έως το Μάιο του 1997 αφορούσαν ομόλογα με αρχική διάρκεια μικρότερη των δέκα ετών, δεν είναι ακόμη πλήρως συγκρίσιμα με εκείνα των υπολοίπων κρατών -μελών. Η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων της Ελλάδας και των επιτοκίων των κρατών - μελών με τις καλύτερες επιδόσεις περιορίζεται, αλλά εξακολουθεί να παραμένει μεγάλη. Η Ελλάδα δεν ικανοποιεί το κριτήριο για τη σύγκλιση των επιτοκίων".

Οσο και αν οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής καθορίζουν στη συνέχεια και το πλαίσιο της πολιτικής στην Ελλάδα, η κυβέρνηση όχι μόνο έχει δείξει τις προθέσεις της, αλλά ήδη έχει βάλει μπρος τη λαιμητόμο. Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Ελλάδας, είναι γνωστό ότι με την ένταξή της στο ΕΣΚΤ, η νομισματοπιστωτική πολιτική θα ασκείται πλέον σύμφωνα με τις επιδιώξεις των πολυεθνικών και μάλιστα υπό την πίεση της υποδεέστερης θέσης της ελληνικής οικονομίας, αυτή θα έχει ακόμη πιο σκληρές συνέπειες σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, ενώ ωφελημένη θα είναι συνολικά η άρχουσα τάξη. Το ίδιο ισχύει με τον πληθωρισμό. Με δεδομένη τη σκληρή πολιτική λιτότητας για τη μείωσή του, αυτή αναμένεται ακόμη πιο άγρια. Φάνηκε δε από τις διαθέσεις του ΣΕΒ, με τις κυβερνητικές ευλογίες, στις συζητήσεις για την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, όπου οι αυξήσεις που προτίθεται να δώσει είναι 2% από Γενάρη και 2% από Ιούλιο, δηλαδή κάτω από 4% συνολικά, αν είναι μονοετής η σύμβαση και 2,5% από Γενάρη και 1,5% από Ιούλιο, αν είναι διετής. Βεβαίως, αυτά είναι πολύ πιο κάτω από τις απώλειες του εργατικού εισοδήματος, μόνο το 1997 από τον πληθωρισμό είναι 5,5% και οι συνολικές απώλειες της τελευταίας 5ετίας 20%.

Σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική κατάσταση, οι περικοπές στον προϋπολογισμό, και μάλιστα σε τομείς όπως παιδεία, υγεία, πρόνοια, είναι δεδομένες, αν δεν έχουμε και συνέχεια. Μόλις την προηγούμενη βδομάδα περιέκοψαν 100 δισ. δρχ., ενώ έχει ανοίξει ο δρόμος ιδιωτικοποίησής τους με διάφορες μορφές, με πιο άμεση την πρόνοια που διαλύεται για να υπηρετηθεί από τη φιλανθρωπία και τον εθελοντισμό, αλλά έπεται και συνέχεια. Δεν είναι ακόμη τυχαίο ότι ο διοικητής της Τράπεζας Ελλάδας, παρουσιάζοντας την ετήσια έκθεσή του, προτείνει νέα πιο σκληρή πολιτική λιτότητας, αύξηση της φορολογίας, επιτάχυνση της καθολικής διάλυσης των υπαρχουσών εργασιακών σχέσεων και των ιδιωτικοποιήσεων.

Αξιοσημείωτη είναι η εκτίμηση ότι η Ελλάδα δεν πληροί το κριτήριο της συναλλαγματικής ισοτιμίας, με δεδομένη την πρόσφατη υποτίμηση. Οσο και αν σ' όλους τους τόνους τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας διέψευσαν φήμες νέας υποτίμησης, η εκτίμηση της έκθεσης είναι ύποπτη για μια επόμενη τέτοια απόφαση.

Απ' όλ' αυτά φαίνεται ότι νέα δεινά προοιωνίζονται για την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα, που μπροστά στην εντεινόμενη λαίλαπα μπορούν και πρέπει να αντιτάξουν το δικό τους μέτωπο πάλης, συνολικά ενάντια στην πολιτική των πολυεθνικών και όσων την ασκούν, τη στηρίζουν και την ανέχονται. Είναι αντικειμενικά, άμεση, επιτακτική ανάγκη και απαίτηση, που δε σηκώνει αναβολή.

Ωστόσο, η αλήθεια για την ΟΝΕ, το ΕΥΡΩ, το Σύμφωνο Σταθερότητας και την όλη πολιτική της ΕΕ, τις τραγικές επιπτώσεις, που θα έχει στην εργατική τάξη και τα πλατιά λαϊκά στρώματα, στην αύξηση της φτώχειας και της ανεργίας και σε νέα στρώματα, στη διεύρυνση της ανισότητας μεταξύ πλούσιων και φτωχών περιοχών δεν αναφέρθηκε, ούτε αναλύθηκε. Αντίθετα, καμουφλάρονται, παρουσιάζονται κυρίως τα τεχνικά ζητήματα, γράφονται νούμερα και ποσοστά χωρίς ερμηνεία και ανάλυση, για να κρύψουν το βαθύ αντιλαϊκό και ταξικό χαρακτήρα αυτής της πολιτικής.

Η δημιουργία του κοινού νομίσματος αποφασίστηκε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, όμως, ποιος είναι ο λόγος ύπαρξής του, ποιους θα εξυπηρετήσει και θα ωφελήσει, ποιους θα ζημιώσει;

Μας παρουσιάζουν ότι το ΕΥΡΩ έχει κυρίως μόνο πλεονεκτήματα για τους εργαζόμενους και όμως φτιάχτηκε μόνο για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του κεφαλαίου και του οξύτατου ανταγωνισμού, που συνεχώς γίνεται εντονότερος, μεταξύ των ιμπεριαλιστικών κέντρων της ΕΕ και των ΗΠΑ, αλλά και της Ιαπωνίας. Δεν είναι τυχαίο ότι παρουσιάζεται το ΕΥΡΩ ως έμβλημα ευρωπαϊκής αντίστασης και επίθεσης στην αμερικανική παντοκρατορία και το δολάριο, ταυτίζοντας σκόπιμα τα συμφέροντα του κεφαλαίου για περισσότερα και ασύδοτα κέρδη από την εκμετάλλευση των λαών, με τα συμφέροντα των εργαζομένων. Αυτά όμως δεν πάνε μαζί, είναι αντίθετα μεταξύ τους όσο η ανατολή με τη δύση του ήλιου.

* * *

Αρα, το ΕΥΡΩ είναι συνυφασμένο με τη μεγαλύτερη φτώχεια και ανεργία για τους εργαζόμενους.

Αλλά και οι περιφερειακές ανισότητες θα μεγαλώσουν, αφού οι οικονομίες των χωρών δεν είναι ίδιες, έχουν διαφορές. Σύγκλιση όχι μόνο δε θα υπάρξει, αντίθετα, απόκλιση μεγαλύτερη από την υπάρχουσα. Μάλιστα, με την εκχώρηση της χρηματοπιστωτικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ουσιαστικά δεν μπορεί να ασκείται εθνική οικονομική πολιτική.Ετσι, σε ιδιαίτερες δυσκολίες ή κρίσεις, π.χ., αύξηση της τιμής του πετρελαίου, θα έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε χώρες που παράγουν πετρέλαιο από μη παραγωγούς χώρες, αν και οι δύο κατηγορίες των χωρών ανήκουν στην ίδια πολιτικοοικονομική ένωση. Επειδή όμως δε θα υπάρχει εθνική νομισματική και δημοσιονομική πολιτική (θα ασκείται από την ΕΚΤ) για να αντιμετωπίσουν τις όποιες κρίσεις, οι ασθενέστερες χώρες για το κάθε συγκεκριμένο πρόβλημα θα είναι σε ακόμη χειρότερη μοίρα, μεγαλώνοντας την ψαλίδα της ανισότητας.

* * *

Ειδικά για τη χώρα μας, που δεν πληρεί τους όρους (και να τους πληρούσε οι εργαζόμενοι δεν είχαν τίποτα να ωφεληθούν), όπως αναφέρονται στην έκθεση της επιτροπής που παρουσιάζεται σε άλλη στήλη, θα σημάνει ακόμη σκληρότερη λιτότητα, χωρίς όρια και χρόνο λήξης, ως συνέχεια των προηγουμένων μέτρων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έκθεση της επιτροπής, η περιγραφή για την Ελλάδα περιέχει πέντε ΔΕΝ:

1. Το χρονοδιάγραμμα της ένταξης της τράπεζας (Ελλάδας) στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) ΔΕΝ είναι πλήρως ικανοποιητικό.

2. Η Ελλάδα ΔΕΝ ικανοποιεί το κριτήριο για τη σταθερότητα των τιμών.

3. Η Ελλάδα ΔΕΝ πληρεί το κριτήριο για τη δημοσιονομική κατάσταση.

4. Η Ελλάδα ΔΕΝ πληρεί το κριτήριο της συναλλαγματικής ισοτιμίας.

5. Η Ελλάδα ΔΕΝ ικανοποιεί το κριτήριο για τη σύγκλιση των επιτοκίων. Αυτά ακριβώς χρησιμοποιεί η κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα που αποδέχονται και στηρίζουν την ΕΕ, για να προωθήσουν με γρηγορότερους ρυθμούς την κατεδάφιση των εργασιακών σχέσεων και των δικαιωμάτων των εργαζομένων, αλλά και το ξεπούλημα μισοτιμής του εθνικού πλούτου στο μεγάλο ιδιωτικό κεφάλαιο. Με το "όραμα", δήθεν, της ένταξης στην ΟΝΕ παίρνονται όλο και σκληρότερα αντιλαϊκά μέτρα.

***

Ο μόνος δρόμος είναι η δημιουργία ενός παλλαϊκού μετώπου της εργατικής τάξης και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, που οργανωμένα και συντονισμένα θα παλέψουν για το γκρέμισμα αυτής της βάρβαρης πολιτικής. Αγώνες και πάλη που όσο αναπτύσσονται θα συντονίζονται και σε ευρύτερο, ευρωπαϊκό πλαίσιο, ώστε οι παράλληλοι και κοινοί εθνικοί αγώνες να καταφέρνουν συντονισμένα χτυπήματα ενάντια στην ΕΕ και τις κυβερνήσεις που τη στηρίζουν.

Διαμάντω ΜΑΝΩΛΑΚΟΥ

Οταν γράφονταν αυτές οι γραμμές, τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής δεν ήταν ακριβώς γνωστά. Ο,τι όμως έχει προηγηθεί και ιδιαίτερα η Εκθεση της Επιτροπής είναι χαρακτηριστικά για το "τι μέλλει γενέσθαι" μετά τη Σύνοδο: Ενταση της αντιλαϊκής επίθεσης χωρίς τελειωμό.