Η Καλαμαριά, που ήταν εργατούπολη και προσφυγούπολη, τα τελευταία χρόνια αστικοποιείται όλο και περισσότερο. Στο κέντρο, τα προβλήματα δεν είναι τόσο οξυμένα, έχουμε όμως συνοικίες εργατικές και πολύ υποβαθμισμένες περιοχές...

Οταν λ. χ. κάνεις μια περιοδεία στο Φοίνικα, αντικρίζεις εικόνες τριτοκοσμικές. Υπάρχει έλλειψη υποδομής, είναι μια περιοχή παραμελημένη, παρατημένη... Το βλέπεις σε θέματα καθαριότητας, στην εγκατάλειψη της αγοράς, που είναι έτοιμη να πέσει. Τα προβλήματα είναι περισσότερο έντονα στις γυναίκες. Τα κορίτσια σταματάνε γρήγορα το σχολείο... Κάποιοι μιλάνε για αναβάθμιση της περιοχής, όμως έχουμε πολύ μεγάλο αριθμό άνεργων γυναικών. Για μια θέση εργασίας γίνονται δεκάδες αιτήσεις! Στα σούπερ μάρκετ κυριαρχεί η ημιαπασχόληση - τετράωρα, τρίωρα, οι ελαστικές μορφές εργασίας έχουν περάσει πλήρως στην περιοχή μας. Και όταν συζητάμε με τις γυναίκες μάς λένε: "Τι να κάνουμε, μας βολεύει κιόλας η μερική απασχόληση". Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί δεν υπάρχει μέριμνα από το κράτος για παιδικούς σταθμούς, ώστε να εμπιστεύονται εκεί τα παιδιά τους όταν εργάζονται. Είχαμε πέντε κρατικούς παιδικούς σταθμούς με 35-40 παιδιά, που βέβαια δεν επαρκούν για τις ανάγκες που υπάρχουν. Τώρα έχουν περάσει στην ευθύνη του δήμου, ήταν από τους πρώτους δήμους που ανέλαβαν τους παιδικούς σταθμούς στη δική τους αρμοδιότητα. Τα τροφεία είναι ανάμεσα στους όρους που προβλέπονται στην απόφαση που μετατρέπει τους σταθμούς σε νομικά πρόσωπα, στη σύμβαση με το υπουργείο Πρόνοιας.

Ο δήμος έχει δημιουργήσει παράλληλα επιχείρηση παιδικών σταθμών, ξεκινώντας με ένα παιδικό και ένα βρεφονηπιακό, και βρίσκεται στη διαδικασία πρόσληψης προσωπικού. Είχε μάλιστα συνεδριάσει και το διοικητικό συμβούλιο της επιχείρησης για καθορισμό κριτηρίων για πρόσληψη. Οι γονείς θα πληρώνουν τροφεία - ήδη στη Θεσσαλονίκη πληρώνουν σε δημοτικούς παιδικούς σταθμούς τριάντα χιλιάδες. Αυτό όμως σημαίνει ότι θα είναι ακόμα ένα χαράτσι για τις οικογένειες, που θα επιβαρύνει δυσανάλογα τις φτωχές ή λιγότερο εύπορες.

Στην περιοχή μας υπάρχουν βιοτεχνίες ιματισμού, ενώ πολλές γυναίκες δουλεύουν φασόν. Προσπαθούμε να ενημερώσουμε τις εργαζόμενες για την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, ώστε να καταλάβουν την αναγκαιότητα του αγώνα. Στο πρόγραμμά μας τονίζουμε ότι πρέπει να συνεργαστούμε με το γυναικείο κίνημα. Εμείς εδώ, στην Καλαμαριά, έχουμε ένα δραστήριο Σύλλογο Γυναικών που είναι μέλος της ΟΓΕ, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει συνεργασία με το δήμο. Θέλουμε να συνεργαστούμε και με άλλους γυναικείους φορείς. Με πίεση της δικής μας παράταξης έγινε ένα Γραφείο Ισότητας εδώ και ενάμιση χρόνο, αλλά δε λειτούργησε σχεδόν καθόλου. Μόνο μια παρουσία είχε την Ημέρα της Γυναίκας, αλλά τίποτε περισσότερο.

Εμείς είχαμε προτείνει να συμμετέχουν όλοι οι γυναικείοι φορείς ή οι φορείς που έχουν μέλη πολλές γυναίκες, όπως η ΧΕΝ, οι Σχολές Γονέων, ο Σύλλογος Ιδιωτικών Υπαλλήλων και ο Εμπορικός Σύλλογος.

Επιδιώκουμε πάντα αυτή τη συνεργασία, αλλά και την επέκταση των προγραμμάτων άθλησης, πολιτισμού, καλλιτεχνικής δημιουργίας, ώστε να βγει η γυναίκα από το σπίτι, να ξεφύγει από την τηλεόραση, ν' ανοίξει το μυαλό της για να μπορέσει να καταλάβει τι συμβαίνει και να ενδιαφερθεί για τα κοινά. Να σημειώσουμε εδώ ότι για πρώτη φορά οι δημότισσες άρχισαν να πληρώνουν ένα ποσό 3.000 δραχμών για συμμετοχή στα προγράμματα άθλησης, που μπορεί να φαίνεται μικρό, αλλά φοβόμαστε μήπως είναι η αρχή για να αυξηθούν στο μέλλον αυτά τα ποσά.

Ο δήμος έχει Συμβουλευτικό Σταθμό, που περιορίζεται στο πρόβλημα της πρόληψης των ναρκωτικών. Επιδιώκουμε να επεκταθεί και σε άλλους τομείς, να στελεχωθεί με κοινωνιολόγο, ψυχολόγο, να διδάσκει οικογενειακό προγραμματισμό, να δημιουργηθεί Σχολή Γονέων.

Είμαι μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Γυναικών και βλέπω πόσο ανησυχούν οι γονείς για τα παιδιά τους. Υπάρχει κρίση αξιών και οι γονείς δεν ξέρουν πώς να φερθούν.

Θέλουμε ακόμα να υπάρξει προληπτική ιατρική, για παράδειγμα τεστ Παπανικολάου γίνεται περιστασιακά.

Τι άλλο μπορεί να κάνει ο δήμος για τις γυναίκες; Ισως μερικοί το θεωρήσουν πολυτέλεια, όμως εμείς πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα "πολύκεντρο" στο δήμο, όπου τα παιδιά θα μπορούν να απασχολούνται δημιουργικά και οι μητέρες να έχουν κάποιο ελεύθερο χρόνο να βγουν έξω από το σπίτι, να κάνουν κάποια πράγματα για τον εαυτό τους, για την προσωπική τους απόλαυση, να ψυχαγωγηθούν, να ασχοληθούν με τα κοινά. Πρέπει να διεκδικήσουμε, αν δε διεκδικήσουμε, δεν μπορούμε να πετύχουμε τίποτα.

Τις γυναίκες αφορούν όλα τα γενικότερα προβλήματα, όπως η παιδεία, ο πολιτισμός. Με όλα αυτά όμως απασχολούνται οι περισσότεροι καμπανιακά και συνήθως στο κέντρο, όχι στην περιφέρεια. Σ' ό,τι αφορά το δικό μας ψηφοδέλτιο είναι ένα νεανικό ψηφοδέλτιο και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό υποψηφίων είναι γυναίκες.

Τα προβλήματα της απασχόλησης είναι πολύ οξυμένα στην εργατούπολη της Ελευσίνας. Η ανεργία χτυπάει ιδιαίτερα τις γυναίκες και περισσότερο τα νέα κορίτσια. Οι νέες εργάζονται σε μεγάλο ποσοστό σε σούπερ μάρκετ και σε μπαρ. Δεν έχουν άλλη προοπτική. Οι μεγαλύτερες δουλεύουν κυρίως ως φασονίστριες αντιμετωπίζοντας πολλά προβλήματα που τα τελευταία χρόνια έχουν επιδεινωθεί και επιδεινώνονται συνεχώς.

Πληρώνονται πια πολύ λίγο και πολλές φορές δεν έχουν τη δουλιά που είχαν παλιά. Η εκμετάλλευση εντείνεται και οι εργοδότες όταν οι εργαζόμενες δεν υποτάσσονται στους όρους τους, απειλούν ότι θα στραφούν αλλού.

Τα περισσότερα εργοστάσια που απασχολούσαν και γυναίκες, όπως η "Πειραϊκή - Πατραϊκή" έχουν κλείσει. Στην "Τζόνσον" υπάρχει τώρα γκέτο. Παλιά είχαμε τουλάχιστον την Πρωτομαγιά τη δυνατότητα να έρθουμε σε επικοινωνία με τις εργάτριες...

Η "ΧΡΩΤΕΞ" απασχολεί έναν αριθμό γυναικών. Αλλά σήμερα, όπου πάνε οι γυναίκες θα συναντήσουν τις ελαστικές μορφές απασχόλησης. Η μερική απασχόληση εφαρμόζεται κατά κόρον, ενώ αντίθετα συνήθως δεν εφαρμόζεται το οκτάωρο. Οι εργαζόμενες δουλεύουν όσες μέρες θέλουν οι εργοδότες, δουλεύουν υπερωρίες χωρίς να πληρώνονται και συχνά απασχολούνται στον τόπο της εργασίας τους με οποιαδήποτε δουλιά θέλει ο εργοδότης και όχι για αυτή που έχουν προσληφθεί.

Εχουν αλλάξει τα πράγματα τα τελευταία χρόνια προς το χειρότερο, η υποαπασχόληση επεκτείνεται διαρκώς, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους και τις νέες.

Ο δήμος ουσιαστικά εξαπατά τον κόσμο, επιχειρώντας μέσα από κάποιο πρόγραμμα της ΕΕ που απευθυνόταν στις γυναίκες, για φύλαξη παιδιών και οργάνωση πάρτι, να "λύσει" το πρόβλημα της ανεργίας.

Το πρόγραμμα αυτό δεν είχε κανένα αποτέλεσμα. Δόθηκαν λίγα χρήματα στις γυναίκες που παρακολουθούσαν τα σεμινάρια - τα οποία είχε αναλάβει ιδιώτης - και τα πολλά λεφτά "χάθηκαν" στο δρόμο. Οι γυναίκες ζήτησαν από το Δήμο να τους παραχωρήσει ένα στέκι, ένα γραφείο και υλικοτεχνική υποδομή. Ομως ούτε κι αυτό τις βοήθησε, γιατί δεν υπήρξε ανταπόκριση από τους κατοίκους. Και αυτό είναι φυσικό, αφού στην περιοχή μας δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν οι γονείς για τη φύλαξη των παιδιών, παρ' όλο που υπάρχουν μεγάλες ανάγκες. Μια οικογένεια δεν μπορεί να ζήσει μόνο με το μισθό του άντρα και οι γυναίκες θέλουν να εργαστούν. Ο κόσμος είναι φτωχός, υποφέρουν. Σε μια φάση ανέπτυξαν στην Ελευσίνα τη βιομηχανία, βαριά και ελαφριά, κατέστρεψαν την περιοχή και σήμερα ένας ένας οι επιχειρηματίες φεύγουν, μεταφέρουν τις επιχειρήσεις τους στο εξωτερικό ή αλλάζουν δραστηριότητες. Τα εργοστάσια κλείνουν ή συρρικνώνουν την παραγωγή. Η "Χαλυβουργική", λ.χ., κλείνει ένα ένα τα τμήματα παραγωγής της και τείνει να γίνει διαμετακομιστικό κέντρο που θα εισάγει και θα προωθεί προϊόντα.

Εμείς δεν πιστεύουμε ότι μπορεί να λυθεί το πρόβλημα της φύλαξης και αγωγής των παιδιών με την ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά με τη στήριξη του κράτους.

Ο Δήμος όμως αποφάσισε τον Αύγουστο να αναλάβει αυτός τους κρατικούς παιδικούς σταθμούς: Υπάρχουν τρεις παιδικοί σταθμοί στην περιοχή μας και ένας βρεφικός, καθώς και ένας βρεφικός σταθμός της Εργατικής Εστίας για τους γονείς που είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ.

Ο κρατικός βρεφικός σταθμός δε λειτουργεί γιατί δεν έστειλαν τα κονδύλια για να λειτουργήσει. Οι άλλοι μέχρι τώρα λειτουργούσαν κακήν κακώς, με πολλές ελλείψεις... Τώρα όμως θα δημιουργηθούν περισσότερα προβλήματα: Για να μπορέσουν να λειτουργήσουν χρειάζονται πόροι που δεν προβλέπεται ότι θα προέρχονται από τα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού αλλά από εισφορές και δωρεές. Ετσι θα χρειαστεί και η εισφορά των γονέων.

Ηδη, αυτό τον καιρό έχουμε καθημερινά περιστατικά παιδιών που οι παιδικοί σταθμοί αρνούνται να τα γράψουν, γιατί η δυναμικότητά τους δεν το επιτρέπει και επιβάλλει τη μείωση των παιδιών που εξυπηρετούνται. Το προσωπικό είναι ελάχιστο. Εμείς είμαστε αντίθετοι στα τροφεία και επιμένουμε στην ευθύνη του κράτους. Πιστεύουμε ότι όλοι μαζί οι δημότες πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα.

Επιδίωξή μας είναι να δημιουργήσουμε ένα κέντρο της γυναίκας όπου θα συσπειρώσουμε τις δημότισσες, θα μελετήσουμε τα ιδιαίτερα προβλήματά τους, θα βοηθήσουμε για την επεξεργασία τους και θα αγωνιστούμε μαζί με τις γυναίκες για τη λύση τους.

Ενας άλλος στόχος της "Προοδευτικής Αγωνιστικής Κίνησης" είναι η ψυχαγωγία για τη γυναίκα που είναι απομονωμένη και η ανάπτυξη μιας πολιτιστικής δραστηριότητας που θα αγγίζει τη δημότισσα, όχι μόνο σαν δέκτη αλλά θα προϋποθέτει τη συμμετοχή της στα πολιτιστικά δρώμενα.

Υπάρχουν ανάμεσα στις δημότισσες, γυναίκες με ενδιαφέροντα και ταλέντα που δεν αξιοποιούνται, υπάρχουν ακόμα και γυναίκες που δημιουργούν αλλά δεν τους δίνεται η δυνατότητα να εκφραστούν ή ακόμα και να ανακαλύψουν τις ικανότητές τους...

Η Λέσχη πολιτισμού του Δήμου υπολειτουργεί και τα τμήματά της υποβαθμίζονται. Τώρα τα παιδιά πληρώνουν πέντε χιλιάδες δραχμές για εγγραφή, ποσό που σήμερα μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά δεν ξέρουμε τι εξέλιξη θα υπάρχει στο μέλλον που μπορεί να ζητήσουν περισσότερα.

Γι' αυτούς τους τομείς, όπως και για την κοινωνική πρόνοια η Δημοτική Αρχή δεν απαιτεί κονδύλια. Τα πέντε εκατομμύρια που διατίθενται από τον προϋπολογισμό είναι ελάχιστα για τους 20 - 25.000 κατοίκους της Ελευσίνας.

Για μια υποτυπώδη, λ.χ., λειτουργία των ΚΑΠΗ καταφεύγουμε στο δημοτικό προϋπολογισμό, δηλαδή στα χρήματα των δημοτών, που δεν είναι σε θέση να καλύψει τις ανάγκες. Το αποτέλεσμα είναι να υποβαθμίζονται όσο περνούν τα χρόνια οι υπηρεσίες που παρέχονται.

Η μόλυνση του περιβάλλοντος έχει κάπως μειωθεί, όχι γιατί έχουν παρθεί κάποια μέτρα, αλλά γιατί έχουν κλείσει κάποια εργοστάσια, η υψικάμινος, λ.χ., σταμάτησε να λειτουργεί, η ρύπανση όμως εξακολουθεί να υπάρχει. Εχουμε τα Διυλιστήρια, την "Πετρόλα", τον "Τιτάνα", η θάλασσα δεν καθαρίζει, η ακτή παραμένει μολυσμένη...

Γυναίκες υποψήφιες στις εργατογειτονιές. Εκεί που τ' όνειρο ζει με την ανάσα των καταπιεσμένων, αναζητώντας ένα ανοιχτό παράθυρο για να πετάξει και να ξεφύγει από τη μίζερη ζωή. Εκεί που γυναίκες και άντρες των λαϊκών στρωμάτων, πασχίζουν, διεκδικώντας ό,τι τους ανήκει, να ζήσουν σαν άνθρωποι. Σε τέτοιες γειτονιές οι αγωνίστριες, μπήκαν στην εκλογική αναμέτρηση με μόνη δέσμευση να υπηρετήσουν το λαϊκό συμφέρον.