Σε γιορτή της Ικαρίας του χτες, της ιστορικής μνήμης και των αγώνων του λαού της, γιορτή της αδούλωτης Ικαρίας στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης, του εμφυλίου και στα πιο μαύρα χρόνια της δεκαετίας του '50, αλλά και σε γιορτή της Ικαρίας του σήμερα εξελίχθηκε η επίσημη προβολή της ταινίας του Λεωνίδα Βαρδαρού "Ούλοι εμείς εφέντη",την περασμένη Παρασκευή το βράδυ, στον κινηματογράφο "Ααβόρα".Εναν από τους τρεις κινηματογράφους που προβάλλουν την ταινία παράλληλα και θα συνεχίσουν από την ερχόμενη Παρασκευή και για δεύτερη εβδομάδα, αφού ήδη από τις πρώτες ημέρες προβολής της σημειώνεται συνεχής αύξηση του κοινού της.

"Παρέλαση" αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, Ικαριωτών και μη, με ιδιαίτερα έντονη την παρουσία νεολαίων, έγινε στο "Ααβόρα". Πολλοί θεατές, που δεν μπόρεσαν να βρουν θέση σε ένα σκαλί του εξώστη ή έστω όρθιοι στους διαδρόμους, αναγκάστηκαν να φύγουν, ενώ στην ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα πολλοί ήταν οι επώνυμοι από τον πολιτικό και πολιτιστικό χώρο (σκηνοθέτες, ηθοποιοί, εικαστικοί, συγγραφείς κλπ), ανάμεσά τους: Η Γενική Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα.Ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ Χαρίλαος Φλωράκης.Ο Σπύρος Χαλβατζής (μέλος του ΠΓ). Ο βουλευτής και μέλος της ΚΕ Στρατής Κόρακας.Ο πρόεδρος του ΔΗΚΚΙ Δημήτρης Τσοβόλας.Ο Κωνσταντίνος Αλαβάνος,διευθυντής της ΕΤ-1 και ο δήμαρχος Χαλανδρίου Κώστας Παττακός (χορηγοί της ταινίας). ΟιΕυάγγελος Μαχαίρας, Γιώργος Γιώγος, Αλέκα Παϊζη, Κώστας Κάππος, Στέλιος Αργυρός, Γιάννης Μπανιάς, Πέτρος Κουναλάκης, Λεωνίδας Κύρκος, Περικλής Κοροβέσης, Δάφνη Σκούρα, Δέσποινα Μουζάκη, Ανδρέας Παναγόπουλος, Αιμίλιος Καρούτσος, Γιώργος Φαρσακίδης, Μήτσος Κασόλας, Εύα Μελά, Τάσος Βασίλαρος, Χρήστος Σταυρινάδης, Νίκος Αντωνάκος, Αιμιλία Υψηλάντη, Ιωάννα Καρατζαφέρη, Αντώνης Σιμιτζής, Γιώτα Βέη, Γιώργος Παπακώστας, Βούλα Γεωργάσκου, Μιχάλης Παπαϊωάννου, Βασίλης Χατζηβασιλείου, Νίκος Μπακογιάννης, Νίκος Παροίκος κ.ά. Στην προβολή παραβρέθηκαν ο Χρήστος Λεοντής,που έχει γράψει τη θαυμάσια μουσική της ταινίας, ηθοποιοί που παίζουν στην ταινία, μεταξύ των οποίων οι Βασίλης Κολοβός, Κατερίνα Καραγιάννη, Αντώνης Βλησίδης, Ανδρέας Βαρούχας και πολλοί από τους ερασιτέχνες Ικαριώτες που επίσης συμμετέχουν.

Το σεμνό καλωσόρισμα του κοινού στην προβολή αυτή το έκανε ο δημιουργός της ταινίας, ο Λεωνίδας Βαρδαρός, ευχαριστώντας και τους συμπατριώτες του που τον βοήθησαν στην πραγματοποίησή της, ενώ το προλόγισμά της, με ένα κείμενό του (ένα φανταστικό διάλογο μεταξύ ενός αγωνιστή κι ενός αστού), το έκανε ο συγγραφέας Νίκος Ρίγγας.

Η προβολή της ταινίας συνοδεύτηκε με την απόλυτη σιωπή των θεατών, με πικρά χαμόγελα σε κάποιες σκηνές, με δάκρυα σε πολλά μάτια και στο φινάλε της με τα θερμά χειροκροτήματα όλων. Η έντονη συγκίνηση των θεατών από το θέμα, την αλήθεια, την ευαισθησία της ταινίας - μια ταινία που αξίζει να τη δουν όλες οι γενιές, οι παλιές για να θυμηθούν και οι νέες για να μάθουν - αποφορτίστηκε με την ικαριώτικη μουσική και τα τραγούδια που ερμήνευσαν δυο μουσικοί και εννέα νεολαίοι (κορίτσια και αγόρια). Μετά τα θερμά συγχαρητήρια επωνύμων και ανωνύμων θεατών προς το σκηνοθέτη και τους άλλους συντελεστές της ταινίας, ακολούθησε στο φουαγιέ του κινηματογράφου, μικρογλέντι με ικαριώτικο κρασί και ικαριώτικη μουσική.

• Η ταινία προβάλλεται στις αίθουσες "Ααβόρα", "Ορφέας" (αρχή Βουλιαγμένης) και "Αφαία" (Καλλιθέα).

Δεκαεφτά προγράμματα, 3 έρευνες, 20 αρχεία, 16 δράσεις για την Προώθηση της Ανάγνωσης, 8 συσκέψεις, συναντήσεις, σενάρια και εκθέσεις και 3 Κοινοτικά Προγράμματα. Αυτός είναι συνοπτικά ο απολογισμός του 1998 του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου,όπως παρουσιάστηκε χτες στο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού, από τον πρόεδρο του ΕΚΕΒΙ, Σπύρο Πλασκοβίτη.Στην ίδια εκδήλωση παρουσιάστηκε ο προγραμματισμός για το 1999, ενώ ο υπουργός Πολιτισμού, Ευ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στην πολιτική για το βιβλίο.

Το 1998 ολοκληρώθηκαν οι προγραμματισμένες έρευνες με την παρουσίαση των: "Τα οικονομικά του βιβλίου στην Ελλάδα", "Πανελλήνια Ερευνα Βιβλιοπωλείων", "Πρόγραμμα Καταγραφής και Κωδικοποίησης Ελληνικών Βιβλιοθηκών", "Πανελλήνια Ερευνα για τον Αναλφαβητισμό".

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε σε δραστηριότητες όπως το Εργαστήρι Βαλκάνιων Συγγραφέων και Μεταφραστών, που διοργανώθηκε στον Εβρο και το επόμενο θα γίνει στη Σαμοθράκη, στο πλαίσιο του συνεδρίου "Δημοσιογραφία και Λογοτεχνία". Επίσης το πρόγραμμα για την Προώθηση της Ανάγνωσης με άξονα το "Βιβλίο και ΜΜΕ", ενώ το Μάη του 1999 θεματικός άξονας θα είναι "Το βιβλίο στο σινεμά".

Ωστόσο, το 1998 αναδείχτηκαν δύο μεγάλα προβλήματα: Του Αναλφαβητισμού και των Βιβλιοθηκών,που φαίνεται ότι θα απασχολήσουν φέτος το ΕΚΕΒΙ. Η διευθύντρια του ΕΚΕΒΙ, Μυρσίνη Ζορμπά,επισήμανε ότι "η κατάσταση στους δύο αυτούς τομείς είναι δραματική και απαιτούνται γενναίες αποφάσεις, ώστε να υπάρξει σχεδιασμός και να διαφανεί μία προοπτική. Είναι σαφές ότι και τα δύο θέματα δε βρίσκονται μέσα στα όρια των αρμοδιοτήτων του ΕΚΕΒΙ, ούτε καν στο υπουργείο Πολιτισμού. Ωστόσο, βρίσκονται στα όρια της ευαισθησίας του και της επίγνωσης ότι πολιτική για το βιβλίο και την ανάγνωση δεν μπορεί να ασκηθεί αγνοώντας τον αναλφαβητισμό και τις βιβλιοθήκες".

Αύριο (9μμ) στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών (Σίνα 31), θα προβληθεί η βραβευμένη ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου "Η αιωνιότητα και μία ημέρα" (η ελληνική κόπια με γαλλικούς υπότιτλους). Η ταινία προβάλλεται ως... προπομπός της εκδήλωσης "Θόδωρος Αγγελόπουλος: Ο άνθρωπος και το έργο του",που θα παρουσιαστεί 2-5 Μάρτη στο Γαλλικό Ινστιτούτο.

Στον ίδιο χώρο (8-14/2) σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Λαϊκής Επιμόρφωσης, για 12η συνεχή χρονιά, θα πραγματοποιηθεί το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ "Κινηματογράφος και Πραγματικότητα".Το Φεστιβάλ περιλαμβάνει τέσσερις μεγάλες κινηματογραφικές ενότητες - αφιερώματα. Το πρώτο αφιέρωμα αναφέρεται στον Ολλανδό σκηνοθέτη J. Van Der Keuken και πραγματοποιείται σε συνεργασία με την ολλανδική πρεσβεία στην Ελλάδα. Το δεύτερο, αφορά στο γνωστό Γάλλο φωτογράφο - κινηματογραφιστή Ρ. Ντεπαρντόν.Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το αφιέρωμα σε 32 Ελληνίδες ντοκιμαντερίστριες. Θα παρουσιαστούν 23 ταινίες των: Αγγελή, Αλεξανδράκη, Αλκουλή, Βουδούρη, Γιαννακάκη, Δημητρίου, Δρακοπούλου, Ηλιοπούλου, Θεοδωράκη, Κουνενάκη, Λαζόγκα, Μαρκετάκη, Σπυράτου, Στεφανή, Φλέσσα κ.ά. Από την επιλογή ντοκιμαντέρ από τη Διεθνή Μπιενάλε Ταινιών για την Τέχνη "Η Τέχνη και το Δοκίμιο" του Κέντρου Ζ. Πομπιντού (12 ταινίες), ξεχωρίζουν τα ντοκιμαντέρ για τους φωτογράφους Κουντέλκα και Σουντέκ και για τους ζωγράφους Σεζάν και Μπαλτίς. Επίσης, σε πρώτη προβολή θα παρουσιαστεί η τελευταία ταινία του Ροβήρου Μανθούλη "Η δική μου Γιάφφα".Τέλος, θα προβληθούν οι βραβευμένες ταινίες - ντοκιμαντέρ "Ηπειρος" του Στράτου Στασινού και "Σκληρή Πόζα" της Μαρίας Λεωνίδα.

• Σε δύο άξονες θα κινηθούν τα αφιερώματα της Ταινιοθήκης της Ελλάδας,στον κινηματογράφο "Παλλάς" (3-7/2). Το πρώτο αφορά στο "παιδί - θαύμα", Ορσον Ουέλς.Το δεύτερο, με γενικό τίτλο "Γενιές αμφισβήτησης",περιλαμβάνει χαρακτηριστικές ταινίες, ενδεικτικές των επαναστατικών τάσεων του νέου προς το παλιό. Συγκεκριμένα θα προβληθούν: 3/2: "Η αλήθεια και το ψέμα","Επαναστάτης χωρίς αιτία".4/2: "Μάκμπεθ","Φράουλες και αίμα".5/2: "Η κυρία από τη Σαγκάη","Οργισμένα νιάτα".6/2: "Η δίκη","Γούντσοκ".7/2: "Οι καμπάνες του μεσονυχτιού","Το κουρδιστό πορτοκάλι".

Κηδεύτηκε χθες στη Νίκαια ο ηθοποιός Βασίλης Μπουγιουκλάκης,ο οποίος έχασε τη μάχη το Σάββατο το πρωί, στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας όπου νοσηλευόταν για εννέα μέρες από βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο, σε ηλικία 55 χρόνων. Ο Βασίλης Μπουγιουκλάκης ξεκίνησε τη θεατρική του καριέρα το 1972 από το "Θέατρο Τέχνης", όπου συμμετείχε σε πολλές παραστάσεις όπως στα "κομμάτια και θρύψαλα", "Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας", κ.ά. Επαιξε επίσης στο "Μεγάλο Τσίρκο", αλλά και σε παραστάσεις μαζί με τον Θανάση Βέγγο, την Ρένα Βλαχοπούλου, τον Κώστα Χατζηχρήστο, κ.ά. Επίσης συμμετείχε στις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου "Τοπίο στην ομίχλη" και "Το μετέωρο βήμα του πελαργού", καθώς και στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη "Ελευθέριος Βενιζέλος". Ωστόσο η καριέρα του δεν είχε τη συνέχεια τους ξεκινήματός του. Στην πορεία τα πράγματα άλλαξαν γι' αυτόν και τα τελευταία χρόνια παρουσίαζε στο κανάλι "29" ρεπορτάζ δρόμου.

Στην αίθουσα τέχνης - βιβλιοπωλείο "Παρατηρητής" της Θεσσαλονίκης παρουσιάζεται (μέχρι τις 31 του Γενάρη) μια ενδιαφέρουσα, εικαστικού περιεχομένου, αλλά βιβλιογραφικής καταγωγής, έκθεση. Πρόκειται για χαρακτικά έργα ex-libris (λατινική η λέξη σημαίνει "εκ βιβλίων"), που ανήκουν στη συλλογή του Βασίλη Ζευγώλη.Εργα που παραπέμπουν στο παρελθόν, στις αρχές της χαρακτικής, της τέχνης που συμπορεύτηκε με την εκδοτική τέχνη χειροποίητων βιβλίων από μεγάλους μαστόρους του μεσαίωνα (συχνά καλόγηρους).

Ενα σύγχρονο ex-libris ("βιβλιόσημο" θα μπορούσε ίσως να λέγεται στα ελληνικά), είναι μια μικρή μορφή έργου τέχνης, που μεγεθύνθηκε, λαμπρύνθηκε καλλιτεχνικά από ανώνυμους αρχικά "μαστόρους" από το μεσαίωνα και εντεύθεν, δηλαδή από πραγματικούς καλλιτέχνες που όμως δεν αναγνωρίζονταν σαν καλλιτέχνες, μέχρι να 'ρθει η Αναγέννηση και να διεκδικήσουν την αναγνώριση της καλλιτεχνικής και όχι απλά της "μαστορικής" τους ιδιότητας και της καταξίωσης του ονόματός τους, οπότε επώνυμοι πια ζωγράφοι - χαράκτες να εικονογραφούν βιβλία και άλλα έντυπα.

Τα ex-libris είναι έντυπες ετικέτες, μεγέθους 5χ8 εκατοστών, αλλά και μεγαλύτερες, κολλημένες συνήθως στην εσωτερική πλευρά του πρόσθιου εξωφύλλου των βιβλίων, που παίζουν διακοσμητικό ρόλο, αλλά και αποτελούν σήματα της ιδιοκτησίας.

Στην έκθεση παρουσιάζεται πλήθος έργων, πολλών καλλιτεχνών από 30 χώρες του κόσμου, μεταξύ των οποίων και η δική μας. Η χώρα μας εκπροσωπείται με έργα 28 γνωστών σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών.

• Η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών διοργανώνει αύριο (6.30μμ) εκδήλωση με θέμα: "Το πεζογραφικό και δοκιμιακό έργο του Γεράσιμου Ρηγάτου".Θα μιλήσουν οι Σαράντος Καργάκος, Πάνος Παναγιωτούνης.Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα "Μιχαήλας Αβέρωφ" της ΕΕΛ (Γενναδίου 8, 7ος όροφος).

Η Αλέκα Παπαρήγα και ο Χαρίλαος Φλωράκης στο "Ααβόρα"

Από την ταινία του Θ. Αγγελόπουλου "Αιωνιότητα και μια μέρα"