Ισχύουν από χτες οι "τσουχτερές" αυξήσεις 20%, που επέβαλε η κυβέρνηση στα εισιτήρια των λεωφορείων, των τρόλεϊ και του "ηλεκτρικού σιδηροδρόμου", στρώνοντας το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση των αστικών συγκοινωνιών.

Τα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών είναι πιο ακριβά κατά 20 δραχμές (από 100 κοστίζουν 120 δραχμές), ενώ η μετακίνηση και στις τρεις ζώνες του "ηλεκτρικού σιδηροδρόμου" ακρίβυνε κατά 30 δραχμές (από 150 σε 180 δρχ.).Ως πρόσχημα για την επιβολή των αυξήσεων, η κυβέρνηση προβάλλει την οικονομική "εξυγίανση" των συγκοινωνιακών φορέων και τον εκσυγχρονισμό των αστικών συγκοινωνιών, ώστε να γίνουν "ελκυστικές" στο επιβατικό κοινό. Σημειώνεται ότι είναι το δεύτερο χαράτσι σε βάρος του επιβατικού κοινού σε διάστημα ενάμιση χρόνου, ενώ από το Σεπτέμβρη έρχεται νέο κύμα αυξήσεων στα εισιτήρια και τα κόμιστρα του ΟΣΕ, καθώς και στα ταχυδρομικά τέλη, που σε ορισμένες περιπτώσεις αυξάνονται μέχρι και 80%.

Οι αυξήσεις στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών αποτελούν ένα ακόμα πλήγμα στο εισόδημα των λαϊκών στρωμάτων, που είναι η συντριπτική πλειοψηφία του επιβατικού κοινού, ενώ με δηλώσεις τους οι αρμόδιοι της κυβέρνησης και του ΟΑΣΑ έμμεσα αφήνουν να εννοηθεί ότι θα υπάρξουν και άλλες αυξήσεις στα εισιτήρια, επειδή, όπως υποστηρίζουν, το κόστος μετακίνησης ανά επιβάτη ξεπερνά τις 240 δραχμές.

Είναι αξιοσημείωτο ότι η κυβέρνηση προβάλλει τη μείωση κατά 1.000 δραχμές της μηνιαίας κάρτας που ισχύει σε λεωφορεία και τρόλεϊ (από 6.000 σε 5.000 δρχ.), υποστηρίζοντας ότι είναι σημαντική παροχή στα χαμηλά εισοδήματα. Βέβαια, γνωρίζει πολύ καλά ότι στην ουσία το ετήσιο όφελος για τον επιβάτη είναι από ελάχιστο ως μηδαμινό, αλλά μ' αυτόν τον τρόπο επιχειρεί να συγκαλύψει τον πραγματικό της στόχο, που δεν είναι άλλος από την εξασφάλιση μεγαλύτερης "πελατείας" και κατ' επέκταση περισσότερων κερδών στους ιδιώτες, στους οποίους έχει αποφασίσει να εκχωρήσει εξ ολοκλήρου τη διακίνηση εισιτηρίων και καρτών.

Με χτεσινές τους ανακοινώσεις, οι Ομοσπονδίες Συνταξιούχων ΙΚΑ και ΤΣΑ χαρακτηρίζουν απαράδεκτες τις αυξήσεις στα εισιτήρια και ζητούν από την κυβέρνηση να ανακαλέσει την απόφασή της.

Ειδικότερα, η Ομοσπονδία Συνταξιούχων Ελλάδας καταγγέλλει ότι η αύξηση αυτή είναι ένα ακόμα πλήγμα στο πενιχρό εισόδημα εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων, ύστερα από την αύξηση στα τιμολόγια της ΔΕΗ και "τρώει" το 20- 25% της πενιχρής αύξησης 3,7% που πήραν για το 1998.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συνταξιούχων Αυτοκινητιστών ζητά να ανακληθούν οι αυξήσεις, καταγγέλλοντας ότι ήδη οι αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΚΟ και τα είδη διατροφής έχουν εξανεμίσει την αύξηση - κοροϊδία 5%.

Και ενώ όλα αυτά ουδόλως προβάλλονται, τα αστικά ΜΜΕ επιχειρούν τον εγκλωβισμό εργαζομένων και επιβατών στη λογική απλά της "μπαμπεσιάς" κάθε κυβέρνησης να "ρίχνει" κατακαλόκαιρο και από μια δέσμη μέτρων. Η χρονική στιγμή παίζει, βέβαια, το ρόλο της, αφού το καλοκαίρι είναι δύσκολο να αναπτυχθούν αγώνες και να υπάρξουν άμεσες αντιδράσεις σε τέτοια μέτρα, αλλά περισσότερο αφορά την πρακτική υλοποίησης των συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών και όχι αυτή καθ' αυτή την ουσία τους.

Από την πλευρά της ουσίας, λοιπόν, είναι σκόπιμο να δοθούν απαντήσεις στους ισχυρισμούς κυβέρνησης και παρατρεχάμενων ότι οι αυξήσεις είναι δήθεν σωστές και αναγκαίες.

Ο ισχυρισμός της κυβέρνησης ότι στόχος της είναι να κάνει τα μέσα μαζικής μεταφοράς πιο ελκυστικά και για το λόγο αυτό μείωσε κατά 1.000 δραχμές (από 6.000 σε 5.000 δρχ.) την κάρτα απεριορίστων διαδρομών, είναι ψευδής. Αν ήθελε να προσελκύσει επιβάτες θα μπορούσε να μειώσει την κάρτα, χωρίς να αυξήσει το εισιτήριο. Το πρόβλημα των συγκοινωνιών δεν είναι απλά και μόνο μια οικονομική παράμετρος, ούτε λύνεται με αυξήσεις. Αλλωστε, μέχρι σήμερα έχουν επιβληθεί πολλές αυξήσεις στα εισιτήρια, αλλά τα ελλείμματα, αντί να μειωθούν αυξήθηκαν και η ποιότητα των υπηρεσιών αντί να βελτιωθεί χειροτέρεψε. Η κυβέρνηση οφείλει ν' απαντήσει, γιατί την τελευταία 4ετία μειώθηκε κατακόρυφα η επιβατική κίνηση στα δημόσια συγκοινωνιακά μέσα: Την περίοδο 1988 - 1992 μόνο η ΕΑΣ διακινούσε 700 εκατομμύρια επιβάτες το χρόνο, έναντι 335 εκατ. επιβατών ανά έτος, την περίοδο 1994 - 1998! Ο ηλεκτρικός σιδηρόδρομος έφθασε σήμερα να διακινεί τον ίδιο αριθμό επιβατών που εξυπηρετούν και τα ταξί! Και βέβαια αυτή η μείωση, αντιστοιχεί σε απώλεια εσόδων 120 δισεκατομμυρίων δραχμών. Σε άλλα 3 ως 5 δισ. δραχμές υπολογίζεται η απώλεια εσόδων, λόγω της μη σωστής οργάνωσης στην πώληση και τον έλεγχο των εισιτηρίων, που κατά το μεγαλύτερο ποσοστό διακινούνται από ιδιώτες (είναι γνωστό το σκάνδαλο των 700 εκατομμυρίων δραχμών με την ιδιωτική εταιρία ΣΕΛΜΟ).

***

α) Στη μη σωστή οργάνωση δρομολόγησης των συγκοινωνιακών μέσων. Την τελευταία 4ετία από το υπουργείο Μεταφορών - Επικοινωνιών, "πέρασαν" έξι υπουργοί των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ. Και οι έξι εξήγγειλαν με φιέστες τη λήψη μέτρων, χωρίς να κάνουν πράξη τίποτα.

β) Στην έλλειψη σύγχρονου - αξιόμαχου στόλου. Από τα 1.500 λεωφορεία, καθημερινά κυκλοφορούν μόνο τα 900 και τα περισσότερα απ' αυτά με πολλά προβλήματα, ενώ αντίστοιχη είναι και η κατάσταση στα τρόλεϊ. Η έλλειψη στόλου έχει ως επακόλουθο να μην υπάρχει η απαιτούμενη πυκνότητα δρομολογίων, ούτε πιστότητα στις ώρες εκτέλεσής τους.

γ) Στην έλλειψη μόνιμου προσωπικού, η οποία διογκώνει το πρόβλημα πιστότητας - πυκνότητας δρομολογίων.

Τα προβλήματα αυτά τα γνωρίζει πολύ καλά η κυβέρνηση, αλλά τα προσπερνά, γιατί στόχος της πολιτικής της είναι η εξυπηρέτηση των ιδιωτικών συμφερόντων και όχι των συμφερόντων του λαού. Αλλωστε, την επιλογή της για την ιδιωτικοποίηση του δημόσιου τομέα την έχει κάνει πολύ καιρό τώρα. Βέβαια, στην περίπτωση των αστικών συγκοινωνιών, οι ιδιώτες ενδιαφέρονται μόνο για τις κερδοφόρες δραστηριότητες και μια απ' αυτές είναι και τα εισιτήρια. Το τέχνασμα της μείωσης της κάρτας δεν είναι τίποτα άλλο από την προσπάθεια της κυβέρνησης να εξασφαλίσει μεγαλύτερο τζίρο - κέρδη στους ιδιώτες. Είναι άλλο πράγμα π. χ. να πουλάς 5.000 κάρτες με 6.000 δραχμές και άλλο να πουλάς 10.000 κάρτες με 5.000 δραχμές, γιατί εδώ υπεισέρχεται και το στοιχείο του ραφιναρισμένου εκβιασμού: ή εισιτήριο με 120 δραχμές ή κάρτα με 5.000 δραχμές. Σε καμιά βέβαια περίπτωση δεν πρέπει να μας διαφύγει ότι ο ιδιώτης θα εισπράττει κάθε πρώτη του μήνα και θα αποδίδει, αν αποδίδει, στο τέλος του μήνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (πρόσθετα κέρδη από τόκους κλπ).

Ενώ το εισιτήριο έπρεπε να είναι ενιαίο σε λεωφορεία, τρόλεϊ και "ηλεκτρικό", έχουμε ξεχωριστό εισιτήριο και κάρτα για το τρένο και μάλιστα πιο ακριβά, παρ' όλο που οι χιλιομετρικές αποστάσεις του "ηλεκτρικού" είναι πολύ μικρότερες απ' αυτές των λεωφορείων. Για παράδειγμα Φάληρο - Κηφισιά με λεωφορείο, το εισιτήριο είναι 120 δραχμές, ενώ με το τρένο είναι 180 δραχμές. Γιατί; Γιατί απλά οι ΗΣΑΠ θα απορροφηθούν από το μετρό και οι ιδιώτες θέλουν και εξασφάλιση στην πελατεία και εξασφαλισμένα κέρδη, κάτι που ήδη η κυβέρνηση το φρόντισε.

***

Από αυτή την πλευρά, λοιπόν, λέμε ότι οι ανατιμήσεις δεν ήταν ούτε αναγκαίες ούτε αιφνιδιαστικές, αλλά η φυσική συνέπεια της πολιτικής ιδιωτικοποίησης που έχει χαράξει η κυβέρνηση.

Ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι οι ανατιμήσεις αυτές θα φέρουν τις συγκοινωνίες σε ευρωπαϊκά επίπεδα. Αλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε. Ισα να ξεγελάσουν τον κόσμο και να μην υπάρχουν αντιδράσεις. Οπως οι υποσχέσεις ότι θα γίνουν νέα αμαξοστάσια ή ότι θα έρθουν νέα λεωφορεία κλπ. Φυσικά όσα αμαξοστάσια γίνουν και όσα νέα λεωφορεία έρθουν, ο Ελληνας φορολογούμενος θα τα χρυσοπληρώσει, μόνο που δε θα είναι για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού, αλλά θα είναι εργαλεία παροχής κερδών στους ιδιώτες.

Η κυβέρνηση απαιτεί να πληρώσει τις αυξήσεις ο επιβάτης, δήθεν επειδή αυτή ξεχρεώνει το έλλειμμα των συγκοινωνιακών φορέων, ύψους ενός τρισεκατομμυρίου δραχμών. Δεν ξεχρεώνει κανένα τρισεκατομμύριο. Χρέωσε με ένα τρισεκατομμύριο τις συγκοινωνίες μια και οι φόροι μας προς τον κρατικό κορβανά πήγαιναν για τους ιδιώτες και οι συγκοινωνίες στο δανεισμό.

Η κυβέρνηση απαιτεί από τους εργαζόμενους να μη διεκδικούν τίποτα (ούτε καν η ΕΣΣΕ της ΓΣΕΕ δεν έχει εφαρμοστεί), αλλά να δώσουν και από τα ήδη κεκτημένα τους, είτε με το καλό, είτε με το ζόρι, στο όνομα της διαγραφής των ελλειμμάτων. Ταυτόχρονα, για τα "κακώς κείμενα" στις συγκοινωνίες, λέει στους επιβάτες ότι φταίνε τα "προνόμια" των εργαζομένων, οι αυξήσεις που διεκδικούν και επομένως οι ανατιμήσεις είναι αναγκαίες.

Στους εργαζόμενους λέει ότι για τα ελλείμματα φταίνε οι τζαμπατζήδες επιβάτες και το φτηνό εισιτήριο για τους χαμηλούς μισθούς τους. Βάζει δηλαδή τους εργαζόμενους σε πλήρη αντίθεση με τους επιβάτες και το αντίστροφο. Αλλωστε δεν ξεχνά ότι το ενιαίο μέτωπο επιβατών - εργαζομένων ανέτρεψε την πολιτική ιδιωτικοποίησης των συγκοινωνιών (ΣΕΠ) από τη ΝΔ. Μας βάζει να τρωγόμαστε και βγάζει λάδι την πολιτική της.

***

Το ΠΓ του ΚΚΕ έγκαιρα είχε αποκαλύψει τις επιλογές της κυβέρνησης και στις συγκοινωνίες, μόνο που τόνιζε ότι ο δρόμος δεν είναι απλά οι καταγγελίες ή οι διαπιστώσεις, αλλά ο δρόμος του αγώνα του κοινού μετώπου δράσης επιβατών και εργαζομένων για την ανατροπή των αντιλαϊκών επιλογών. Αυτό το δρόμο πρέπει να ανοίξουμε όσο είναι καιρός αρνούμενοι στην πράξη τις επιλογές της κυβέρνησης.

Χρήστος ΣΤΑΜΟΥΛΟΣ